Federe Kürdistan Bölgesi’nde 25 Eylül 2017 tarihinde yapılan “Bağımsızlık referandumu” sürecinde Türkiye’nin kapatma ile tehdit ettiği Habur Sınır Kapısı’nın bulunduğu Şırnak’ın Silopi ilçesinde, ihracat ile uğraşan yerel firmalar, rekor üstüne rekor kıran Dolar ve Euro kurlarındaki yükselişten dolayı iflasın eşiğine geldi. Büyük bir durgunluğun hakim olduğu ve bölge halkı için tek gelir kapısı olan Habur Sınır Kapısı’ndan ihracat yapan firmalar, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan dolayı her gün artan borçlarını ödeyemiyor. 

 

Birçok firma sahibinin daha önce araçlarını satarak, iflas bayrağı çektiğini hatırlatan yetkililer, “Borç verdikleri paraları toplayamayan tefeciler dahi iflas etti” sözleri ile durumun ciddiyetine dikkat çekti. 

 

‘ZARARLARIMIZ ÖDENMEDİ’

 

Yıllardır ihracatla uğraşan Sait Tayşun, yaşanan krizin kentte 2 yıl önce ilan edilen sokağa çıkma yasağı süreci ile başladığını vurguladı. Yasaklardan önce ayda 2 milyon Dolar dolayında ihracat yaptığını aktaran Tayşun, daha önce sınır kapısında bir ton çimento için alınan 3 Dolar verginin 12 Dolar’a yükseldiğini söyledi. Yasaktan dolayı araçlarının yaklaşık 2 ay boyunca Irak’ta kaldığını belirten Tayşun, hükümet tarafından daha önce kendilerine verilen “zararlarınız ödenecek” sözünün de halen tutulmadığını söyledi. 

 

‘BİRÇOK ESNAF BORÇ YÜZÜNDEN KAÇMAK ZORUNDA KALDI’

 

Silopi’de en az 350 firmanın bulunduğunu ve bunların birçoğunun iflas ettiğini dile getiren Tayşun, daha önce bankalara olan borçların ödenememesinden kaynaklı birçok firmanın ise hacizli olduğunu kaydetti. 2 yıl önce 800 TL’ye aldıkları araç lastiklerinin fiyatının şuan 2 bin TL’ye ulaştığına dikkat çeken Tayşun, döviz kurlarındaki artışa dikkat çekerek, “Mazot pahalı. Dolar ve Euro’daki artıştan dolayı borçlar inanılmaz derecede arttı. Çoğu esnaf borçları yüzünden kaçmak zorunda kaldı. Banka borçlarını ödeyemeyen arkadaşlarımız oldu. Bir akrabam Euro bazında 50 tane Mercedes marka araç almıştı. Yükselişten dolayı borçlar arttı ve en az 15 milyon TL zarar etti. Borçlar yüzünden ailelerde huzur kalmadı” dedi. 

 

‘BANKA KREDİ VERMEYİNCE TEFECİLERE BORÇLANDILAR’

 

Borcunu ödemek isteyen birçok firma yetkilisinin bankalardan kredi alamadıkları için tefecilere borçlandığını vurgulayan Tayşun, “Tefeciler de borç verdikleri şirket sahiplerinden borçlarını alamıyor. Şirketten parasını alamayan tefeciler de iflas etmiş durumda. Bu durum vahim bir olaydır.  Ayakkabılarımızdan tutalım, elbiselerimize kadar her şey ipotek altında” sözleri ile kentteki ekonomik duruma değindi. 

 

‘BARIŞ OLDUĞUNDA ÇOBANLIK BİLE YAPARIM’

 

“Bizler iflas ettiğimiz vakit devlet de iflas ediyor. Gerçek budur” diyen Tayşun, büyük holding sahiplerine borçlarından dolayı verilen kredilerin kendilerine de verilmesi gerektiğine işaret etti. Bankalara olan borçlarının bir yıl ertelenmesini isteyen Tayşun, şu çağrıda bulundu: “Bizler yine çalışıp kendimizi düze çıkartırız. Kimle iletişime geçeceğimizi ve derdimizi anlatacağımızı bilemiyoruz.  Biz ülkemizde barış ve huzurun olmasını istiyoruz. Ekonomi düzelsin istiyoruz. Zaten barış ve huzur olursa ekonomi düzelir. Barış geldiği zaman çobanlık bile yaparım.”