Türkiye’de kürtaj: Yasal ama ulaşılabilir değil

  • kadın
  • 09:15 24 Mayıs 2022
  • |
img

ANKARA - Kadın Savunma Ağı’ndan Buse Üçer, “Doktorlar kürtaj işlemini gerçekleştirdikten sonra karşılaşacakları uygulamalardan çekindikleri için kürtaj yapmıyor” dedi. 

Kürtaj yasağı 1983 yılında yürürlüğe giren 2827 No’lu Nüfus Planlaması Yasası’yla kaldırıldı. Yasaya göre kadınlar 10 haftaya kadar olan gebelikleri isteğe bağlı olarak sonlandırabiliyor. Kürtaj yaptıracak kadın evliyse eşinin, 18 yaşının altında ise ebeveyn rızası gerekiyor. Yasa, gebeliğin 10 haftadan fazla olduğu ve kadının hayatını tehdit ettiği veya edeceği ya da doğacak çocuk ile onu takip edecek nesiller için ağır mağduriyet yaratacağı hallerde kürtaja izin veriyor ancak birçok kadın kürtaj hakkına erişemiyor.
 
Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi’nin 2016 ve 2020’de yaptığı, “Yasal Ancak Ulaşılabilir Değil: Türkiye’deki Kamu Hastanelerinde Kürtaj Hizmetleri” başlıklı araştırmasına göre, Türkiye genelinde isteğe bağlı kürtaj yapan hastanelerin sayısı gittikçe düşüyor.
 
Araştırmaya göre, 295 kamu hastanesinden 10 tanesinde isteğe bağlı kürtaj hizmeti herhangi bir şart gösterilmeden sağlanıyorken, 185 tanesinde sağlanmıyor. Kürtaj hakkına yönelik gerçekleştirilen bu fiili yasakların kanuni bir dayanağı bulunmamaktadır. Elbette kürtaj hakkına yapılan bu saldırılar sadece Türkiye özelinde değil. Birçok ülkede, siyasi otoriteler ve dini otoriteler iş birliği yaparak kadınların elinden kürtaj hakkını almaya çalışıyor. Kadınlar, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Polonya, Arjantin’de ve birçok ülkede kürtaj hakkına yönelik saldırılar nedeniyle sokağa çıkmış eylemler gerçekleştirmişti.
 
POLONYA: KADINLAR HAYATI DURDURDU
 
Polonya'da binlerce kadın hükümetin kürtajı yasaklama planına karşı eyleme geçmiş, işlerini boykot etmişlerdi. Ülke genelinde 60 şehirde, resmi kurumlar, üniversiteler, okullar aynı gün çalışamaz hale gelmişti. Daha sonra Polonya’da kürtajın tamamen yasaklanmasını öngören yasa tasarısı 58'e karşı 352 oyla reddedildi.
 
Yasa tasarısı hayata geçirilseydi, kürtaj yaptırdığı ortaya çıkan kadınlar 5 yıla kadar hapis cezası alabilir, kürtajı yapan doktorlara da cezaevi yolu açılabilirdi.
 
AMERİKA: KÜRTAJ EYLEMLERİ DEVAM EDİYOR
 
ABD'de yaklaşık 50 yıl önce ulusal anlamda yasal güvence altına alınan kürtaj hakkı, Yüksek Mahkeme’nin Roe-Wade kararı ile gündeme geldi. Kürtaj hakkı sızan bir belge ile tartışmaya açıldı. Sızdırılan belgede, Yüksek Mahkeme, kürtaj hakkını ulusal çapta garanti altına alan Roe-Wade kararının “açık şekilde yanlış olduğu” savunuluyordu. “Roe-Wade'e karşı” olarak bilinen 1973 tarihli karar, kürtajın anayasal bir hak olmasının temel dayanağını oluşturuyordu. Eğer belge bu haliyle onaylanırsa, her eyalete kendi kürtaj sınırlamalarını belirleme hakkı doğacak. 
 
ABD'nin Oklahoma eyaleti meclisi, Nisan’da ülke genelinde kürtaj yasağı olarak bilinen yasa tasarısını onayladı. Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu eyalet meclisinde, "Oklahoma Kalp Atışı Yasası" olarak adlandırılan yasa tasarısı 68'e karşı 12 oyla kabul edildi. Yasaya göre uzmanların yaklaşık altı haftalık hamilelikte ortaya çıktığını söylediği fetüste kardiyak aktivite tespit edildikten sonra kürtaj yasak.
 
Florida Valisi Ron DeSantis de Nisan ayında gebeliğin 15’inci haftasından sonra kürtajın yasaklanmasını öngören yasayı imzaladı. DeSantis, Florida eyaletinin başkenti Tallahassee'de bir kilisede düzenlediği imza töreninde, "Bu yasa, eyaletimizde bir nesildir hayatları korumaya yönelik imzalanmış en önemli yasadır" değerlendirmesinde bulundu. Gebeliğin 15’inci haftasından itibaren kürtajı yasaklayan yasanın 1 Temmuz'da yürürlüğe girmesi bekleniyor.
 
'KADIN BEDENİNE YÖNELİK SALDIRI'
 
Kürtaj hakkına ilişkin Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirmelerde bulunan Kadın Savunma Ağı’ndan Buse Üçer, kürtaja yönelik fiili yasakların kadın bedenine yönelik saldırı olduğunu ifade etti. Üçer, dünyanın her yerinde kadın bedenine yönelik saldırıların arttığını belirterek, “Dönem dönem gerici güruhların da etkisiyle kürtaj hakkına yönelik birçok saldırı oluyor. Bu her yerde aynı. Özellikle kadına yönelik düşmanlıkla, kadının hayatına yönelik pek çok yasak getiriyor. Bu yasaklar kadın sağlığına bir saldırıdır, kadınların yaşamlarını direkt tehdit etmektir. Kadınlar, saldırılara karşı eylemler yapmaya devam edeceklerdir. Ta ki kadınlar kendi bedenlerine karşı saldırılarda kazanım elde edinceye kadar” diye konuştu.  
 
'DOKTORLAR MOBBİNGTEN ÇEKİNİYOR'
 
AKP iktidarının Diyanet İşleri Başkanlığı işbirliği yaptığı ve dinci gerici bir baskıyla kadınları kontrol altında tutmaya çalıştığını belirten Üçer, “AKP dinci gerici bir anlayışla toplumu bir kalıbın içine koymaya çalışıyor. Diyanet, AKP’nin faşist rejimini aslında ayakta tutacak, önemli bir saç ayağı” dedi.
 
Doktorların kürtaj işleminden sonra maruz kalacakları mobbingten çekindikleri için işlemi gerçekleştirmediğini ifade eden Üçer, “Doktorlar vicdani red hakkını kullandıklarını belirterek kürtaj yapmıyor ama asıl düşünülmesi gereken gerçekten doktorların vicdani ret hakkını mı kullandığı, yoksa kürtaj yaptıktan sonra uğradığı mobbingten mi korkuyor? Belki bunu tartışmak gerekiyor. Birçok doktor kürtaj yaptıklarında yaşayacaklarından korktukları için yapmıyor. Bu fiili yasak en üsten alta örgütlenen bir şey. Kadınlar kürtaj yapmak istediklerinde karşılarına devlet çıkıyor ‘Etik değil’ diyor. Etik mi değil mi? Yoksa iktidarın politikalarına mı uymuyor? İktidar kadınların haklarını ellerinden alarak kadınları köleleştirmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.
 
'KADIN EYLEMLERİ KİTLESELLEŞİYOR'
 
Kadın eylemlerinin giderek kitleselleştiğini ifade eden Üçer, “Bugün Polonya’daki kadın mücadelesi Türkiye’den görülüyor. Türkiye’deki gelişmeler yurt dışından da takip ediliyor, kadınlar ulusal alanda ortaklaştı. Örneğin Nevin Yıldırım’ın ceza alması yurt dışında da gündem oldu. Aysel Tuğluk’un yaşadıklarına diğer ülkelerden tepki geliyor. Kadın hareketi içinde ciddi bir birleşme var. Çünkü kadınlar olarak bedenlerimize yönelik her saldırıya örgütlü bir tepki vermek gerekiyor” diye konuştu.
 
MA / Berivan Kutlu

Diğer başlıklar

20:49 'Kara para' soruşturmasında adı geçen Tekdağ serbest
19:53 Avukatlar İmralı'dan döndü
19:43 ‘Zeytinlikler termik santrallere kömür olacak’
19:37 Kayyımın işten çıkardığı işçilerin eylemi 47’nci gününde
19:30 Erdoğan Şara ile Katar'da bir araya geldi
19:00 Çin: ABD diğer ülkelerin egemenliğini ihlal ediyor
18:55 Wan'da 'Yaşamak ve yaşatmak için örgütleniyoruz' kampanyası başlatıldı
18:50 'Umut hakkı' yürüyüşüne çağrı
18:36 NADA: Kadınlara yönelik soykırımı durdurmak için sesimizi yükseltelim
18:29 Kartalkaya davasında 'olası kastla öldürmek' suçundan ceza istendi
18:20 HSK olağanüstü toplantısını erteledi
18:17 Gazze'de 3 gazeteci daha katledildi
18:11 Amed'de şüpheli kadın ölümü
18:07 Dêrsim’de 'barış için imza' standı
18:00 6 mahalleye 8 saat su verilmeyecek
16:32 5. Suriye Forumu: Özerk Yönetim başarısını kanıtladı
16:06 Nergis Muhammedi: Jin, jiyan azadî hareketinden intikam almak istiyorlar
16:02 Erzingan’a görüşe giden aile kaza geçirdi
15:43 Şemrex’te Kadın Yaşam Merkezi yeniden hayata geçiyor
15:17 DEM Parti’den aileler arasında yaşanan kavgalara karşı çağrı
14:57 Wan'da 17 Eylül'deki yürüyüş için bildiri dağıtıldı
14:55 ‘Gölgede Kalan’ yarışmasına başvurular sürüyor
14:45 Êlih'teki silahlı saldırıda 24 gözaltı
14:12 ÖHD’den Osmaniye ve Tokat cezaevi raporu: Tahliyeler kurul kararlarıyla engelleniyor
13:39 Asgari ücret açlık sınırının yüzde 68 altında kaldı
13:35 Adana'da 3 polis görevden uzaklaştırıldı
13:29 Amedliler: Komisyon Abdullah Öcalan'ı dinlemeli
13:19 3 kentte ‘umut hakkı’ yürüyüşü düzenlenecek
13:13 BTK’den Xelfetî kayyımı haberine erişim engeli
12:53 Komisyon bu hafta akademisyen, dernek ve vakıfları dinleyecek
12:52 Akbelen’de zeytinliklerin kesilmesine karşı eylem: 4 gözaltı
12:12 İstanbul'da ulaşım zammı başladı
11:49 ESP'den adliye önünde gözaltı protestosu
11:44 Kurultay Davası ertelendi: Savaş’ın avukatı Kılıçdaroğlu’nun kayyım olmasını talep etti
11:43 KNK: ‘Jin, jiyan, azadî’ özgürlük ve değişimin küresel meşalesi oldu
11:13 Nefret cinayetinde mütalaa bekleniyor
11:00 39 kadından AK’ye ‘umut hakkı’ mektubu
10:57 Mûş'tan 'umut hakkı' uygulansın çağrısı
10:25 CHP kurultay davası başladı
09:18 HKP Genel Başkanı Ankut gözaltına alındı
09:17 Mûş Belediyesi 'Kadın Dostu Kentler' projesine seçildi
09:16 ÖHD'li Kahraman: 'Umut hakkı' pazarlık konusu yapılamaz
09:15 Yüksek Güvenlikli ve S tipi cezaevlerinde tecrit çok boyutlu sürüyor
09:13 Kürt kültüründe ‘moda’ tehdidi: Kiras ve fistanlar özünden koparılıyor
09:10 Mezarlıklara saldırılar 'Hey Hawar'la belgeselleşti
09:08 Erol İmralı'daki son görüşmeyi anlattı: Süreç ikinci aşamaya evrilmeli, 'ara dönem yasaları' çıkarılmalı
09:04 'Jin, jiyan, azadî' direnişi sonrası İran: Kadınlar beklemiyor, inşa ediyor
09:02 Bakanlar Komitesi 'umut hakkı' için toplanıyor: Ara karar bekleniyor
09:00 15 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
09:00 Avukatlar İmralı’ya doğru yola çıktı
07:50 Êlih'te silahlı saldırı: Anne, baba ve 2 çocukları katledildi
14/09/2025
23:42 Arap aşiretleri Abdullah Öcalan'ın mesajını aldı
21:59 Özerk Yönetim: Suriye’nin birliğini sağlamanın tek yolu diyalogdur
21:30 Kültür ve Sanat Günleri son buldu
21:18 Amedspor sahasında galip geldi
21:00 'AbdullahOcalanRightToHope' tagı: Umut hakkı derhal uygulansın
20:43 29 yıldan sonra tahliye edildi: Hepimiz tahliye olmadan özgür değiliz
17:44 Abdullah Öcalan için ‘umut hakkı’ çağrısı
17:10 Filistin ile Dayanışma Platformu: SUMUD filosunu koruyun
15:59 Tahliye olan Arslan: Önderlik özgürleşmeden mücadele bitmez
15:00 Belucilerin zorla kaybettirmelere karşı eylemi 3'üncü ayında
14:46 Mêrdîn'de akrabalar arasında kavga: 4 yaralı
14:28 Genel-İş Riha'da kongreye gitti: İşçiler süreci sahiplenmeli
14:18 Çocuk hakları örgütlerinden Şerife Muhammedi için çağrı
14:09 Birçok kentte ‘umut hakkı’ eylemi: AİHM kararlarına uymaya çağırıyoruz
13:34 Mêrdîn’de TUHAD-FED kuruldu
13:10 Öcalan’dan Arap aşiretlerine mektup: Tarihi kardeşlik için herkes birlikte çalışmalı
12:14 QSD: Dêrazor'da Şam hükümetine bağlı grup güçlerimize saldırdı
11:49 BİSAM raporu: Açlık sınırı asgari ücreti geçti
11:32 Nobel Barış Ödüllü Jody Williams: Türkiye sürece uygun adımları atmak zorunda
11:23 IPPNW İsviçre’den ‘umut hakkı’ mektubu: Derhal uygulanmalı
10:30 Dêrazor'da DAİŞ hücresine operasyon: 8 gözaltı
10:22 Rojava’da yeni eğitim öğretim yılı ders zili çaldı
09:15 Av. Güneş: Öcalan bu devletin son şansıdır
09:04 Jin dergi 'jin, jiyan, azadî' direnişini kapağına taşıdı
09:02 134 günlük direnişten sonra gelen Kobanê zaferi halklara ilham oldu
09:01 Kriz ve kuraklığın etkisi kış hazırlıklarına da yansıdı
09:00 Xurs Vadisi’nde kuraklık çanları çalıyor
08:59 ‘Toplumsal dönüşümle kadına yönelik şiddetin önüne geçilebilir’
08:58 Kaz Dağları’ndan Besta’ya: Doğayı birlikte özgürleştirebiliriz
08:57 Konsey 'umut hakkı'nı görüşecek: Son raddedeyiz, adım atılmalı
08:57 Duvarların ardında direniş: İlk eylem kadın koğuşunda başladı
08:56 14 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
08:40 Meteoroloji: 5 kentte sağanak yağış bekleniyor
07:00 Üniversitenin talebiyle Rojin Kabaiş paylaşımları erişime engellendi
13/09/2025
22:23 Qovanciyan’da barış şöleni: Onurlu ve özgür bir yaşamın eşiğindeyiz
21:44 ÖHD’den çağrı: Umut Hakkı Derhal uygulansın
21:25 Amed Kültür ve Sanat Günleri sürüyor
20:56 Bern’de ‘iklim adaleti’ talebi
20:34 İmamoğlu’na yeni dava: Siyasi yasak ve 2 yıla kadar hapis isteniyor
20:10 33. Uluslararası Kürt Kültür Festivali sona erdi
20:03 Dêrsim’de deprem paneli: Dirençli kentler inşa etmeliyiz
18:52 İstanbul’da ‘Barış için Kadın Buluşması’
18:13 Amed’de Kültür ve Sanat Günleri kapsamında sergi açıldı
17:56 Kadınlar İzmir'de hakları için sokağa çıktı
17:45 YJA Star üyeleri için anma
17:35 Gültan Kışanak: Komünal enternasyonalist tartışmalara ihtiyaç var
16:30 Nergis Muhammedi: Jin, jiyan, azadî Devrimi hâlâ canlı
15:45 DADSAZ kongreye gitti: Dilimiz hukukun her alanını savunmaya yeter
15:38 Süveyda’da kaçırılanların serbest bırakılması istendi
15:19 Karayılan: Önder Apo özgür olmadan barış olmaz
15:03 Af Örgütü: Şerife Muhammedi koşulsuz serbest bırakılmalı
15:00 Kent kent 'umut hakkı' programı
14:56 Hasta tutsaklar Poyraz ve İvrendi için tahliye talebi
14:44 İtalya’dan AK’ye Öcalan çağrısı
14:27 KHK eylem 138’inci hafta: Mücadelemiz sürecek
14:10 Öcalan'dan festivale mesaj: Mücadeleyi topraklarımızda yürütmek temel hedef olmalı
13:34 Kayıp yakınları: Komisyon kurup, failleri ortaya çıkarın
13:12 Gözaltında kaybettirilen Bilgin’in tanığından Cumartesi Anneleri'ne mektup
12:34 Bayrampaşa Belediyesi soruşturmasında hakkında gözaltı kararı verilenler netleşti
12:27 33’ncü Kürt Kültür Festivali Dortmund’da başladı
11:52 Abdullah Öcalan’dan Arap aşiretlerine mektup
11:21 Farqîn'de tarihi yerleşim yeri bulundu
11:11 CHP'den Bayrampaşa operasyonuna tepki: Millet iradesine darbedir
10:47 Profesör Eva Illouz: Öcalan çatışmayı değil, barışı seçti
09:58 Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Hamdi Kılıç yaşamını yitirdi
09:39 Şemrex’teki doğa talanına karşı eyleme çağrı
09:34 Erdoğan'dan grev yasağı
09:23 Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu
09:11 Eşber Yağmurdereli: Ön şart aranmadan 'umut hakkı' uygulanmalı
09:09 4 bin tutsağın 'umut hakkı' ihlal ediliyor: Komite ara karar kurmalı
09:08 36 yıl sonra kendi topraklarında nöbet tuttular: Köylerimizi inşa edelim
09:04 Durdu cinayeti: Delilleri karartmak yetmedi, 'askeri yasak bölge' haritası değiştirildi
09:03 Agirî’de ayçiçeğini dolu vurdu, girdi maliyeti arttı
09:02 ÖHD'den 'umut hakkı' hazırlığı
09:01 IHRNGO Direktörü: İnsanlar yaşadıklarını Jina Emînî’de gördü
09:00 13 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
07:59 CHP'li belediyeye baskın
07:48 Kamçatka bölgesinde 7,4 büyüklüğünde deprem
12/09/2025
22:57 EŞİK’ten Diyanet’e cuma hutbesi tepkisi
22:51 İmamoğlu'nun 'diploma' davası görüldü
21:43 Kültür ve Sanat Günleri’nde Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü talep edildi
21:28 Bilgi Üniversitesi'ne kayyım atandı
20:15 ANKA DER Eğitim Bakanlığı önünde: Anadilimizde eğitim istiyoruz
19:56 Hasta tutsak Kaya’nın hastane sevki yine engellendi
19:39 Kayyımın işten çıkardığı işçiler: Direnişteyiz, kararlıyız
19:13 DEM Parti'den '6-7 Eylül'den 12 Eylül'e hafıza' paneli
19:03 Zeki Bayhan sağlık sorunları nedeniyle İmralı’dan İzmir’e sevk edildi
18:46 BM’den Şam'a çağrı : Siyasi güçlerle diyalog kurun
18:39 YSK, CHP kongre kararının gerekçesini tamamladı
18:17 MÜSİAD ve TÜSİAD: Demokrasi konusu bölge için önemlidir
18:08 'Kuyu tipi cezaevleri tecridin dayatıldığı işkence merkezleridir'
17:38 Agirî’de kadın buluşması
17:32 Hatay merkezli soruşturmada 6 kişi serbest bırakıldı
17:20 Diyarbakır Cezaevi önünde 12 Eylül ile yüzleşme çağrısı
17:13 Akdeniz Belediye Eşbaşkanları hakkında iddianame hazırlandı
17:07 İş İnsanları Meclis komisyonunda: Barış olursa yatırım yüzde 50 artar
17:02 Amed Büyükşehir Belediyesi'nin dil kursu başvuruları başladı
16:34 Amedspor transferin son gününde 2 oyuncu ile anlaştı
16:27 12 Eylül eylemlerinde 'demokratik anayasa' çağrısı