Sanatçı Çat: Yasaklanan Kürt dili, kültürü ve sanatıdır

img
DİYARBAKIR - Kürtçe kültür ve sanat etkinliklerine getirilen yasaklarla iktidarın kendi Kürdünü yaratmaya çalıştığını belirten sanatçı Kadir Çat, “Yasaklanan sadece bir konser ya da bir etkinlik değil, yasaklanan Kürt dili, kültürü, sanatıdır” dedi. 
  
15 Kürt Dil Bayramı’nda Kürtçeyi sahiplenmek için eylem ve etkinlikler gerçekleşirken, iktidarın da hemen beraberinde yasakları geldi. 3 gün içerisinde, Kocaeli’nde Amed Şehir Tiyatrosunun oyunu, Aynur Doğan’ın konseri, Muş’ta Metin Kemal Kahraman’ın, Bitlis’te ise, Stêrka Karwan müzik grubunun konserleri çeşitli gerekçelerle iptal edildi.
 
Kürtçe kültür ve sanat etkinliklerine getirilen yasakları değerlendiren Kürt sanatçı Kadir Çat, yasaklamalara tepki göstererek, Kürtçe şarkı söylemekten vazgeçmeyeceklerini söyledi. 
 
'KÜRT DİLİNE TOPYEKUN SALDIRI VAR'
 
Yasaklamaları hükümetin “böl, parçala ve yönet” anlayışı ile yapıldığına işaret eden Çat, "Böl-yönet politikası bugün yine gündemdedir. Ve siyasi süreçle yüzde yüz bağlantılıdır. Süreci doğru anlamadığımız zaman, Kürt diline ve Kürt sanatçılarına saldırıyı belki bireysel ele alıp, yanılgıya düşebiliriz. Oysa Kürt diline topyekün bir saldırı vardır. Siyasi süreç iyi geçtiği zaman bu dilin önü açılmaktadır ama maalesef ki siyasi süreç kötü geçtiği zaman, bu dile mutlak bir saldırı gerçekleşmektedir. Fakat şu iyi bilinmelidir, müzik veya sanat asla ve asla yasaklanamaz. Bunu düşünen hiçbir hükümet de ayakta kalamaz" diye belirtti.
 
KÜRDÜNÜ YARATMA ÇABASI
 
Hedef alınanın sadece Kürt dili ya da Kürtçe etkinlikler olmadığının altını çizen Çat, "Hedef alınan bu kültürün yeniden doğması, doğan kültürün büyümesi ve gelişmesidir. Bu nedenle yasaklamalar yapılmaktadır. Bugün Mezopotamya Kültür Merkezi tiyatroları ve  konserleri yasaklanmaktadır. Kendi Kürdü’nü ve kendi Kürt şarkıcısını yaratma politikası devrededir. Bir yandan Aynur Doğan’ın Kürtçe konseri yasaklanıyor, diğer yandan Mustafa Ceceli diye bir şarkıcıya Kürtçe aşılanarak, bölgede il il gezdirilerek Kürtçe konser verdiriliyor. Bu da kendi Kürdünü yaratma politikasıdır. Cumhurbaşkanı Diyarbakır'a gittiği zaman tabelalar ve sloganlarını Kürtçe yapıyor. Onlarda bir sıkıntı olmuyor ama diğerlerinde oluyor” şeklinde ifadeler kullandı. 
 
‘YASAKLANAN KÜRTLÜKTÜR’
 
Federe Kürdistan Bölgesi’ndeki özel politikaya dikkat çeken Çat “Yine Kürt sanatçıları Güney’de özel bir politikayla terbiye edildikten sonra da Türkiye gönderiliyor. Bu sanatçılar, aynı politika ile kültür-sanat adı altındaki Rudaw TV vb. kanallarla maddiyat üzerine sanat yapmaktadır. Ve bir bir Türkiye'deki sanatçılara yaklaşmaya çalışmaktadırlar. Ulus, emek bilinci olmayan, maddiyat üzerine kurulmuş ve iktidarlara hizmet eden bireyci bir sanat yaratılmaya çalışılmaktadır. Bu yüzden yasaklanan sadece bir konser bir etkinlik değil, yasaklanan Kürt dili, kültürü, sanatıdır. Yasaklanan Kürdün gözü, kulağı, dilidir..." dedi. 
 
MADDİ MANEVİ ZARAR 
 
Kürtçe etkinliklere son anda getirilen yasaklamaların sanatçıları maddi olarak da etkilediğini söyleyen Çat, "Bu süreçte sanatçı mutlak maddi manevi zorluklar yaşamaktadır. Sanatçının öncelik hedefi toplumun manevi bütün değerlerini işleyip topluma sunmaktır. Ama maalesef ki bu yasaklamalarla sanatçıyı bir bütün olarak maddi manevi zayıflatıp zarar vermektedir. Bu da böl-yönet politikasının ekonomi ayağıdır" şeklinde ifadeler kullandı. 
 
‘DİĞER HALKLAR İÇİN DE TEHLİKE’
 
Sanatçılara ve konserlerine yönelik getirilen yasaklara geliştirilen tepkiler arasında da farklılık olduğunu söyleyen Çat, Türkiye'de muhalif sanat yapan ve toplumsal sanat vurgusuyla sanat yapmaya çalışan sanatçıların sürekli olarak görmezden gelindiğine dikkat çekti. Çat, şöyle devam etti: “Aydın, yazar ve sözde gazetecilerin bir olaya bakış açıları nasıl yüzeysel ise aynı şekilde MKM sanatçılarının yaka paça gözaltına alınmalarına da öyledir. Bu saldırılar ile aslında örgütlü sanatçının hedef alındığı aşikardır, özellikle yurtsever sanatçılar hedef alınmaktadır. Bu ilk değildir ve son da olmayacaktır.  Fakat bugün Kürt'e yapılan haksızlık, yasaklanan konser, yarın diğer muhalif kesime de etki edecektir. Kürt sanatının susturulması diğer halklar için de bir tehlike işaret etmektedir.”
 
'ÖRGÜTLÜ YAPI HEDEF ALINIYOR'
 
“Yurtsever, bilinçli, örgütlü her yapının hedef olduğu bir süreçten geçiyoruz” diyen Çat, “Kürt halkıyla yeniden demokratik bir çözüm süreci başlatılmalı ve yeni bir yol haritası açığa çıkartılmalıdır. Aksi takdirde bu sorun belki onlarca yıl daha sürecektir. Bütün sorunların kaynağında, Kürt sorununun çözümsüzlüğü vardır. Türkiye'de Kürt sorunu çözülmediği sürece, ekonomik, siyasi ve toplumsal sorunlar devam edecektir. Savaşların bitmesi, ekonomi sorunun da çözülmesi demektir. Bu doğrultuda hükümete de muhalefete de buradan bir kez daha çağrı yapıyoruz, Türkiye iç sorunlarını kendi çözmek zorundadır. Ve de sorunları  muhataplarıyla çözmek zorundadır” şeklinde konuştu.
 
‘DİLİMİZE SAHİP ÇIKMALIYIZ’
 
Bütün Kürt sanatçılarına seslenen Çat, devamla şunları kaydetti: “Üretmek zorundayız, her alanda edebiyatta, resimde, sinemada, tiyatroda, müzikte üretmek zorundayız. Üretmediğimiz sürece kazandığımız değerler dahi unutulacak. Biz bir sanat bahçesinde yaşıyoruz ve bu bahçeyi ekmek biçmek zorundayız. Binlerce değerimiz var, dağlarımız, ovalarımız, kan akan derelerimiz var. Suyumuz, toprağımız sanatın merkezidir. Mezopotamya sanatın beşiğidir, üretmekten başka ve ürettiğimize sahip çıkmaktan başka bir yolumuz yoktur, olmamalıdır. Kürt sanatçıları bu dilin savunucusu olduklarını net bir şekilde göstermeli, her alanda da Kürt dilini ve sanatını yaşatmak zorundadırlar.”
 
MA / Eylem Akdağ

Diğer başlıklar

05/07/2025
22:55 Tetwan'daki festival konserlerle sürüyor
22:48 Muhittin Böcek tutuklandı
22:29 3 ilçedeki yangınlar kontrol altına alındı
22:14 Gazze'de katledilenlerin sayısı 57 bin 338’e çıktı
22:09 Pirsûs'ta katledilenler için Tuzluçayır'da yürüyüş
21:55 Özel'den Erdoğan'a istifa çağrısı
21:46 Birçok kentte 'süreç' temalı buluşma: Halk somut adım bekliyor
21:19 İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy'den Şam’a ziyaret
21:14 Muhittin Böcek'e tutuklama talebi
20:40 CHP PM yarın olağanüstü toplanacak
20:06 Serra Bucak: Belediye başkanlarının yeri cezaevi değildir
19:46 Gabar Dağı’nda yeniden yangın çıktı
19:42 Kürtçe, Süryanice ve Ermenice kurslardan mezun olanlar belgelerini aldı
19:27 Muhittin Böcek adliyeye sevk edildi
19:22 Aydınlar barışı tartıştı: Direnenin direnenle dayanışma düzeyi düşük
19:11 Ege Denizi'nde 3,9 büyüklüğünde deprem
19:08 AKP’li Çelik'ten Özel'e yanıt
18:50 Emek ve Demokrasi Güçleri: Başkanları serbest bırakın
18:45 Deprem Bilimci Görür’den uyarı
18:18 Gazeteci Timur Soykan gözaltına alındı
18:16 'Kültürel soykırım' paneli: Köklerimize dönmeliyiz
18:08 İHD: Yangına geç müdahale ihlallere yol açtı
18:01 Bakırhan: Hukukun olmadığı bir sistem kimseye kazandırmaz
17:53 Aydın’da bir kadın katledildi
17:48 Bakan Tunç CHP’ye operasyonları eleştirenleri hedef aldı
17:43 Licê’deki yangın kontrol altına alındı
17:31 DEM Parti olağanüstü toplanıyor
17:27 Wan’da halk buluşmaları: Daha büyük bir mücadele başlıyor
17:14 Gözaltındaki Zeydan Karalar halkı belediye önüne çağırdı
17:07 Güney Kürdistan Ulusal Kürt Kadın Birliği Platformu deklare edildi
16:35 Çocuk çalıştayında deneyimler paylaşıldı: Modelimizi oluşturmalıyız
16:16 'Hêviyên Hunerê' sergisi açıldı
16:13 Özgür Özel: Bu savaş ilanı demokratik siyasete açılmıştır
16:03 KHK eylemi 137'nci haftasında: Barışın önü işe iadelerle açılır
15:44 Sabahat Tuncel: 8 Temmuz’da Ankara’da buluşalım
15:39 DEM Parti'den Semsûr Belediyesi'ne dayanışma ziyareti
15:37 Amedspor yeni sezon formalarını tanıttı
15:21 Dörtyol yangınında son durum
15:16 Muratpaşa'da aynı yerde ikinci yangın
15:12 Licê kırsalında yangın
15:10 Antalya Arkeoloji Müzesi yıkılacak
14:58 Adana Büyükşehir Belediyesi önünde gözaltı protestosu
14:44 Silivri açıklarında 4,1 büyüklüğünde deprem
14:36 Ağır hasta tutsaklar Aktaş ve Gurban'ın tahliyesini istediler
14:19 Çocuk çalıştayında anadilde eğitime vurgu
14:09 İki kentte gençlik çalıştayı: Üzerimize düşeni yapacağız
13:58 Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz
12:56 Hatay'da deprem
12:56 Bakırhan'dan operasyonlara tepki: Antidemokratik uygulamalardan vazgeçin
12:51 Cumartesi Anneleri: Vedat Aydın dosyasında cezasızlığa son verin
12:26 CHP'nin Kurtulmuş ile yapacağı komisyon görüşmesi ertelendi
12:17 DEM Parti, Semsûr ve Adana belediyelerini ziyaret edecek
12:15 Hatay’da yangın kısmen kontrol altına alındı
12:01 Kayıp yakınları: Vedat Aydın’ın faillerini açığa çıkarın
11:32 CHP MYK'si olağanüstü toplandı
11:18 Eş genel başkanlar: Bu operasyonlar çözümün yolunu tıkıyor
11:11 Gençlik çalıştayında Ortadoğu'daki krizler ve çözümler tartışılacak
11:07 DEM Parti’den önemli bilgilendirme: İsim bildirin
10:44 Gabar’da binlerce ağaç küle döndü
10:03 DEM Parti'den İzBB tepkisi: Barış umuduna zarar veriyor
09:49 Köylüler nöbette: Yasa geri çekilene kadar mücadele edeceğiz
09:17 Hastane sevki 15 defa engellenen tutsağa alzeheimer tanısı konuldu
09:12 AYM'den Kader Ortakaya kararı: Yaşam hakkı ihlal edildi
09:07 İzol Davası yeniden görülecek: Avukatlardan 'tutuklama' başvurusu
09:06 Asgari ücrete ara zam tartışmaları: Birleşik mücadeleyle yol alabiliriz
09:06 Uytun davası 16 yıldır sürüyor: Asker cezalandırılmadı, gaz fişeği bulunmadı
09:05 AKP'li Nasıroğlu'nun şirketi Sisê'yi talan ediyor
09:04 Helikopterden atılan Şiban’a verilen ceza onandı
09:03 ‘Tehlikeli’ gemi söküm için Aliağa'da
09:02 Suavi: Sanat barışla özgürleşir
09:01 Amed’de düzenlenecek gençlik çalıştayına davet
09:00 05 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:47 Belediye başkanı tutuklanmıştı: Vekili de gözaltına alındı
08:21 Dörtyol'da orman yangını: Bin 870 kişi tahliye edildi
08:02 CHP'li belediyelere operasyon: Karalar, Tutdere ve Böcek gözaltında
04/07/2025
22:52 Kürdistan ve Türkiye'de demokrasiyi sağlamalıyız'
21:06 Bakırhan'dan Soyer'in tutuklanmasına tepki: Derhal serbest bırakılmalı
20:31 Munzur Festivali çağrısı: Sanatçıların katılımı topluma güç verecektir
19:57 Zeytinlik yasasına karşı nöbette olan köylülere dayanışma ziyareti
19:44 Eskişehir'de madden aramaya ÇED olumlu kararı
19:33 KESK üyesi KHK'lilerin işlerine iadesi istendi
18:53 Omerya'daki yangın kontrol altına alındı
18:40 Yangından zarar görenlerle dayanışmaya valilik engeli iddiası
18:27 İhraç istemiyle disipline sevk edilen Jiyan Ormanlı'nın istifası istendi
18:07 Tunç Soyer ve CHP İl Başkanı Aslanoğlu tutuklandı
18:01 Pınar Bayrak'ı katleden Ziya Ecer’e ağırlaştırılmış müebbet
17:35 Pınar Bulunmaz davasında yine tutuklama çıkmadı
17:06 Diploma iptalini protesto eden öğrenci serbest
16:54 Tetwan’da ‘İnsan hakları ve barış’ paneli düzenlendi
16:34 Eskişehirliler Cengiz Holding'in maden projesine karşı eylemde
16:33 Buca ve Ödemiş’te yangın: Yerleşim yerleri boşaltıldı
16:10 Manavgat Belediye Başkanı gözaltına alındı
15:59 İstanbul'da 'Demokratik Toplum Çalıştayı' düzenlenecek
15:59 Xeceri'deki GES projesi iptal
15:41 İmamoğlu hakkında 'sahte diploma' iddianamesi
15:39 Gundik Festivali'ne itiraz: Fikriyatı başka yöne evrildi
15:31 ‘Öcalan’ın çağrısı Ortadoğu’yu istikrara kavuşturabilir’
15:24 ATK'den hasta tutsak Güler için ‘hayatını yalnız idame ettiremez' raporu
15:21 İnsan hakları sempozyumunda 'ortak mücadele' vurgusu
15:13 Defterdeki Kürtçe şarkılardan dolayı hücre cezası verildi
14:49 2 yıl 1 ay hapis cezasının gerekçesi: Öcalan'a 'PKK Lideri' demek!
14:39 DBP Agirî’de yeni yönetimini belirledi
14:29 Hindistan'da sel ve heyelan: 69 ölü, 110 yaralı
14:26 Ahmet Saymadi hakkında ceza ve tahliye
14:13 33 yıl tutsaklığın ardından Amed'de kitlesel karşılandı
14:07 Omerya’da ormanlık alanda yangın
12:51 Gabar'daki yangın geniş bir alana yayıldı
12:27 Meclis’te yemekten zehirlenme iddiası
12:09 Tunç Soyer: Dosyamızda cevabı olmayan hiçbir soru yok
12:07 Tunç Soyer ve 98 kişi hakkında tutuklama talebi
11:58 10. Yargı Paketi sonrası tutuklu/hükümlü sayısı
11:38 İzmir'deki yangınlarda son durum
11:11 Ailelerden İmralı’ya gitmek için başvuru
11:07 Diploma iptalini protesto eden öğrenciye gözaltı
10:58 Wan'da tutsaklara görüş yasağı
09:53 Eylemdeki işçilerden 'grev' uyarısı
09:52 Gelecek Partili Torun: Komisyon bir an önce kurulmalı
09:50 İzmir’de 137 kişi adliyeye sevk edildi
09:41 Köyden ilçeye atla gidiyorlar
09:38 Tutsak Güneş çoklu hastalıklarına rağmen tahliye edilmiyor
09:34 IHRNGO Direktörü: İran'da artan baskının amacı yeni protestoları engellemek
09:30 Gençler 'Barış ve Demokratik Toplum Süreci' gündemiyle buluşacak
09:23 Doğa harikası Heftbori HES'le yok edilecek
09:22 Amed Baro Başkanı: Sürece hukuki katkı sunmaya hazırız
09:21 Uluslararası Kürt-Alman Üniversitesi’ne dair merak edilenler
09:14 Türkiye’ye gelen aydınlar: Temel hedef Öcalan’ın özgürlüğüdür
09:07 Îdir'de bereketli kayısı hasadı
09:04 KNK Eşbaşkanı Karamus: Ulusal birlik için her zamankinden daha umutluyuz
09:02 Aydın: Ulusal kongreyi erteleme ve geciktirme şansı kalmadı
09:01 Wan'da 'Hêviyên Hunerê' sergisi açılacak
09:00 04 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
03/07/2025
23:59 Festivalde pedallar madde bağımlılığına dikkat çekmek için döndü
23:52 Mehmet Çakas, Türkiye'ye sınır dışı edilmeyle karşı karşıya
23:13 'Demokratik Toplum Buluşmaları' sürüyor: Sürece sahip çıkalım
22:06 Tahliye kararı verilen gazeteci Aksu cezaevinden çıktı
19:22 Ödemiş'te orman yangında can kaybı 2'ye yükseldi
19:16 Tabutla AKP binasına yürüyen işçiler, iktidarı istifaya çağırdı
18:30 Zeynep Kınacı ve Sema Yüce Amed'de anıldı
18:08 3 işçi hayatını kaybetmişti: Kaza değil, cinayet
17:39 TÜİK enflasyon verileri, BES-AR'ın 16.52 puan gerisinde kaldı
16:58 Ege'de 3 kentte yangın
16:53 Aydın'da kadınlar süreci konuştu
15:33 İstanbul’daki yangın kontrol altına alındı
15:23 Tağar Çayı'nda bilirkişi incelemesi
15:22 Çocuğu intihara sürükleyen iki zanlı yine tutuklanmadı
15:18 Gazeteci Aksu tahliye edildi
15:17 DFG: LeMan dergisinin yanındayız
15:15 Dev Sağlık-İş bakanlık önünde: Bu teklifle müzakere değil mücadele edilir
15:08 DEM Parti: Silahsızlanmaya dair önümüzdeki hafta tarihi adım hazırlığı var
14:50 Musa Kaya'nın taziyesine kitlesel ziyaret