DİYARBAKIR - Dil ve Kültürler Ağı Çalıştayı’na katılan Teatra Jîyana Nû Tiyatro oyuncusu Rugeş Kırıcı, Kürt dili, kültür ve sanatı üzerinde stratejik bir asimilasyon yürütüldüğünü belirtirken, Lawje Müzik Grubu solisti Ali Tekbaş ise, "Kürtçe sanat yapanlar olarak önümüzdeki engelleri kaldırıyoruz" dedi.
Kürtçe başta olmak üzere bölgede konuşulan dillerin yok olma tehlikesine karşı kısa bir süre önce kurulan Dil ve Kültürler Ağı’nın, yol haritasını belirlemek amacıyla Diyarbakır’da düzenlediği iki günlük çalıştay sona erdi. Çalıştayda oluşturulan çalışma gruplarında bir araya gelen iş insanları, çocuk ve kadın kurumları temsilcileri, akademisyenler, yayıncılar, yazarlar, sanatçılar, iletişimciler ve meslek odaları temsilcileri, Kürt kültürü üzerine kapsamlı tartışmalar yürüttü.
Çalıştaya katılan İstanbul Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) bünyesinde kurulan Teatra Jîyana Nû oyuncusu Rugeş Kırıcı ve Lawje Müzik Gurubu solisti sanatçı Ali Tekbaş, Kürtçeyi yaşamsallaştırmanın önemine dikkat çekti.
'KÜRTÇE YAŞAMSALLAŞTIRILMALI'
Dil ve kültürün nasıl korunacağı ve ilerleyeceği konusunda arayış içerisinde olduklarını söyleyen Rugeş Kırıcı, özellikle dil ve kültürün yaşamsallastırılması gerektiğini belirtti. Kültür masasında yürütülen tartışmalara dikkat çeken Kırıcı, toplum içerisinde fark edilir bir şekilde dilin konuşulması, kültürün yaşatılmasının gittikçe geriye gittiğini söyledi. Kırıcı, "Kürt dili, kültürü ve sanatı üzerinde stratejik bir asimilasyon yürütülüyor. Yıllardır bu devam ediyor. Bu durumdan haberimiz var. Acil bir şekilde buna bir set koymamız ve çözüm bulmamız gerekiyor. Hepimizin tartıştığı durum şuan budur. Özellikle çocuklar ve yeni nesil için Kürtçeyi yaşamsallastırılması lazım. Tartışmalarımız dil, kültürün korumasına yönelik devam ediyor. Fakat sadece Kürtçe yeterli mi değil mi? Kaynaklarımız nedir? Kürtçe yaptığımız çalışmalar gerçekten Kürtlerin yaşamı mıdır? Kürtlerin coğrafyasında mıdır?" dedi.
‘SANATIMIZI KÜRTÇE YAPIYORUZ’
Asıl önemli olanın çalıştaya gelen birçok kişinin, dertlerinin bir olması ve çözüm arayışında olduğunu ifade eden Kırıcı, "Biz sanatımızı Kürtçe yapıyoruz. Kürt sanatçılarıyız. Ben tiyatro oyuncusuyum. Tiyatronun dünya tarihinde halkların dil ve kültürlerini yaratmaları için önemli bir tesiri vardır. Halkın son yıllarda tiyatroya sahip çıkmasıyla bunu görüyoruz. Bu sahne üzerinde ve toplum içerisinde söylemek istediklerimiz nedir? Böyle bir arayış içerisindeyiz. Bu olmayacak bir şey değildir. Daha da güçlendirebiliriz" diye konuştu.
'KÜRTÇE ŞARKI VE ÖYKÜLER TOPLUYORUM'
Lawje Müzik Gurubu solisti Ali Tekbaş, geniş bir kültüre sahip olduklarını belirterek, buna sahip çıkılması için yol ve yöntem belirlenmesi gerektiğine işaret etti. Çalıştayda bilge ve uzmanların yer aldığını ve iyi bir sonuç alınacağını ifade eden Tekbaş, “Ben bir sanatçı olarak Kürtçe şarkı ve öyküleri topluyorum. Topladıklarımı yazıp arşivliyorum. Aynı zamanda şarkı haline getirip bir kez daha yeşertiyorum. Yazar, tiyatrocu, sinemacı olsun, kültür veya başka çalışmalarla ilgilenen kişilerin omuzlarındaki yükün ağır olduğunu bilmeleri gerekir. Bu şekilde çalışmaları büyütmeleri gerekiyor. Eğer şahsi olarak Kürtçe müzikal de oynuyorsam, çocuk şarkıları yaparsam, Kürtçe öykü ve şarkılar üzerine atölyeler kurup bunları yayıyorsam, elimden geldiğince koruyorsam, bunlar gelecekte yeni nesiller içindir" şeklinde belirtti.
‘KÜRTÇEYE TEŞVİK ETMEK GEREKİYOR’
Kürt ve bütün halklar için atılan adımların önemini vurgulayan Tekbaş, "Kürtçeyi bir halka sunduğumuz zaman Kürt veya yabancı olsun, dilini bilsin veya bilmesin dili o kişilere öğretmen gerekir. Ben Kürdüm, dilim Kürtçedir. Mesela Koma Lawje olarak İstanbul'da konser verdiğimizde şarkılarımız Kürtçedir. Şarkılarımızın öykülerinden bahsettiğimizde Kürtçe konuşuyoruz. Elbette dinleyenlerin arasında Kürtçeyi bilmeyenler de çok. Fakat o kişileri Kürtçeyi öğrenmeye teşvik etmemiz gerekiyor. Kültür ve dille ilgilenenler bunun üzerinde durmaları gerekiyor. Dil bizim için önemlidir. Eğer sanatımızı kendi dilimizle yaparsak, yabancılarda anlamaz. Kürtçeyi öğrenmek veya çevirmeleri istenir. Biz Kürtçe sanat yapanlar olarak önümüzdeki engelleri kaldırıyoruz. Bu kapıyı iyice açıp, bildiğimiz her şeyi yaymamız gerekiyor. Buna ihtiyaç var" ifadelerini kullandı.
MA / Ayşe Sürme - Fahrettin Kılıç