Bayrak’tan Kürt diplomasi tarihi 2021-09-24 09:01:21 ANKARA - Tarihçi yazar Mehmet Bayrak, Kürtlerin tarihinde diplomatik girişim ve yazışmaları, “Ateş-Kan-Barut Günlerinde Kürt Diplomasisi” kitabında birleştirdi.  Tarihçi yazar Mehmet Bayrak, Kürtlerin tarihinde yaşanmış diplomatik girişim ve yazışmaları “Ateş Kan Barut Günlerinde Kürt Diplomasisi” adıyla kitaplaştırdı. Özge Yayınları'ndan çıkan kitapta, 1865’te Dersim’de oluşturulan “Kürt Ermeni İstiklal Komitesi”nin İstanbul’daki hükümete verdiği “Talepler Dilekçesi”nden, Abdurrahman Bedirxan’ın 1900’de yayımladığı “Kürdistan Kıyamı” konulu broşürüne ve Kürt Özgürlük Örgütü XOYBÛN’un öncüleri tarafından oluşturulan Azadî Cemiyeti’nin faaliyetlerine ve diasporada resmen kurulan XOYBÛN’un diplomatik broşürlerine kadar birçok tarihi bilgi ve belge yer alıyor.   'DEVLET AKLINI' ORTAYA KOYUYOR   Bayrak, kitabında yer verdiği sınırlı yayınların ötesinde devletin gizli dokümanlarından ulaştığı önemli kaynakları, “Kaynaklar devlet aklının resmiyette ne kadar ret ve inkarcı, gizli palanda ne kadar itirafçı ve kabulcü olduğunu tüm çıplaklığıyla ortaya koyuyor” notuyla paylaşıyor. Bayrak, iki kısımdan oluşan kitabın ilk kısmını, inceleme araştırmaya ayırırken ikinci kısımda diplomasi belgeleri olan broşür, memorandum, muhtıra, mektup ve bildirilere yer veriyor.   TARİHİ 21. YÜZYILA TAŞIYOR   Bayrak, kitabında, Malazgirt’ten sonra Kürt Türk ilişkilerinin anlatımıyla başlayıp, 1925’ten sonra ülke dışına çıkmak zorunda kalan birçok Kürt aydınından biri olan Dr. Nureddin Zaza’nın yaşamı ve anılarıyla Kürt diplomasisine ışık tutuyor.  Yer yer resimlere de yer verilen kitapta Bayrak, Kürt sorununun duyurulmasından önemli işlevi bulunan kişileri ve gerçekleştirilen diplomatik görüşmeleri belgesel planda 21’inci yüzyıla taşıyor.   NAZIM HİKMET VE YAŞAR KEMAL   Nazım Hikmet ve Yaşar Kemal’in Kürt sorununa ilişkin görüşleri de kitapta yer buluyor. Ayrıca, Nazım Hikmet’in 1962’de Kamuran Bedirxan’a gönderdiği Kürt sorununa ilişkin mektuba ve 1992 yılında Yaşar Kemal’in Apê Musa’nın katledilmesi dolayısıyla Ankara’da düzenlenen bir konferansta Kürt sorununa dair yaptığı konuşmanın bir kısmı kitabın arka kapağında yer alıyor.   GÜNCELLİK AÇISINDAN ÖNEMLİ   Bayrak’ın yazarlığının 50’inci yılında çıkardığı kitabı, günümüzde Kürt sorunun çözümünde ve statü talebinde kilit bir rol oynayan Kürt diplomasisinin tarihinden bahsetmesiyle güncellik açısından da önemli kılıyor.