Hevdîtina dayik û law: Ewqas zeîf bibû ku min nikaribû maç bikim

  • rojane
  • 09:03 12 Tebax 2022
  • |
img

RIHA - Dayika girtiyê nexweş Cebraîl Vûral ê 28 sal in girtî ye, Nofa Vûral a 70 salî û ji ber pandemiyê piştî 3 salan çû hevdîtina lawê xwe û wiha got: “Ewqas zeîf bibû ku min nikaribû rûyê wî maç bikim.”

Li gorî daneyên dawî yên Komeleya Mafê Mirovan (ÎHD) 605 jê giran herî kêm hezar û 604 girtiyên nexweş hene. Girtiyên nexweş ên bi raporên Saziya Tiba Edlî (ATK) nayên berdan, li girtîgehan terkî mirinê tên kirin. Yek ji van girtiyên nexweş jî Cebraîl Vûral ê li Girtîgeha Tîpa T a Tokatê tê ragirtin e. Vûral ê gelek nexweşiyên wî yên kronîk ên weke prostat, astim, ji pişta xwe, fitika stû û KOAH’ê hene, di sala 1994’an de dema 20 salî bû hate girtin û cezayê hefsê yê muebedê lê hate birîn. Vûral ê 28 sal in li girtîgehên cuda tê ragirtin, ji ber teqînek beriya bê girtin qewimiye di kezeb, guh û qirika wî de pirsgirêk hene. 
 
Di sala 1998’an de teşhîsa destpêka tuberkulozê danîn ser lê tedawiya wî nehate kirin. Vûral ê bi derfetên xwe sax bû di sala 2010’an du caran endoskopî bû. Vûral ê teşhîsa erozîf gastrît, werimînê danîn ser di gulana 2011’an de ji ber îltîhaba kezebê xwîn ji kezeba wî hat. Piştî xwîn jê hat hêj baş nebûyî, di 26’ê tîrmeha 2011’an de ji Girtîgeha Tîpa M a Midyadê sewqî Girtîgeha Tîpa T a Tokate hate kirin û ji bilî mûayeneyên wî yên rûtîn tedawiya wî nehate kirin. ATK’ê derbarê Vûral ê di 2’yê nîsana 2016’an de serî li ATK’ê da de rapora “Dikare di girtîgehê de tena serê xwe bimîne, ji ewlehiya civakê bixetere ye û pîr nebûye” amade kir û biryar da ku neyê berdan. 
 
3 SAL ŞÛNVE HEVDÎTINA RÛBIRÛ 
 
Vûral di 3’yê tebaxê de bi rêya telefonê bi malbata xwe re axivî. Dayika Vûral, Nofa Vûral (70) ku li navçeya Wêranşara Rihayê dijî, ji ber şewba vîrûsa koronayê ku ev 3 sal in rûbirû lawê xwe nedîtiye û dengê wî di telefonê de xerab dihat, di 4’ê tebaxê de berê xwe da Tokatê. Nofa Vûral li gel keça xwe Esma Vûral li girtîgehê bi Cebraîl Vûral re hevdîtina rûbirû kirin. Malbatê qala hevdîtina piştî 3 salan kir. 
 
Nofa Vûral, bi lêv kir ku tevî kurê wî nexweş jî bû 20 salî hate girtin û wiha got: “28 sal in bi nexweşiya xwe ve girtî ye. Kurê min 12 sal in li Girtîgeha Tokatê tê ragirtin. Em dikarin bi otobusê bi 12 saetan rê biçin û nû biçin cem wî û dikarin saetekê hevdîtinê bikin. Hefteya borî em bi telefonê pê re axivîn, dengê wî gelek nexweş dihat. Min got ez bimirim jî ez ê biçim kurê xwe bibînim. Ez bi keça xwe re ketim rê. Lê belê ji ber rê dirêj bû di otobusê de lingên min werimîn. Min nekarî bimeşim. Ez tirkî nizanim heke keça min bi min re nebûya min nedikarî biçim. Em roja înê di saetên serê sibê de gihiştin girtîgehê û dema em pêya bûn jî tu kes li wan dera nebû. Kuçikên kolanan êrişî me kirin. Wesayîtek hebû li wir, kesên di wesayîtê de em girtin hundir û heta saetan hevdîtinê em di wesayîtê de man.”
 
‘BILA SEWQÎ GIRTÎGEHEKE NÊZ BÊ KIRIN’
 
Vûral, bi bîr xist ku herî dawî bi kurê xwe re beriya 3 salan rûbirû hevdîtin kir û wiha berdewam kir: “Dema min niha dît zeîf bibû. Me tenê saetekê hev dît. Hestiyên wî wisa diyar bibûn ku mirov dikarî bihejmêre. Ew qas zeîf bibû ku min nikarî rûyê wî maç bikim. Çavên wî weke çalê lê hatibûn. Dema min ew dît ez giriyam. Tenê min karî jê re bêjim tu çawa yî û giriyam. Gelek nexweş bû. Ji ber nexweşiyên xwe nikare pêlavê bike pê xwe, tenê dikare şimikê bike pê xwe.”
 
Vûral, bang kir ku hemû girtiyên nexweş demildest bên berdan û got: “Cezayê wî kêm maye. Em dixwazin sewqî girtîgeheke nêzî me bikin, an jî wî berdin em ê derman bikin. Temenê min 70 ye, ez nikarim evqas rê biçim, nexweşiyên min jî hene. Ez dixwazim hemû girtiyên nexweş bên berdan. Bila rayedar ji vê yekê re çareseriyekê bibînin.”
 
‘DAYIKA MIN DI RÊ DE JI SER HIŞÊ XWE ÇÛYE’
 
Esma Vûral (33) a kekê wê dema hatiye girtin 5 salî bû jî da zanîn ku tenê dikare rojên hevdîtinana kekê xwe bibîne. Vûral, diyar kir ku 3 sal in nikarin biçin hevdîtinê û wiha axivî: “Hem ji ber serdema şewbê bû hem jî ji ber dûr bû 3 sal bûn min nedikarî biçim kekê xwe bibînim. Ji ber dengê kekê min di telefonê de xerab hat dayika min bi şertê ku bimire jî xwest wî bibîne. Mine w bi otobusê bir. Dayika min di rê de gelek nebaş bû. Serê wê diêşa, bêhal bû, ji ser hişê xwe çû. Ji bo saeteka hevdîtinê mirin girt li ber çavan. Kekê min gelek zeîf bibû, hestiyên wî xuya dikirin. Dema min ew dît hem xemgîn bûm hem jî tirsiyam. Dayika min ji xwe dema ew dît tenê girî. Kekê min got nexweş e û divê bi awayekî hûrgilî bê tedawîkirin lê tedawiya wî nayê kirin.”
 
BERIYA KU BIMIRE DIXWAZE PÊ RE WEXT DERBAS BIKE 
 
Vûral, daxuyaniyên Wezîrê Dadê Bekîr Bozdag ên têkildarî girtiyên nexweş hin sererastkirin bên çêkirin bi bîr xist û got: “Daxwaza me ew e ku her kes jê sûdê bigire. Divê hemû kesên nexweş jê sûdê bigirin. Kekê min 28 sal in girtî ye. Li wir rizî. Heke ne pêkan be ku li girtîgehê derman bikin bila berdin em ê li malê derman bikin. Ev qas girtina wan têre nake? Bila di nava girtiyan de cihekariyê nekin. Bila hemû rêxistinên mafên mirovan li ser vê bisekinin. Bila girtiyên nexweş li girtîgehê jiyana xwe ji dest nedin. Dayika min 70 salî ye berî ku bimire dixwaze kurê wê li cem wê be. Kekê min jî beriya ku bimire dixwaze bi dayika min re wext derbas bike. Yekane daxwaza me ew e ku berî dayik an kekê min bimire bi hev re wext derbas bikin.” 
 
MA / Emrûllah Acar
 
 
 

Sernavên din

28/03/2024
20:56 Jinên endamê DEM Partiyê û parêzer çûn serdana Emîne Şenyaşarê
20:01 Li Girtîgeha Bakirkoyê êrişî girtiyan hat kirin
17:26 DEM Partiyê lez da xebatên hilbijartinê | HATE NÛKIRIN
17:09 Zanayê bang li gelê Bedlîsê kir: Xwedî li sindoqên xwe derkevin
17:07 DEM Partî: Em Namzetê xwe yê Antalyayê venakişînin, deng ji DEM’ê re ne
17:00 Hatîmogûllari: Li şûna hûn ji bo şer derî bi derî bigerin, ji bo aştiyê li deriyê Îmraliyê bixin
16:45 Ji Nobeta Edaletê banga ‘Deriyên Îmraliyê vekin’ hate kirin
16:24 Temellî li Colemêrgê got: Dê îradeya we vê îktîdara faşîst hilweşîne
16:24 Girtina Hatîce Yildizê li ber Girtîgeha Bakirkoyê hate şermezarkirin
16:09 Heta ku bi Roboskê re hevrû nebin demokrasî ne pêkan e
16:08 'Em ê şaredariya Sêrtê ji qeyûmên dagirker rizgar bikin'
15:56 Eşira Meleyî piştgiriya xwe ya ji bo DEM Partiyê eşkere kir
15:45 Ji bo komkujiyên di meha adarê de banga hevrûbûnê hat kirin
15:36 Qeyûmê Êlihê ji bo namzetê AKP’ê bi 53 milyonan qolî amadekirin
15:29 Nivîskarê pontus Haralambîdîs wefat kir
15:28 Bakirhan: Gel dê xwedî li vîn û rûmeta xwe derkeve
15:06 Girtiyên siyasî ji 4 partî û Serokatiya Meclisê re name şandin
15:06 Li Amedê 15 xwendekarên paqijî pê dane kirin bi jehrê ketin
14:26 Dibistan di 1’ê nîsanê de dikevin betlaneyê
14:21 Bayindir li Bazîdê bang kir: Em di 1’ê nîsanê de serkeftina xwe pîroz bikin
13:55 Koordînasyona Şopandina Greva Birçîbûnê: Divê daxwazên girtiyan bên bicihanîn
13:44 Li Mûşê walî, qeymeqam û fermandar ji AKP'ê re xebata hilbijartinê dikin
12:58 DEM Partiyê li 3 navendan mitîng li dar xistin
12:37 Li Kutahya û Stenbolê û tundiya mêr
12:26 OHD’ê serî wezaretan da: Bila pêkanînên dibin sedema binpêkirina mafê tenduristiyê bi dawî bibin
11:53 Rapora cîsmên teqîyayî: Malbata Dayan hat mexdûrkirin
11:52 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê dîsa serlêdan kirin
11:25 Ertak: Em ê li Şirnexê bi ruhê 2004’an biçin ser sindoqan
11:19 Bi hinceta îşareta serkeftinê peywîra wî ya hilbijartinê betal bû
11:02 Karkerên Agrobayê destkeftiya xwe ya ewil bi dest xist
10:57 Tiştên ku ji kantînê bi pereyên xwe kirîne hatine desteserkirin
10:33 Ji bo piştgiriya bi DEM Partiyê re li Şemrexê meş hat lidarxistin
10:22 Parêzerê Abdullah Ocalan: CPT ji saziyeke ku baweriyê dide derketî ye
09:43 DEM Partî ji bo Cîhanbeyliyê serferber bûye
09:07 Ebex wê hesabê 2019'an bipirse: Em ê bi DEM Partiyê re xwe bi rê ve bibin
09:06 DEM dê li Xinûsê bibe warê çareseriyê
09:05 Greva birçîbûnê ya bi daxwaza azadiya Abdullah Ocalan di roja 123’yan de didome
09:04 Ji rojnameger Silêman Ehmed 156 roj nin agahî nayên girtin
09:03 Wêranşar li gel DEM Partiyê ye
09:02 Li dijî hilbijêrên sixte hilbijêrên livdar: Bi hezaran kesî serî li DEM Partiyê dan
09:01 Xizmên girtiyan: Hûn pêdiviyên wan pêşwazî bikin em jî dê pereyan neşînin!
09:00 ROJEVA 28’Ê ADARA 2024’AN
08:50 Li Girtîgeha Tîpa T a Xelatê êrişa provakatîf
08:49 Qesra Spî hewl dide Îsrarîlê ji bo hevdîtinan qaneh bike
27/03/2024
23:30 Li Agiriyê ciwanan bal kişand ser tecrîdê
21:53 Gergerlîoglû: Tu hêz nikare dengê 'Berxwedan jiyan e' bibire
21:49 Namzetên Mêrdînê li qadê ne: Em ê bi rêjeyeke zêde bi ser bikevin
21:37 Li Îzmîrê kuştina jinan hat şermezarkirin
20:35 Ji ber keyatiyê bi hev ketin: 4 jê giran 8 kes birîndar bûn
20:24 Polîsan nehişt EMEP'î biçin cem Emîne Şenyaşarê
19:54 Li Stenbolê gelek kes hatin binçavkirin
17:20 Turkdogan serdana TÎHV û ÎHD’ê kir
17:06 Zana çû serdana Nobeta Edaletê: Heke ne ji têkoşîna dayikan bûya dê zimanê me tune bûbûya
17:05 Hatîmogûllari: Me xwe bi hezaran kesan li qadê îspat kir
17:01 DEM Partî xebatên hilbijartinê didomîne: Em ê di 1’ê nîsanê de serkeftinê pîroz bikin
16:25 OHD’ê rapora xwe ya têkildarî girtîgehên Herêma Marmarayê eşkere kir
16:24 Hilbijêrên bitevger ji Mûglayê bi rê ketin
15:48 Şaredariyê 70 hezar lîre dan zêringirê ku ‘hewcehiya wî bi alîkariyê heye’!
15:42 Uçar: Ev hilbijartin di navbera kesên heqaret li Şêx Seîd kirin û neviyên Şêx Seîd de ye
15:26 Bersûcê Doza Hrant Dînk: Me agahiya cînayetê weke ku rojek piştî cînayetê girtibe rapor amade kir!
15:00 Bayindir li Qereyaziyê ye: Ev hilbijartin ji bo ziman û nasnameya kurdan referandûm e
14:58 Rewşa Yildiz a 75 salî aloz bû rakirin nexweşxaneyê
14:53 Li Qilebanê xebata belavkirina belavokan veguherî meşê
14:42 DEM Partiyê li Elkê perwerdeya ewlehiya sindoqan da
14:38 Şagirtên dibistanan birin mîtînga Erdogan
14:37 Rayedarê tirk: Daxwazeke Rûsyayê ya ji bo girtina êrişkaran tune bû
13:50 Baro û saziyên sivîl ji bo Îmraliyê bang li CPT’yê kirin: Ji bo çareseriyê gavê biavêjin
13:46 Li Çewligê bi tevlibûna hezaran kesan mitîng tê lidarxistin
13:42 Cezayê hucreyê dan 5 girtiyên ketine greva birçîbûnê
13:05 Rapora kesê pispor a Licikê: Xetere heye ku kîmyewiyên jehrî tevî Hewzaya Firatê bibin
12:14 YNK: PDK’ê li Kerkûkê bi Eniya Tirkmen re lihev kir û nirxên neteweyî firot
11:36 Bakirhan: Em li bin dara Rêya Sêyemîn bibin yek
11:23 Ji namzetên hevşaredariyê banga ‘xwedîderketina li sindoqan’
11:22 Di êrişên li ser sînor de 10 kolber birîndar bûn
10:38 Li Şirnex û Rihayê gelek kes hatin binçavkirin
10:24 Li bejahiya Hezroyê operasyona leşkerî û dorpêç
10:00 Parastvanên mafan: Girtina Yildiz binpêkirina mafê mirovan e
09:51 ‘Em ê her kesên ku xwe digihînin me em ê bibin ser sindoqan’
09:04 Êrişên DAIŞ'ê: Dixwaze vegere rewşa xwe ya beriya 2015'an
09:03 Girtiyên siyasî 122 roj in bi daxwaza azadiya Abdullah Ocalan di greva birçîbûnê de ne
09:03 155 roj nin agahî ji rojnameger Silêman Ehmed nayên girtin
09:01 Malbatên Roboskê: Her raya ji AKP'ê re diçe dê wekî bombe li ser serê me bibare
09:01 Qeyûm navenda jinan salane bi hezar û 500 lîreyî da bi kirê
09:01 Li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê şaredariyên neteweya demokratîk
09:00 Ji Egeyê bi hezaran hilbijêr ji bo qeyûman bişînin diçin bajarên xwe
09:00 AKP li Dîlovasiyê dest bi belavkirina bertîla hilbijartinê kiriye
09:00 ROJEVA 27'Ê ADARA 2024'AN
26/03/2024
23:59 Girtiyê nexweş piştî 30 salan ji girtîgehê derket
22:48 Li Hezexê şahiya gel
20:54 Nobeda Edaletê ya Emîne Şenyaşarê di roja 62'yan de ye
19:58 Karwana DEM Partiyê li gundên Silopiyayê geriya
19:37 Namzetên AKP'ê yên Amedê beramberî rayan kartên BÎM'ê belav dikin
18:46 'DEM wê li Rihayê, Riha jî wê pir li DEM'ê bê'
16:50 Dozger xwest Keskîn û Yarkan bên cezakirin
16:47 Zana: Ji bo paqijkirina mejiyan şaredarî girîng in
16:40 Demîrel ji doza “heqareta serokkomar” beraet kir
16:23 Di Nobeta Edaletê de peyama israra domandina têkoşînê hat dayîn
16:11 Têkildarî tundiya polîsan a li Colemêrgê pûşnûmepirs dan Meclisê
15:59 DEM Partiyê xwest ji bo girtiyên nexweş li Meclisê komîsyon bê avakirin
15:58 Zilamekî hewl da li Rihayê jinekê bikuje