Birçok kentte eylem: Kimyasal silah kullanımı insanlık suçudur

HABER MERKEZİ - Türkiye’nin kimyasal silah kullanması birçok kentte protesto edilirken, Bakanlığın kimyasal kullanımını inkar eden açıklamaları hatırlatılarak, "Açıklamalar mutlak doğru olarak ele alınmamalı. Aksi takdirde uluslararası sözleşme ve 5564 sayılı kanunun bir önemi kalmayacaktır" denildi. 

 
 
Türkiye’nin Federe Kurdistan Bölgesi Zap, Avaşîn ve Metina alanlarına yönelik kimyasal silah kullanması birçok kentte protesto edildi. Açıklamalarda kimyasal silahın kullanılmasını yasaklayan uluslararası sözleşmeler hatırlatılarak, "Çözüm inkar ve imha değil, çözüm müzakere" mesajı verildi. 
 
AMED
 
Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma, Dayanışma, Birlik ve Kültür Derneği (MEBYA-DER) ve sivil toplum örgütleri, Rêzan ilçesine bağlı Dörtyol Kavşağı'ında açıklama yaptı. Polis açıklama öncesi bölgeyi abluka altına aldı. Eyleme, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Amed İl Eşbaşkanları Gülistan Atasoy, Zeyyat Ceylan, Milletvekili Remziye Tosun ve dernek yöneticileri katıldı. Açıklamayı MEBYA-DER Eşbaşkanı Yüksel Almas okudu.
 
'GÖRÜNTÜLER DESTEKLİYOR' 
 
Türkiye’nin hem yurt içinde hem de yurt dışında yapmış olduğu askeri operasyonlarda kimyasal silah kullandığına ilişkin ciddi iddialar bulunduğunu belirten Almas, “Türkiye’nin Bölgesel Yönetimi’nin hakimiyet alanında yapmış olduğu askeri operasyonlarda kimyasal silah kullanıldığına ilişkin ciddi iddialar bulunmaktadır. Bu iddiaları destekleyen görüntüler de kamuoyu ile paylaşılmıştır. Türkiye uzun süredir bu iddialarla karşı karşıya kalmasına rağmen maalesef kamuoyunu tatmin edecek bir açıklama yapmadığı gibi bilimsel bir çalışma ile bu iddiaların aksini ortaya koyan bir rapor veya belge de sunmamıştır. Bu durum iddiaların gerçeklik durumunu güçlendirmektedir. Kimyasal silahların kullanılması sorunu dünyada en çok üzerinde tartışılan konuların başında gelmektedir” dedi. Almas, kimyasal silahların kullanılmasının yasaklanmasının ilk olarak 17 Haziran 1925’de, “boğucu, zehirli ve diğer gazlarla bakteriyolojik metodların savaşta kullanılmasının yasaklanması” na ilişkin protokolün Cenevre Protokolü olduğunu hatırlatarak, Türkiye’nin bu protokolü kabul ettiğini söyledi. Almas, “Cenevre protokolüne rağmen savaşlarda ve silahlı çatışmalarda kimyasal silahların kullanılması engellenememiştir. Bu konu uzun tartışmalardan sonra BM nezdinde 1993 yılında bir sözleşmeye kavuşmuştur. Kimyasal silahların geliştirilmesi, üretimi, stoklanması ve kullanımının yasaklanması sözleşmesi olarak adlandırılan bu sözleşmeyi, Türkiye 29 Nisan 1997 tarihinde yürürlüğe koymuştur. Türkiye bununla da yetinmemiş, 14 Aralık 2006 tarihli ve 5564 sayılı aynı isimle adlandırılan bir özel kanun kabul etmiştir. Bunun dışında Türk Ceza Kanunu’nda kimyasal madde silah olarak tanımlanmış ve bu silahla işlenen suçlar nitelikli suç olarak değerlendirilmiştir” diye konuştu. 
 
'SORUŞTURULMALIDIR' 
 
Kimyasal silah kullanımıyla ilgili iddiaların ciddiyetle dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Almas, sözlerini şöyle tamamladı: “Türkiye iç hukuku uyarınca yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturulmalıdır. Ayrıca uluslararası yükümlülük üstlenen bir ülke olan Türkiye kendi iç denetim mekanizmalarını da harekete geçirmelidir. Bu iddialar ancak bu şekilde hareket edilerek sonuçlandırılabilir görüşündeyiz. Türkiye sınırları dışında gerçekleştiği iddia edilen ve insanlığa karşı suç kapsamında ele alınan kimyasal silah kullanımı ciddi bir konudur ve ciddiyetle ele alınmalıdır. Olay yeri incelemesi, otopsi ve diğer delil toplama yöntemleri (BM Minnesota Otopsi Protokolü) kullanılmadan, zan altında bırakılan bir bakanlığın, ‘Böyle bir şey yok, bu bir yalandır’ açıklaması mutlak doğru olarak ele alınmamalıdır. Aksi takdirde uluslararası Sözleşme ve 5564 sayılı kanunun bir önemi kalmayacaktır. Dolayısıyla bu tip durumlarda yargı organları ile idari ve siyasi denetim mekanizmalarının üzerinde düşen görevi yapmaları gerekmektedir. Gerçek ancak böyle ortaya çıkabilir.”
 
MÊRDÎN 
 
 MEBYA-DER Mêrdîn Şubesi, İnsan Hakları Derneği (İHD) Mêrdîn Şube binası önünde açıklmaa yaptı. Açıklamaya çok sayıda kişi katıldı. Açıklama metnini MEBYA-DER Eşbaşkanı Sabah Kuday okudu. Kuday, kimyasal silah kullanımına dair iddiaların araştırılması gerektiğine vurgu yaptı. 
 
 
RIHA 
 
Kadim Topraklarda Yakınlarını Kaybetmiş Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (KATDER) öncülüğünde Topçu Meydanı'nda yapılan açıklamaya, HDP, TJA, DBP, Barış Anneleri Meclisi Üyeleri ile çok sayıda kişi katıldı. 
 
HDP Yöneticisi Ahmet İstek açıklamaya başlar başlamaz, polisler açıklama yapılmasını müdahale ederek engelledi. Herhangi bir yasak kararının olmadığını belirten HDP'liler, açıklama yapacaklarını söyleyince polis "Kimyasal ile ilgili açıklama yapamazsınız" cevabı verdi. Polisin engellenmesi üzerine açıklama yapan İstek, "Burada demokratik tepkiyi dile getirmek için toplanmıştık. Son zamanlarda yasadışı şekilde kullanıldığı iddia edilen kimyasal silahlarla ilgili basın açıklaması yapacaktık, lakin kolluk açıklamamızın yapılmasına izin vermedi. Biz de bunu oturma eylemi ile protesto ediyoruz" dedi. 
Ardından kitle, oturma eylemi yaptı. Eylem, atılan "Baskılar bizi yıldıramaz" sloganlarıyla son buldu. 
 
 
ŞIRNEX
 
HDP Şirnex İl Örgütü binası önünde yapılan açıklamaya, MEBYA-DER, DBP, DTK, HDP, TJA, Barış Anneleri ile Cizîr Birca Belek Dil ve Kültür Derneği katıldı. Açıklamada, “Kimyasal silah kullanmak insanlık suçudur” pankartı açıldı.
 
MİNNESOTA HATIRLATILDI 
 
Basın metni Şirnex MEBYA-DER Eşbaşkanı Serhat Küçük tarafından okundu. Küçük, kimyasal silah saldırılarının araştırılması gerektiğini söyleyerek, “Kimyasal silah kullanımıyla ilgili iddiaların ciddiliği dikkate alınmalı ve Türkiye iç hukuku uyarınca yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturulmalıdır. Türkiye kendi iç denetim mekanizmalarını da harekete geçirmelidir. Bu iddialar ancak bu şekilde hareket edilerek sonuçlandırılabilir.
 Türkiye sınırları dışında gerçekleştiği iddia edilen ve ‘insanlığa karşı suç’ kapsamında ele alınan kimyasal silah kullanımı ciddi bir konudur ve ciddiyetle ele alınmalıdır. Olay yeri incelemesi, otopsi ve diğer delil toplama yöntemleri Birleşmiş Milletler (BM) Minnesota Otopsi Protokolü kullanılmadan yapılmış ve zan altında bırakılan bir bakanlığın, ‘Böyle bir şey yok, bu bir yalandır’ açıklaması mutlak doğru olarak ele alınmamalıdır. Aksi takdirde uluslararası sözleşme ve 5564 sayılı kanunun bir önemi kalmayacaktır. Dolayısıyla bu tip durumlarda yargı organlarıyla idari ve siyasi denetim mekanizmalarının üzerine düşen görevi yapmaları gerekmektedir. Gerçek ancak böyle ortaya çıkabilir” dedi.
 
 
'İNSANLIK SUÇUDUR' 
 
Ardından konuşan HDP Milletvekili Nuran İmir ise, kimyasal silah saldırılarına karşı bir komisyonun kurulması gerektiğini söyleyerek, “AKP ve MHP iktidarı varlık ve yokluk politikası başlattı. Kendi iktidarının ömrünü uzatmak istiyorlar. Çocukları, gençleri öldürerek iktidarlarını uzatıyorlar. Çözüm inkar ve imha değil, çözüm müzakeredir. Bugün her yerde Kürtlere karşı ittifak içindeler. Ama bizler mücadele edeceğiz. HDP olarak savaş politikalarına karşıyız ve buna karşı duruşumuzu koruyacağız. Kürt halkı kendisine reva görülen bu katliamları ve zulmü kabul etmeyecektir. Böyle bir iddia varsa komisyonlar kurulmalı. Yetkililer buna sessiz kalmamalı. Bu bir insanlık suçudur" diye belirtti.
 
ADANA 
 
Akdeniz Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (AYKAY-DER), HDP Adana İl Örgütü’nde basın toplantısı düzenledi. Toplantının yapıldığı salona "Operasyonları durdurun savaş suçu işlemekten vazgeçin" pankartı asıldı. Toplantıya HDP, HDK, TJA, Adana Barış Anneleri Meclisi, İHD, Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP), Demokratik Alevi Derneği (DAD), Emek Partisi (EMEP) yöneticilerinin de aralarında bulunduğu çok sayıda kişi katıldı. AYKAY-DER yöneticisi Abidin Eye, Türkiye’nin kimyasal silah saldırılarına ilişkin heyetlerin bölgeye giderek inceleme yapmasını talep etti. 
 
 
ÊLİH  
 
Êlih’te MEBYA-DER öncülüğünde kitlesel basın açıklaması yapıldı. Nasıroğlu İş Merkezi önünde gerçekleştirilen açıklamaya, TJA, Barış Anneleri  Meclisi, İHD, HDP, DBP il örgütleri ve çok sayıda yurttaş katıldı. “Kimyasal silah kullanmak insanlık suçudur” pankartının açıldığı açıklamada konuşan MEBYA DER Êlih Eşbaşkanı Medeni Onar, kimyasal silahların kullanılması sorunun dünyada en çok üzerinde tartışılan konuların başında geldiğini belirtti. Onar, kimyasal silah kullanıldığı iddialarının araştırılmasını istedi. 
Açıklama oturma eylemi ile son buldu.

Diğer başlıklar

22:28 Norveç’te iki Kürt vekil yeniden mecliste
21:38 Macron, Sébastien Lecornu'yu Fransa'nın yeni başbakanı olarak atadı
20:49 Kudüs saldırısını Kassam Tugayları üstlendi
20:43 Besta’da özgürlük kürsüsü: Bu toprakların sahibi bizleriz
19:50 İzmir'de kayyım protestosu
19:03 Kayyımın işten çıkardığı işçiler 41 gündür direnişte
18:33 Wan’da anadilde eğitim talepli çalışma
17:46 DEDAŞ, çiftçinin trafosuna el koydu
17:43 İstanbul Barosu davası yarın devam edecek
17:36 Besta’da nöbet başladı
17:33 Çocuk kaçırma girişimi ve kadına yönelik tacizin yaşandığı mahallede yürüyüş
17:01 İsrail, Doha'da Hamas liderlerini hedef aldı
16:50 Ayşe İnceyol davasında tanıklar dinlendi
16:44 İran’da 8 günde 92 kişi idam edildi
15:54 İstanbul, Adana ve Hatay’da ev baskınları: 6 gözaltı
15:53 Kırşehir’de saat başı koğuşlara baskın
15:52 İmralı Heyeti'nde hangi partilerden temsilciler olacak?
15:26 Yılmaz Güney'in ölümünün üzerinden 41 yıl geçti
15:23 Tülay Hatimoğulları: Her yerde doğamız için direnmeye devam edeceğiz
15:19 Nepal Başbakanı Sharma Oli istifa etti
14:47 Özel: Asla teslim olmayacağız
14:20 13 sendika ve örgütten 'umut hakkı' çağrısı
13:51 HDP'ye saldırı davası: 'Silahlı tehdit' suçundan beraat
13:45 Şirnex’te doğa talanına karşı eylem: Barışı Cudi, Gabar ve Besta’da başlatın
13:36 EUTCC'den Bakanlar Komitesi'ne 'umut hakkı' için harekete geçme çağrısı
13:19 Ege Bölgesi'nde kadınlara yönelik en az 233 ihlal
13:15 30 yılın ardından tahliye edildi
13:11 Gabar’da bir kişi ölü bulundu
12:16 Sinema dünyasından İsrailli kurumlara boykot
12:04 Emniyete 30 kişilik liste veren Tekin Sarıyer’de
11:36 DEM Parti heyeti İmralı'ya gidecek
11:34 CHP önünde kayyım tepkisi: Kabul etmiyoruz
11:32 Prof. Wallis: Öcalan anti-kapitalist hareketler için ilham verici
11:28 Tekin’den il binası açıklaması: Sarıyer’e gideceğim
11:23 Özel'den 'Öcalan' sorusuna yanıt: Komisyon tartışır
11:07 DEM Parti Sözcüsü: Öcalan 'komisyona aktaracağım önemli şeyler var' dedi
11:03 Nepal’de yasak ve yolsuzluklara karşı protesto sürüyor
10:42 İstanbul Barosu davası bugün: Yöneticiler 1 saat kapıda bekletildi
10:41 Yerlerine kayyım atanan meclis üyelerinden ikinci toplantı
10:23 İsrail’den Gazze'ye yeni saldırı tehdidi
09:58 Gabar’da ağaç kesimi sürüyor
09:53 Mexmûr’da ambargo: İşçiler 15 gündür gözaltında
09:47 Okulların açılmasıyla İstanbul'da trafik arttı
09:41 Gürsel Tekin'den 'mal varlığı' açıklaması
09:36 Amed'de yandaşa özel ihale
09:13 Cezaevi idaresi bir buçuk yıldır kitapta Abdullah Öcalan'a atıf arıyor
09:10 İpekyüz: RTÜK barış odaklı bir yayıncılığı teşvik etmeli
09:07 5 kez tahliyesi ertelendi, 33 yıl tutsak kaldı: 'Nasıl başaracağız'a odaklanmalıyız
09:02 Komisyon meslek odaları, sendika ve sivil toplum örgütlerini dinleyecek
09:00 Barış tartışılırken Mûş'ta cezaevi yapılacak
09:00 09 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
07:31 Yurt dışı çıkış harcına zam
08/09/2025
23:59 CHP'ye kayyım protestolarında 24 sanal medya kullanıcısına soruşturma
23:30 Polis, Gazeteci Fatoş Erdoğan'ı plastik mermiyle yaraladı
22:54 Hezex’te yangın söndürüldü
22:36 SOHR: İsrail, Suriye'ye 95 kez saldırdı
20:42 Fransa’da hükümet bir kez daha düştü
20:29 Erdoğan CHP'yi hedef aldı
20:17 Kayyımın işten çıkardığı işçilerin çocukları da eylemde
20:10 Devrimci Parti: 'Kuyu tipi' hapishanelerine karşı birleşelim
19:40 CHP'ye atanan kayyım protesto edildi: Darbeye hayır
19:32 Çatışmalarda yaşamını yitirenler için Amed ve Wan'da anma
19:12 Şirnex, Besta yürüyüşüne hazır
19:10 DEM Parti heyetinden CHP'ye dayanışma ziyareti
18:15 Bugün milyonlarca çocuk anadilinde okula başlayamadı: İnsanlık suçudur
17:47 CHP İstanbul İl Başkanlığı'nda 10 gözaltı
16:57 CHP İstanbul il binasını kapatma kararı aldı
15:58 Mahkemeden ‘av ihalesi’ için yürütmeyi durdurma kararı
15:48 Akademisyen Gülsunar ile Ebru Uzun Oruç gözaltına alındı
15:42 Nisêbîn’de Demir ve Tutal için taziye ziyareti
15:29 CHP ablukasında son durum: Abluka da direnme de sürüyor
15:01 KNK'den AK'ye çağrı: 'Umut hakkı’nı karara bağla
14:51 CHP'den İstanbul için olağanüstü kongre başvurusu
14:42 Federe Kürdistan’da 8 ayda 21 kadın katledildi
14:00 Kayyım Tekin polis zoruyla parti binasına girdi
13:46 Sabriye Duman’ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:45 Şemzînan’da orman yangını sürüyor
13:44 Tekin 'göreve başlamasının sağlanması için' mahkemeye başvurdu
13:38 Kayyım Tekin CHP binası önüne geldi
13:35 Özgür Çelik: Bu hukuksuz kuşatmadan vazgeçilmeli
13:06 Meslek örgütleri gazeteci Karabay’ın tahliyesini istedi
12:49 Özel: Türkiye'de çok partili siyaset tehlike altında
12:48 Yenişehir'de 'Kültür ve Sanat Günleri' düzenlenecek
12:38 Orta Vadeli Program tahmini yine tutmadı: 11 puan saptı
12:24 PENa Kurd yeni yönetimini belirledi
12:24 DEM Parti: Milyonlarca çocuk anadil eğitim hakkından mahrum
12:20 CHP önündeki partililere gazlı saldırı: En az 10 gözaltı
12:15 Kudüs'te otobüse saldırı: 4 ölü
12:14 Muaviye’nin ipi
10:50 Kabine Erdoğan başkanlığında toplanacak
10:49 Erciyes’ten Kürdistan’a halkların kardeşliğinin amansız takipçisi oldu
10:35 DEM Parti MYK'si toplandı
10:34 İzmir'de karakola saldırı
10:02 Türkiye’nin Suriye planı ne?
09:59 Emine Erciyes’in yaşamını yitirdiği açıklandı
09:41 Amed’de bağımlılığa karşı mücadele: Herkesin üzerine sorumluluk düşüyor
09:32 Toprak evin damı çöktü: 2 çocuk öldü, anne ağır yaralı
09:21 CHP önündeki abluka da bekleyiş de sürüyor
09:08 Besta eylemine çağrı: Birlikte doğa talanını durduralım
09:04 Tedavi edilmeyen tutsak tekerlikli sandalyeye mahkum edildi
09:03 Musa Anter Gazetecilik Ödülleri için başvuru çağrısı
09:03 İşe iade için eylemde: Kayyımlar halka değil, yandaşa hizmet ediyor
09:02 Ayşe İnceyol'un duruşmasına çağrı
09:00 08 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
07/09/2025
23:38 Bakan Yerlikaya'dan CHP'ye tehdit
23:17 Yurttaşlar polisin ablukasını protesto etti
23:13 DEM Parti'den CHP'ye polis ablukasına tepki: Acil ihtiyaç demokrasi
22:09 Şemzînan’da orman yangını
20:25 KASED 6’ncı yılını konserle kutladı
20:20 İstanbul'un 6 ilçesinde 4 gün eylem ve etkinlik yasağı
19:47 İstanbul'da Kürtçe anadil talepli eylem: Mücadeleyi yükseltelim
19:17 Gazeteci Çelebi: Suriye'de sorunlar birlikte mücadeleyle aşılabilir
19:08 Besta yürüyüşüne çağrı: Eko kırım özel savaş politikasıdır
19:04 Mamak'ta barış şenliği: Çözüm için adım atın
18:54 Agirî’de 'Statuya Kurdî perwerdehiya i Kurdî' çalışması
18:28 'Kayyımların panzehri özgür yurttaşlar'
17:50 İran'daki Urmiye Gölü tamamen kurudu
17:43 Yemen'den İsrail havaalanına füze atıldı
16:23 Suriye’de 9 ayda 10 bin 672 kişi yaşamını yitirdi
15:54 Tamer Koç için Ankara’da anma
13:53 Feminist Harriet Fraad’dan sürece destek mesajı
13:52 Valiye 'Engelli maaşıyla siz bir ay geçinin' deyince maaşı kesildi
12:45 Balıkesir’de ard arda deprem
12:39 İstanbul'da barajlardaki doluluk oranı yüzde 37.59'a düştü
11:14 Görevden uzaklaştırılan emniyet müdürü teslim oldu
10:36 Tülay Hatimoğulları: Komisyonun acil konularından biri ‘umut hakkı’dır
10:19 Rusya'dan Ukrayna'ya saldırı: Biri bebek 3 ölü
09:48 Nazım Daştan’ın çektiği ‘73 Ferman’ belgesinin gösterimi yapıldı
09:03 Jin dergi ‘aile’ manşetiyle yayında
09:02 Yılmaz Hun: Dumlu Cezaevi’ndeki tutsaklar ihlallere karşı eyleme hazırlanıyor
09:01 Okullar yarın açılıyor: Milyonlarca öğrenci anadilde eğitim hakkından mahrum
09:00 07 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
06/09/2025
22:37 BM Temsilcisi Pedersen, Şibanî ile görüştü
22:33 ‘İsrail Lübnan’ın güneyinden tamamen çekilmeli’
22:16 Londra’da Filistin eylemi: 150 gözaltı
21:58 Qileban'da dengbêj dinletisi
21:54 Gazze’de 6 kişi daha açlıktan hayatını kaybetti
21:29 Özgür Basın Günü kutlandı: Mücadelenin hafızası oldunuz
21:20 Medya Haber’e X’te erişim engeli
20:48 Af Örgütü’nden Filistinli çocuklar için küresel kampanya
20:29 Köseler 30 saat sonra yeniden tutuklandı
20:05 Gazeteci Hêmin Mamend saldırıyı anlattı
20:01 Suruç Aileleri İnisiyatifi'nden Sultan Yıldız defnedildi
19:25 17 kentte Filistinli kadınlarla dayanışma eylemi
19:09 Semsûr'da konteynerdaki depremzedelere ziyaret
19:01 Aydın ve sanatçılar süreci tartıştı
18:48 Hol Kampı’ndaki ‘İnsani ve Güvenlik’ operasyonu sona erdi
18:44 Erdoğan: Kurulmaya çalışılan tuzağa düşmeyeceğiz
18:25 Barış ve Demokrasi Paneli: Kürt sorunu sadece komisyonla çözülmez
18:14 Şirnex'te kapı kapı Besta eylemine çağrı