İZMİR - Temiz Hava Hakkı Platformu, ikincil afetler ve buna bağlı oluşabilecek halk sağlığı riskleri ile arama kurtarma çalışmaları esnasında maruz kalınabilecek riskler hakkında uyarıda bulundu.
Temiz Hava Hakkı Platformu, Mereş Bazarcix (Pazarcık) ilçesi merkezli 10 kenti etkileyen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerle ilgili açıklama yaptı. Birçok maddenin havaya karışması sonucu ciddi sağlık sorunları yaşanabileceği uyarısında bulunulan açıklamada, şu ifadeler yer aldı: “Deprem coğrafyası olan Türkiye'de bu gerçeklik ve bilimsel ilkeler göz ardı ediliyor. Kentleşme ve yapılaşma politikaları, yetersiz denetim ve yasaya uygun olmayan uygulamalar nedeniyle doğal bir afet bir kez daha toplumsal bir felakete dönüşmüş durumda. Acımız çok büyük.
KİMYASAL RİSK
Birincil ve artçı depremlerle risk devam ediyor. Depremle birlikte gelen ikincil afet riski özellikle sanayi bölgelerinde ek tehlike yaratmaktadır. İskenderun Limanı’nda 6 Şubat günü başlayan yangın üçüncü gününde söndürüldü. Yanan konteynerlerde ne olduğu yetkililer tarafından açıklama yapılmadığından bilinmemekte; hava salınan kimyasalların yarattığı riske dair bilgiye de ulaşılamamaktadır. Bir an önce yanan maddelerin içeriklerinin açıklanarak olası sağlık riskleri hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi acil bir halk sağlığı ve güvenlik meselesidir.
SAĞLIK SORUNLARI
Benzer bir şekilde doğal gaz boru hattında yaşanan yangınla ilgili olarak da resmi bir açıklama yapılmadı. Deprem sırasında ve sonrasında yaşanabilecek ikincil afetler; petrol ürünleri depolama ve dağıtım tesisleri, petrol rafinerisi, petro-kimya sanayi, azot, gübre, soda, demir-çelik ve krom sanayileri, Kerkük-Yumurtalık, Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hatları, doğalgaz hatları ile Afşin-Elbistan, İSKEN-Sugözü, Tufanbeyli, Hunutlu Termik Santralleri gibi yanma, patlama ve kimyasal çevre kirliliğine yol açma riski bulunan pek çok tesisi barındıran deprem bölgesinde, özellikle İskenderun Körfezi’nde çoklu bir kriz riski oluşturmaktadır. Yangın, patlama ve sızıntı ile havaya salınan kimyasal maddelerin ve dumanın solunum yolu ile alınmasıyla bölgede pek çok akut ve kronik sağlık sorununun oluşması riski söz konusu olabilecektir.
ÖNLEM ALINMALI
Bölgede devam eden artçı ve birincil depremler nedeniyle tehlikeli gazların ve yanıcı-patlayıcı maddelerin bulunduğu diğer sanayi tesislerinde güvenlik kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Herhangi bir sızıntı, atmosfere yayılım ve yangın riskine karşı gerekli önlemler alınmalıdır.
ASBEST TEHLİKESİ
6 Şubat günü yaşanan depremler sonucu 10 bin civarında binanın yıkılmış olduğu bilgisi bulunmaktadır. Bu binaların bir kısmının eski yapılar olduğu gerçeğinden yola çıkarak, arama-kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmaları esnasında asbest gibi tehlikeli maddelere ve yoğun partikül madde kirliliğine karşı en azından birinci derecede maruz kalan ekiplerin uygun nitelikli maskeler ile donatılması gerekmektedir."