Rusya ve Ukrayna’da faşist eğilimler

img

HABER MERKEZİ- Ukrayna yönetiminde Bandera eğilimi artarken, Rusya’da da benzer milliyetçi tutkular göze çarpıyor. 

Ukrayna’daki savaşı Nazilerle mücadeleye indirgeyen Putin hükümeti, Rusya’daki antisovyet ve milliyetçi uygulamaları görünmez kılıyor. Batı bloğu ise Banderacı yönetimi kalkan olarak kullanıyor. 
 
BANDERA DEĞER GÖRDÜ
 
Rusya’nın Ukrayna saldırısı ve neo-Nazizm suçlamaları devam ediyor. Ukrayna’da bir ırkçılık olduğu, Hitler dönemine ait ritüellerin revaçta olduğu sıklıkla dile getiriliyor. Kremlin’in bu argümanı bir gerekçe olarak kullandığı malum. Peki, Ukrayna’da neler oldu? Ne tür şovenist eğilimler var? Benzer şovenist tutkular acaba Rusya’da da yok mu? İki ülkeyi de dikkate alarak bu konuya bakalım. Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasıyla birlikte Ukrayna’da en çok öne çıkan siyasi figür Stepan Bandera’dır. Yer yer Simon Petlura ismi de referans veriliyor. Petlura, özellikle 1917-1921 yılları arasında Bolşeviklere karşı mücadele verdi. Ukrayna milliyetçiliği ve burjuvazisinin önemli temsilcilerinden biriydi. Petlura’ya oranla Stepan Bandera ismi Ukrayna yönetimleri tarafından daha fazla “değer” verilen bir portre oldu. 
 
NAZİLERLE İŞBİRLİĞİ
 
Mütedeyyin bir ailede büyüyen Bandera, 1929 yılından itibaren Sovyet yönetimiyle “didişmeye” başladı. Aynı yıl kurulan Ukrayna Milliyetçiler Örgütü’nün (OUN) üyesi olan Bandera, bilhassa İkinci Dünya Savaşı esnasında “nam” saldı. Nazilerin Sovyet toprağına saldırdığı dönemde OUN üyelerinden bir Ukrayna lejyonu teşkil etti. Bu lejyon Nazilere bağlı “Brandenburg-800” adlı birliğin içine dâhil oldu. Nachtigall taburu adı altında Kızıl Ordu’ya karşı savaştı. Banderacıların Nazilerden yaklaşık 2,5 milyon mark ekonomik destek aldığı söyleniyor. Yine 1942’de Nazilere destek ve Ukrayna’nın bağımsızlığı için Ukrayna İsyancı Ordusu kuruldu. 
 
YAHUDİ KATLİAMLARI
 
Naziler Eylül 1941’den itibaren Ukrayna’da çok sayıda pogrom gerçekleştirdi. Pogromlardan biri Yahudilere yönelikti. Eylül-Ekim 1941’de Kiev’de yaklaşık 35 bin, Odessa’da 50 bin Yahudi’nin katledildiği biliniyor. Bu katliamlarda yerli işbirlikçi olarak OUN’un adı geçiyor. Kiev civarında gerçekleştirilen katliamın sembolü “Babi Yar” anıt müzesidir. Naziler, Babi Yar denilen yerde Yahudileri katletmişlerdi. Rusya’nın Kiev’e saldırısında Babi Yar da zarar gördü. Hatta Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, bu saldırı üzerine Yahudi toplumunu yardıma çağırdı. Zelenskiy, bir taraftan Nazilerle işbirliği yapan Bandera ideolojisine sahip çıkıyor, diğer taraftan Yahudilerden tepki bekliyor. Tek kelimeyle paradokslar manzumesi. 
 
BANDERA’NIN BÜSTLERİ VE HEYKELLERİ
 
Stepan Bandera’nın “ırkçı” politikası, İkinci Dünya Savaşı’nda Polonyalılara karşı da vücut buldu. Onun kurduğu Ukrayna İsyancı Ordusu, 1943-44 yıllarında Volınsk ve Doğu Galiçya’da binlerde Polonyalıyı katletti. Bandera’nın  antikomünist mücadelesi 1959 yılında son buldu. Bir KGB ajanı tarafından Münich’te öldürüldü. Özellikle 1991’den sonra, yani SSCB’nin dağılmasından sonra Ukrayna’da Bandera ismi devlet nezdinde “abartılı” şekilde sahiplenildi. 2015 yılına kadar Ukrayna’nın batısında 25’e yakın heykeli ve büstü yapıldığı söyleniyor. Batı yanlısı hükümetlerin özellikle Bandera figürüne kucak açması büyük tartışmalar yarattı. Mesela Bandera’ya 2010 yılında “Ukrayna’nın kahramanı” unvanı verildi. Yine Petro Poroşenko’nun cumhurbaşkanlığı döneminde Bandera’nın doğum günü olan 1 Ocak tarihi resmi tatil olarak kararlaştırıldı. 2019’dan itibaren resmi tatil olarak kutlanıyor. Yani Zelenskiy hükümeti de benzer ritüele sahip çıktı. Bu yüzden Moskova cenahında Kiev hükümetinin aşırı milliyetçi veya neo-Nazi oluşumları birer “paramiliter dinamik” olarak kullandığı görüşü hâkim. Bu paramiliter güçlerden biri de Azov taburudur. Ukrayna içinde bazı suikastlar gerçekleştiren bu taburun da yine Kiev hükümetinden zımni destek aldığı düşünülüyor. Hatta Ukraynalı oligark İgor Kolomoyskiy’in bu taburla bağı olduğu sık sık yazıldı. 
 
RUSYA’DA FAŞİZM
 
Nazizm veya şovenizm eğilimlerini gerekçe gösterip Ukrayna kentlerine saldıran Rusya acaba şovenizm konusunda sütten çıkmış ak kaşık mı? SSCB’nin dağılmasından sonraki gelişmeler farklı bir hikâyeye işaret ediyor. Bu konuda Rusya’da Kremlin ve savaş karşıtı kampanya geliştirmeye çalışan Devrimci İşçi Partisi (DİP), vkontakt adlı sosyal paylaşım sitesinde bazı konulara dikkat çekiyor. Örneğin Kremlin’in, antisovyet mücadelesiyle Batı bloğunun gönlünde taht kuran Aleksandr Soljenitsin’e sahip çıkması tenkit ediliyor. 2018 yılında yazar için yapılan heykelin açılışına Putin de katılmış ve oldukça “duygusal” cümleler kullanmıştı. Yine eleştirilen isimlerden biri Rusya’da son dönemde tartışma programlarının “fenomeni” haline gelmiş Vladimir Solovyev. 2013 yılında Mussolini üzerine bir film yapan Solovyev’in “faşizme” sempati duyduğu söyleniyor. DİP’in adını dile getirdiği diğer isim faşist fikirleriyle bilinen “filozof” İvan İlin. Putin’in kitaplarını en çok okuduğu portrelerden biri. Bugün Kremlin’in izlediği merkeziyetçi ve yayılmacı politikada İlin’in fikirlerinin etkili olduğu düşünülüyor. Yine Ukrayna’daki Banderacılara benzer bir oluşum (skinheadler veya dazlaklar) birkaç yıl önce Rusya’da da aktifti. Birçok yerde yabancılara karşı şiddet uyguluyorlardı. Bu grupların iktidar odakları tarafından görmezden gelindiği biliniyor. Hâsıl-ı kelam hem Rusya hem de Ukrayna’da mülk sahibi sınıflar var, onların yer yer birer korunak olarak kullandığı veya sempati duyduğu şovenist eğilimler var. Batı bloğu ise çıkarı gereği Ukrayna’daki Banderacı yönetimi destekliyor. Ne Batı bloğu ne Rusya ne de Ukrayna yönetimlerinin bölgeye “refah” getirme gibi bir niyeti yok. 
 
MA / İsmet Konak
 

Diğer başlıklar

15:22 Wernicke Korsakoff hastası tutsakların tahliyesi istendi
15:15 Gazetecilerin katledilmesine öfke: Hakikatleri duyurmayı sürdüreceğiz
15:03 Tişrîn Barajı çevresinde şiddetli çatışma
15:01 Hesekê'de 2 araca SİHA saldırısı: 3 kişi katledildi
15:00 Kadınlardan Nimet Tanrıkulu ile dayanışma eylemi
14:50 Maraş Katliamı anması: Yüzleşme çağrısı
14:49 Artuklu'da iş cinayeti
14:30 İhraç edilen emekçilerin işe iadesi istendi
14:07 Gazeteciler Qamişlo sınırında seslendi: Özgür Basın’ı susturamayacaksınız YENİLENDİ
14:04 Kayıp yakınları gazetecilerin katledilmesini kınadı
13:44 Sınırdaki direnişte katledilen gazeteciler anıldı
13:39 İsmail Bahçeci ve katledilen gazeteciler için adalet istendi
13:14 HPG: KDP bir timimize pusu kurarak ateş açtı
13:13 TMMOB Kadın Komisyonu: Rojava’daki kazanımları korumalıyız
12:49 Meslektaşlarının katledilmesini protesto eden gazetecilere gözaltı
12:47 Antalya Cezaevi’nde kitap ve özel eşyalara el konuldu
12:44 Rûbarok’ta ağaç kıyımı
12:22 RES’lere karşı eyleme çağrı
11:19 Nazım Daştan ve Cihan Bilgin'in cenazeleri için başvuru
10:46 Cezaevinde Türkçe dışında konuşmaya 'dilekçe' şartı getirildi
10:44 Patnos Cezaevi’nde kadın tutsaklar darp edildi
10:00 ‘Kalemleri yerde kalmayacak’
09:59 Türkiye 5 yılda 13 gazeteciyi katletti
09:22 ‘2024 yılı emeklilerin ölüm yılı oldu’
09:06 Yeni Yaşam Gazetesi’ne erişim engeli
09:04 Uluslararası PEN Başkanı Sönmez: Gazeteciler hakikatin peşinden koşarken katledildi
09:04 Besiciler: Et ithalatını durdurun, hayvancılığı destekleyin
09:03 Basın örgütleri: Gazetecilerin hedef alınması savaş suçudur
09:01 3. Dünya Savaşı'nın merkezi: Ortadoğu
09:00 21 ARALIK 2024 GÜNDEMİ
08:56 ABD Kongresi'nde Türkiye’ye yaptırım hazırlığı
07:57 Çok sayıda kent için sağanak uyarısı
20/12/2024
23:37 Irak, DAİŞ konusunda uyardı!
23:03 Kolombiya Cumhurbaşkanı: Yeni bir soykırıma gidiliyor Kürt halkına sahip çıkalım
22:55 Washington, Şam’da geçici hükümetle görüştü
22:44 Almanya’da Noel pazarına saldırı
22:05 CPT: Türkiye, Federe Kürdistan Bölgesi’ni 13 kez bombaladı
21:47 14 barodan gazeteciler için çağrı: Sorumlular hakkında soruşturma başlatılsın
21:25 Kobanê sınırına tank sevkiyatı
21:20 Haber-Sen: Bilgin ve Daştan’ın hedef alınması savaş suçudur
21:11 Gazeteci Özlem Gürses gözaltına alındı
20:16 CPJ: Aracın üzerinde ‘basın’ yazmasına rağmen saldırı düzenlendi
20:05 Wan’da gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
20:01 Gözaltı sonrası yine bir araya geldiler: Hakikati susturamazsınız
19:29 Suruç Aileleri adalet istedi
19:06 ÖHD'den katledilen gazeteciler için çağrı: Adli ve idari süreç başlatılsın
18:27 IFJ: Gazetecilere yönelik saldırının sorumluları hesap versin
17:58 Êzidî gazeteciler: Hakikat bayrağı yerde kalmayacak
17:38 Gazeteci Daştan ve Bilgin'in ailelerine taziye ziyareti
17:31 Sağlık çalışanlarından ‘yönetmelik’ protestosu
17:26 KESK, DİSK, TTB ve TMMOB: Halk için bütçe istiyoruz
17:21 Emekliler: Suriye gündemiyle yoksulluğu örtemezsiniz
17:18 Gazetecilerin katledilmesi Dêrsim’de protesto edildi
16:48 Temelli: Demokratikleşmeye İmralı ile başlayın
16:40 ROJIN: Vahşetiniz hakikat takipçilerini korkutmuyor
16:34 Riha ve Amed Barosu gazetecilerin katledilmesini kınadı
16:16 Şêx Murşîd El-Xeznewî: Kürtler Şam’a tek ses gitmelidir
16:05 ‘Doktora işkence yapan polisler soruşturulsun’
15:49 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Rojava tehdit değil, istikrar ve barış bölgesidir
14:57 Kimyasal silah protestosu davası ertelendi
14:41 PEN International’dan gazetecilerin katledilmesine tepki
14:33 Wan’da açıklamaya polis saldırısı: 10’u gazeteci en az 39 gözaltı
14:30 Sınırda nöbet 8'inci gününde: Rojava'nın statüsünü tanıyın
14:22 BES Göç İdaresi'ni hak gasplarına son vermeye çağırdı
14:04 Qamişlo sınırında nöbet eylemi: Özgür Basın onurumuzdur
13:26 CFWIJ: Gazetecilerin hedef alınması savaş suçudur
13:20 DEM Parti: Gazetecilerin katledilmesini lanetliyoruz
13:06 Gazetecilerin katledilmesi protesto edildi: Kalemlerini yerde bırakmayacağız
13:05 Ailelerden İmralı için 2 ayrı başvuru
12:46 İhraç edilen eşbaşkana 'istifa et' çağrısı
12:13 Nazım'ın hakikat ısrarı
12:08 Kırklareli’nde tren minibüse çarptı
12:07 Bakırhan: Rojava'da SİHA kaldırarak mesele çözülmez
11:58 Gazetecilerin katledilmesine tepki yağdı: Hakikatin kalemi susturulamaz
11:57 Meral Danış Beştaş: Rojava’ya her saldırı çözüme set çekmektir
11:41 Qamişlo’dan seslendiler: Nazım ve Cihan’ın mücadelesi yerde kalmayacak
11:23 Sosyo Politik araştırması: İntiharlar artıyor, Sêrt ilk sırada
11:07 'Çözüm ve özgürlük' yürüyüşçülerinden Meclis'e çağrı: Sorumluluk alın
10:58 Şişli'de 3 katlı binada yangın
10:56 Özgür Basın’a saldırılar Meclis gündeminde: Hakikat susmayacak
10:55 ‘Gerçekleri susturamayacaklar’
10:54 İsviçreli parlamenterlerden Rojava çağrısı: Harekete geçin
10:07 Amed'de gazetecilerin katledilmesi protesto edilecek
09:52 Kadrajı hep halkın mücadelesine dönüktü
09:45 Kamerasıyla 'tarihi süreçlere' ışık tuttu
09:33 DFG: Katledilen gazetecilerden aldığımız güçle hakikati dile getireceğiz
09:28 Sanatçılardan Rojava'ya sahip çıkma çağrısı
09:24 Amed’de polis kitap avına çıktı
09:13 2024: Üçüncü Dünya Savaşı'nda yeni aşama
09:12 AYM'den Bozan Karayılan davasında 'ihlal' kararı
09:12 Eskişehir maden kıskacında: Tarım arazilerimiz yok olacak
09:11 Rojin Kabaiş dosyasında ATK'nin raporuna itiraz edilecek
09:10 Kriz spotçuları da vurdu: Cepten harcıyoruz
09:09 Emniyette işkence iddiası: Müdür darp etti, amir kayda aldı
09:08 Dêrsim'de kara mayın tehlikesi
09:07 'İzmir körfezindeki kirlilik sorunu siyasi malzeme ve ranta dönüştü'
09:07 Wan’daki yurttaşlardan fatura tepkisi: İktidar değişmeli
09:03 Botan'da 8 yıl sonra ilk Kürtçe tiyatro sahnesi kuruldu
09:00 20 ARALIK 2024 GÜNDEMİ
08:34 Gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin katledildi
19/12/2024
23:29 Saldırılara ‘Rojava Toplum Sözleşmesi’ ile tepki gösterdi
22:21 Enternasyonalistler AP oturumunu bastı: Türkiye’ye yaptırım istedi
22:11 ‘Rojava’daki gelişmeler ile Türkiye’de süreç birbirine göbekten bağlı’
22:03 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Kürt sorununun çözüm anahtarı Abdullah Öcalan'dır
21:17 Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri: Tecridin en somut hali İmralı’daki rejim
21:00 QSD: Meidan'da ki temizlik operasyonu tamamlandı
20:24 Hesekê'de çocuk hastanesi açıldı
20:21 ‘Barış çağrıcıları’nın çözüm talebine destekler sürüyor: Barış nefes almaktır
19:58 Azadiya Welat çalışanı tahliye edildi
19:55 Taybet Ana’nın oğlunun röportajını Meclis kürsüsünde okudu
19:38 Mazlum Abdi: Kobanê riskli bir durumda
19:24 30 yılın ardından tahliye edilen Öngüllü'ye ziyaret
19:19 Kürt Halk Birliği İnsiyatifi'nden 'birliği sağlama' çalıştayı
18:45 Gisele Pelicot'a tecavüz davasında 20 yıl hapis cezası
18:16 Meclis’e çatışmaları bitirmeye dair karar alma çağrısı
18:07 Türkiye Kobanê'nin köyünü bombaladı
17:51 DAİŞ, Suriye’de bir kişiyi katletti
17:42 Kuzey ve Doğu Suriye’ye saldırı tepkisi: Mesele Kürt olunca zebani dost olur anlayışı
17:39 Giyadîn Belediyesi’nden tiyatro gösterimi
16:48 Tûşba’da kapalı semt pazarı açıldı
16:46 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Roboskî’yi İsrail uçakları mı bombaladı?
16:43 CHP’li Tanrıkulu’ndan Kobanê açıklaması: Kürtlerin ortak duygusudur
16:40 ‘YPG IŞİD'lileri tutarken, Türkiye neden serbest bırakıyor?’
16:39 Gazeteci Oruç’a verilen beraatın gerekçesi açıklandı
16:34 Aydeniz: Yüzyıl önceki Kürtler ile bugünkü Kürtler aynı değil
16:15 Türk-İş asgari ücret talebini açıkladı
15:53 Sanatçılar Qamişlo sınırında açıklama yaptı: Saldırıların karşısında duracağız
15:45 QSD’den çağrı: Kobanê’yi direniş kalesine dönüştürmeliyiz
15:24 DİSK Bakanlık önünden seslendi: Asgari ücretlinin 55 bin lirasına el konuldu
15:21 30 yıllık tutsak Taşlı’nın tahliyesi bir yıl ertelendi
14:56 Taybet İnan katledildiği sokakta anıldı
14:52 19 Aralık Katliamı yıldönümü: Tecrit ağırlaştı, cezaevlerinde hak ihlalleri arttı
14:49 Avukatlardan İmralı’ya gitmek için yeni başvuru
14:19 Araştırma: Kürt sorunu diyalog ve müzakereyle çözülür
13:57 DEM Parti 'Hayata Dönüş Operasyonu'nda katledilenleri andı
13:56 Aydınların Kürt sorununda çözüm çağrısına İzmir'den destek
13:36 'Kürt'ü yok sayan politikalarla Türkiye'de hangi iç barışı sağlayacaksınız?'
12:54 15 kişi yaşamını yitirmişti: Bilirkişiden 'Haziran ayında yıldırım düştü' iddiası
12:49 Hezex Belediye Eşbaşkanı ihraç edildi
12:15 Sakık’tan Hakan Fidan'a: Siz oradan gitmelisiniz
12:04 ‘Öcalan’ın misyonunu yerine getirmesi için koşullar sağlanmalı’
11:45 İzmir'de iş cinayeti
11:34 30 yıllık tutsağın annesinin cenazesine katılmasına engel
11:34 DEM Parti Sözcüsü: Müsait zaman keyfilik göstergesidir, Öcalan’a giden yol açılmalı
11:17 Gümüşhane'de 10'uncu maden aramasına onay
10:41 ‘Demokratik Çözüm ve Özgürlük’ yürüyüşçülerinden Ankara çağrısı
10:15 ‘Kadrolar şehir hastanesine çekildi diğerleri işlevsizleştirildi’
10:14 'Katliam, Alevilerin Kürt kimliğiyle buluşmalarını engellemek için tertiplendi'
10:06 EMEP Genel Başkanı Aslan: Sosyalist örgütler Türkiye’yi barışa zorlamalı
09:32 Sınır nöbetindeki yurttaşlar: Özgürlüğün yolu Rojava'dan geçer