Malatya’nın merkez Battalgazi ilçesinde yaşayan 20 yıllık bağlama ustası Doğan Koşan, aşkla bağlı olduğu mesleğini  anlattı. Toplumun acılarını, sevinçlerini, ağıtlarını bağlama ile dile getirdiğini belirten Koşan, özellikle bölge için büyük önemde olduğunu söyledi. 

 

Bağlamayı çalarak işe başlayan Koşan Adana'da daha sonra bağlama yapma sanatını öğrendi. 20 yıldır bu işi yapan Koşan, “Bağlama kültürümüzün bir parçasıdır. Biz yıllardır ağıtlarımızı, türkülerimizi, acılarımızı ve sevinçlerimizi bağlamayla yakmışız. Onun için sahip çıkmalıyız” dedi.  

 

FABRİKASYON KALİTEYİ DÜŞÜRÜYOR

 

Mesleğinin uzun yıllar sürdürülebilir olduğunu söyleyen Koşan, gelişen teknoloji ile birlikte fabrikasyon yapımların kaliteyi düşürdüğünü ifade etti. Koşan, “Bağlamaların iyi yapılması, çağa ayak uydurması, ölçüleri, çalım sisteminin günümüz şartlarına uyarlanması gerekiyor. Şu anda piyasadaki bağlamalar ucuz olduğundan dolayı insanlar akın ediyor ama ömrü çok kısadır. 3-5 ayda atıl vaziyete gelen bağlamalar var. Bu da bizi etkiliyor. Daha önce burada 2 bağlama ustası vardı. Bu sayı şimdi 4’de çıktı. Yani ne ileriye nede geriye gidiyor. Bu meslek ile servet yaparım denemez. Bu bir gönül işidir. Ama en azından evimize de bir ekmek götürmek zorundayız” diye konuştu. 

 

Koşan, bağlamanın yapısal özelliklerini şu şekilde dile getirdi: “Bağlama göğüs kafesi, sap ve gövdeden oluşur. Bağlamanın sotesi, doğurganlığı ve hamileliği anlatır. Bağlamanın bölümleri kol, göğüs ve kulak olan parçalardan oluşur. Biz bu bölümlere canlı ismi veririz.  Geçmişte bağlamalarımız 12 perdeden oluşurdu. Günümüze uyarlanması ile 19 perde oldu. Yani eskiden 3 telliydi ve kol dediğimiz kısım ise düzdü. Şimdikine göre eğrilik yoktu. 12 perde 12 hizmeti anlatan telli kuranımızdır. Bağlamanın genel tanımı budur. Bugün bağlama Alevilere mal ediliyor ama Lurilere dayanan geçmişini tam olarak bilen yok. "

 

Alevi kültüründe de cemlerde çalınması nedeniyle önemli olduğuna dikkat çeken Koşan, semah ve deyişlerini asırlardır bağlamayla yaptıklarını söyledi. 

 

Koşan, maddi olarak bir başkasına muhtaç olmayacak kadar kazandıklarını belirterek, “Manevi olarak da gönül verdiğim bir meslek. Yine burada bağlama kursları veriyorum. Önemli olan kendi kültürümüze, sanatımıza ve enstrümanımıza sahip çıkılmasıdır” dedi