Buldan: Muhalefet Kürt sorununda kararını vermeli

img
ANKARA - HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, muhalefetin Kürt sorununa dair artık kararını vermesi gerektiğini belirterek, demokrasi ittifakına işaret etti ve "Ya demokratik bir ülke ya da krizler" uyarısında bulundu.
 
Siyasal ve ekonomik krizin derinleştiği yılın son günlerinde muhalefet partileri iktidarın yönetememe haline karşı "erken seçim" çağrılarını sürdürüyor. Hem siyasette hem de meydanlarda çözüm arayışlarını yoğunlaştıran Halkların Demokratik Partisi (HDP), ülkedeki çoklu krize karşı muhalefet partileriyle bir dizi temaslarda bulundu. Saadet Partisi ile başlayan ziyaretler, Gelecek Partisi, DEVA ve CHP ile devam etti. HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ve Mithat Sancar’ın, muhalefet partilerine ziyaretlerinin gündemi de erken seçim oldu. HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar’ın 6 Aralık’ta Meclis Genel Kurulu’nda dile getirdiği “erken seçim önergesi” verilmesi talebi, bu ziyaretlerde partilerin genel başkanlarıyla paylaşıldı. Görüşmelerde önergenin sahiplenilmesi ve yaşanan krize dair muhalefetin sorumluluğuna işaret edildi.
 
HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, ziyaretlere ve yıl boyunca öne çıkan gelişmelere dair Mezopotamya Ajansı’nın (MA) sorularını yanıtladı.
 
 
Halkın 2021 yılında yükselen adalet talebiyle başlayalım. Emine Şenyaşar Urfa Adliyesi önünde, tutuklu yakınları ise Van ve Diyarbakır’da nöbette ancak iktidar “reform” ile övünüyor. Adalet deyince, Türkiye’nin gerçek tablosu nedir?
 
Bugün Türkiye’de adaletten elbette ki söz edilemez. Türkiye’deki tüm kesimler bir adaletsizlik yaşıyor. AKP hükümeti adaletsizlikler üzerinden kendini var eden bir hükümet haline geldi. Özellikle son dönemde gittikçe oy kaybeden ve bu kaybı daha fazla adaletsizlik yaparak, telafi etmeye çalışan bir anlayışa sahip oldu. Adalet bu ülkede aslında uzun süredir yok. Adaletin olmadığını Kürtler, Aleviler, kadınlar, gençler çok iyi bilir. Emine Şenyaşar örneği ortadır. Roboski Katliamı 10’uncu yılında. Türkiye’deki adaletsizlikler sadece bu yıl değil, Roboski’den de başlarsak, geçmişte de çok yaşandı. Türkiye toplumunun her kesiminde farklı bir mağduriyet var. İşçinin, emekçinin, kadının, gencin, farklı mezhep ve inançların yaşadığı büyük adaletsizlikler var. Bugün Türkiye’de adaletin ‘a’sı bile yok. Bu adaletsizlikler üzerinden kendini var etmeye çalışan bir anlayış var. Bu mağduriyetler binlerle, on binlerle değil bugün milyonları bulan bir durumdur. Bugünün Türkiye’sinde milyonlarla adaletsizlikle boğuşuyor.
 
 Geride bıraktığımız yılda önemli gündemlerden biri de İstanbul Sözleşmesi’nin feshedilmesi oldu. Bir gecede Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile sözleşmeden çekildiği duyuruldu. İktidarın kadın kazanımlarına yönelik bu saldırılarla sonuç alması mümkün mü?
 
AKP hükümetinin kadına bakış açısı çok farklı, kadını görmeyen, yok sayan, ötekileştiren, kadın mağduriyetleri üzerinden bile siyaset yapan bir parti ve anlayış var karşımızda. Kadınlar açısından en büyük mağduriyetler AKP döneminde yaşandı. Kadınların öldürülmesi, katledilmesi, cinsel saldırıya, şiddete, baskıya maruz kalmasından çokça örneklerle de anlatabiliriz. En fazla kadın ölümleri de AKP döneminde yaşandı. Çünkü AKP kadına değer vermiyor, bir tema olarak kullanıyor sadece. Dolayısıyla İstanbul Sözleşmesi bir kırılma noktasıydı. Bir turnusol kağıdıydı aslında. Kadınların sahip çıktığı, ölümüne direndiği, hayata geçmesi içinde büyük çabalar harcadığı bir sözleşmeden bahsediyoruz. İstanbul Sözleşmesi’nin altına bir zamanlar imza atan ve kabul ettiğini dile getiren bir parti ne oldu da üzerinden birkaç yıl geçtikten sonra, ‘Bu sözleşmeyi tanımıyorum, kadınlar için bir tehlikedir, Türkiye toplumu için bir tehlikedir’ sözlerini sarf edecek noktaya geldi. Kadınların İstanbul Sözleşmesi’ni kendileri için bir yaşam garantisi olarak görmeye başladığı noktada, AKP’nin fikirleri değişti. Kadına verilen değeri, saygıyı AKP’nin pratik ve uygulamalarında hangi noktada olduğunu görüyoruz. Kadınlar ‘bitti’ demeden, İstanbul Sözleşmesi bitmez. Kadınlar ‘çekiliyoruz’ demeden İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmek olmaz. Bu seçimlerde iktidarı değiştirdikten, AKP’yi gönderdikten sonra kadınlara sözümüzdür; İstanbul Sözleşmesi’ni hayata geçireceğiz. HDP’nin kadın meselesinde ne kadar duyarlı olduğu pratikleri ve duruşuyla ortadadır. Kadın meselesini tüm partiler yeniden önüne koyarak, düşünmelidir. Başta eşit temsiliyet olmak üzere, kadınlar bütün karar mekanizmalarında söz sahibi olmasının önü açılmalıdır. Bunu yapmayan partilerin iktidar ve ortağından farkı olmayacaktır. HDP bu konuda örnek bir partidir, tüm partilerin örnek alması çağrısını yapıyoruz.
 
Cezaevleri; son bir ayda 7 tutuklu yaşamını yitirdi. Hasta tutuklular tüm çağrılara rağmen hasta tutuklular neden tahliye edilmiyor? 
 
Bugün bütün cezaevlerinde büyük adaletsizlikler, hak ihlalleri var. Bunlar zaman zaman hasta tutukluların yaşamlarını yitirmesine sebep olurken, bazen de tahliyesi gerçekleşmek üzere olan ya da gününü dolduran insanların cezaevlerinden çıkmasını engellemeye dönük bir sistem var. Cezaevlerinde özellikle politik tutsaklara dönük bir yönelim var. Bir tutuklu hükümlü hale gelmiş, hükmünü de doldurmuş. 30 yıl cezaevinde kalmış bir insanın farklı bir disiplin cezasıyla cezaevinde kalmasını sağlamak bir utanç tablosudur. Bugünün Türkiye’sinde böyle bir uygulama var bu dünyanın hiçbir yerinde yoktur. Türkiye’de ağırlıklı olarak politik tutsaklara yani Kürtlere yönelik bir uygulamadır.
 
 İmralı’da yapılan görüşmelerde de PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın temel gündemiydi. Müzakerelerin ön koşulu olmasına rağmen sözler tutulmadı, tahliyeler engellendi. O günden bugüne baktığımızda, nasıl bir politika uygulanıyor?
 
İmralı’da Sayın Öcalan ile yaptığımız her görüşmenin birinci konusu hasta tutuklulardı. Hasta tutukluların listesini verdik, bunların tahliye edilmesi gerektiğini belirttik. O dönem tahliye edilmeyenlerin bugün cezaevlerinden cenazeleri çıkıyor.
 
İmralı’da Sayın Öcalan ile yaptığımız her görüşmenin birinci konusu hasta tutuklulardı. İmralı’dan çıktığımızda Adalet Bakanlığı’yla, diğer yetkililerle yaptığımız görüşmelerde çok uğraştık. Hasta tutukluların listesini verdik, bunların tahliye edilmesi gerektiğini belirttik. O dönem tahliye edilmeyenlerin bugün cezaevlerinden cenazeleri çıkıyor. O dönemde tahliye edilmiş olsalar, bugün bu ölümler yaşanmayacaktı. Görüşmelerde bize ‘tamam, ilgileniyoruz, ilgileneceğiz’ demelerine rağmen tek bir arpa boyu bile yol alınmadı. O dönem hiçbir hasta tutuklu tahliye edilmedi. Hasta tutuklular listesini hem kamuoyu ile hem de bakanlıklarla paylaştık ama buna karşı bir direnç vardı. Bu direnç ne yazık ki insanların yaşamlarını yitirmesine, cezaevlerinden maalesef cenazelerin çıkmasına neden oldu.
 
Çok fazla hasta tutuklu var. Bu tutuklular ya son gününe kadar cezaevlerinde tutuluyor ya da ölümlerine birkaç gün kala tahliye ediliyorlar. Evlerine gidemeden yaşamını yitirenler oldu. Bu çok insani bir mesele ve meseleye de insan olarak bakmak lazım. İnsanların vicdanı körelmiş ve vicdan hesabı yoksa bu ölümler oluyor. Ama biz bu ölümlerin önüne geçmek zorundayız. Anneler ‘Adalet Nöbeti’ başlattılar. Emine Şenyaşar örneği var. Bir annenin adliye önünde uzun süredir nöbet tutmasına karşı yönetenlerin vicdanında en ufak bir kıpırdamaya neden olmuyorsa, bu ülkede vicdanlar körelmiş demektir. Bu meseleye bir insan olarak ve vicdan muhasebesiyle bakılması gerekir.
 
Kandıra F Tipi Cezaevi’ni ziyaret ettiniz, Aysel Tuğluk'un sağlık durumu nasıl?
 
Aysel birlikte mücadele yürüttüğümüz bir arkadaşımız. Aysel’i en son bir buçuk yıl önce ziyaret etmiştim. Aslında o zamanda hastalığı vardı. Aysel’in hareketlerini, konuşmalarının farklılaştığını gözlemlemiştik. Aysel sonrasında birçok kez hastaneye gitti ve son olarak Kocaeli Tıp Fakültesi tarafından cezaevinde kalamayacağına dair rapor verildi. Bu konuda Adalet Bakanlığı’nın ya da sistemde yerelde olan hastanelerin kararları geçerli olmuyor. Adli Tıp Kurumu (ATK) denilen bir mekanizma var. ATK’ye giden Aysel hakkında ise ‘cezaevinde kalabilir’ raporu verildi. Bu siyasi bir karardır. Siyaseten alınan bir karar olduğu çok belli, çünkü Aysel’in durumu gözler önünde. Hem cezaevi idaresi hem de yanında kalan arkadaşlarıyla da görüştüm. Cezaevi idaresi de durumun farkında. Gültan Kışanak, Figen Yüksekdağ ile görüştük ve hepsi aynı şeyi söylüyor; ‘Aysel hanım cezaevinde yaşamını idame edemez bir durumda’. Aysel konuşma zorluğu yaşıyor. Hareketlerinde kısıtlamalar var. Aysel artık sağlıklı da düşünemiyor ve çok farklı bir durumda yaşanabilir. En kısa zamanda bakanlığın ayrı bir önlem alması ve cezasının ertelenmesine karar verilmesi gerekir. Cezası ertelenmez ise daha çok uzun süre cezaevinde kalması gerekecek. Bu meseleye insani ve vicdani olarak bakılması lazım. Aysel’in dışarıda ailesinin yanında bir tedaviye ihtiyacı var. Bunun dışında hiçbir şey Aysel’in hastalığını iyileştiremez. Aysel’in sağlık durumu giderek daha fazla ağırlaşıyor. Bu hastalığı bitirmenin bir yolu ve tedavisi yok ancak bu hastalığının ilerlemesi durdurulabilir.
 

Cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerinin en kapsamlı olanı İmralı Adası’nda yaşanıyor. Öcalan’dan 25 Mart’ta gerçekleştirilen kesintili telefon görüşmesinden bu yana haber alınamıyor. İktidarın İmralı politikası nedir?

 
Tecridin bir an önce kalkması gerekir. Bu bir suç ve insan hakları ihlalidir. Cezaevinde olan her insan gibi Sayın Öcalan’ın da avukatları ve ailesiyle görüşme hakkı vardır. Bunu Sayın Öcalan’ın elinden hiç kimse alamaz.
 
Tecrit konusu uzun süredir gündemimizde. Sadece HDP’nin değil, aynı zamanda Kürtlerin uzun zamandır gündeminde. Tecrit İmralı’da çok derin yaşanıyor. Sadece Sayın Öcalan değil, yanında bulunanlar da bu tecride maruz kalıyor. Sayın Öcalan ile birlikte 3 kişi daha ailesi, avukatlarıyla görüşemiyorlar. Bir dönemin çözüm sürecini hep birlikte yaşadık ve bu çözüm sürecinde İmralı’ya gidildi, gelindi. En kötü şartlarda bile İmralı Ada’sında görüşmeler yaptık. Hava şartlarının çok kötü olduğu, siyasi atmosferin çok zor olduğu dönemlerde gerçekleşti bu görüşmeler. O dönemde Sayın Öcalan’ın Türkiye’nin barışı, demokrasisi, Ortadoğu’nun barışı, demokrasisi açısından önemli görüşleri vardı. Bu AKP tarafından da önemli görülüyordu. Bu süreç 3 yıl sürdü. Çözüm sürecinde belki tecrit çok fazla yaşanmadı ama Sayın Öcalan İmralı Ada’sına girdiği günden beri tecrit var. Tecrit zaman zaman ağır yaşandı ama hiçbir zaman ortadan kalkmadı. Son dönemlerde avukat ve aile görüşleri yaptırılmıyor. İktidar kendi yasalarını da ihlal ediyor. Böyle bir anlayış var. Tecridin bir an önce kalkması gerekir. Bu bir suç ve insan hakları ihlalidir. Cezaevinde olan her insan gibi Sayın Öcalan’ın da avukatları ve ailesiyle görüşme hakkı vardır. Bunu Sayın Öcalan’ın elinden hiç kimse alamaz.
 
Tecrit keyfi olarak uygulanıyor. İşine geldiği zaman kendi çıkarları doğrultusunda görüşmeler yaptırıyorlar. Bazen de böyle hiçbir görüşme yaptırılmadan keyfiyeti derinleştirme politikaları var. Bu uygulamanın derhal son bulması lazım. Bu uygulamanın Türkiye’nin adaletine, hukukuna, demokrasisine hiçbir faydası yok. 2022 yılında bu tecridin Türkiye’nin gündeminden çıkmasını, tüm tutuklular gibi Sayın Öcalan ve yanındaki arkadaşlarının da ailesi ve avukatlarıyla düzenli görüşmelerinin yapılması elzemdir.
 
Yıla damgasını vuran bir diğer konu ise Kürdistan tartışması oldu. Bu realitenin inkar edilmesi Türkiye halklarına ne kazandırır? 
 
Sadece Kürtlerin yaşadığı coğrafya değil, bugün Kürtlerin kendisi, varlığı, yaşam hakkı inkar ediliyor ve bu dönemde çok ayyuka çıktı. Kürtlerin seçtiği belediyeler ellerinden alınır, yerlerine kayyım atanır. Kürtlerin seçtiği milletvekilleri cezaevlerine gönderilir. Kürtlerin demokratik siyasetteki ısrarına karşı tutuklama, gözaltı, fezlekeler ve kapatma davası demoklesin kılıcı sallanıyor. Kürtlerin varlığı, dili, kimliği, kültürü inkâr edilemeyecek kadar çok daha gerilere giden, öz geçmişi olan ve bu kadim topraklarda yüzyıllardır var olan bir gerçekliği inkâr etmek, Türkiye hiçbir şey kazandırmaz. 21’inci yüzyılda herkes ileriye giderken, AKP hükümeti hala gerilere sarmaya devam ediyor. 1990’lı yıllara geri dönüşler var. O yıllarda yaşadığımız köy yakmaları, faili meçhuller şimdi başka versiyonla karşımıza çıkıyor.
 
Oysa bu iktidar kurulduğu zaman çok farklı anlayışla gelmişti. İnsanlar AKP’ye Kürt sorunun demokratik yöntemlerle çözümüne de katkı sağlayacağı üzerinden oy vermişti. Bugün geldiğimiz noktada böyle bir durum yok. Kürtler her anlamıyla inkâr ediliyor. Kürtler demokratik siyasetin dışına itilmeye çalışılıyor, Kürtlerin varlığı tehlike olarak görülüyor. Bundan bir an önce vazgeçilmesi lazım. Kürtler bu coğrafya da yüzyıllardır vardı, bundan sonra da var olmaya devam edecekler. Sadece kendi kimlikleriyle de değil, dilleriyle, inançlarıyla, renkleriyle bütün bunları hayata geçirme ve yaşama hakkına sahip olan bir halktan bahsediyoruz. Öyle bir milyon iki milyon da değil, 40 milyona yakın Kürdü inkâr etmek kimseye bir şey kazandırmaz. İktidarın kendine çeki düzen vermesi gerekiyor. Gerçi biz bu iktidarı zaten göndereceğiz, o yüzden onlardan bir beklentimiz yok.
 
İktidarın politikaları herkesin malumu ancak muhalefet cephesinde de Kürt sorununda belirsiz bir yaklaşım görülüyor. Önce “Meclis’te çözülür” diyen ana muhalefet, sonra “Kürdistan söyleminden rahatsız oluyorum” dedi. Kürt sorununda git-gel politikasıyla çözüm sağlanır mı? 
 
 
 CHP’nin zaman zaman farklı çıkışları olsa da büyük çoğunlukla bir cesaretsizlik yaşadığını da biliyoruz. Kürtler üzerinden siyaset yapmak, Kürtler üzerinden söz söylemek, Kürtlerin hassas olduğu konularda farklı görüşler ortaya koymak CHP’nin elini güçlendirmez.
 
Biz yönetimde yer almayı hedeflediğimiz için öyle tek başlarına çok bir şey yapacakları fırsatı vermeyeceğiz. Muhalefet elbette iktidara gelmeli ve bunun içerisinde HDP mutlaka olmalı ki böyle bir hedefimizde var. CHP’nin zaman zaman farklı çıkışları olsa da büyük çoğunlukla bir cesaretsizlik yaşadığını da biliyoruz. Kürtler üzerinden siyaset yapmak, Kürtler üzerinden söz söylemek, Kürtlerin hassas olduğu konularda farklı görüşler ortaya koymak CHP’nin elini güçlendirmez. Bu ülkede son yıllarda yaşananları bile ele alsak, demokrasiden, adaletten, insan haklarından söz ediyoruz. Bu alanlardan bile söz etsek, CHP’nin artık bu tutumunu bir an önce bir kenara koyması gerekiyor. İktidar ile aynı noktalarda buluşuyorsanız, aynı anlayışa sahipsiniz demektir. Muhalefetinde artık bir karar vermesi gerekir. ‘Kürtler kimdir? Nedir? Ne istiyor? Kürtlere neden bu kadar baskı var? Kürtlere neden bu kadar adaletsizlik yapılıyor?’ Bütün bunları CHP başta olmak üzere tüm partilerin hesaplaması gerekiyor. Bakın Roboski Katliamı’nın 10’uncu yıldönümü. Roboski hala çözülmeyen bir trajedir. Kürtlerin tarihinde en kanlı katliamlardan bir tanesidir. Tüm bu acıları hissetmek, Kürtlerin yaşadıklarını bilince çıkarmak ve bunu hissetmek muhalefet partilerini daha büyütür. Çok daha iyi noktalara götürür.
 
Biz yeri geldiği zaman muhalefeti destekleme kararı alabiliyoruz. Muhalefet ile her ne kadar siyasi olarak çok yan yana gelmesek de bazı noktalarda bazı zeminlerde orada bulunan insanların yararına ise bazı şeylerden ödün verebiliyorsak, muhalefetin de bunu iyi hesaplaması gerekir. Buna son seçimler örnektir. Bizde içimizden gele gele ‘evet’ oyu kullandık diyemeyiz ama birçok şeyi içimize gömerek, elimizi taşın altına koyarak, bunu yaptık. Muhalefetinde bütün bu hassasiyetleri göz önünde bulundurması gerekiyor. Muhalefet partilerinin biraz daha cesur, biraz daha hissederek siyaset yapmasının önemli olduğunu düşünüyorum.
 
 Kürtlere yönelik saldırılar sınır ötesinde de devam ediyor. Kobanê’de SİHA saldırıları, Federe Kürdistan’da devam eden operasyonlarıyla Kürt kazanımları tehdit altında. Kürt ulusal birliğinin sağlanmamasının bu saldırılarda payı nedir?
 
Kürtlerin ulusal birliğini sağlaması için çok çaba ve emek sarf ettik ama ne yazık ki bir ilerleme olmadı. Bütün bu yaşananlar aslında Kürtlerin karar alamamasından kaynaklı. Bugün Kürtler birlik olsaydı, ulusal birlik ilan edilmiş olsaydı; bölgede Kürtler bu kadar saldırı altında da olmazdı. Kürtlerin kendi içerisinde birliği olmadığı için yoğun saldırılar var. Bir an önce Kürtlerin bu konuda karar alması çok acildir. Kürtler içerisindeki birlik bu saldırıların önüne geçmek için acilen yapılmalıdır. Dolayısıyla bu tehlikeler devam ettiği için de adımlar atılmalı. Biz çok zorladık, zaman zaman görüşmeler de yaptık ama bazı meseleler ya da çıkarlar yüzünden bir taraf sıcak bakmıyor. İsim vererek eleştirmek istemiyorum ama Güney’deki partilerin bu konuda adım atması gerekiyor. Yoksa Kürtler katledilmeye, yok edilmeye, tasfiye edilmeye, demokratik siyasetin dışına itilmeye devam edecek. Buna göz yummamak lazım. Bunun önüne geçmek ve engel olmak lazım. Herkesin önünde büyük bir sorumluluk var.
 
Deniz Poyraz’ı katleden Onur Gencer’in yargılandığı dava başlıyor. Bu katliamın aydınlatılması siyasi cinayetler mezarlığına dönen Türkiye demokrasisi için ne anlam ifade ediyor?
 
Büyük bir toplumsal desteğe ihtiyaç var. İktidar son dönemlerde özellikle kendi iktidarını koruyabilmek için daha fazla HDP’yi kriminalize ederek, toplumu kutuplaştırma ve ayrıştırma politikalarını devreye koydu. Deniz’in katledilmesinde iktidarın dili ve hedef göstermesinin etkisi vardı. Sadece AKP’nin değil, MHP’nin de çok büyük rolü var. Sürekli HDP’yi hedef gösteren, HDP üzerinden kutuplaştırmayı derinleştiren, HDP’yi öcü partisi gibi karalayan her gün bir şeyler söyleyen söylemler var. Bunların sonucunda Deniz katledildi. Katillerin bunlardan güç aldığını, bunlardan beslendiğini ifade edebiliriz. Bu yüzden katliam davasında Türkiye orada olmalıdır. Bu cinayetler karşısında susmak, bu cinayetlere ortak olmaktır. Bu cinayetlere susmak, cinayetlerini onaylamak demektir. Duruşmalarının da iyi bir sahiplenmesi ve HDP’yi kriminalize edemezsiniz, mesajının verilmesi gerekir. Önümüzde zorlu bir dönem var. Kapatma, Kobanê davası var. Biz Deniz’e sahip çıkacağız. Deniz bizim yoldaşımızdı. Deniz gibi milyonlarca insan HDP etrafında kenetlenmişse başka Denizlerin ölmemesi için bir kenetlenmeye ihtiyaç var. Arzu ediyorum ki sadece tetiği çekenle sınırlı kalmayan, bunun arkasındaki güçleri açığa çıkaran bir yargılama olur. Biz hakikat için Deniz’in duruşmasında olacağız. Adaletin sağlanması için denizin duruşmasında olacağız. Çünkü Deniz yaşatmaya söz verdik.
 
 Ekonomide yaşanan krizin derinleşmesiyle birlikte muhalefet seçim yapılması çağrılarında bulundu. Bu kapsamda HDP olarak muhalefet partilerini ziyaret ettiniz. Görüşmelerde öne çıkanlar nedir?
 
 
 Milletvekilliği seçimlerinde ittifak içerisinde yer almıyoruz. Cumhurbaşkanlığı seçimleri için ise 27 Eylül’deki deklarasyonumuz geçerlidir. Asla isim tartışması yapmıyoruz. Bu deklarasyona imza atan, ‘Benim de deklarasyonumdur’ diyen kim varsa, HDP onu destekler. 
 
İktidarın, Türkiye gündemini değiştirme, ekonomik krizi kapatma gibi bir çabası var. 2021 yılın en büyük krizlerinden bir tanesi ekonomik krizdi. Ekonomik kriz kasıp, kavurdu. Hiç kimsenin geleceğine güvenle bakamadığı bir ortam hazırlandı. Herkeste bir ‘yarın ne olacak’, ‘bu kışı nasıl geçireceğiz’ kaygısı oluştu. Yaptığımız görüşmelerde hem ekonomik krizi hem de erken seçime dair bir istişare de bulunuyoruz. Bunun yanı sıra muhalefetin ortak bir görüntü vermesine de ihtiyaç var. Daha önceki görüşmelerde ortak bir görüntü verilmemişti. Muhalefet partilerinin kendi içlerinde yaptığı görüşmelerin şeffaf olması gerektiği kanısındayız. Bu şeffaflık basın toplantılarıyla ve ortak görüntüleriyle verilmelidir ki Türkiye halklarının size olan güveni sarsılmasın. İçerdeki görüşmelerde de çok farklı şeyler konuşmuyoruz. Erken seçim talebini biz de ifade ediyoruz, gittiğimiz ev sahipleri de ifade ediyor. Erken seçim konusunda bir ortak önergeye de ihtiyaç olduğunu söyledik.
 
Ağırlıklı bu konuyu CHP ile tartıştık ama erken seçimi diğer partilerinde dışarıdan desteklemesi önemlidir. Zaten bir seçim olmasını tüm muhalefet istiyor. Ortak önergeyi savunduklarına dair söz söylemelerinin önemli olduğunu düşünüyoruz. İktidar, seçimlerden, ekonomik krizlerden, Türkiye’deki mağduriyetlerin konuşulmasını istemediği için fiili bir durum yaratma çabası içerisinde. Türkiye halkının bizden beklentileri doğrultusunda ve üstlendiğim sorumluluk gereği bu görüşmeleri sürdüreceğiz. Sadece bununla sınırlı kalmayacak görüşmelerimiz sivil toplum örgütleriyle, meslek örgütleriyle bir araya geleceğiz. Erken seçimin yapılması için sürekli görüşlerimizi dile getireceğiz.
 
Demokrasi ittifakında şekillenen, somutlaşan bir çalışmanız var mı?
 
Buna dair 27 Eylül’de açıkladığımız deklarasyon geçerliliğini koruyor ve temaslarımız da sürüyor. Bu ittifak asıl olarak seçim zamanında şekillenecek, milletvekilleri seçimlerinde büyük bir hedefimiz var. Seçimlere sadece mevcut HDP ile değil, daha büyük, daha geniş çevrelere ve daha farklı kesimleri içerisine almış ve onları da Meclis’e taşıyan bir HDP’yle gideceğiz. Şu an HDP içerisinde olmayan, saflarında yer almayan ama gönlü, yüreği HDP ile atan kesimlerin çok olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla milletvekilleri seçimlerini aslında Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden ayırt etmemek gerekiyor. O da Cumhurbaşkanlığı seçimi kadar önemli olacak. Çoğunluğun muhalefet partilerinde olan bir parlamento olması gerekiyor. Özellikle çıkan, çıkabilecek yasalar da muhalefetin etkisinin büyük olacak. Milletvekilliği seçimlerinde ittifak içerisinde yer almıyoruz. Cumhurbaşkanlığı seçimleri için ise 27 Eylül’deki deklarasyonumuz geçerlidir. Asla isim tartışması yapmıyoruz. Bu deklarasyona imza atan, ‘Benim de deklarasyonumdur’ diyen kim varsa, HDP onu destekler. Bu seçimler Türkiye’nin geleceği açısından önemli bir seçim olacak. İnsanlar bir tercih yapacak. Ya demokratik bir ülke, demokratik bir cumhuriyet ya da şu ana kadar yaşanan krizlere, hukuksuzluklara bir kez daha evet diyecek. Bu iki tercih arasında mutlaka halkımızın demokrasiden yana olanı seçeceğine inanıyorum. Türkiye toplumu büyük mağduriyetler yaşadı, haksızlıklar yaşadı. O zaman ne yapacağız; bu iktidarı göndereceğiz.
 
MA / Berivan Altan

Diğer başlıklar

09:58 Abdullah Öcalan'dan 'pozitif aşama' çağrısı SON DAKİKA
09:20 Xaçort Mahallesi hedefte!
09:19 Wan’daki parti ve örgüt temsilcileri: Temel adım Abdullah Öcalan'ın özgürlüğüdür
09:18 Dêrsimli yurttaşlar: Komisyon Abdullah Öcalan ile görüşsün
09:10 Doç. Dr. Çelik: Barış için geçiş dönemi hukuku gerekli
09:08 Emekliler: Halkın kaynakları savaş baronlarına akıyor
09:04 Irak'ta seçimin nabzı: Partiler güven vermiyor, çatışma riski yüksek
09:00 04 KASIM 2025 GÜNDEMİ
00:17 AİHM'in kararı kesinleşti: Kobanê Davası'ndaki tüm tutsakları bırakın
03/11/2025
23:59 DEM Parti Eş Genel Başkanları: Toplumsal barışın tesisi hukuka uymaktan geçer
23:45 Demirtaş'tan AİHM kararı sonrası ilk açıklama
22:41 Bartın'da üniversite öğrencilerine saldırı
21:39 Eğitim Sen’den Narin Güran Öykü Yarışmasına katılım çağrısı
21:26 AİHM’in Demirtaş hakkında ihlal kararı kesinleşti
21:08 Hüda Kaya tahliye edildi
20:31 Rojin Kabaiş için Amed’de futbol turnuvası
20:19 Semra Güzel: Mücadelem sürecek
19:51 Yargı paketine tepki: Kimliğimiz devletin denetiminde olamaz
19:45 Amed’de polis aracı bir yurttaşa çarptı
19:01 Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Kazanan 86 milyonun tamamı olacak
18:33 'Tarım destekleri artırılsın, köylünün hakkı verilsin'
18:29 İsrail ordusu Refah’ta 2 Filistinliyi öldürdü
18:11 Wan’daki işçilerin eylemi 96’ncı gününde
17:53 Minguzzi davası gerekçeli kararı açıklandı
17:45 MHP'li belediye hakkında inceleme başlatıldı
17:41 CMB rezervlerinde azalma
17:37 Bursa'da bir kadın katledildi
17:32 Trump: Maduro'nun sayılı günleri var
17:27 Barrack: İsrail ve Türkiye yakında anlaşma imzalayacak
17:09 Agit Akgün için memleketinde taziye kuruldu
17:05 Semra Güzel tahliye edildi
17:05 DEM Parti Heyeti İmralı’dan döndü
16:50 Gazeteci Aykol enfeksiyon nedeniyle uyandırılamıyor
16:39 Karakaya Köyü'nde maden ocağı protestosu
16:18 Yanardağ’ın ‘tecrit’ açıklamasından tutuklanmasına ihlal
15:57 Balıkesir'de 5.1 büyüklüğünde deprem
15:42 DEM Parti'den 4 Kasım çağrısı: Kayyımlar geri çekilmeli
15:37 Polis engellemesine rağmen taziyeye kitlesel ziyaret
15:02 Abdulsamet Sakık katledilişinin 33'üncü yılında anıldı
14:48 Evrensel’e silahlı saldırı davası: Azmettiriciler için ek soruşturma kararı
14:33 Kurtulmuş: Silahlar susacak, kardeşlik hâkim olacak
13:41 Gardiyanlar eşarbın bağlanışını beğenmedi görüşü engelledi
13:39 Valilikten taziye katılımına engel, polisten saldırı
13:19 Gazeteci Ruvanas'ın 'orman kesimi eleştirisine' takipsizlik
12:55 8 aylık hamile kadın GGM'ye gönderiliyor
12:51 10 yaşındaki E.T.’nin kolunu kıran uzman çavuş hakkında iddianame
12:41 Kürt müzisyen Akay serbest bırakıldı
12:40 DFG Ekim ayı hak ihlalleri raporunu paylaştı
12:19 Gazeteci Kanbal'a açılan 'sansür' davası görüldü
12:16 DEM Parti Heyeti İmralı'da
12:15 HDP eski Milletvekili Hüda Kaya cezaevine girdi
12:07 Kadın istihdamı için Amed'in 5 ilçesinde mandıra kurulacak
11:58 Temelli’den iktidara: Neden hala silaha bu kadar kaynak ayırıyorsunuz?
11:57 TJA’dan 25 Kasım deklarasyonu: Şiddetsiz yaşamı demokratik toplumla örüyoruz
11:46 Ahmet Özer’e ‘Kent Uzlaşısı’ndan ceza talebi
11:46 Harç, vergi ve cezalara zam
11:27 Cezaevinde 8’inci yılını dolduran Kavala’dan açıklama
11:25 Cumhurbaşkanlığı kabinesi toplanıyor
11:06 Terlik dayatmasını reddeden tutsağın hastane sevki 1 yıldır yapılmıyor
10:25 Gerekçeler çöktü ama kayyım uygulaması devam ediyor
10:22 ENAG: Yıllık enflasyon yüzde 60
TÜİK: Yıllık enflasyon yüzde 37.15
10:16 ‘Ateşkese’ rağmen İsrail’in saldırılar sürüyor
09:53 'İyileşti' denilip gönderilen tutsak, cezaevinde fenalaştı
09:52 12 kişiye 159 yıl ceza: İstanbul Adliyesi sürece direniyor
09:50 Rezan'daki yapıların yüzde 90'ı riskli, yerinde dönüşüm şart
09:47 Engellenen Abdullah Öcalan röportajının 3’üncü bölümü yayınlandı
09:05 32 yıl tutsak edildi: Demokratik siyasetin önünü açacak adımlar atılmalı
09:03 PYD Eşbaşkanı: Silahsızlanmanın gündemden kalkmasıyla görüşmeler hareketlendi
09:01 DBP’li Birlik: Komisyon Abdullah Öcalan’la görüşmedikçe çözüm nasıl olsun?
09:00 03 KASIM 2025 GÜNDEMİ
00:20 Kürt müzisyen Hakan Akay'a havaalanında gözaltı
00:13 Riha'da iş cinayeti: 1 çocuk hayatını kaybetti
02/11/2025
22:19 Edirne'de zincirleme kaza
21:43 Marsilya’da binler 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' için yürüdü
21:02 Şara ABD'ye gidiyor: 70 yıldan sonra ilk resmi ziyaret
20:55 Sındırgı’da deprem sonrası 42 yapı yıkıldı
19:42 Kobanê için sınıra gidenler anlattı: İnsanlık için direndiler
19:20 Avrupa Forumu’nda Kürdistan’daki katliamlar kınandı
18:26 Keskin Bayındır engellenen Fesih Vural’ın taziyesini ziyaret etti
18:22 İran, mahkeme kararı olmaksızın 4 Kürt yurttaşı gözaltına aldı
17:56 Barış ve Demokrasi Çalıştayı'nın sonuç bildigesi açıklandı
17:51 İstanbul'da Yerel Demokrasi Konferansı: Kentini yönetmek demokrasinin özüdür
17:29 Demokrasi ve Barış Çalıştayı: Aktör olarak sürece katılmalıyız
17:10 İzmir'de sendikalar, sol ve işçi sınıfı tartışıldı
17:01 Êzidî buluşması: Abdullah Öcalan bütün dünya için barış istiyor
16:50 Sûr’da kadınların yaşadığı eve cüppeli ve sarıklı şahıslardan saldırı
16:25 Sosyalist örgütler: Tıkanıklıktan çıkmalı, birlikte mücadele etmeliyiz
16:23 Balıkesir'de 4,3 büyüklüğünde deprem
16:18 Çiğdem Kılıç Gün Uçar: Dayanışma yetmiyor, sorumluluk almak gerekir
15:46 ‘Kadına yönelik şiddet’ paneli: Çözüm toplumsal dayanışma
15:39 Werîşe Muradî: Kobanê ruhu kadınların direnişinde yaşıyor
15:11 Wêranşar Belediyesi Gastronomi Merkezi açtı
14:55 'Kürtlerin kaybedecek bir yüzyılı daha yok'
14:36 Muğla'da orman yangını
14:32 Vietnam’da selin bilançosu ağırlaştı: 35 ölü, 5 kişi kayıp
13:56 Abdullah Öcalan'dan DEM Partili Öcalan'a: Toplumu örgütlemeniz gerek
13:42 Temel: CHP'ye saldırılar sürecin toplumsallaşmasını engelliyor
12:36 Besta'da asker gözetiminde ağaç kıyımı sürüyor
11:18 Bakırhan: Bu sürecin menzili demokrasi, pusulası da adalettir
10:27 Evrensel gazetesine saldırının davası yarın: Herkesi adliyeye bekliyoruz
09:56 Jin derginin 140’ncı sayısı yayında
09:26 Meksika’da yangın: Çocuklar dahil 23 kişi yaşamını yitirdi
09:20 Sarısözen: Türkiye’nin çıkış yolu demokratik entegrasyon
09:10 ‘Müzakereyi sürdürebilecek tek aktör Abdullah Öcalan’dır’
09:08 İzmir’deki yurttaşlardan ‘asgari ücret’ yorumu
09:06 Feride Eralp: Barış kadınların meselesi, tartışmak zorundayız
09:04 Her taşında komünal emek: ZIWAN-KURD
09:00 02 KASIM 2025 GÜNDEMİ
01/11/2025
23:32 1 Kasım kutlamalarında enternasyonal dayanışma mesajı
23:10 İsrail Kuneytra'da yol devriyesi kurmaya çalıştı
20:55 Maxmur’da Kobanê Günü kutlaması
20:30 Demokrasi ve Barış İçin Buluşuyoruz Çalıştayı: Abdullah Öcalan’ın koşulları kritik önemde
19:58 Polislerin engellediği Fesih Vural'ın taziyesi sokağa taşındı
19:41 Qers’te, ‘Demokratik Cumhuriyet’ tartışıldı
19:14 Eskişehirde 'maden' protestosu: Siyanür Sakarya Nehri’ni kirletecek
19:01 Tülay Hatimoğulları: Komisyon acilen İmralı’ya gitmeli
18:43 'Toplum sağlığı için mücadeleyi sürdüreceğiz'
17:52 Şirnex ve Mêrdîn'de 1 Kasım kutlaması: Kobanê umut olmaya devam ediyor
17:43 Bayındır: Öcalan’ın hayallerini gerçekleştirmek için mücadele edeceğiz
17:36 Dr. Günderci: Madde bağımlılığı bir halk sağlığı sorunudur
17:18 Siracettin Kondu’nun taziyesine kitlesel ziyaret
17:13 Cezaevlerinden Gazeteci Aykol’a mektup: Sen binlerce tutsağın sesisin
17:02 6 Şubat’ın 1000’inci günü: Kamu görevlileri yargılansın
16:41 Palamutlar ekim için toplandı
16:17 1 Kasım eylemleri: Kobanê direnişi halkların yolunu aydınlatıyor
15:41 MSD: Kobanê Savaşı, insani değerlerin korunması mücadelesiydi
15:27 Abdullah Öcalan: Yerel örgütlülük güçlendirilmeli
15:16 Arîn Serhed’in taziyesine kitlesel ziyaret
15:15 Maraton nedeniyle tramvay seferlerinde değişiklik
15:13 Hasta tutsaklar Öztel ve Avcı'nın tahliyesi istendi
14:05 Cizîr 'Adalet Nöbeti'nde birlikte mücadele çağrısı
13:57 ‘Barışın yolu Galatasaray ve Koşuyolu’ndan geçer’
13:53 7 gazeteciye verilen cezaya tepki: Basın özgürlüğüne saldırıdır
13:27 Güler'in taziyesinde süreci başarıya ulaştırma sözü
13:24 Cumartesi Anneleri Kerboran'da kaybedilenler için adalet istedi
12:30 DEM Parti süreç kapsamında muhtarlarla bir araya geldi
11:15 ‘Kontrollü yıkım’ yan binanın duvarını da aldı!
11:07 DEM Parti’den 25 Kasım programı: Eşitlik ve özgürlük için bir aradayız
10:34 1 Kasım: Kobanê direnişi halklar için yeni bir yaşam yarattı
10:21 QSD’den Reqa’da güvenlik operasyonu
10:13 DFG’den 7 gazeteciye verilen cezaya tepki
09:54 McLaren: Marx'ın dili Kürdistan dağlarında yeni bir umut grameri buldu
09:18 İş cinayetleri artıyor: Derinleşen yoksulluk Wan'a göç ve ölüm getiriyor
09:11 DEM Parti heyeti 3 Kasım’da İmralı’ya gidecek
09:03 Köln yürüyüş ve mitingine çağrı: Seferberlik ruhuyla katılalım
09:02 İstinaf 7 gazetecinin cezasını onadı
09:02 'Qers bir arada yaşamanın prototipidir'
09:00 01 KASIM 2025 GÜNDEMİ
08:37 Tahliye edilen eşbaşkanlar: Mücadelemiz sürecek
31/10/2025
23:59 Bakırhan: Kurtulmuş'a yönelik ifadeler kabul edilemez