
Komisyonu lağvedenler barajı tartışmaya açtı

2017-11-11 11:32:09


	ANKARA - MHP’nin düşürülmesini istediği, AKP’nin de açık kapı bıraktığı yüzde 10 seçim barajı, daha önce TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu gündeminde uzlaşmazlık konusu olmuştu. CHP ve BDP’nin bu konudaki önerilerine karşı çıkan AKP ve MHP, “Uzlaşma sağlanamıyor” diyerek komisyonu lağvetmişti.&nbsp;

	AKP ve MHP’nin gündeme getirilip tartışılmasını dahi, “kumpas, üst akıl işi” gibi suçlamalara konu yaptıkları yüzde 10 seçim barajı yeni bir tasarının ürünü olarak MHP tarafından gündeme getirildi. HDP’nin 7 Haziran’da aldığı yüzde 13’lük oy ile anlamsız hale getirdiği ve esas olarak Kürtlerin siyasi temsilini engellemeye yönelik 12 Eylül darbecileri tarafından yürürlüğe konulan yüzde 10 seçim barajının düşürülmesini bu kez MHP talep ediyor. Kürtlere karşı bir düzenleme olarak yürürlüğe konulan ve hükmünü yitiren yüzde 10 seçim barajı, şimdi de Kürtlere karşı yeni bir tasarının ürünü olarak “kaldırılması ya da düşürülmesi” tartışılıyor.&nbsp;

	&nbsp;

	Bu konuda daha önce yapılan tartışmalar da bunu gösteriyor. Kürt siyasi hareketinin 2010 anayasa değişikliği tartışmalarında ağırlıklı olarak yüzde 3 olması ya da kaldırılması yönünde dile getirdiği öneriler hiç bir şekilde iktidar partisi ve MHP tarafından dikkate alınmadı. Hatta seçim barajının düşürülmesine ilişkin DTP, BDP, HDP ve kısmen CHP’nin yaptığı bütün öneriler, verilen kanun teklifleri ya gündeme alınmadı ya da AKP ve MHP çoğunluğu ile reddedildi.&nbsp;

	&nbsp;

	TEMSİLDE ADALET UZLAŞILMAYAN KONULARIN BAŞINDA GELDİ

	&nbsp;

	Konu en son 2013 tarihinde TBMM’de bulunan 4 partinin (AKP, CHP, MHP, BDP) eşit temsili ile kurulan ve 17 Şubat 2016 tarihinde AKP’li Meclis Başkanı tarafından lağvedilen TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu gündemine geldi ve orada da tartışıldı. 2013’te çalışmalara katılan BDP, seçmen iradesinin Meclise yansıması için hiç bir şekilde seçim barajı konulmaması önerisinde bulundu. Uzlaşma Komisyonu seçim barajını ilk olarak tasarının “seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma” başlıklı 30’uncu maddesi kapsamında ele aldı. Maddenin 5’inci fıkrasında CHP ve BDP “Seçim kanunları, yönetimde istikrar ilkesini gözetecek; ancak hiçbir durumda temsilde adalet ilkesini zedelemeyecek biçimde düzenlenir” önerisinde bulunurken, AKP ve MHP, “Seçim kanunları, temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştıracak biçimde düzenlenir” ısrarında bulundu. Söz konusu fıkra üzerinden bu yüzden uzlaşılamadı.&nbsp;

	&nbsp;

	Ayrıca BDP maddeye şu notu düşürttü: “Seçim kanunlarında cinsiyetler arası eşit temsil, ulusal ve yerel düzeyde seçim barajının kaldırılması ilgili maddelerde düzenlenmediği durumda BDP kendi önerisine geri dönecektir. ‘Seçim kanunları, temsilde adalet ilkesini gözetir, ulusal ve yerel düzeyde seçim barajı konulamaz; cinsiyetler arası adil temsil ve katılımı sağlayacak özel tedbirler öngörür.”

	&nbsp;

	YASAMA BAŞLIĞI VE BARAJ KONUSUNDA UZLAŞMA YOK

	&nbsp;

	Konu ilerleyen maddelerde de en başat tartışma konusu olmayı sürdürdü ve gündemindeki yerini korudu. Anayasa taslağının “Yasama” başlıklı bölümünde de TBMM’in kuruluşu ve milletin temsili konulu 64’üncü maddesinin birinci fıkrası, “Türkiye Büyük Millet Meclisi, genel oyla seçilen 550 milletvekilinden oluşur” uzlaşısı ile kabul edildi. Ancak BDP ayrıca maddeye, “Türkiye Büyük Millet Meclisi bütün vatandaşların iradesini temsil eden en yüksek organdır” önerisinin eklenmesini istedi ancak uzlaşma sağlanamadı. Aynı maddenin 2’nci fıkrasında “450 milletvekili, seçim çevrelerinden nisbi temsil sistemine göre seçilir” konusu üzerinde uzlaşıldı. Ancak seçim barajına ilişkin uzlaşma sağlanamadı. CHP bu madde üzerinde “Seçim barajı yüzde 5’i aşamaz” hükmünün eklenmesini isterken, BDP “Seçim barajı konulmamalı” önerisinde bulundu. AKP ve MHP ise seçim barajının olduğu gibi kalması yönünde görüş bildirdi ve madde üzerinde uzlaşma sağlanamadı.&nbsp;

	&nbsp;

	Üstelik o gün seçim barajı kaldırılsın önerisine karşı çıkan ve bu barajın korunmasını isteyen, bu olmayınca da “Bu muhalefet ile uzlaşma sağlanmıyor” diyerek daha sonra komisyonu dağıtan AKP ve ortağı MHP, muhalefetin o günkü önerilerini bugün dile getiriyor.

	&nbsp;