Eğitmenler Ubeydullah Pilatin ile Zübeyir Çelik tarafından hazırlanan Kürtçe, Türkçe ve İngilizce Eğitim Sözlüğü yayınlandı. Sözlük, Kürtçede eğitim bilimleri alanında yaşanan sorunlar ve eksikliklerin giderilmesi amacıyla hazırlandı. 

 

Kürt Dili Araştırma ve Geliştirme Derneği (KURDÎ-DER) Batman Şubesi bünyesinde Kürtçe eğitim veren Pilatin ile Çelik, sözlüğün hazırlık çalışmasına 2012 yılında yapılan araştırmayla, yazımına ise 2013’te başladı. Eğitmenler, araştırmaları esnasında ABD, İngiltere ve daha birçok ülkeden kitapları inceledi, Kürt dernek ve enstitülerden faydalandı. KURDÎ-DER’in 2016’da Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılması ardından çalışma alanları daralan Pilatin ve Çelik’in, 7 yıllık bir çalışmanın ardından hazırladıkları sözlük 1 Aralık 2019 tarihinde baskıya verilerek yayınlandı. Eğitim kavramlarının Kürtçe, Türkçe ve İngilizce yazıldığı sözlükte, kavramların geniş tanımları ise Kürtçe olarak yer alıyor.  

 

DİLDE YAŞANAN SORUNLARI GİDERMEK 

 

Sözlüğü hazırlayanlardan Zübeyir Çelik, amaçlarının Kürtçe eğitim alanında yaşanan sorunların ve eksikliklerin gidermesi olduğunu belirterek, “Tüm dünyada ekonomik, sosyal anlamda gelişmenin en büyük etkenlerinden biri eğitim. Kürt halkının anadilde eğitim görememesinden kaynaklı Kürtçenin gelişimi büyük bir gerilemeyle karşı karşıya. Hatta öyle bir anlayış doğmuştu ki Kürtçede bilimsel çalışmalar ve eğitim mümkün değildir gözü ile bakılıyordu. Birçok Kürt çocuğu anadilini küçük yaşta unutarak tüm yaşamını başka dillerle formüle ediyor. Bunun önüne geçebilmek için bir çalışma başlattık. Her ne kadar gönümüzde Kürt kültürünü edebiyat ve müzik alanında birçok hizmet yapılmış ise de bu eğitimsel sorun göz ardı edildi. Eğitim gören öğretmen ve öğrencilerin Kürtçe eğitim kavramlarını bilmesini amaç edindik. Kavramları Kürtçe geniş bir şekilde açtık”  ifadelerini kullandı.  

 

'EĞİTİM VERİRKEN EKSİKLİĞİ FARK ETTİK'

 

Sözlüğün karar aşamasından basımına kadar geçen zamanı anlatan Çelik, “Biz KURDÎ-DER’de dil eğitimi verirken, böyle bir eksikliğin farkına vardık. Ardından bu eksikliğin giderilmesi için ne yapabiliriz? Diye konuştuk. Kürtçe ders verirken öğrencilerin sürekli kullandığımız kavramların ne anlama geldiğini bilmelerini istedik. Tabi daha sonra bu öğrencilerin değil, tüm Kürtlerin bilmesi gerektiği kararına vardık ve kitabı çıkarmak için çalışmalara başladık.  Kitabın çıkarılma aşaması da çok yoğun geçti. Araştırmaya dayalı bir kitap olduğu için bazen bir kelime için birçok kaynağa bakmamız gerekti. Bir kelime için saatlerce çeşitli kaynaklardan araştırma yaptık ve bunu yazıya döktük.  Kürt dilinde uzmanlaşmış kişilere de başvurduk” dedi.  

 

‘KÜRT DİLİ EĞİTİM DİLLİ OLSUN’

 

Sözlüğün araştırmasını yaparken kaynak konusunda sıkıntı yaşadıklarını kaydeden Çelik, gelinen aşamadan memnun olduklarını söyledi.

 

Kürt dilinin yoğun bir asimilasyon politikasıyla karşı karşıya kaldığını belirten Çelik, bu asimilasyona karşı Kürt dilini sahiplenmenin önemini vurguladı. Kürt dilinin eğitim dilli olması çağrısında bulunan Çelik, bu kitabın eğitimde kullanılabilmesi için üzerlerine düşen görevi yerine getirmeye hazır olduklarını söyledi. 

 

MA / Fethi Balaman