Rusya ve Ukrayna’da faşist eğilimler

img

HABER MERKEZİ- Ukrayna yönetiminde Bandera eğilimi artarken, Rusya’da da benzer milliyetçi tutkular göze çarpıyor. 

Ukrayna’daki savaşı Nazilerle mücadeleye indirgeyen Putin hükümeti, Rusya’daki antisovyet ve milliyetçi uygulamaları görünmez kılıyor. Batı bloğu ise Banderacı yönetimi kalkan olarak kullanıyor. 
 
BANDERA DEĞER GÖRDÜ
 
Rusya’nın Ukrayna saldırısı ve neo-Nazizm suçlamaları devam ediyor. Ukrayna’da bir ırkçılık olduğu, Hitler dönemine ait ritüellerin revaçta olduğu sıklıkla dile getiriliyor. Kremlin’in bu argümanı bir gerekçe olarak kullandığı malum. Peki, Ukrayna’da neler oldu? Ne tür şovenist eğilimler var? Benzer şovenist tutkular acaba Rusya’da da yok mu? İki ülkeyi de dikkate alarak bu konuya bakalım. Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasıyla birlikte Ukrayna’da en çok öne çıkan siyasi figür Stepan Bandera’dır. Yer yer Simon Petlura ismi de referans veriliyor. Petlura, özellikle 1917-1921 yılları arasında Bolşeviklere karşı mücadele verdi. Ukrayna milliyetçiliği ve burjuvazisinin önemli temsilcilerinden biriydi. Petlura’ya oranla Stepan Bandera ismi Ukrayna yönetimleri tarafından daha fazla “değer” verilen bir portre oldu. 
 
NAZİLERLE İŞBİRLİĞİ
 
Mütedeyyin bir ailede büyüyen Bandera, 1929 yılından itibaren Sovyet yönetimiyle “didişmeye” başladı. Aynı yıl kurulan Ukrayna Milliyetçiler Örgütü’nün (OUN) üyesi olan Bandera, bilhassa İkinci Dünya Savaşı esnasında “nam” saldı. Nazilerin Sovyet toprağına saldırdığı dönemde OUN üyelerinden bir Ukrayna lejyonu teşkil etti. Bu lejyon Nazilere bağlı “Brandenburg-800” adlı birliğin içine dâhil oldu. Nachtigall taburu adı altında Kızıl Ordu’ya karşı savaştı. Banderacıların Nazilerden yaklaşık 2,5 milyon mark ekonomik destek aldığı söyleniyor. Yine 1942’de Nazilere destek ve Ukrayna’nın bağımsızlığı için Ukrayna İsyancı Ordusu kuruldu. 
 
YAHUDİ KATLİAMLARI
 
Naziler Eylül 1941’den itibaren Ukrayna’da çok sayıda pogrom gerçekleştirdi. Pogromlardan biri Yahudilere yönelikti. Eylül-Ekim 1941’de Kiev’de yaklaşık 35 bin, Odessa’da 50 bin Yahudi’nin katledildiği biliniyor. Bu katliamlarda yerli işbirlikçi olarak OUN’un adı geçiyor. Kiev civarında gerçekleştirilen katliamın sembolü “Babi Yar” anıt müzesidir. Naziler, Babi Yar denilen yerde Yahudileri katletmişlerdi. Rusya’nın Kiev’e saldırısında Babi Yar da zarar gördü. Hatta Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, bu saldırı üzerine Yahudi toplumunu yardıma çağırdı. Zelenskiy, bir taraftan Nazilerle işbirliği yapan Bandera ideolojisine sahip çıkıyor, diğer taraftan Yahudilerden tepki bekliyor. Tek kelimeyle paradokslar manzumesi. 
 
BANDERA’NIN BÜSTLERİ VE HEYKELLERİ
 
Stepan Bandera’nın “ırkçı” politikası, İkinci Dünya Savaşı’nda Polonyalılara karşı da vücut buldu. Onun kurduğu Ukrayna İsyancı Ordusu, 1943-44 yıllarında Volınsk ve Doğu Galiçya’da binlerde Polonyalıyı katletti. Bandera’nın  antikomünist mücadelesi 1959 yılında son buldu. Bir KGB ajanı tarafından Münich’te öldürüldü. Özellikle 1991’den sonra, yani SSCB’nin dağılmasından sonra Ukrayna’da Bandera ismi devlet nezdinde “abartılı” şekilde sahiplenildi. 2015 yılına kadar Ukrayna’nın batısında 25’e yakın heykeli ve büstü yapıldığı söyleniyor. Batı yanlısı hükümetlerin özellikle Bandera figürüne kucak açması büyük tartışmalar yarattı. Mesela Bandera’ya 2010 yılında “Ukrayna’nın kahramanı” unvanı verildi. Yine Petro Poroşenko’nun cumhurbaşkanlığı döneminde Bandera’nın doğum günü olan 1 Ocak tarihi resmi tatil olarak kararlaştırıldı. 2019’dan itibaren resmi tatil olarak kutlanıyor. Yani Zelenskiy hükümeti de benzer ritüele sahip çıktı. Bu yüzden Moskova cenahında Kiev hükümetinin aşırı milliyetçi veya neo-Nazi oluşumları birer “paramiliter dinamik” olarak kullandığı görüşü hâkim. Bu paramiliter güçlerden biri de Azov taburudur. Ukrayna içinde bazı suikastlar gerçekleştiren bu taburun da yine Kiev hükümetinden zımni destek aldığı düşünülüyor. Hatta Ukraynalı oligark İgor Kolomoyskiy’in bu taburla bağı olduğu sık sık yazıldı. 
 
RUSYA’DA FAŞİZM
 
Nazizm veya şovenizm eğilimlerini gerekçe gösterip Ukrayna kentlerine saldıran Rusya acaba şovenizm konusunda sütten çıkmış ak kaşık mı? SSCB’nin dağılmasından sonraki gelişmeler farklı bir hikâyeye işaret ediyor. Bu konuda Rusya’da Kremlin ve savaş karşıtı kampanya geliştirmeye çalışan Devrimci İşçi Partisi (DİP), vkontakt adlı sosyal paylaşım sitesinde bazı konulara dikkat çekiyor. Örneğin Kremlin’in, antisovyet mücadelesiyle Batı bloğunun gönlünde taht kuran Aleksandr Soljenitsin’e sahip çıkması tenkit ediliyor. 2018 yılında yazar için yapılan heykelin açılışına Putin de katılmış ve oldukça “duygusal” cümleler kullanmıştı. Yine eleştirilen isimlerden biri Rusya’da son dönemde tartışma programlarının “fenomeni” haline gelmiş Vladimir Solovyev. 2013 yılında Mussolini üzerine bir film yapan Solovyev’in “faşizme” sempati duyduğu söyleniyor. DİP’in adını dile getirdiği diğer isim faşist fikirleriyle bilinen “filozof” İvan İlin. Putin’in kitaplarını en çok okuduğu portrelerden biri. Bugün Kremlin’in izlediği merkeziyetçi ve yayılmacı politikada İlin’in fikirlerinin etkili olduğu düşünülüyor. Yine Ukrayna’daki Banderacılara benzer bir oluşum (skinheadler veya dazlaklar) birkaç yıl önce Rusya’da da aktifti. Birçok yerde yabancılara karşı şiddet uyguluyorlardı. Bu grupların iktidar odakları tarafından görmezden gelindiği biliniyor. Hâsıl-ı kelam hem Rusya hem de Ukrayna’da mülk sahibi sınıflar var, onların yer yer birer korunak olarak kullandığı veya sempati duyduğu şovenist eğilimler var. Batı bloğu ise çıkarı gereği Ukrayna’daki Banderacı yönetimi destekliyor. Ne Batı bloğu ne Rusya ne de Ukrayna yönetimlerinin bölgeye “refah” getirme gibi bir niyeti yok. 
 
MA / İsmet Konak
 

Diğer başlıklar

13:06 MGK toplantısı öncesi Erdoğan ve Bahçeli görüşecek
13:03 İSİG: Eylül'de 152 işçi hayatını kaybetti
12:58 Basın örgütlerinden Bahçeliye tepki: Sürecin takipçisi olacağız
12:36 Cengiz Holding'in 'ikna toplantısı' protesto edildi
12:35 Hacı Lokman Birlik mezarı başında anıldı
12:13 Mehmet Emin Aktar beraat etti
12:08 Abdullah Öcalan'ın avukatı: CPT üzerine düşeni yapmaktan kaçınıyor
12:01 Karabulut'u katleden Garipoğlu'nun mezarı açıldı
11:49 Kuday kitlesel uğurlandı: Sözünün takipçisi olacağız
11:41 Baronun müşteki talebi kabul edildi
11:39 Vartinis Katliamı için Meclis komisyonu kurulması talebi
11:38 Serêkaniye’de 1'i çocuk 2 gözaltı
11:18 Avukatlardan Abdullah Öcalan ile görüşme başvurusu
11:05 KYK yurdunda şüpheli ölüm
10:39 Gazeteci Ûrmiye: İran ağır bir cenderenin içinde
10:32 ENAG ve TÜİK enflasyon verilerini açıkladı
10:13 DFG'nin Eylül raporu: 5 gözaltı, 2 tutuklama, 6 dava
10:10 Aynı aileden 7'si çocuk 9 kişi katledilmişti: Failler cezalandırılmadı
10:07 Dilan Yıldırım’ın ailesi: Bu intihar değil, cinayettir
09:54 İmamoğlu: 'Ahmak' davası darbe girişimidir
09:42 Türkiye Raportörü Schennach'tan rapor: AİHM kararları uygulanmalı
09:41 Kuday'ın cenazesi Mêrdîn'e getirildi
09:35 İnsanlığı yerde sürükleyenler 9 yıldır yargılanmadı
09:17 Eski pêşmerge: Barzani ailesi kardeş katliamı yapıyor, pêşmergelik bu değil
09:14 15 yıldır süren tecavüz davası: Adalet istiyoruz
09:10 Gazeteci Dicle: YNK'nin kazanması Türkiye’ye büyük bir darbe olur
09:09 Kürt'e Kürtçe yasak
09:09 Katledilen Kibar soruşturması 1 aydır 'gizli'
09:08 Kürt Araştırmaları Derneği'nde son başvuru 15 Ekim
09:07 İmralı'da son görüşme: Burayı çözüm yeri yapacağım
09:06 Abdullah Öcalan'ın 'özgürlük' fikri ilham oldu
09:05 'Özgürlük için Amed’de olacağız'
09:04 Hukukçu Schmidt: Öcalan'a 'özel tecrit' uygulanıyor
09:03 Akarsel'i anlattı: Bedel veren kadınların rüyasını gerçekleştiriyordu
09:00 03 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:56 HSK’den Yargıtay'a 8, Danıştay'a 3 yeni üye
02/10/2024
23:54 İsrail Güvenlik Kabinesi’nden İran'a ‘güçlü karşılık verme’ kararı
22:29 Kuday’ın cenazesini alan kardeşi: Tecrit sürdükçe cezaevlerinden tabutlar çıkmaya devam edecek
22:12 Sûr’da bir kişi darp edilerek gözaltına alındı
22:06 Gulistan Tara ve Hêro Behadîn, Silêmaniyê’de anıldı
21:26 Kuday, Mêrdîn’de toprağa verilecek
21:18 Kabaiş’i arama çalışması sürüyor: 71 araç incelemeye alındı
21:07 Şirnex Barosundan dengbêj gecesi
20:50 DEM Parti heyeti AKPM’de: Türkiye AİHM kararlarına uymalı
20:23 Erzirom’da DBP ve HDP’li iki kişi tutuklandı
20:09 İsrail, Şam’a saldırdı
20:03 Öğretmen açığı Meclis gündeminde
19:50 Sendikalı öğretmenler: Taleplerimizi içermeyen kanunu kabul etmiyoruz
19:39 Temelli: İmralı kapılarını açın Ortadoğu’ya barış gelsin
19:31 ÇHD’li avukatlar savunma yapmadı
19:03 Hakkında soruşturma açılan öğrenci KYK’den atıldı
18:24 Sinan Ateş cinayeti davasında karar açıklandı
18:18 ÖHD: Riha’da bir yılda 56 mahpus sürgün edildi
18:02 ESP üyelerinden Filistin ve Lübnan için yürüyüş
17:12 Kabaiş 6 gündür kayıp: Sualtı cihazı getirilecek
17:09 Narin cinayetinin araştırılması talebi AKP ve MHP oylarıyla reddedildi
17:02 Fernas işçileri Meclis önünde: Mücadeleniz mücadelemizdir
16:39 Siyasi partilerden AYM başkanına ziyaret: Gündem Atalay ve hasta tutsaklar
16:17 İHD: Kuday göz göre göre ölüme terk edildi
15:48 Tecride Karşı Adalet Girişimi MKG’de gazetecilerle bir araya geldi
15:41 BM Genel Sekreteri Guterres'in İsrail'e girişi yasaklandı
15:36 Xelfetî'de temizlik seferberliği
15:27 'İnfaz kanunu değiştirilsin'
15:14 Diyarbakır Valiliği’nden 'çatışma' açıklaması: 1 ölü
15:02 Bakırhan'dan tokalaşma açıklaması: Toplumsal barışı sağlayacak her adımı destekleriz
15:01 Fernas işçileri barikatı aştı
14:42 İHD'ye yönelik tehdit protesto edildi
14:08 Emekçilerin 'vergide adalet' direnişi sürüyor
14:08 Tutuklanan gazeteci Kara için çağrı: Serbest bırakın
13:51 Avukatların CPT görüşmesinde İmralı raporu gündeme geldi
13:47 Fernas işçilerinin Ankara'ya girişlerine izin verilmedi
13:46 Hindistanlılar tecavüze uğrayıp katledilen stajyer doktor için sokakta
12:41 Bakırhan'dan Ortadoğu'daki çatışmalara çözüm önerisi: Demokratik Ulus
11:55 Darp edilen tutsaklara 'kamu malına zarar verme' cezası
11:52 Tutsak siyasetçilerin duruşmasına çağrı
11:17 Özgürlük İçin Sanat İnisiyatifi 'sansür ve otosansür' için buluşacak
10:56 Cezaevinde katledilen Kuday: Zulüm devam ettikçe direniş de sürecek
10:36 HABER-SEN: PTT’de çalışan az, iş yükü çok
10:28 Ağır hasta tutsak Abdulkadir Kuday hayatını kaybetti
09:34 Gever'de polis ve VEDAŞ'tan 'kaçak elektrik' baskını
09:06 'Bir de baktık ki şiir kendisiydi'
09:05 Fernas işçileri direnişte: Herkes kazanacak
09:04 Katledilen babası için 32 yıldır ‘adalet’ mücadelesi veriyor
09:03 Bir yılda tüm dünyaya yayıldı
09:02 Komplodan sonra tecrit: İmralı'da her saniye ihlal yaşanıyor
09:01 Miradê Kinê'nin yaşamı ve sanatı kitaplaştırıldı
09:00 Wan’dan binler 'özgürlük' mitingine akacak
09:00 02 EKİM 2024 GÜNDEMİ
01/10/2024
23:59 İsrail: Bu gece Ortadoğu'da yoğun saldırı düzenleyeceğiz
23:55 İstanbul’dan İran, Irak ve Ürdün'e uçuşlar iptal edildi
22:39 Mûş Belediyesi de kadınlara hukuki destek sağlayacak
22:21 İran'dan İsrail'e saldırı açıklaması
22:13 Efrîn’de bir ayda 6 kişi katledildi
19:57 İran, İsrail'e 100'den fazla füze fırlattı
19:50 Rojin Kabaiş 4 gündür kayıp: Bardakçı Mahallesinde arama başlatıldı
19:41 Yüksekdağ, Abdullah Öcalan davasından beraat etti
18:53 Rapor: Kuzey ve Doğu Suriye’de 50’den fazla kişi kaçırıldı
18:39 Xana Axpar’da 'Özgürlük okumaları': 13 Ekim mitingine çağrı
18:28 Cizîr Belediyesi baroyla anlaştı: Kadınlara hukuki destek verilecek
18:20 ABD'li yetkili: İran, İsrail'e balistik füze saldırısına hazırlanıyor
17:56 Surfest, sokak oyunlarıyla devam etti
17:51 Temelli: Demokrasi mücadelesine saygı göstermediği için ayağa kalkmadık
17:45 ‘Özgürlüğe ses ver’ eylemi: Tecrit politikalarını kabul etmiyoruz
17:22 Cizîr'de danûk dökme etkinliği
17:04 Pasur’da madene karşı kitlesel açıklama gerçekleştirilecek
16:29 İran cezaevlerinde açlık grevi eylemi yayılıyor
16:21 Meclis açılışı: DEM Parti ayağa kalkmadı, CHP ayakta karşıladı
16:06 Silvan Belediyespor kuruldu
15:14 Tutsak avukatların tahliyesini istediler
14:58 Tutsak Dağhan'dan mahkemeye: Beni yargılayacak gücünüz yok
14:57 Hizbullah 'sınırlı kara operasyonu'nu yalanladı
14:56 Çocuğa tecavüz soruşturmasında 10 tutuklama: Cezasızlık yozlaştırıyor
14:32 Dervişoğlu: 500 bin kişiye döviz ve gayrimenkul karşılığında vatandaşlık verildi
14:02 AKP'li ismin cinayet şüphelisi oğulları 13 gündür yakalanmadı
13:54 Genç Avukatlar Meclisi'nden 'ücret tarifesi' protestosu
13:53 Gar Katliamı anma programı açıklandı
13:12 İhlallere karşı eylemde olan tutsak: Aileler cezaevini arasın
13:05 Raul Zibechi’nin eserinde Öcalan, Rojava ve Jineolojî
13:03 Koruculardan silahlı saldırı: 11 yaralı
12:53 Amed'de kayıp çocuk bulundu
12:36 Safitürk davasında talebi reddedilen Mesutoğlu açlık grevine başladı
12:33 Keklik avlayana para cezası
12:13 32 yıllık hasta tutsağın tahliyesi 4'üncü kez uzatıldı
12:11 Kayıp çocuğu arama çalışmaları sürüyor
11:45 SPD Genel Başkanı Klingbeil: Kayyımı doğru bulmuyoruz
11:29 DEM Parti: Bütçe için özel hazırlık yaptık
11:29 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından görüşme başvurusu
11:28 Batı Karadeniz'de su baskınları
11:03 Aydın'da kadın cinayeti
10:58 Serhat cezaevlerinde ihlaller arttı, tecrit derinleşti
09:34 Rojin Kabaiş'in akıbetine dair 5 gündür hiçbir bilgi yok
09:33 Şirnex ve Erzirom’da ev baskınları
09:30 17 il için turuncu ve sarı kodlu uyarı
09:19 Serbest bırakılan Kürtçe eğitmen: Dil mücadelemiz sürecek
09:16 Dilbilimci Tan: Belediyeler Kürtçe çalışmalara öncülük etmeli
09:16 İstanbul’da ‘özgürlük’ mitingi seferberliği: Amed’de buluşalım
09:15 Gelevera Deresi'ne yeni HES: Su sorunu yaşıyoruz
09:09 Mekap ayakkabıya 'tahrik edici' suçlama!
09:07 Kürtlerin komploya karşı öfkesi
09:03 Tutsaklar anlatıyor: Duyabildiğim tek ses hakaret
09:00 01 EYLÜL 2024 GÜNDEMİ
08:41 'Öcalan'a özgürlük' kampanyasının örgütleyicilerinden eylem çağrısı
30/09/2024
23:58 3 kent için kuvvetli fırtına uyarısı
23:36 Amed’de 12 yaşındaki çocuktan haber alınamıyor
23:15 İsrail askeri araçları Lübnan'a ilerliyor
22:47 Amed’de bir hakim evinde ölü bulundu
21:52 İran güçlerine saldırı: 3 ölü
20:49 Kayıp Kabaiş’i arama çalışmaları 4'üncü gününde
19:56 Ebêx'te şüpheli kadın ölümü
18:41 Koma Hevra üyeleri serbest bırakıldı