Çayçî: Toplumsal sorunları kadınlar sahneye taşıdı

img
AMED – Tiyatro yazarı Sîmîn Çayçî, “Kadınlar cüretkar oyunlar yazarak, sahnede beden dilini kullanarak, toplumsal sorunları sahneye taşıdı” dedi. 
 
Amed Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu, Amed Şehir Tiyatrosu, Kadın Kültür Sanat ve Edebiyat Derneği (KASED) ile İVA Organizasyon öncülüğünde 5-10 Kasım tarihlerini kapsayan "Amed Kadın Tiyatro Festivali" üçüncü gününde devam etti.
 
Etkinlikler kapsamında “Girnîngîya şanoyê di jiyana jinan de û bandorên wê yên erênî yên li ser ramanê û civakê /Tiyatronun kadının yaşamındaki önemi ve onun toplum ve düşüncelerine olan etkileri)” söyleşisi yapıldı. Çand Amed Kültür ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen söyleşide tiyatro yazarı Sîmîn Çayçî konuşmacı oldu. 
 
‘KADINLAR CÜRETKAR OYUNLAR YAZIYOR’
 
Genel olarak Sîne’deki kadınların tiyatroya başlama hikayesini anlatan Çayçî, 1967’den başlayarak bugüne kadar kadınların kendi sorunlarını tiyatro sahnesine taşıdığını belirtti. Çayçî, kadınların; kadın hakları, kadına yönelik şiddete karşı duruşlarını, yeni rejimin koyduğu kısıtlamaları beden diliyle anlatarak aşma yöntemini tiyatro aracılığıyla nasıl sunduklarını anlattı. Çayçî, “Kadınlar cüretkâr oyunlar yazarak, sahnede beden dilini kullanarak, toplumsal sorunları sahneye taşıdı. Kadınların gösterdiği bu cesaretle erkekler de tiyatro sahnesini daha etkin kullanmaya başladı” dedi. 1990’larda görme ve işitme engelli çocuklara hocalık yaparken ilk oyununu onlar için yazdığını anlatan Çayçî, “Geleneksel halk hikâyeciliğinden süzerek anlattığım Xalxalok, Şaxê Mîşkan oyunu çocuklar ve toplum üzerinde büyük etki yarattı. Yönetmenliğinden sahneye taşınmasına kadar tüm aşamalarında kadınların olduğu bu oyun 65 kez oynandı. Müzikal ve şiirsel bir dille yazılan bu oyun Saqız festivalinde 9 ödül aldı” diye konuştu. 
 
İLK KADIN OYUNU 
 
Çayçî, 1990’lardan sonra özellikle aile içi yaşanan enses ilişkiye dikkat çekmek için yazdığı Sevê adlı oyundan söz etti. Ensesin toplumda hiç bahsedilmediği halde toplumun çok önemli bir yarası olduğunu belirten Çayçî, bunun toplumsal duyarlığı arttırmak amacıyla yazdığı ilk kadın oyunu olduğunu ifade etti. 
 
Ayrıca sokak tiyatrosunun önemine de değinen Çayçî, özellikle Merivan’da yüz yüze oynanan oyunların toplumsal etkileşiminde büyük değer arz ettiğini söyledi. Özellikle Avrupa’ya göç eden kadınlar arasında da Ortadoğu’da kadına yönelik şiddet ve kadın haklarının ihlaline yönelik kadınların susmayarak sokak tiyatrosuyla bunları ifade edip direkt etkileşim içerisinde olduklarını anlattı. 
 
Söyleşinin ardından Çayçî’ye plaket vererek teşekkür eden Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanı Zeynep Yaş, tiyatro günlerine meraklı ve dikkatli bir izleyici katılımının olduğunu kaydetti. Yaş, Kadın Tiyatro Günlerinin pazar gününe kadar devam edeceğini ve kentteki tüm kadınları tiyatroya beklediklerini söyledi.