İçişleri Bakanlığı tarafından 10 Haziran 2020’de görevinden alınarak merkeze çekilen Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin önceki kayyımı Mustafa Yaman ile birlikte 9 kişi hakkında ihalelere usulsüzlük karıştırdıkları gerekçesiyle soruşturma başlatıldı. Halen kayyım yönetiminde olan belediyede mülkiye müfettişleri tarafından yapılan incelemeler sonucunda 2016 ile 2020 yılları arasında yapılan 36 ihalede usulsüzlükler tespit edilmesi üzerine Mustafa Yaman ile 70 kişi hakkında Bakanlıkça soruşturma izni verilmişti. (link).

 

Bakanlık, merkeze çekilerek Mülkiye Başmüfettişi yapılan Mustafa Yaman’ın belediyeye ikinci kez kayyım olarak atandığı 19 Ağustos 2019 tarihinden sonra gerçekleştirilen 6 ihalede daha usulsüzlük yapıldığının tespit edilmesi üzerine, Yaman ile çevresine “yeğenim” olarak tanıtıp, Kent A.Ş.’ye müdür yaptığı Yunus Emre Akça’nın da aralarında 8 kişiye hakkında daha soruşturma izni verdi.

 

6 İHALENİN BEDELİ 

 

Usulsüzlük yapıldığı belirlenip, soruşturma konusu yapılan 6 ihale arasında araç kiralama, yıldızlı motifli aydınlatma direkleriyle yapılan bazı alım ihaleleri var. Bu ihalelerin toplam değeri ise 15 milyon TL civarında. Başlatılan soruşturmanın içeriğine dair ulaşılan bilgilere göre, yapım işleri ile ilgili ihaleler, “doğrudan temin yolu” ile yapılabilmesi için “alım ihalesi” olarak gösterildi.

 

Bu nedenle söz konusu ihalelerin, İhale Kanunu’nun (KİK) 21’inci maddesinin (b) ve (f) bentlerine uygun olmadığı belirtildi. KİK’in 21b maddesi kapsamında “Güvenliğin sağlanması açısından ivedilikle yapılması” gerekçesi kullanılarak yapılan araç kiralama ihalesinin de ödenek olmamasına rağmen yapıldığına da yer verildi. Kanun aykırılık tespit araç kiralama ihalesinin yanı sıra madeni yağ ile akaryakıt alımı ve tüketiminde de usulsüzlükler yapıldığı kaydedildi.

 

PARÇALARA AYRILARAK USULSÜZLÜK

 

Müfettişlerin incelemelerine göre, ihalelerin “doğrudan temin yolu ile” yapılabilmesi için yapılacak işler parçalara ayrıldı, gösterilen alım miktarları ise kanuna uydurulmaya çalışıldı. “Pazarlık usulü ile ihale için uygun şartlar oluşmadığı halde KİK’in 21f maddesine göre ihale yapıldığı” vurgulandı.

 

TEK BAŞINA İHALE HAZIRLAYIP, ÖDEME YAPTI

 

2 milyonluk tutarındaki bir ihale ile ilgili soruşturma dosyasına yansıyan bilgiler de oldukça dikkat çekici. Bu bilgilere göre, dönemin Kent A.İ. müdürü olan Yunus Emre Akça ihale evraklarını ve teknik şartnameyi tek başına imzalayarak ihale komisyonuna girdiği gibi, ödeme emrini de yine tek başına imzaladı. Yapılan incelemede, Akça’nın ihalelerde "gerçekleştirme görevlisi" olarak yetkilendirildiğine dair herhangi bir resmiye de ulaşılamadı.

 

İHALE UYDURULDU, İZİN ALINMADI

 

Tespit edilen bu usulsüzlükle ilişkin soruşturma dosyasında, “İşin isminin ‘mal alım’ olarak ihale edilmesine karşılık işin yaklaşık maliyet dosyasında hazırlanan teknik şartnamesinde işin montaj dahil olduğunun özellikle belirtildiği, bunun da işin mal alımı değil, yapım işi olduğunu ve 21f maddesine uydurmak için sadece işin isminin değiştirildiğini gösterdiği (…) hüküm gereğince Kültür Varlıkları İhale Yönetmeliği'ne göre ihale edilmesi gerektiği, işin ihale şeklinin uygun olmamasının yanı sıra ilgili kurumlardan da izin alınmadığı” ifadelerine yer verildi.

 

Müfettişler, yine 6 ihaleyi kazanan firmalara 1 milyon 715 TL fazla ödeme yapıldığını da tespit etti.

 

MA / Ahmet Kanbal