
Sînemaya ku herî dawî şewitandina zarokên kurd li hat pêşandan: Sînemaya Amûdê 

2019-11-13 09:08:49


	NAVENDA NÛÇEYAN – &nbsp;Bi ser şewitandina Sînemaya Amûdê re 59 sal derbas bûn. Li gel ewqas sal jî sedema şewata li Sînemayê nayê zanîn û tu kes nehatiye darizandin.

	Di rûpelên dîroka kurdan de gelek rûpelên bi xwîn hene. Hin deverên Kurdistanê hene ku di van rûpelan de bi jan cihê xwe digirin. Yek ji van deveran jî navçeya Amûdê ya Qantona Qamişlo ya Herêma Cizîrê ye. Beriya 59 salan di 13’ê Mijdara 1960’an de dema ku hê bajarokekek biçûk bû, bûyereke gelek bi êş lê pêk hat. Ev bûyer weke Şewata Sînemaya Amûdê ango Agirê Sînemaya Amûdê derbasî rûpelên dîrokê bûye.&nbsp;

	&nbsp;

	283 ZAROK MIRIN&nbsp;

	&nbsp;

	Ji bo piştgiriya Şoreşa Cezayîrê fîlmekî xofê yê bi navê Cerîmet Nisif el-Leyl (Cerîmeya Nîvê Şevê) ji aliyê dewleta Misirê ve hatibû çêkirin û pêşkêşî zarokên Amûdê hatibû kirin. Sînema ku tenê têra 200 zarokî dikir 500 zarokên kurd lê hewandibûn. Dema ku zarok dest bi temaşekirina fîlm dikin, di sînemayê de şewat dertê. Ji ber ku deriyên sînemayê ji aliyê leşkerên Sûriyeyê ve hatine radan û nehatine vekirin, di vê bûyera tije keser de 283 zarokên kurd di nav pêtên agir de jiyana xwe ji dest dan.&nbsp;

	&nbsp;

	DIKEVIN BÎRÊ

	&nbsp;

	Destpêkê agir bi perdeya ku fîlmê li ser tê nişandan dikeve. Destpêkê mamoste destûr nadin ku zarok ji cihê xwe rabin. Piştî ku agir geş û berbelav dibe, zarok ji cihê xwe radibin û hewl didin derkevin. Lê ji ber ku derî ji aliyê leşleran ve hatine girtin nikarin derkevin derve û di nav alavên agir de dimînin û ji yana xwe ji dest didin. Hin zarok jî jî dema xwe ji eywana sînemayê davêjin derve dikevin bîra di nav hewşa sînemayê de jiyana xwe ji didin.&nbsp;

	&nbsp;

	MIHEMEDÊ SEÎD AXAYÊ DEQORÎ

	&nbsp;

	Di vê bûyerê de kesê ku bûye remza rizgarkirina zarokan Mihemedê Seîd Axayê Deqorî ye. Deqorî dema ku tê sînemayê deriyên sînemayê yên girtî dişikîne û xwe davêje anav alavên agir û bi dehan zarokan derdixe û rizgar dike. Di dawiyê de stûnek di ser de tê xwarê û ew jî bi zarokan re jiyana xwe ji dest dide.&nbsp;

	&nbsp;

	Li gel ku bi ser bûyerê de 59 sal derbas bûne jî hê sedema şewata li sînemayê nayê zanîn. Li gorî hin kesan şewat ji ber elektirîkê li gorî hin kesan jî ji aliyê Dewleta Sûriyeyê ve hatiye derxistin.&nbsp;

	&nbsp;

	NEYARTIYEKE MEZIN TÊ KIRIN

	&nbsp;

	Her çi qas ji aliyê dewleta Sûriyeyê ve neyê qebûlkirin ku şewat ji aliyê wan ve hatiye derxistin û weke qezayteke teknîkî bê nîşandin jî rewşa siyasî ya wê demê rastiya şewatê radixe ber çava. Şewata Sînemaya Amûdê, dema cerebeya Komara Yekgirtina Erebî ku di çarçoveya projeya demkurt a yekitiya pan-ereb ku ji aliyê Sûriye û Misrê ve hat damezrandin de pêk hat. Di pêvajoya Komara Yekgirtina Erebî de, li dijî komên nîjadî yên ne ereb, bi taybetî jî li dijî kurdan, neyartiyeke mezin dihate kirin.&nbsp;

	&nbsp;

	5 HEZAR KURDT TÊN GIRTIN

	&nbsp;

	Di vê pêvajoyê de hemû xebatên polîtîk û çandî yên komên nîjadî di venêrîneke tund re dihatin derbaskirin û weşan û stranên kurdî hatibûn qedexekirin û ji bo vê yekê gelek mamosteyên misrî li rojavayê Kurdistanê hatibûn peywirdarkirin. Beriya şewitandina sînemayê bi qasî 3 mehan 5 hezar kurd ji ber xebatên xwe yên polîtîk ji aliyê Komara Yekgirtina Erebî ve hatibûn girtin. Ji ber van şert û mercan tê fikîrin ev şewat ji aliyê Komara Yekgirtina Erebî ve bi armanca çavtirsandinê hatiye derxistin.&nbsp;

	&nbsp;

	HETA ŞERÊ NAVXWEYÎ DESTÛR NEHAT DAYÎN

	&nbsp;

	Balkêş e piştî bûyerê, derbarê berpisryariyên sînemayê de tu pêvajoyeke hiqûqî nehatiye destpêkirin û piştî binçavkirineke demkurt kargerên sînemayê hatine berdan. Dîsa bi fermaneke teqez danîna şînê ya ji bo qurbaniyan û çalakiyên şermezarkirina bûyerê ji aliyê Komara Yekgirtina Erebî ve hatine qedexekirin. Heta şerê navxweyî yê sala 2011’an jî ji aliyê Rejîma Sûriyeyê ve bi tu awayî destur nehatiye dayîn ku ji bo bîranîna vê bûyerê çalakî bên lidarxistin.&nbsp;

	&nbsp;

	NAVÊN HIN QURBANIYAN

	&nbsp;

	Navê çend zarokên k udi şewatê de jiyana xwe dest dane wiha ne;

	&nbsp;

	Hesen Hac Mihemed

	&nbsp;

	Mihemed Saleh Şêxmûs Mihemed Kurdî

	&nbsp;

	Ehmed Ebdilrehman Axa Deqorî

	&nbsp;

	Ibrahîm Ebdilrehman Axa Deqorî

	&nbsp;

	Mihemed Hac Ismaîl Hiso (1946)

	&nbsp;

	Mihemed Seîd Axa Deqorî (1928)

	&nbsp;

	Mihemed Reşad Mehmûd Beşar (1948)

	&nbsp;

	Mihemed Xalid Bin Şêx Ebdilrezaq Elbancî

	&nbsp;

	Nurî Hac Hisên (1950)

	&nbsp;

	Mecmeldîn Ebdilkerîm Seyid Necim

	&nbsp;

	Ehmed Mihemed Elî Hiso (1948)

	&nbsp;

	Ibrahîm Temo Omer (1950)Ehmed Ebdilhadî

	&nbsp;

	Mihemed Mesum Xelîl (1950)

	&nbsp;

	Ednan Mecîd Ezîz

	&nbsp;

	Mihemed Yasîn Bin Essed Elribat (1951, Şam)&nbsp;

	&nbsp;

	Zuher Ebdilezîz Ebdilqadir Derwîş

	&nbsp;

	Mehmûd Ismaîl Remo

	&nbsp;

	Mihemed Saleh Mihemed Yûsiv (1950)

	&nbsp;

	Ibrahîm Mihemed Yûsiv (1946)

	&nbsp;

	Fehed Şêxmûs (1949)

	&nbsp;

	He was Emîn Bengo (1953)

	&nbsp;

	Ibrahîm Silêman Bengo

	&nbsp;

	Ehmed Ferhan

	&nbsp;

	Mihemed Elhac Mehmûd

	&nbsp;

	Mihemed Salih Silêman

	&nbsp;

	Ezîz Mihemed Emîn Reşwanî (1948)

	&nbsp;

	Ibrahîm Emîn Reşwanî (1948)

	&nbsp;

	Ibrahîm Hac Îsa (1949)&nbsp;

	&nbsp;

	Mihemed Silêman Mercî (1948)

	&nbsp;

	Nurî Mihemed Sebuhe (1947)

	&nbsp;

	Mehî Mihemed Emîn Kalo (1946)

	&nbsp;

	Xorşîd Mela Sîrac (1950, gora tevayî)Emîn Selfîc Emîn

	&nbsp;

	Saleh Xelef

	&nbsp;

	Xidir Şêxmûs Zeyf

	&nbsp;

	Mihemed yûnis Zeyf

	&nbsp;

	Tariq Şerîf Xelîl (1954)

	&nbsp;

	Mihemed Saleh Xelîl (1947)

	&nbsp;

	Mihemed Zekî Şêx Musa

	&nbsp;

	Remedan Mihemed Elî

	&nbsp;

	Ebdilselam Mihemed Saleh Elhac Elî Elkermî (1951)

	&nbsp;

	Hisên Ehmed Elkermî

	&nbsp;

	Ismaîl Şukrî Rezo (1948)

	&nbsp;

	Mihemed Izedîn Elebasî

	&nbsp;

	Ibrahîm Mihemed Elî

	&nbsp;

	Ehmed Mela Newaf (1950)

	&nbsp;

	Mehmûd Nezîr Axa (1950)

	&nbsp;

	Memdûh Nezîr Axa (1948)

	&nbsp;

	Sebrî Şukrî Elî

	&nbsp;

	Elî Şêxmûs Celo

	&nbsp;

	Şêxmûs Ibrahîm Berazî (1946)

	&nbsp;

	Ebdilrezaq Bin Ebdilxelîl (1949)

	&nbsp;

	Ebdilezîz Bin Ebdilxelîl (1946)

	&nbsp;

	Derwîş Mecîd Debax

	&nbsp;

	Umer Ebdilhelîm Debax

	&nbsp;

	Zuhêr Ehmed Husên (1946)

	&nbsp;

	Ebdilsemed Şêx Tewfîq Elhuseynî

	&nbsp;

	Subhî Elî Mihemed

	&nbsp;

	Umer Elî Mihemed Elo

	&nbsp;

	Fêsel Mustefa Tauus

	&nbsp;

	Elî Mela Sîrac mela Mihemed (1948)

	&nbsp;

	Ebdo Hac Umer Tauus

	&nbsp;

	Ebdoi Ehmed Tauus

	&nbsp;

	Faris Seîd Hesen

	&nbsp;

	Remedan Hesen (1946)

	&nbsp;

	Subhî Ehmed Mihemed Remedan (1952)

	&nbsp;

	Saleh Felemez

	&nbsp;

	Umer Sofî Ferec

	&nbsp;

	Mehmûd Hac Mistefa

	&nbsp;

	Ehmed Hemo Helqa

	&nbsp;

	Ebdilrezaq Ibrahîm Kermî

	&nbsp;

	Hisên Mihemed Kermî

	&nbsp;

	Ehmed Mihemed Kermî

	&nbsp;

	Mihyeldîn Zekî Eljac Qasim

	&nbsp;

	Izedîn Ebdilkerîm

	&nbsp;

	Mihemed Hac Xelef (1947)

	&nbsp;

	Mehmûd Hac Xelef (1952)

	&nbsp;

	Mesûm Hac Ezîz (1945)

	&nbsp;

	Mihemed Ebdilcelîl Mela Ibrahîm

	&nbsp;

	Sîrac Umer Şêxmûs (1946)

	&nbsp;

	Ebdilrehman Osman

	&nbsp;

	Ebdilîlah Şêxmûs

	&nbsp;

	Mehmûd Hac Silêman

	&nbsp;

	Fuad Dawid Şêxmûs Hefskê

	&nbsp;

	Fewzî Elî Şêxo

	&nbsp;

	Celal Hesen Elumrî

	&nbsp;

	Ebdilezîz mehmûd Elumrî (1948)

	&nbsp;

	Ebdilqehar Mehmûd Emumrî (1946)

	&nbsp;

	Ebdo Ehmed Mihê Silê

	&nbsp;

	Şêxmûs Elhac Têlo

	&nbsp;

	Merûf Silêman Ibrahîm

	&nbsp;

	Yehya Elhac Mihemed

	&nbsp;

	Cemîl Mela Ebdilkerîm Mela Ehmed

	&nbsp;

	Ibrahîm Mela Ebdilkerîm Mela Ehmed&nbsp;

	&nbsp;

	Hisên Hac Mihemed

	&nbsp;

	MA - Kadrî ESEN

	&nbsp;