Asrın Hukuk Bürosu avukatları, İmralı Yüksek Güvenlikli F Tipi Cezaevi’nde tutulan müvekkilleri PKK Lideri Abdullah Öcalan ile tutuklu Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş için 3 Şubat tarihinde Birleşmiş Milletler (BM) İşkence Özel Raportörü’ne “Acil eylem” başvurusunda bulundu. Avukatlar başvuruda İmralı’da tutulan müvekkilleri Öcalan ile tutuklu Konar, Yıldırım ve Aktaş’ın durumuna dikkati çekti. 

 

Başvuruda müvekkilleriyle 25 Mart’tan bu yana haber alamadıklarını ifade eden avukatlar, haber alma talebiyle bu süreçte yaptıkları başvuruları sıraladı. Başvuruda ayrıca CPT’nin daha önce İmralı’ya yaptığı ziyaretler sonucu hazırladığı raporlara da yer veren avukatlar, haber alınamama durumuna ilişkin BM İnsan Hakları Komitesi’nin daha önce verdiği kararlara da atıf yapıldı. Avukatlar başvurunun devamında BM Medeni Haklar Sözleşmesi’nin işkence ve kötü muamele yasağını düzenleyen 7 ve 10’uncu maddelerine de vurgu yaparak, BM İşkence Özel Raportörünün harekete geçmesi için “Acil eylem” çağrısında bulundu.

 

BAŞVURULAR YANITSIZ BIRAKILDI

 

Uluslararası komployla Türkiye'ye getirildiği 15 Şubat 1999’dan bu yana İmralı Yüksek Güvenlikli F Tipi Cezaevi’nde ağır tecrit altında tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan’dan 10 aydır haber alınamıyor. Aile ve avukatların 1999’dan 2016 yılına kadar yaptığı görüş başvuruları, "hava muhalefeti", "gemi bozuk", “koster bozuk”; bu tarihten 2019 yılına kadar yaptıkları başvurular ise 3 aylık aile, 6 aylık avukat görüş yasağı gerekçeleriyle sık sık reddedilirken 2019 yılından sonra yapılan başvurulara ise olumlu ya da olumsuz yanıt verilmiyor. 

 

İmralı’da tutulduğu süre boyunca ilk kez 27 Nisan 2020’de telefon görüş hakkını kullanabilen Öcalan, sağlık ve güvenlik koşullarıyla ilgili kaygılar üzerine ikinci kez 25 Mart 2021’de kardeşi Mehmet Öcalan’la yine telefonla görüşme sağlayabildi. Ancak Mehmet Öcalan, bu görüşmenin yarıda kesildiğini duyurdu. Yarıda kesilen telefon görüşmesinden sonra 10 aydı Öcalan’dan haber alınamıyor.

 

YENİ CEZALAR

 

Asrın Hukuk Bürosu avukatları, Öcalan ile İmralı’da tutulan diğer müvekkilleri Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş ile "derhal görüşme" talebiyle 22 Kasım’da Bursa İnfaz Hakimliği'ne başvuru yaparak, "haber alamama haline son verilmesi" ve müvekkilleriyle fiziki temas sağlanması talebinde bulundu. Hakimlik, avukatların yanı sıra ailelerin de yaptığı başvuruya 23 Kasım’da cevap vererek, 6 aylık avukat ve 3 aylık aile görüş yasağı gerekçesiyle görüşme talebinin reddedildiğini açıkladı. Ancak görüşmelerin engellenmesine gerekçe gösterilen kararlara dair bilgi verilmedi. 

 

AVUKATLARIN GİRİŞİMLERİ 

 

Başvuruların yanıtsız bırakılması üzerine avukatlar 23 Kasım’da “derhal görüşme” talebiyle Adalet Bakanlığı, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü ile Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı’na ayrı ayrı başvuruda bulundu. Avukatlar, “Avukat ve aile ziyareti kapsamında fiziki temasın sağlanarak endişe verici mahpusluk koşullarının müvekkillerinin yaşam ve sağlıkları hakkında yarattığı belirsizlik haline son verilmesi” talebinde bulundu. 

 

Avukatlar, ayrıca 24 Kasım’da Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’na, 25 Kasım’da barolar ve sivil toplum örgütlerine (STÖ), 26 Kasım’da uluslararası kurum ve STÖ’lere başvuruda bulundu. Yapılan başvurularda her kurumun yüklendikleri misyonu yerine getirmeye çağıran avukatlar, İmralı’daki hukuk dışı durumun teşhir edilmesini istedi.

 

AYM’YE GÖRE HERŞEY NORMAL!

 

Başvurulara rağmen müvekkilleriyle ilgili bilgi alamayan Asrın Hukuk Bürosu, 24 Aralık’ta “tedbir talebiyle” Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. Avukatların tedbir başvurusunu 12 Ocak’ta verdiği kararla reddeden AYM, kararını 31 Ocak’ta avukatlara tebliğ etti. AYM ret kararında, “Başvuru dosyasında yer alan bilgiler ve ceza infaz kurumu tarafından Anayasa Mahkemesine gönderilen bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirildiğinde başvurucuların sağlık hizmetlerine erişim imkanına sahip oldukları, ziyaretçileriyle ve avukatlarıyla görüşmelerine kısıtlamalar getirildiği, ceza infaz kurumunda tutulma nedeniyle yaşamlarına ya da maddi veya manevi bütünlüklerine yönelik ciddi bir tehlikenin ortaya çıktığına dair bilgi ya da bulgunun olmadığı anlaşılmıştır. Açıklamanın gerekçelerle başvurunun İçtüzük’ün 73. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca bölüme gönderilmesine yer olmadığına karar verilmiştir” ifadelerine yer verdi.  

 

HSK’YE ŞİKAYET, CPT’YE BAŞVURU

 

Avukatlar, başvurularını yanıtsız bırakan hakim ve savcılar hakkında “görevi kötüye kullanmak suretiyle yasaya aykırı olarak hak kullanımını engellediği” nedeniyle 24 Aralık’ta Hâkimler ve Savcılar Kurulu’na (HSK) şikayette bulundu. Asrın Hukuk Bürosu, son olarak Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi’ne (CPT) başvuruda bulunarak, İmralı Adası’nda 25 Mart’tan bu yana haber alamama durumuna dikkat çekti. İmralı’da yaşananları “İşkence ve kötü muamele” olarak tanımlayan avukatlar, bu uygulamaların son bulmasını ve derhal İmralı Cezaevi’ne ziyaret gerçekleştirilmesini istedi.

 

MA / Ferhat Çelik