Türkiye’de kürtaj: Yasal ama ulaşılabilir değil

  • kadın
  • 09:15 24 Mayıs 2022
  • |
img

ANKARA - Kadın Savunma Ağı’ndan Buse Üçer, “Doktorlar kürtaj işlemini gerçekleştirdikten sonra karşılaşacakları uygulamalardan çekindikleri için kürtaj yapmıyor” dedi. 

Kürtaj yasağı 1983 yılında yürürlüğe giren 2827 No’lu Nüfus Planlaması Yasası’yla kaldırıldı. Yasaya göre kadınlar 10 haftaya kadar olan gebelikleri isteğe bağlı olarak sonlandırabiliyor. Kürtaj yaptıracak kadın evliyse eşinin, 18 yaşının altında ise ebeveyn rızası gerekiyor. Yasa, gebeliğin 10 haftadan fazla olduğu ve kadının hayatını tehdit ettiği veya edeceği ya da doğacak çocuk ile onu takip edecek nesiller için ağır mağduriyet yaratacağı hallerde kürtaja izin veriyor ancak birçok kadın kürtaj hakkına erişemiyor.
 
Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi’nin 2016 ve 2020’de yaptığı, “Yasal Ancak Ulaşılabilir Değil: Türkiye’deki Kamu Hastanelerinde Kürtaj Hizmetleri” başlıklı araştırmasına göre, Türkiye genelinde isteğe bağlı kürtaj yapan hastanelerin sayısı gittikçe düşüyor.
 
Araştırmaya göre, 295 kamu hastanesinden 10 tanesinde isteğe bağlı kürtaj hizmeti herhangi bir şart gösterilmeden sağlanıyorken, 185 tanesinde sağlanmıyor. Kürtaj hakkına yönelik gerçekleştirilen bu fiili yasakların kanuni bir dayanağı bulunmamaktadır. Elbette kürtaj hakkına yapılan bu saldırılar sadece Türkiye özelinde değil. Birçok ülkede, siyasi otoriteler ve dini otoriteler iş birliği yaparak kadınların elinden kürtaj hakkını almaya çalışıyor. Kadınlar, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Polonya, Arjantin’de ve birçok ülkede kürtaj hakkına yönelik saldırılar nedeniyle sokağa çıkmış eylemler gerçekleştirmişti.
 
POLONYA: KADINLAR HAYATI DURDURDU
 
Polonya'da binlerce kadın hükümetin kürtajı yasaklama planına karşı eyleme geçmiş, işlerini boykot etmişlerdi. Ülke genelinde 60 şehirde, resmi kurumlar, üniversiteler, okullar aynı gün çalışamaz hale gelmişti. Daha sonra Polonya’da kürtajın tamamen yasaklanmasını öngören yasa tasarısı 58'e karşı 352 oyla reddedildi.
 
Yasa tasarısı hayata geçirilseydi, kürtaj yaptırdığı ortaya çıkan kadınlar 5 yıla kadar hapis cezası alabilir, kürtajı yapan doktorlara da cezaevi yolu açılabilirdi.
 
AMERİKA: KÜRTAJ EYLEMLERİ DEVAM EDİYOR
 
ABD'de yaklaşık 50 yıl önce ulusal anlamda yasal güvence altına alınan kürtaj hakkı, Yüksek Mahkeme’nin Roe-Wade kararı ile gündeme geldi. Kürtaj hakkı sızan bir belge ile tartışmaya açıldı. Sızdırılan belgede, Yüksek Mahkeme, kürtaj hakkını ulusal çapta garanti altına alan Roe-Wade kararının “açık şekilde yanlış olduğu” savunuluyordu. “Roe-Wade'e karşı” olarak bilinen 1973 tarihli karar, kürtajın anayasal bir hak olmasının temel dayanağını oluşturuyordu. Eğer belge bu haliyle onaylanırsa, her eyalete kendi kürtaj sınırlamalarını belirleme hakkı doğacak. 
 
ABD'nin Oklahoma eyaleti meclisi, Nisan’da ülke genelinde kürtaj yasağı olarak bilinen yasa tasarısını onayladı. Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu eyalet meclisinde, "Oklahoma Kalp Atışı Yasası" olarak adlandırılan yasa tasarısı 68'e karşı 12 oyla kabul edildi. Yasaya göre uzmanların yaklaşık altı haftalık hamilelikte ortaya çıktığını söylediği fetüste kardiyak aktivite tespit edildikten sonra kürtaj yasak.
 
Florida Valisi Ron DeSantis de Nisan ayında gebeliğin 15’inci haftasından sonra kürtajın yasaklanmasını öngören yasayı imzaladı. DeSantis, Florida eyaletinin başkenti Tallahassee'de bir kilisede düzenlediği imza töreninde, "Bu yasa, eyaletimizde bir nesildir hayatları korumaya yönelik imzalanmış en önemli yasadır" değerlendirmesinde bulundu. Gebeliğin 15’inci haftasından itibaren kürtajı yasaklayan yasanın 1 Temmuz'da yürürlüğe girmesi bekleniyor.
 
'KADIN BEDENİNE YÖNELİK SALDIRI'
 
Kürtaj hakkına ilişkin Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirmelerde bulunan Kadın Savunma Ağı’ndan Buse Üçer, kürtaja yönelik fiili yasakların kadın bedenine yönelik saldırı olduğunu ifade etti. Üçer, dünyanın her yerinde kadın bedenine yönelik saldırıların arttığını belirterek, “Dönem dönem gerici güruhların da etkisiyle kürtaj hakkına yönelik birçok saldırı oluyor. Bu her yerde aynı. Özellikle kadına yönelik düşmanlıkla, kadının hayatına yönelik pek çok yasak getiriyor. Bu yasaklar kadın sağlığına bir saldırıdır, kadınların yaşamlarını direkt tehdit etmektir. Kadınlar, saldırılara karşı eylemler yapmaya devam edeceklerdir. Ta ki kadınlar kendi bedenlerine karşı saldırılarda kazanım elde edinceye kadar” diye konuştu.  
 
'DOKTORLAR MOBBİNGTEN ÇEKİNİYOR'
 
AKP iktidarının Diyanet İşleri Başkanlığı işbirliği yaptığı ve dinci gerici bir baskıyla kadınları kontrol altında tutmaya çalıştığını belirten Üçer, “AKP dinci gerici bir anlayışla toplumu bir kalıbın içine koymaya çalışıyor. Diyanet, AKP’nin faşist rejimini aslında ayakta tutacak, önemli bir saç ayağı” dedi.
 
Doktorların kürtaj işleminden sonra maruz kalacakları mobbingten çekindikleri için işlemi gerçekleştirmediğini ifade eden Üçer, “Doktorlar vicdani red hakkını kullandıklarını belirterek kürtaj yapmıyor ama asıl düşünülmesi gereken gerçekten doktorların vicdani ret hakkını mı kullandığı, yoksa kürtaj yaptıktan sonra uğradığı mobbingten mi korkuyor? Belki bunu tartışmak gerekiyor. Birçok doktor kürtaj yaptıklarında yaşayacaklarından korktukları için yapmıyor. Bu fiili yasak en üsten alta örgütlenen bir şey. Kadınlar kürtaj yapmak istediklerinde karşılarına devlet çıkıyor ‘Etik değil’ diyor. Etik mi değil mi? Yoksa iktidarın politikalarına mı uymuyor? İktidar kadınların haklarını ellerinden alarak kadınları köleleştirmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.
 
'KADIN EYLEMLERİ KİTLESELLEŞİYOR'
 
Kadın eylemlerinin giderek kitleselleştiğini ifade eden Üçer, “Bugün Polonya’daki kadın mücadelesi Türkiye’den görülüyor. Türkiye’deki gelişmeler yurt dışından da takip ediliyor, kadınlar ulusal alanda ortaklaştı. Örneğin Nevin Yıldırım’ın ceza alması yurt dışında da gündem oldu. Aysel Tuğluk’un yaşadıklarına diğer ülkelerden tepki geliyor. Kadın hareketi içinde ciddi bir birleşme var. Çünkü kadınlar olarak bedenlerimize yönelik her saldırıya örgütlü bir tepki vermek gerekiyor” diye konuştu.
 
MA / Berivan Kutlu

Diğer başlıklar

17/09/2025
23:27 Şara ile Kalın görüşmesinde anlaşmazlık
23:15 Hunergeha Welat'tan 'Vê carê rast e' klibi
22:57 Keskin Bayındır: Kanunlar artık 'Öcalan özgür olmalı' diyor, uygulayın
21:27 Fed’den yılın ilk faiz indirimi
21:18 Komisyonun 10'uncu toplantısı sona erdi: Etkili adımlar atılsın
21:08 Amed'de sağlıklı yaşam için bisiklet turu
20:44 Mersin'de polisin 2 saatlik ablukasını aşan kitle yürüdü
20:28 ‘Barış istiyoruz’ kampanyasına yoğun ilgi
19:50 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Umut hakkı demokratik entegrasyon için önemli anahtardır
19:14 İsviçre'den seslendiler: Umut hakkı tanınsın, barış yolu açılsın
19:04 KHK eylemi 338'inci haftasında
18:55 Wan’da binler Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü için yürüdü
18:33 Akademisyenler Meclis komisyonunda: Anayasa barışa dönük bir dille yeniden kaleme alınabilir
17:47 Gazze'de katledilenlerin sayısı 65 bini geçti
17:40 Amed yürüyüşünde Abdullah Öcalan’ın dev posteri açıldı
17:02 MİT Başkanı Şara ile görüşecek
16:45 Bayrampaşa Belediye Başkanı görevden alındı
16:44 Cemaatteki tecavüz davasında karar bozuldu, cezalar arttırıldı
16:40 Çadır eylemindeki işçilerden yeni kararlar
16:35 Geçici hükümet Nepal’de ulusal yas ilan etti
16:20 Tahliyeye kurul engeli
15:39 Kuzey ve Doğu Suriye halkları, Öcalan’ın özgürlüğü için eylemde
15:35 Wan'da yürüyüşe son çağrı
15:04 3 yılda İran 2 bin 910 kişiyi idam etti
14:52 Meclis Başkanı Kurtulmuş: Elimizi çabuk tutmalıyız
14:43 Sanatçılardan ‘Barışı toplumsallaştırmak’ buluşması
14:42 30 yıllık tutsağın, kardeşinin cenazesine katılma talebine ret
14:40 Êlih'te aynı aileden 4 kişinin katledilmesi protesto edildi
14:22 ‘Kent uzlaşısı’ davasına çağrı
14:13 Komisyonun 10’uncu toplantısı başladı
14:06 İnsan hakları örgütlerinden Zeyneb Celaliyan’ın tedavi hakkı için çağrı
13:38 Abdullah Öcalan: Hukuksal çözüm aşamasına gelindi
13:02 ‘Komisyon Öcalan ile görüşmeli, yasal düzenlemeler konuşulmalı'
12:34 Zeyneb Celaliyan'dan mektup: Zulme sessiz kalmayın
12:18 Kayyımın kapattığı Alo Şiddet Hattı yeniden hizmete sunuldu
11:59 AYM kararı hiçe sayılıyor: 'Sanal devriye'den 25 hesaba erişim engeli
11:42 Mêrdîn'de doktor saldırıya uğradı
11:30 Z.Ş.'yi öldürmeye teşebbüs eden sanığın duruşması ertelendi
11:29 Kazanhan'ın annesinden mahkemeye: Katili siz mi saklıyorsunuz?
11:28 DBP'den hükümete 'umut hakkı' çağrısı: Kararlar uygulanmalı
11:02 İranlı Prof. Dabashi: Bilge Öcalan’ın çağrısı bölgede kalıcı bir etki yaratacak
10:52 Köyceğiz Belediyesi Başkan Yardımcısı Örnek gözaltına alındı
10:34 Muğla'da orman yangını
10:11 'Kent Uzlaşısı' davası: Kürtlerin seçme ve seçilme hakkına saldırıdır
10:08 Arap aşiretleri öncüleri: Öcalan’ın mesajı halkların kardeşliğini güçlendiriyor
10:00 Amed ve Mêrdîn'de Musa Anter anması yapılacak
09:38 ‘Komisyon anadilde eğitimin önündeki bariyerleri kaldırmalı’
09:21 Öcalan Avrupa'ya gidişleri eleştirdi: Gençlere bilinçli bir göçertme politikası uygulanıyor
09:19 Türkiye Suriye'de ateşle oynuyor
09:18 Prof. Kariane Westrheim: Konsey ‘umut hakkı’na dair Türkiye’yi harekete geçirmeli
09:17 HDK’li Çakmak: Temel hedefimiz barışın toplumsallaşması
09:17 Katliam ihalesi: Av kotası arz talep doğrultusunda belirleniyor
09:12 Görme engelli dengbêjlerin dünyası: Xewnên Tarî
09:11 Av. Tekin: Komite 'umut hakkı' için Türkiye'ye baskı kurmalı
09:09 Şerzan Kurt’un babası: Süreçten umutluyuz, eşitlik istiyoruz
09:07 Amed-Wan arasında yaklaşık 1 yıldır adalet arıyor: Rojin’e ne oldu?
09:04 Tutsak yakınlarının süreç beklentisi: Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü
09:01 Üniversite kütüphanesi valiliğe tahsis edildi: Eğitimciler tepkili
09:00 ATK’den yüzde 94 engelli tutsağa: DAİŞ’e karşı neden savaştın?
09:00 17 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
16/09/2025
23:27 Bayrampaşa Belediyesi Başkanı dahil 20 kişi tutuklandı
23:05 DEM Parti'li Çandar: Demirtaş ve Mızraklı serbest bırakılmalı
22:13 İngiliz sendikalarından Avrupa Konseyi’ne Abdullah Öcalan çağrısı
22:07 KESK'ten yarı zamanlı çalışma yönetmeliğine dava
21:06 Kalkan: Çözüm Önder Apo’nun özgürlüğüyle gelişir
20:54 Mersin ve Amed’de ilçe ilçe ‘umut hakkı’ yürüyüşüne çağrı
20:36 DEM Partili belediye eşbaşkanlarından kadın buluşması
19:44 İran rejimi 16 günde 126 insanı idam etti
19:41 Direnişteki işçilerden destek çağrısı
19:20 UN Women raporu: Dünya kadın haklarında alarm veriyor
19:15 Kayyım atanan belediye eşbaşkanlarından ‘Barış için imza standı’na ziyaret
19:10 Adana’dan Akbelen’e destek: 7554 sayılı yasa iptal edilmeli
18:14 Kadınlar Jîna Emînî için alanlarda: Jin jiyan azadî
17:32 Trump'tan Hamas'a: Tüm rehineleri hemen serbest bırakın
17:23 Wan’nın tüm ilçelerinde 'umut hakkı' yürüyüşüne çağrı
16:54 İran Konsolosluğu önünde Jîna Emînî anması: Özgür yaşamı inşa edeceğiz
16:53 BES'ten TİS kararlarına karşı imza kampanyası
16:42 'Öcalan'ın özgürlüğü toplumun özgürlüğüdür'
16:18 HDK soruşturmasında beraat ve ‘kovuşturmanın durması’ kararı
16:10 Mezopotamya Su Forumu Amed'de gerçekleştirilecek
15:26 ‘Özgürlük felsefesi dünyaya yayıldı’
15:20 Yandaş medyanın Pınar Aydınlar manipülasyonu
15:18 Tevriz Dora davası 10 Şubat’ta ertelendi
15:04 Kadın derneklerinden AK’ye ‘umut hakkı’ mektubu
15:00 Türkiye futbolunda ilk: Formada Kürtçe slogan yer aldı
14:18 Wan'da yürüyüşe çağrı: Öcalan'ın özgürlüğü sağlanmalı
14:10 Gazi Yaşargil'de sağlıkçılara dönük şiddet protesto edildi
14:07 Sûrfest programı belli oldu
13:49 Seqiz'da 'Jîna Emînî' grevi
13:39 Erdoğan: Süreç ivme kazanıyor
13:29 ÖHD'den Meclis'e çağrı: Kürtçeyi resmi statüye kavuşturun
13:25 Tutsaklara kitap engeli: Kurum güvenliğini bozabilir
13:24 ‘Jin, jiyan, azadî özgür bir yaşamın manifestosu’
12:51 İran'ın rejiminin 'affı' siyasi tutsakları kapsamayacak
12:47 Suriye’de 16 günde 13 sivil hayatını kaybetti
12:16 Filistin’den Gazze için uluslararası topluma çağrı
11:40 ‘Jîna Emînî’nin mücadelesi kadınlara rehberlik etti’
11:18 Borsa İstanbul'da operasyon: 14 gözaltı
11:06 Meksikalı kadınlardan ‘umut hakkı’ için eylem
11:00 Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Şoygu Bağdat’ta
10:31 Bakanlar Komitesi'ne mektup: 'Umut hakkı'nda net sinyal ver
10:00 Yürüyüşe katılım çağrısı: Barışın yolu Öcalan'ın özgürlüğünden geçer
09:58 Rojava'dan kadınlara: Devrim ruhunu diri tutalım
09:43 Yazar Gezer: Devletli düşünme geleneğine karşı ‘Xwebûn’ bir kırılma yaratıyor
09:08 AK önünde eylem: 'Umut hakkı'nı uygulayın
09:06 Dêrsim'de deprem, heyelan ve taşkın riski
09:06 Gabar Dağı'nda yeni tehdit: 114 sondaj kuyusu açılıyor
09:05 Gilî Dağ'da çöp sorunu
09:04 Jîna Emînî’nin ardından: Kadın özgürleşmeden erkeğin özgürleşemeyeceği anlaşıldı
09:03 'Umut hakkı' tanınmayan ağır hasta tutsağın babası: Bu bize de işkence
09:02 Amed'deki yürüyüşe çağrı: Öcalan'ın özgürlüğünü haykıralım
09:01 Mızraklı’nın tahliyesine engelin gerekçesi: Örgütten ayrılmadı!
09:00 KJAR koordinasyon üyesi: Rojhilat ve İran'da yeni bir mücadele çizgisi var
09:00 16 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
08:50 Yazar, şair ve sanatçılardan Nesimi Aday için çağrı
08:34 İsrail Gazze'ye kara harekatı başlattı
08:14 Amed’de ilçe ilçe 'umut hakkı' yürüyüşü çalışması
15/09/2025
23:23 İzmir'de 5 ESP'li tutuklandı
22:43 İİT-Arap Birliği Ortak Zirvesi sonuç bildirgesi yayımlandı
21:44 Pınar Aydınlar'a bir ceza bir de beraat talebi YENİLENDİ
21:27 5’inci Suriye Forumu sonuç bildirgesiyle sona erdi
20:49 'Kara para' soruşturmasında adı geçen Tekdağ serbest
19:53 Avukatlar İmralı'dan döndü
19:43 ‘Zeytinlikler termik santrallere kömür olacak’
19:37 Kayyımın işten çıkardığı işçilerin eylemi 47’nci gününde
19:30 Erdoğan Şara ile Katar'da bir araya geldi
19:00 Çin: ABD diğer ülkelerin egemenliğini ihlal ediyor
18:55 Wan'da 'Yaşamak ve yaşatmak için örgütleniyoruz' kampanyası başlatıldı
18:50 'Umut hakkı' yürüyüşüne çağrı
18:36 NADA: Kadınlara yönelik soykırımı durdurmak için sesimizi yükseltelim
18:29 Kartalkaya davasında 'olası kastla öldürmek' suçundan ceza istendi
18:20 HSK olağanüstü toplantısını erteledi
18:17 Gazze'de 3 gazeteci daha katledildi
18:11 Amed'de şüpheli kadın ölümü
18:07 Dêrsim’de 'barış için imza' standı
18:00 6 mahalleye 8 saat su verilmeyecek
16:32 5. Suriye Forumu: Özerk Yönetim başarısını kanıtladı
16:06 Nergis Muhammedi: Jin, jiyan azadî hareketinden intikam almak istiyorlar
16:02 Erzingan’a görüşe giden aile kaza geçirdi
15:43 Şemrex’te Kadın Yaşam Merkezi yeniden hayata geçiyor
15:17 DEM Parti’den aileler arasında yaşanan kavgalara karşı çağrı
14:57 Wan'da 17 Eylül'deki yürüyüş için bildiri dağıtıldı
14:55 ‘Gölgede Kalan’ yarışmasına başvurular sürüyor
14:45 Êlih'teki silahlı saldırıda 24 gözaltı
14:12 ÖHD’den Osmaniye ve Tokat cezaevi raporu: Tahliyeler kurul kararlarıyla engelleniyor
13:39 Asgari ücret açlık sınırının yüzde 68 altında kaldı
13:35 Adana'da 3 polis görevden uzaklaştırıldı
13:29 Amedliler: Komisyon Abdullah Öcalan'ı dinlemeli
13:19 3 kentte ‘umut hakkı’ yürüyüşü düzenlenecek
13:13 BTK’den Xelfetî kayyımı haberine erişim engeli