Term: Çîroka pevçûna Qanaxî û Ûsikîyan

img

AMED - Romana Hisên Kemal a bi navê "Term", ji Weşanên Wardozê derket. Nivîskar di romanê de dikeve pey şopa çîroka pevçûna gundê Qanaxî û eşîra Ûsikîyan. Her ku çîrokê vedikole; bi êşek, janek, trajediyekê re rû bi rû dimîne. 

Hisên Kemal, di sala 1963’yan de li gundê Kifrîyê yê bi ser Pirsûsa Rihayê ve ji dayik bû. "Term", romana wî ya yekemîn e û berhemên wî yên ji bo weşanê têne amadekirin hene. 
 
Demekê li hêla Besniyê, pevçûneke mezin di nava gundê Qanax û eşîriteke Sirûcê de çêbûye. Qanax, gundekî hêleke wê li Samsatê dinêre, hêlek li Besnîyê. Di sînorê Rihayê de ye lê gundê Semsûrê ye. Rêya vî gundî bi qasî ku bi Semsûrê dikeve, bi Rihayê jî dikeve. Nivîskar li pey şopa vî şerî ji Semsûrê heta Amedê, Riha, Sirûc û Binxetê digere û her ku axê vedide; bi êşek, janek, trajediyekê re rû bi rû dimîne. Hisên Kemal ji bo vê serpêhatiyê di destpêka berhemê de van hevokan xêz dike: 
 
“Li Semsûrê li ber deriyê mizgeftekê, bi temenê xwe yê nêzî nodî, bes parsekek mabû şahida wan rojan… Rojekê li kolanên Semsûrê, li dûmahiyên şarmendîya kevnar digeriyam. Di nava kolan û çarşîyên bajarê kevn de, rêberê min li ser nivîskên mizgeft û dûmahîyên dêran, li ser xêrat, çeşme û hemaman, bi qasî zanibû agahî dida min. Ez li ber nivîseke Mizgefta Kabeyê sekinîbûm û ketibûm hewla xwendina tîpên erebî yên di nava hevdu da belav dibûn. Rêberê min bi enîşka min girt û bi wê de pîrek raberî min kir… Di şûna xwe de, mîna zikrê sofiyan bi pêş ve bi paş ve hêl dibû. Em nêzî wê bûn, min dibihîst di ber xwe de bi xwe re dipeyivî. ‘Min çi kir gundîno… Bajarîno… Min çi kir?’ Di nava zikrê wê de çend nav jî digotin: Serdar… Gulîzer, Suloyê pîsik… Awzer… Qanax… Çolo…”
 
Nivîskar vedigere Rihayê lê pîrê jibîr nake. Ew zikrên pîrê meraqek di dilê nivîskar de bi cih kiriye. Bi porê xwe yê hinekirî, diranê xwe yê bi tenê carinan ji nişkave tê bîra wî. Rojeke êdî hew dikare pêşiya vê meraqê bigire, dikeve pey şopa qiseta pevçûna Qanaxî û Ûsikîyan. Ew çîroka ku malbatan tertûbelav dike, zarokan sêwî dihêle û domahiya xwînrijiyê dike:
 
“Awzer Axa, şeva ku Ûsikîyan cerd birin ser Qanaxê, bi guleyekê, di nava deriyê odeya xwe de hat kuştin. Zibêde û zarokên din çûn hêla Meletiyê, nava merivên xwe. Fat, li Qanaxê ma; zarokên xwe sêwî mezin kirin. Sîno, Mala Eyşê bir Rihayê. Wê jî zarokên xwe sêwî mezin kirin. Sado û Kurdo, roja ku Çolo kuştin sînor derbas kirin. Wextê derbas dibûn, cendirme bi wan hesîyan. Kurdo bi guleyên cendirmeyan hat kuştin. Termê Kurdo bi paşiya cemseyekê ve girê dan, li gundên Sirûcê gerandin; ka kesî nas dikir…? Sado li kuştina Kurdo nesekinî. Sînor derbas kir. Xebera mirina Kurdo da Ûsoyê Temir Axa. Dû ra çû Helebê, nik apê xwe yê Îso. Qanax jî mîna berindirê belav bû. Mîna xerabeyekê li serê çiyayên Besnîyê ma…” 
 
Romana "Term" a Hisên Kemal, herikbar e û xwedî zimanekî hilû ye. Xwîner dema bixwîne wê gelek peyvên resen jî hîn bibe.
 
 

Sernavên din

18/04/2024
23:04 9’emîn Mihrîcana Şanoya Amedê dest pê kir
20:34 Erdogan, hevdîtin bi serokê AYM'ê re kir
20:09 Şaredariya AKP’î xweliya komirê rijand çem
19:37 DEM Partî û OHD çûn serdana Emîne Şenyaşarê
19:33 Jinan ji Amedê bang kir: Em ê li dijî feraseta serdest têbikoşin
19:31 Li Tokatê erdhej çêbû
16:16 Derket holê ku 5 stûnên hotêla 21 kes lê miribûn kêm bûn
16:01 Li Amedê qeza çêbû: 2 jê zarok 10 kes birîndar bûn
15:56 Di lêpirsîna ‘îhaleyê’ ya MEB’ê de 3 kes hatin binçavkirin
15:42 Peykerê jina ku Beyoglû yê AKP’î rakiribû jinûve hate danîn
15:17 Rêveberiya Xweser bi hikûmeta Şamê re hevdîtin kir
14:59 Qeyûmê Êlihê li pey xwe 3 milyar û 53 milyon û 970 hezar TL deyn hişt
14:59 Li Wanê ji bo mitînga herêmî ya 1’ê Gulanê bang hate kirin
14:45 Rêveberiya AKP’ê wesayitên şaredariyê ji hev kirine
14:36 Ji ber şopandina tacîza çawişê pispor gef li Baroya Şirnexê hatin xwarin
14:29 Di kolandina qaçax de 3 kesan jiyana xwe ji dest da
14:11 AKP’iyên bi dengên veguhestî hatin hilbijartin hevdu bi ‘karên qirêjî’ sûcdar kirin
14:10 Derbarê rojnamevan Gultekînê de biryara beraetê hate dayîn
12:56 Serokwekîlê koma CHP’ê yê nû diyar bû
12:42 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
11:47 Ji ber hezazê rêya di navbera Wan-Geverê de hate girtin
11:45 Talana AKP’iyan li ser bîllboardan hate teşhîrkirin
11:22 Salek cezayê hefsê û 17 hezar lîre cezayê pere li rojnamevan Yalçin hate birîn
11:05 MYK’a DEM Partiyê civiya
11:00 Kolberek hate qetilkirin kolberek jî winda ye
10:52 Têkildarî tecrîda li Îmraliyê bi CPT’ê re hevdîtin hate kirin
10:37 Leşkerê ji ber êrişa zayendî hate girtin parastina ‘ez mirovekî rêzdar im’ kir
10:37 Turnuvaya Gulistan Dokuyê: Em ê li dijî şerê taybet dakevin sehayan
10:13 Di doza Remziye Bor de li benda biryara AYM’ê ne: Divê nebe dosyaya kiryarnediyar
10:04 Qeyûm ji bo mitînga Erdogan û diyariyan 8 milyon û 886 hezar lîre xerc kiriye
09:39 Axtamara bi biharê re xemilî
09:29 Ozûgûrlû: Roja ku çarenûsa vê erdnîgariyê ji aliyê mirovên vê erdnîgariyê ve bê diyarkirin wê pirsgirêk nemînin
09:23 Bertek nîşanî projeya 'zarokan' a MÎT'ê dan: Perwerde karê perwerdekaran e
09:06 Dê rojên ‘Diyaloga bi Ocalan re’ ya navneteweyî bên lidarxistin
09:04 Dayikên Aştiyê yên Êlihê: Çalakiya girtiyan peyama 'tevbigere' ye
09:03 Rojnamevan Oynaş: Li girtîgehê li hemberî zextan berxwedan zêde bûye
09:02 Rojnameger Silêman Ehmed 177 roj in di destê îstîxbarata PDK’ê de ye
09:02 Girtiyên siyasî bi daxwaza azadiya Abdullah Ocalan 144 roj in di çalakiyê de ne
09:01 ROJEVA 18’Ê NÎSANA 2024’AN
08:53 Piştî erdhejê li Tokatê navber dan perwerdeyê
17/04/2024
22:55 Li Şengalê pîrozbahiyên Cejna Çarşema Serê Nîsanê
20:55 Êrişî Binarê Qendîlê hat kirin
20:30 Li Cenevreyê bang li CPT'yê kirin: Dawî li îşknecya tecrîdê biînin
19:06 Çalakiya Emîne Şenyaşarê di roja 78'emîn de didome
17:12 Di Doza Kobanê de kes nehate berdan
16:55 Deynên qeyûmê Misircê bi bilboardê ve hatin daliqandin
16:39 Sirri Sureya Onder di rûniştina Meclisê de aciz bû
16:17 Hizbullaha Lubnanê bakurê Îsraîlê bombebaran kir
16:12 Li Hezexê pîrozbahiya Cejna Çarşema Sor a rengîn
16:11 Bafil Talbanî: Dê hilbijartin di dema xwe de werin kirin
16:00 Qeyûm 2 roj berî hilbijartinê hemû qeydên kamerayan da jêkirin
15:52 Li Colemêrgê 3 herêm weke ‘herêma ewlehiya taybet’ hatin îlankirin
15:51 Serokê AKP’î 4 karan dikir: Ji kar hate girtin
15:50 Parêzer û malbata Abdullah Ocalan li KE’yê ne: Hûn dikarin vê bêhiqûqiyê rawestînin
15:28 Bi rojan e agahî ji Weliyê ku dîmenên wî yên îşkenceyê derketibûn holê nayê girtin
15:27 YSK’ê îtîrazên Hatay û Orduyê red kirin
15:20 Berdana Rozerîn Kalkanê 11 mehan hate taloqkirin
14:59 Li Wêranşarê cara ewil Çarşema Sor hate pîrozkirin
14:54 Li Sudanê pevçûn: 25 sivîl hatin kuştin
14:14 Erdogan: Desthilata tekane serokkomar e
13:46 Doza Kobanê: 13 siyasetmedarên girtî tev li danişînê nebûn
13:45 Li Ûmmanê lêhî: 18 kes jiyana xwe ji dest dan
12:54 Wezîr Işikhan: Di meha tîrmehê de dê mûçeya kêmtirîn nayê zemkirin
12:27 Gardiyan gef 'îşkenceyê' li girtiyên jin xwarin
11:12 Qedexekirina ‘Bêrûyê’ bêhiqûqî hate dîtin
10:49 Îsraîlê êrişî Xezayê kir: 18 kes jiyana xwe ji dest dan
10:39 Ji AYM’ê biryara ‘cilên yekreng’
10:24 Li Giyadînê Hevserokê DEM Partiyê hate binçavkirin
10:23 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê: Doza Kobanê dikare veguhere firsendeke dîrokî
10:16 KNK: Çarşema Sor jî xwedî taybetmendiyek dînî, civakî û dîrokî ye
09:10 Rojnameger Silêman Ehmed 176 roj in di destê îstîxbarata PDK’ê de ye
09:08 Girtiyên siyasî bi daxwaza azadiya Abdullah Ocalan 143 roj in di çalakiyê de ne
09:06 Parêzer Kaya: Em ê ji bo Abdullah Ocalan serlêdanên nû bikin
09:04 Qeyûmên Mêrdînê 3 milyar û nîv TL deyn li dû xwe hiştin
09:02 Saziyên hiqûqê yên Rihayê: Bêhiqûqiya li girtîgehan pirsgirêka me hemûyan e
09:00 ROJEVA 17’Ê NÎSANA 2024’AN
08:56 Ketina Kato ji bo 15 rojan hate qedexekirin
16/04/2024
22:03 Ji jinan banga xweparastinê
19:24 Şenyaşarê tevî astengiya polîsan çalakiya xwe berdewam kir
19:22 YSK'ê îtîrazên ji bo 2 bajar, 11 navçe û 7 bajarokan red kir
18:09 Muhammed Orhan ê bûye remza berxwedana Wanê hate berdan
17:53 5 meh cezayê hefsê dan Leyla Guvenê
15:46 Li Amedê qezaya trafîkê: Mirî û birîndar hene!
15:32 Piştî hilbijartinê anketa nû: AKP li paş ket
15:04 Hamas: 33 hezar û 843 kes mirin
14:21 Banga 1’ê Gulanê: Em li dijî pergala bêedalet dakevin qadan
12:53 Hatîmogûllari: ‘Plana çokdanînê’ ya desthilatê têk çû
12:40 Danişîna doza 6 rojnamevanan hate taloqkirin
12:35 9'emîn Mîhrîcana Şanoyê ya Amedê dest pê dike
12:03 Dayika girtiyê çalakger: Daxwazên wan daxwazên me ne
11:41 Parêzeran ji bo Îmraliyê serî li dozgeriyê û girtîgehê dan
11:36 BÎSAM: Sînorê xizaniyê 57 hezar û 578 lîre ye
11:25 TEV-ÇAND: Hozan Sefkan bingeha eniya çand û hunerê ava kir
11:04 Li Stenbolê polîsan bi ser malan de girtin
11:02 Di Doza Kobanê de wê sibê rewşa girtinê ya girtiyan bê nirxandin
10:24 Di bihayê zêr de rekoreke nû
09:08 Celadet Elî Bedirxan wê li Stenbolê bê bibîranîn
09:07 Rojnameger Silêman Ehmed 175 roj in di destê îstîxbarata PDK’ê de ye
09:04 Girtiyên siyasî bi daxwaza azadiya Abdullah Ocalan di çalakiyê de ne
09:01 Li Hewselê kedeke zêde, heqdesteke kêm