Yılmaz Güney Komîna Fîlm a Rojava ile yaşıyor

URFA - Yılmaz Güney'in Komîna Fîlm a Rojava ile yaşadığını dile getiren Sevînaz Evdîkê, Çirkin Kral’ın halkın sanatçısı olduğunu belirterek, “Bizim en büyük öğretmenimiz. Onun açtığı yoldan yürüyoruz” dedi.
 
Sinemanın "Çirkin kralı" olarak tanınan ve hem oyunculuğu hem de filmleriyle büyük bir beğeni toplayan yönetmen, oyuncu ve senarist Yılmaz Güney'in yaşamını yitirmesinin üzerinden 38 yıl geçti. "Halkın sanatçısı, halkın savaşçısıdır" şiarıyla sinemada bilindik tüm tabuları yıkan Güney, sürgünde son bulacak yaşamının ilk yazgısı gibi bir iç sürgünde, Adana’nın Karataş ilçesine bağlı Yenice köyünde yoksul bir Kürt ailenin 7’nci çocuğu olarak 1 Nisan 1937’de dünyaya geldi. Daha çocuk yaşta mevsimlik tarım işçiliğinden simit satıcılığına kadar birçok işte çalıştı. Türkiye sinemasının yüz akı olan Güney, liseyi bitirdikten sonra arkadaşlarıyla Püren ve Doruk edebiyat dergilerini çıkardı. Güney, 1955 yılında büyük umutlarla okumaya gittiği İstanbul’da üniversite öğrencisi iken yazdığı “3 bilinmeyenli eşitsizlik sistemleri” yazısı nedeniyle hakkında soruşturma açıldı ve “komünizm propagandası yapmaktan” 18 ay hapis, 6 ay sürgün cezası aldı. Güney, cezaevinden çıktıktan sonra bir süre macera filmleri çekti ve bu filmlerinde özellikle hor görülen ve ezilenlerin otoriteye başkaldırısını beyaz perdeye taşıdı.
 
 
ÖDÜLE LAYIK FİLMLERİ
 
Kameranın karşısına ilk kez 1959 yılında Atıf Yılmaz’ın yönetmenliğini yaptığı “Bu vatanın çocukları” filminde geçen Güney, filme sadece oyuncu değil, senaryo yazarı olarak katkılarını sundu. Güney, 1966'da "At avrat silah" filminde ilk kez yönetmen koltuğuna oturdu. Oyuncu, yapımcı, yönetmen ve senaryo yazarlığını üstlendiği "Seyit Han" filmiyle 1968’de Adana Altın Koza Şenliği'ne katılan Güney, "En İyi Erkek Oyuncu" ödülünü aldı. Ayrıca Seyit Han, Çirkin Kral’ın Güney’in ilk reji denemesi yaptığı film oldu. Bir Çirkin Adam ile 1970’te Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Film ödülü alan Güney, En İyi Erkek Oyuncu ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dallarında da ödül kazandı. 1971’de Ağıt, Acı ve Umutsuzlar olmak üzere üç filmi birden Adana Altın Koza Film şenliğinde dereceye girdi. Umut filmiyle Grenoble Film Şenliği’nde Büyük Jüri Özel Ödülü’ne de layık görülen Güney’in, Türk Sinema Derneği'nin 1971-1972 yılları en iyi 10 film sıralamasında “En İyi Film” seçilen Ağıt adlı filmi 1972’de Venedik’te Türkiye’yi temsil eden ilk film olma özelliğini taşıyor.
 
CEZAEVİ YILLARI
 
Güney, 1971 yılında ise Türkiye Halk Kurtuluş Cephesi (THKPC) Lideri Mahir Çayan’ı ve arkadaşlarını evinde sakladığı gerekçesiyle 2 yıl hapis cezası aldı. Güney, cezaevinde kaldığı dönemlerde sürgün edildi. Cezaevinden çıktıktan sonra en çok bilinen filmleri arasında yer alan Arkadaş’ı çekti. Aynı yıl Adana’nın bir ilçesi olan Yumurtalık’ta “Endişe” adlı filmi çekerken, ilçe yargıcı Sefa Mutlu’yu öldürmekten yapılan yargılamalar sonucu 13 Temmuz 1976’da 19 yıl hapis cezası aldı. 5 yıl aradan sonra izinli olarak çıktığı cezaevinden yurt dışına çıktı. Güney, Antalya’nın Kaş ilçesinden Yunanistan’a bağlı Meis Adası’na, oradan da İsviçre’ye geçti. Güney, Avrupa’da olduğu zaman zarfında da çalışmalarını ara vermeden sürdürmeye devam etti.
 
ALTIN PALMİYE ÖDÜLÜ
 
Eserleriyle yurt içinde ve yurt dışında ses getiren Güney, toplam 114 filmde oyuncu, 26'sında yönetmen, 15'inde yapımcı, 64'ünde ise senarist olarak yer aldı. Güney, 1982 yılında Yol filmiyle Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülünü alarak, evrensel anlamda da başarısına başarı kattı. Hayatının 12 yılını cezaevinde geçiren Güney, yakalandığı mide kanseri nedeniyle 9 Eylül 1984'te sürgün yıllarını yaşadığı Paris'te yaşamını yitirdi.
 
KOMÎNA FÎLM A ROJAVA
 
Filmleri, romanı, senaryoları, öykü kitapları ve devrimci kişiliğiyle halkların gönlünde yaşayan Güney’in, sinemada yarattığı tarz birçok sinema yönetmenini etkiledi. Güney’in sinema tarzından etkilenen ve kurdukları akademi müfredatında yer veren Komîna Fîlm a Rojava (Rojava Film Komünü), Kuzey ve Doğu Suriye’de 2015 yılında kurulan bir film kolektifidir. Komün yöneticilerinden Sevînaz Evdîkê, Rojava sinemasına Yılmaz Güney’in etkisini anlattı.
 
Kuzey ve Doğu Suriye’de Rojava Devrimi’nden öncede de Yılmaz Güney’in tanındığını dile getiren Sevînaz Evdîkê, “Biz sinema ile daha tam olarak tanışmadan önce Kürt sinemasına dair tek tanışıklıklarımız Yılmaz Güney ve Şehit Halil Dağ idi. İki isim bizim için Kürt sinemasını tanıma kapıları oldu. Rojava’da sinema ile alakası olmayanlar bile Yılmaz Güney’i tanırlar. Genç, çocuk, yaşlık, kadın, erkek herkes onun filmleri izlerlerdi. Çünkü onun filmlerinde anlatılan onların kendi hikayesiydi. Bunun için Yılmaz Güney’in adı uzun bir zamandır bu topraklarda var. Rojava Devrimi’nden sonra sinema severler kendi aralarında Komîna Fîlm a Rojava’yı kurdu. Bu komün Yılmaz Güney sinemasının etkisi altında kuruldu. 2012 yılında komün kuruldu ve komün içerisinde sinema dersleri verildi. Bizim akademi dediğimiz eğitimde ilk aldığımız derslerden biri Kürt sineması idi. Kürt sineması içinde ise en başta biz Yılmaz Güney sinemasını öğrendik. 38 yıl geçti ancak hala sinema üzerine tartışmalarımız, araştırmalarımız Yılmaz Güney’in bize gösterdikleri üzerine” diye konuştu.
 
GÜNEY’İN AÇTIĞI YOLDA YÜRÜYORLAR 
 
Yılmaz Güney’in çektiği filimler ile Kürt halkının sorunlarını dile getirmeyi profesyonel bir şekilde başardığının altını çizen Sevînaz Evdîkê, “Bizde Yılmaz Güney’in izinde sinema ile Kuzey ve Doğu Suriye halklarının yaşadıklarını dünyaya duyurmayı amaçlıyoruz. Biz Yılmaz Güney’in bize açtığı yoldan yürüyoruz. Uzun yıllar kimse Kürt halkının yaşadıklarını sinemaya taşıyamadı, bunu Yılmaz Güney aştı. Biz sinemayı Yılmaz Güney’den öğrendik ve bu eksende sinemamızı ilerletiyoruz” dedi.
 
ROJAVA SİNEMASI İLE BENZERLİKLERİ
 
Yılmaz Güney sineması ile Komîna Fîlm a Rojava’nın çektiği filimler arasında büyük benzerlikler olduğuna dikkat çeken Sevînaz Evdîkê, “Bizi bir araya getiren, buluşturan Kürt halkının hikayesiydi. Kürt halkının kimliği bizim ortak kimliğimizdir. Her ne kadar Yılmaz Güney başka bir dilde filmlerini çekmiş olsa da Kürt kimliğini savundu. Komîna Fîlm a Rojava’nın kuruluş esaslarından biride Kürt halkının kimliğini tanıtmak. Yılmaz Güney’in ardından 38 yılda birçok Kürt yönetmen yetişti ve çeşitli ödüller de aldılar ancak halkın sanatçısı olamadılar. Yılmaz Güney ve bizler halkın sesi olduk, onların hikayesini beyaz perdeye taşıdık. Bu bize moral veriyor. Bir senaryoyu yazmadan önce o senaryoyu gidip yaşayanlar ile konuşuyoruz, anlatıyoruz. Biz onlara senaryoyu anlatırken yaptığımız yanlışları da onlar bize anlatıyor. Bu bizi birbirimize yakınlaştırıyor. Sadece Kürtlerin yoksulluğunu değil, Kürtlerin direnişini de hem Yılmaz Güney hem de Komîna Fîlm a Rojava’nın çektiği filmlerde görmek mümkün. Yılmaz Güney’in Yol filminde ana karakter son sahnede yönünü dağlara çeviriyor. Rojava’da da yaşananları olduğu gibi aktarıyoruz, bu yaşananlar arasında direnişte var. Biz bunu Yılmaz Güney’den öğrendik ve ilerde çekeceğimiz filmlerde de bunu esas alacağız” şeklinde konuştu. 
 
HALKIN SANATÇISI OLMALI 
 
Yılmaz Güney’i “Büyük öğretmen” olarak tanımlayan Sevînaz Evdîkê, her Kürt yönetmenin Yılmaz Güney’i esas alması gerektiğini kaydetti. Yılmaz Güney’in halkının sanatçısı olduğunu vurgulayan Sevînaz Evdîkê, şunları söyledi: “Sadece film çekmek, sadece kitap yazmak yetmez, her sanatçının halkın sanatçısı olması gerekir. Biz Komîna Fîlm a Rojava olarak halkın bir komünü olmak istiyoruz. Rojava’da 12 yıldır savaş durumu var. Savaşçılar silahları ile tarih yazıyor, bizde bunu perdeye yansıtarak dünyaya duyurmayı amaçlıyoruz. Direniş devem ediyor ve devam edecek. Eğer biz halkın sanatçıları olarak bu direnişi yeterince duyuramazsak, sanatımız bizimle ölür. Sinemaya bakarak herkesin Rojava’da nasıl bir devrim yapıldığını anlaması gerek. Bizim amacımız Rojava devrimi için bir ayna olmak. Sinema sanatı, akan bir dereye benzer. 40 yıl önce Yılmaz Güney bize dersler verdi, bugün biz ondan öğrendiklerimizi başkasına öğretiyoruz. Yılmaz Güney Komîna Fîlm a Rojava ile yaşıyor. Biz bu halkın çocuklarıyız. Sinemanın birleştirme yan yana getirme gücü var ve burada bize en iyi dersi Yılmaz Güney veriyor.”
 
MA / Emrullah Acar
 

Diğer başlıklar

19:50 İzmir'de kayyım protestosu
19:03 Kayyımın işten çıkardığı işçiler 41 gündür direnişte
18:33 Wan’da anadilde eğitim talepli çalışma
17:46 DEDAŞ, çiftçinin trafosuna el koydu
17:43 İstanbul Barosu davası yarın devam edecek
17:36 Besta’da nöbet başladı
17:33 Çocuk kaçırma girişimi ve kadına yönelik tacizin yaşandığı mahallede yürüyüş
17:01 İsrail, Doha'da Hamas liderlerini hedef aldı
16:50 Ayşe İnceyol davasında tanıklar dinlendi
16:44 İran’da 8 günde 92 kişi idam edildi
15:54 İstanbul, Adana ve Hatay’da ev baskınları: 6 gözaltı
15:53 Kırşehir’de saat başı koğuşlara baskın
15:52 İmralı Heyeti'nde hangi partilerden temsilciler olacak?
15:26 Yılmaz Güney'in ölümünün üzerinden 41 yıl geçti
15:23 Tülay Hatimoğulları: Her yerde doğamız için direnmeye devam edeceğiz
15:19 Nepal Başbakanı Sharma Oli istifa etti
14:47 Özel: Asla teslim olmayacağız
14:20 13 sendika ve örgütten 'umut hakkı' çağrısı
13:51 HDP'ye saldırı davası: 'Silahlı tehdit' suçundan beraat
13:45 Şirnex’te doğa talanına karşı eylem: Barışı Cudi, Gabar ve Besta’da başlatın
13:36 EUTCC'den Bakanlar Komitesi'ne 'umut hakkı' için harekete geçme çağrısı
13:19 Ege Bölgesi'nde kadınlara yönelik en az 233 ihlal
13:15 30 yılın ardından tahliye edildi
13:11 Gabar’da bir kişi ölü bulundu
12:16 Sinema dünyasından İsrailli kurumlara boykot
12:04 Emniyete 30 kişilik liste veren Tekin Sarıyer’de
11:36 DEM Parti heyeti İmralı'ya gidecek
11:34 CHP önünde kayyım tepkisi: Kabul etmiyoruz
11:32 Prof. Wallis: Öcalan anti-kapitalist hareketler için ilham verici
11:28 Tekin’den il binası açıklaması: Sarıyer’e gideceğim
11:23 Özel'den 'Öcalan' sorusuna yanıt: Komisyon tartışır
11:07 DEM Parti Sözcüsü: Öcalan 'komisyona aktaracağım önemli şeyler var' dedi
11:03 Nepal’de yasak ve yolsuzluklara karşı protesto sürüyor
10:42 İstanbul Barosu davası bugün: Yöneticiler 1 saat kapıda bekletildi
10:41 Yerlerine kayyım atanan meclis üyelerinden ikinci toplantı
10:23 İsrail’den Gazze'ye yeni saldırı tehdidi
09:58 Gabar’da ağaç kesimi sürüyor
09:53 Mexmûr’da ambargo: İşçiler 15 gündür gözaltında
09:47 Okulların açılmasıyla İstanbul'da trafik arttı
09:41 Gürsel Tekin'den 'mal varlığı' açıklaması
09:36 Amed'de yandaşa özel ihale
09:13 Cezaevi idaresi bir buçuk yıldır kitapta Abdullah Öcalan'a atıf arıyor
09:10 İpekyüz: RTÜK barış odaklı bir yayıncılığı teşvik etmeli
09:07 5 kez tahliyesi ertelendi, 33 yıl tutsak kaldı: 'Nasıl başaracağız'a odaklanmalıyız
09:02 Komisyon meslek odaları, sendika ve sivil toplum örgütlerini dinleyecek
09:00 Barış tartışılırken Mûş'ta cezaevi yapılacak
09:00 09 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
07:31 Yurt dışı çıkış harcına zam
08/09/2025
23:59 CHP'ye kayyım protestolarında 24 sanal medya kullanıcısına soruşturma
23:30 Polis, Gazeteci Fatoş Erdoğan'ı plastik mermiyle yaraladı
22:54 Hezex’te yangın söndürüldü
22:36 SOHR: İsrail, Suriye'ye 95 kez saldırdı
20:42 Fransa’da hükümet bir kez daha düştü
20:29 Erdoğan CHP'yi hedef aldı
20:17 Kayyımın işten çıkardığı işçilerin çocukları da eylemde
20:10 Devrimci Parti: 'Kuyu tipi' hapishanelerine karşı birleşelim
19:40 CHP'ye atanan kayyım protesto edildi: Darbeye hayır
19:32 Çatışmalarda yaşamını yitirenler için Amed ve Wan'da anma
19:12 Şirnex, Besta yürüyüşüne hazır
19:10 DEM Parti heyetinden CHP'ye dayanışma ziyareti
18:15 Bugün milyonlarca çocuk anadilinde okula başlayamadı: İnsanlık suçudur
17:47 CHP İstanbul İl Başkanlığı'nda 10 gözaltı
16:57 CHP İstanbul il binasını kapatma kararı aldı
15:58 Mahkemeden ‘av ihalesi’ için yürütmeyi durdurma kararı
15:48 Akademisyen Gülsunar ile Ebru Uzun Oruç gözaltına alındı
15:42 Nisêbîn’de Demir ve Tutal için taziye ziyareti
15:29 CHP ablukasında son durum: Abluka da direnme de sürüyor
15:01 KNK'den AK'ye çağrı: 'Umut hakkı’nı karara bağla
14:51 CHP'den İstanbul için olağanüstü kongre başvurusu
14:42 Federe Kürdistan’da 8 ayda 21 kadın katledildi
14:00 Kayyım Tekin polis zoruyla parti binasına girdi
13:46 Sabriye Duman’ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:45 Şemzînan’da orman yangını sürüyor
13:44 Tekin 'göreve başlamasının sağlanması için' mahkemeye başvurdu
13:38 Kayyım Tekin CHP binası önüne geldi
13:35 Özgür Çelik: Bu hukuksuz kuşatmadan vazgeçilmeli
13:06 Meslek örgütleri gazeteci Karabay’ın tahliyesini istedi
12:49 Özel: Türkiye'de çok partili siyaset tehlike altında
12:48 Yenişehir'de 'Kültür ve Sanat Günleri' düzenlenecek
12:38 Orta Vadeli Program tahmini yine tutmadı: 11 puan saptı
12:24 PENa Kurd yeni yönetimini belirledi
12:24 DEM Parti: Milyonlarca çocuk anadil eğitim hakkından mahrum
12:20 CHP önündeki partililere gazlı saldırı: En az 10 gözaltı
12:15 Kudüs'te otobüse saldırı: 4 ölü
12:14 Muaviye’nin ipi
10:50 Kabine Erdoğan başkanlığında toplanacak
10:49 Erciyes’ten Kürdistan’a halkların kardeşliğinin amansız takipçisi oldu
10:35 DEM Parti MYK'si toplandı
10:34 İzmir'de karakola saldırı
10:02 Türkiye’nin Suriye planı ne?
09:59 Emine Erciyes’in yaşamını yitirdiği açıklandı
09:41 Amed’de bağımlılığa karşı mücadele: Herkesin üzerine sorumluluk düşüyor
09:32 Toprak evin damı çöktü: 2 çocuk öldü, anne ağır yaralı
09:21 CHP önündeki abluka da bekleyiş de sürüyor
09:08 Besta eylemine çağrı: Birlikte doğa talanını durduralım
09:04 Tedavi edilmeyen tutsak tekerlikli sandalyeye mahkum edildi
09:03 Musa Anter Gazetecilik Ödülleri için başvuru çağrısı
09:03 İşe iade için eylemde: Kayyımlar halka değil, yandaşa hizmet ediyor
09:02 Ayşe İnceyol'un duruşmasına çağrı
09:00 08 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
07/09/2025
23:38 Bakan Yerlikaya'dan CHP'ye tehdit
23:17 Yurttaşlar polisin ablukasını protesto etti
23:13 DEM Parti'den CHP'ye polis ablukasına tepki: Acil ihtiyaç demokrasi
22:09 Şemzînan’da orman yangını
20:25 KASED 6’ncı yılını konserle kutladı
20:20 İstanbul'un 6 ilçesinde 4 gün eylem ve etkinlik yasağı
19:47 İstanbul'da Kürtçe anadil talepli eylem: Mücadeleyi yükseltelim
19:17 Gazeteci Çelebi: Suriye'de sorunlar birlikte mücadeleyle aşılabilir
19:08 Besta yürüyüşüne çağrı: Eko kırım özel savaş politikasıdır
19:04 Mamak'ta barış şenliği: Çözüm için adım atın
18:54 Agirî’de 'Statuya Kurdî perwerdehiya i Kurdî' çalışması
18:28 'Kayyımların panzehri özgür yurttaşlar'
17:50 İran'daki Urmiye Gölü tamamen kurudu
17:43 Yemen'den İsrail havaalanına füze atıldı
16:23 Suriye’de 9 ayda 10 bin 672 kişi yaşamını yitirdi
15:54 Tamer Koç için Ankara’da anma
13:53 Feminist Harriet Fraad’dan sürece destek mesajı
13:52 Valiye 'Engelli maaşıyla siz bir ay geçinin' deyince maaşı kesildi
12:45 Balıkesir’de ard arda deprem
12:39 İstanbul'da barajlardaki doluluk oranı yüzde 37.59'a düştü
11:14 Görevden uzaklaştırılan emniyet müdürü teslim oldu
10:36 Tülay Hatimoğulları: Komisyonun acil konularından biri ‘umut hakkı’dır
10:19 Rusya'dan Ukrayna'ya saldırı: Biri bebek 3 ölü
09:48 Nazım Daştan’ın çektiği ‘73 Ferman’ belgesinin gösterimi yapıldı
09:03 Jin dergi ‘aile’ manşetiyle yayında
09:02 Yılmaz Hun: Dumlu Cezaevi’ndeki tutsaklar ihlallere karşı eyleme hazırlanıyor
09:01 Okullar yarın açılıyor: Milyonlarca öğrenci anadilde eğitim hakkından mahrum
09:00 07 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
06/09/2025
22:37 BM Temsilcisi Pedersen, Şibanî ile görüştü
22:33 ‘İsrail Lübnan’ın güneyinden tamamen çekilmeli’
22:16 Londra’da Filistin eylemi: 150 gözaltı
21:58 Qileban'da dengbêj dinletisi
21:54 Gazze’de 6 kişi daha açlıktan hayatını kaybetti
21:29 Özgür Basın Günü kutlandı: Mücadelenin hafızası oldunuz
21:20 Medya Haber’e X’te erişim engeli
20:48 Af Örgütü’nden Filistinli çocuklar için küresel kampanya
20:29 Köseler 30 saat sonra yeniden tutuklandı
20:05 Gazeteci Hêmin Mamend saldırıyı anlattı
20:01 Suruç Aileleri İnisiyatifi'nden Sultan Yıldız defnedildi
19:25 17 kentte Filistinli kadınlarla dayanışma eylemi
19:09 Semsûr'da konteynerdaki depremzedelere ziyaret
19:01 Aydın ve sanatçılar süreci tartıştı
18:48 Hol Kampı’ndaki ‘İnsani ve Güvenlik’ operasyonu sona erdi
18:44 Erdoğan: Kurulmaya çalışılan tuzağa düşmeyeceğiz
18:25 Barış ve Demokrasi Paneli: Kürt sorunu sadece komisyonla çözülmez
18:14 Şirnex'te kapı kapı Besta eylemine çağrı
17:45 'Yenidoğan çetesi' davasında 3 hemşire tahliye edildi
17:32 Uçurumdan düşen 334 koyun öldü
17:13 Üniversite Kadın Çalışmaları Topluluğu’nu kapattı
17:05 Özgür Özel kayyım ihtimaline dair konuştu