Birçok kentte eylem: Kimyasal silah kullanımı insanlık suçudur

HABER MERKEZİ - Türkiye’nin kimyasal silah kullanması birçok kentte protesto edilirken, Bakanlığın kimyasal kullanımını inkar eden açıklamaları hatırlatılarak, "Açıklamalar mutlak doğru olarak ele alınmamalı. Aksi takdirde uluslararası sözleşme ve 5564 sayılı kanunun bir önemi kalmayacaktır" denildi. 

 
 
Türkiye’nin Federe Kurdistan Bölgesi Zap, Avaşîn ve Metina alanlarına yönelik kimyasal silah kullanması birçok kentte protesto edildi. Açıklamalarda kimyasal silahın kullanılmasını yasaklayan uluslararası sözleşmeler hatırlatılarak, "Çözüm inkar ve imha değil, çözüm müzakere" mesajı verildi. 
 
AMED
 
Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma, Dayanışma, Birlik ve Kültür Derneği (MEBYA-DER) ve sivil toplum örgütleri, Rêzan ilçesine bağlı Dörtyol Kavşağı'ında açıklama yaptı. Polis açıklama öncesi bölgeyi abluka altına aldı. Eyleme, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Amed İl Eşbaşkanları Gülistan Atasoy, Zeyyat Ceylan, Milletvekili Remziye Tosun ve dernek yöneticileri katıldı. Açıklamayı MEBYA-DER Eşbaşkanı Yüksel Almas okudu.
 
'GÖRÜNTÜLER DESTEKLİYOR' 
 
Türkiye’nin hem yurt içinde hem de yurt dışında yapmış olduğu askeri operasyonlarda kimyasal silah kullandığına ilişkin ciddi iddialar bulunduğunu belirten Almas, “Türkiye’nin Bölgesel Yönetimi’nin hakimiyet alanında yapmış olduğu askeri operasyonlarda kimyasal silah kullanıldığına ilişkin ciddi iddialar bulunmaktadır. Bu iddiaları destekleyen görüntüler de kamuoyu ile paylaşılmıştır. Türkiye uzun süredir bu iddialarla karşı karşıya kalmasına rağmen maalesef kamuoyunu tatmin edecek bir açıklama yapmadığı gibi bilimsel bir çalışma ile bu iddiaların aksini ortaya koyan bir rapor veya belge de sunmamıştır. Bu durum iddiaların gerçeklik durumunu güçlendirmektedir. Kimyasal silahların kullanılması sorunu dünyada en çok üzerinde tartışılan konuların başında gelmektedir” dedi. Almas, kimyasal silahların kullanılmasının yasaklanmasının ilk olarak 17 Haziran 1925’de, “boğucu, zehirli ve diğer gazlarla bakteriyolojik metodların savaşta kullanılmasının yasaklanması” na ilişkin protokolün Cenevre Protokolü olduğunu hatırlatarak, Türkiye’nin bu protokolü kabul ettiğini söyledi. Almas, “Cenevre protokolüne rağmen savaşlarda ve silahlı çatışmalarda kimyasal silahların kullanılması engellenememiştir. Bu konu uzun tartışmalardan sonra BM nezdinde 1993 yılında bir sözleşmeye kavuşmuştur. Kimyasal silahların geliştirilmesi, üretimi, stoklanması ve kullanımının yasaklanması sözleşmesi olarak adlandırılan bu sözleşmeyi, Türkiye 29 Nisan 1997 tarihinde yürürlüğe koymuştur. Türkiye bununla da yetinmemiş, 14 Aralık 2006 tarihli ve 5564 sayılı aynı isimle adlandırılan bir özel kanun kabul etmiştir. Bunun dışında Türk Ceza Kanunu’nda kimyasal madde silah olarak tanımlanmış ve bu silahla işlenen suçlar nitelikli suç olarak değerlendirilmiştir” diye konuştu. 
 
'SORUŞTURULMALIDIR' 
 
Kimyasal silah kullanımıyla ilgili iddiaların ciddiyetle dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Almas, sözlerini şöyle tamamladı: “Türkiye iç hukuku uyarınca yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturulmalıdır. Ayrıca uluslararası yükümlülük üstlenen bir ülke olan Türkiye kendi iç denetim mekanizmalarını da harekete geçirmelidir. Bu iddialar ancak bu şekilde hareket edilerek sonuçlandırılabilir görüşündeyiz. Türkiye sınırları dışında gerçekleştiği iddia edilen ve insanlığa karşı suç kapsamında ele alınan kimyasal silah kullanımı ciddi bir konudur ve ciddiyetle ele alınmalıdır. Olay yeri incelemesi, otopsi ve diğer delil toplama yöntemleri (BM Minnesota Otopsi Protokolü) kullanılmadan, zan altında bırakılan bir bakanlığın, ‘Böyle bir şey yok, bu bir yalandır’ açıklaması mutlak doğru olarak ele alınmamalıdır. Aksi takdirde uluslararası Sözleşme ve 5564 sayılı kanunun bir önemi kalmayacaktır. Dolayısıyla bu tip durumlarda yargı organları ile idari ve siyasi denetim mekanizmalarının üzerinde düşen görevi yapmaları gerekmektedir. Gerçek ancak böyle ortaya çıkabilir.”
 
MÊRDÎN 
 
 MEBYA-DER Mêrdîn Şubesi, İnsan Hakları Derneği (İHD) Mêrdîn Şube binası önünde açıklmaa yaptı. Açıklamaya çok sayıda kişi katıldı. Açıklama metnini MEBYA-DER Eşbaşkanı Sabah Kuday okudu. Kuday, kimyasal silah kullanımına dair iddiaların araştırılması gerektiğine vurgu yaptı. 
 
 
RIHA 
 
Kadim Topraklarda Yakınlarını Kaybetmiş Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (KATDER) öncülüğünde Topçu Meydanı'nda yapılan açıklamaya, HDP, TJA, DBP, Barış Anneleri Meclisi Üyeleri ile çok sayıda kişi katıldı. 
 
HDP Yöneticisi Ahmet İstek açıklamaya başlar başlamaz, polisler açıklama yapılmasını müdahale ederek engelledi. Herhangi bir yasak kararının olmadığını belirten HDP'liler, açıklama yapacaklarını söyleyince polis "Kimyasal ile ilgili açıklama yapamazsınız" cevabı verdi. Polisin engellenmesi üzerine açıklama yapan İstek, "Burada demokratik tepkiyi dile getirmek için toplanmıştık. Son zamanlarda yasadışı şekilde kullanıldığı iddia edilen kimyasal silahlarla ilgili basın açıklaması yapacaktık, lakin kolluk açıklamamızın yapılmasına izin vermedi. Biz de bunu oturma eylemi ile protesto ediyoruz" dedi. 
Ardından kitle, oturma eylemi yaptı. Eylem, atılan "Baskılar bizi yıldıramaz" sloganlarıyla son buldu. 
 
 
ŞIRNEX
 
HDP Şirnex İl Örgütü binası önünde yapılan açıklamaya, MEBYA-DER, DBP, DTK, HDP, TJA, Barış Anneleri ile Cizîr Birca Belek Dil ve Kültür Derneği katıldı. Açıklamada, “Kimyasal silah kullanmak insanlık suçudur” pankartı açıldı.
 
MİNNESOTA HATIRLATILDI 
 
Basın metni Şirnex MEBYA-DER Eşbaşkanı Serhat Küçük tarafından okundu. Küçük, kimyasal silah saldırılarının araştırılması gerektiğini söyleyerek, “Kimyasal silah kullanımıyla ilgili iddiaların ciddiliği dikkate alınmalı ve Türkiye iç hukuku uyarınca yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturulmalıdır. Türkiye kendi iç denetim mekanizmalarını da harekete geçirmelidir. Bu iddialar ancak bu şekilde hareket edilerek sonuçlandırılabilir.
 Türkiye sınırları dışında gerçekleştiği iddia edilen ve ‘insanlığa karşı suç’ kapsamında ele alınan kimyasal silah kullanımı ciddi bir konudur ve ciddiyetle ele alınmalıdır. Olay yeri incelemesi, otopsi ve diğer delil toplama yöntemleri Birleşmiş Milletler (BM) Minnesota Otopsi Protokolü kullanılmadan yapılmış ve zan altında bırakılan bir bakanlığın, ‘Böyle bir şey yok, bu bir yalandır’ açıklaması mutlak doğru olarak ele alınmamalıdır. Aksi takdirde uluslararası sözleşme ve 5564 sayılı kanunun bir önemi kalmayacaktır. Dolayısıyla bu tip durumlarda yargı organlarıyla idari ve siyasi denetim mekanizmalarının üzerine düşen görevi yapmaları gerekmektedir. Gerçek ancak böyle ortaya çıkabilir” dedi.
 
 
'İNSANLIK SUÇUDUR' 
 
Ardından konuşan HDP Milletvekili Nuran İmir ise, kimyasal silah saldırılarına karşı bir komisyonun kurulması gerektiğini söyleyerek, “AKP ve MHP iktidarı varlık ve yokluk politikası başlattı. Kendi iktidarının ömrünü uzatmak istiyorlar. Çocukları, gençleri öldürerek iktidarlarını uzatıyorlar. Çözüm inkar ve imha değil, çözüm müzakeredir. Bugün her yerde Kürtlere karşı ittifak içindeler. Ama bizler mücadele edeceğiz. HDP olarak savaş politikalarına karşıyız ve buna karşı duruşumuzu koruyacağız. Kürt halkı kendisine reva görülen bu katliamları ve zulmü kabul etmeyecektir. Böyle bir iddia varsa komisyonlar kurulmalı. Yetkililer buna sessiz kalmamalı. Bu bir insanlık suçudur" diye belirtti.
 
ADANA 
 
Akdeniz Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (AYKAY-DER), HDP Adana İl Örgütü’nde basın toplantısı düzenledi. Toplantının yapıldığı salona "Operasyonları durdurun savaş suçu işlemekten vazgeçin" pankartı asıldı. Toplantıya HDP, HDK, TJA, Adana Barış Anneleri Meclisi, İHD, Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP), Demokratik Alevi Derneği (DAD), Emek Partisi (EMEP) yöneticilerinin de aralarında bulunduğu çok sayıda kişi katıldı. AYKAY-DER yöneticisi Abidin Eye, Türkiye’nin kimyasal silah saldırılarına ilişkin heyetlerin bölgeye giderek inceleme yapmasını talep etti. 
 
 
ÊLİH  
 
Êlih’te MEBYA-DER öncülüğünde kitlesel basın açıklaması yapıldı. Nasıroğlu İş Merkezi önünde gerçekleştirilen açıklamaya, TJA, Barış Anneleri  Meclisi, İHD, HDP, DBP il örgütleri ve çok sayıda yurttaş katıldı. “Kimyasal silah kullanmak insanlık suçudur” pankartının açıldığı açıklamada konuşan MEBYA DER Êlih Eşbaşkanı Medeni Onar, kimyasal silahların kullanılması sorunun dünyada en çok üzerinde tartışılan konuların başında geldiğini belirtti. Onar, kimyasal silah kullanıldığı iddialarının araştırılmasını istedi. 
Açıklama oturma eylemi ile son buldu.

Diğer başlıklar

15/09/2025
23:23 İzmir'de 5 ESP'li tutuklandı
22:43 İİT-Arap Birliği Ortak Zirvesi sonuç bildirgesi yayımlandı
21:44 Sanatçı Pınar Aydınlar'ın 7 yıl 6 aya kadar hapsi isteniyor
21:27 5’inci Suriye Forumu sonuç bildirgesiyle sona erdi
20:49 'Kara para' soruşturmasında adı geçen Tekdağ serbest
19:53 Avukatlar İmralı'dan döndü
19:43 ‘Zeytinlikler termik santrallere kömür olacak’
19:37 Kayyımın işten çıkardığı işçilerin eylemi 47’nci gününde
19:30 Erdoğan Şara ile Katar'da bir araya geldi
19:00 Çin: ABD diğer ülkelerin egemenliğini ihlal ediyor
18:55 Wan'da 'Yaşamak ve yaşatmak için örgütleniyoruz' kampanyası başlatıldı
18:50 'Umut hakkı' yürüyüşüne çağrı
18:36 NADA: Kadınlara yönelik soykırımı durdurmak için sesimizi yükseltelim
18:29 Kartalkaya davasında 'olası kastla öldürmek' suçundan ceza istendi
18:20 HSK olağanüstü toplantısını erteledi
18:17 Gazze'de 3 gazeteci daha katledildi
18:11 Amed'de şüpheli kadın ölümü
18:07 Dêrsim’de 'barış için imza' standı
18:00 6 mahalleye 8 saat su verilmeyecek
16:32 5. Suriye Forumu: Özerk Yönetim başarısını kanıtladı
16:06 Nergis Muhammedi: Jin, jiyan azadî hareketinden intikam almak istiyorlar
16:02 Erzingan’a görüşe giden aile kaza geçirdi
15:43 Şemrex’te Kadın Yaşam Merkezi yeniden hayata geçiyor
15:17 DEM Parti’den aileler arasında yaşanan kavgalara karşı çağrı
14:57 Wan'da 17 Eylül'deki yürüyüş için bildiri dağıtıldı
14:55 ‘Gölgede Kalan’ yarışmasına başvurular sürüyor
14:45 Êlih'teki silahlı saldırıda 24 gözaltı
14:12 ÖHD’den Osmaniye ve Tokat cezaevi raporu: Tahliyeler kurul kararlarıyla engelleniyor
13:39 Asgari ücret açlık sınırının yüzde 68 altında kaldı
13:35 Adana'da 3 polis görevden uzaklaştırıldı
13:29 Amedliler: Komisyon Abdullah Öcalan'ı dinlemeli
13:19 3 kentte ‘umut hakkı’ yürüyüşü düzenlenecek
13:13 BTK’den Xelfetî kayyımı haberine erişim engeli
12:53 Komisyon bu hafta akademisyen, dernek ve vakıfları dinleyecek
12:52 Akbelen’de zeytinliklerin kesilmesine karşı eylem: 4 gözaltı
12:12 İstanbul'da ulaşım zammı başladı
11:49 ESP'den adliye önünde gözaltı protestosu
11:44 Kurultay Davası ertelendi: Savaş’ın avukatı Kılıçdaroğlu’nun kayyım olmasını talep etti
11:43 KNK: ‘Jin, jiyan, azadî’ özgürlük ve değişimin küresel meşalesi oldu
11:13 Nefret cinayetinde mütalaa bekleniyor
11:00 39 kadından AK’ye ‘umut hakkı’ mektubu
10:57 Mûş'tan 'umut hakkı' uygulansın çağrısı
10:25 CHP kurultay davası başladı
09:18 HKP Genel Başkanı Ankut gözaltına alındı
09:17 Mûş Belediyesi 'Kadın Dostu Kentler' projesine seçildi
09:16 ÖHD'li Kahraman: 'Umut hakkı' pazarlık konusu yapılamaz
09:15 Yüksek Güvenlikli ve S tipi cezaevlerinde tecrit çok boyutlu sürüyor
09:13 Kürt kültüründe ‘moda’ tehdidi: Kiras ve fistanlar özünden koparılıyor
09:10 Mezarlıklara saldırılar 'Hey Hawar'la belgeselleşti
09:08 Erol İmralı'daki son görüşmeyi anlattı: Süreç ikinci aşamaya evrilmeli, 'ara dönem yasaları' çıkarılmalı
09:04 'Jin, jiyan, azadî' direnişi sonrası İran: Kadınlar beklemiyor, inşa ediyor
09:02 Bakanlar Komitesi 'umut hakkı' için toplanıyor: Ara karar bekleniyor
09:00 15 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
09:00 Avukatlar İmralı’ya doğru yola çıktı
07:50 Êlih'te silahlı saldırı: Anne, baba ve 2 çocukları katledildi
14/09/2025
23:42 Arap aşiretleri Abdullah Öcalan'ın mesajını aldı
21:59 Özerk Yönetim: Suriye’nin birliğini sağlamanın tek yolu diyalogdur
21:30 Kültür ve Sanat Günleri son buldu
21:18 Amedspor sahasında galip geldi
21:00 'AbdullahOcalanRightToHope' tagı: Umut hakkı derhal uygulansın
20:43 29 yıldan sonra tahliye edildi: Hepimiz tahliye olmadan özgür değiliz
17:44 Abdullah Öcalan için ‘umut hakkı’ çağrısı
17:10 Filistin ile Dayanışma Platformu: SUMUD filosunu koruyun
15:59 Tahliye olan Arslan: Önderlik özgürleşmeden mücadele bitmez
15:00 Belucilerin zorla kaybettirmelere karşı eylemi 3'üncü ayında
14:46 Mêrdîn'de akrabalar arasında kavga: 4 yaralı
14:28 Genel-İş Riha'da kongreye gitti: İşçiler süreci sahiplenmeli
14:18 Çocuk hakları örgütlerinden Şerife Muhammedi için çağrı
14:09 Birçok kentte ‘umut hakkı’ eylemi: AİHM kararlarına uymaya çağırıyoruz
13:34 Mêrdîn’de TUHAD-FED kuruldu
13:10 Öcalan’dan Arap aşiretlerine mektup: Tarihi kardeşlik için herkes birlikte çalışmalı
12:14 QSD: Dêrazor'da Şam hükümetine bağlı grup güçlerimize saldırdı
11:49 BİSAM raporu: Açlık sınırı asgari ücreti geçti
11:32 Nobel Barış Ödüllü Jody Williams: Türkiye sürece uygun adımları atmak zorunda
11:23 IPPNW İsviçre’den ‘umut hakkı’ mektubu: Derhal uygulanmalı
10:30 Dêrazor'da DAİŞ hücresine operasyon: 8 gözaltı
10:22 Rojava’da yeni eğitim öğretim yılı ders zili çaldı
09:15 Av. Güneş: Öcalan bu devletin son şansıdır
09:04 Jin dergi 'jin, jiyan, azadî' direnişini kapağına taşıdı
09:02 134 günlük direnişten sonra gelen Kobanê zaferi halklara ilham oldu
09:01 Kriz ve kuraklığın etkisi kış hazırlıklarına da yansıdı
09:00 Xurs Vadisi’nde kuraklık çanları çalıyor
08:59 ‘Toplumsal dönüşümle kadına yönelik şiddetin önüne geçilebilir’
08:58 Kaz Dağları’ndan Besta’ya: Doğayı birlikte özgürleştirebiliriz
08:57 Konsey 'umut hakkı'nı görüşecek: Son raddedeyiz, adım atılmalı
08:57 Duvarların ardında direniş: İlk eylem kadın koğuşunda başladı
08:56 14 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
08:40 Meteoroloji: 5 kentte sağanak yağış bekleniyor
07:00 Üniversitenin talebiyle Rojin Kabaiş paylaşımları erişime engellendi
13/09/2025
22:23 Qovanciyan’da barış şöleni: Onurlu ve özgür bir yaşamın eşiğindeyiz
21:44 ÖHD’den çağrı: Umut Hakkı Derhal uygulansın
21:25 Amed Kültür ve Sanat Günleri sürüyor
20:56 Bern’de ‘iklim adaleti’ talebi
20:34 İmamoğlu’na yeni dava: Siyasi yasak ve 2 yıla kadar hapis isteniyor
20:10 33. Uluslararası Kürt Kültür Festivali sona erdi
20:03 Dêrsim’de deprem paneli: Dirençli kentler inşa etmeliyiz
18:52 İstanbul’da ‘Barış için Kadın Buluşması’
18:13 Amed’de Kültür ve Sanat Günleri kapsamında sergi açıldı
17:56 Kadınlar İzmir'de hakları için sokağa çıktı
17:45 YJA Star üyeleri için anma
17:35 Gültan Kışanak: Komünal enternasyonalist tartışmalara ihtiyaç var
16:30 Nergis Muhammedi: Jin, jiyan, azadî Devrimi hâlâ canlı
15:45 DADSAZ kongreye gitti: Dilimiz hukukun her alanını savunmaya yeter
15:38 Süveyda’da kaçırılanların serbest bırakılması istendi
15:19 Karayılan: Önder Apo özgür olmadan barış olmaz
15:03 Af Örgütü: Şerife Muhammedi koşulsuz serbest bırakılmalı
15:00 Kent kent 'umut hakkı' programı
14:56 Hasta tutsaklar Poyraz ve İvrendi için tahliye talebi
14:44 İtalya’dan AK’ye Öcalan çağrısı
14:27 KHK eylem 138’inci hafta: Mücadelemiz sürecek
14:10 Öcalan'dan festivale mesaj: Mücadeleyi topraklarımızda yürütmek temel hedef olmalı
13:34 Kayıp yakınları: Komisyon kurup, failleri ortaya çıkarın
13:12 Gözaltında kaybettirilen Bilgin’in tanığından Cumartesi Anneleri'ne mektup
12:34 Bayrampaşa Belediyesi soruşturmasında hakkında gözaltı kararı verilenler netleşti
12:27 33’ncü Kürt Kültür Festivali Dortmund’da başladı
11:52 Abdullah Öcalan’dan Arap aşiretlerine mektup
11:21 Farqîn'de tarihi yerleşim yeri bulundu
11:11 CHP'den Bayrampaşa operasyonuna tepki: Millet iradesine darbedir
10:47 Profesör Eva Illouz: Öcalan çatışmayı değil, barışı seçti
09:58 Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Hamdi Kılıç yaşamını yitirdi
09:39 Şemrex’teki doğa talanına karşı eyleme çağrı
09:34 Erdoğan'dan grev yasağı
09:23 Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu
09:11 Eşber Yağmurdereli: Ön şart aranmadan 'umut hakkı' uygulanmalı
09:09 4 bin tutsağın 'umut hakkı' ihlal ediliyor: Komite ara karar kurmalı
09:08 36 yıl sonra kendi topraklarında nöbet tuttular: Köylerimizi inşa edelim
09:04 Durdu cinayeti: Delilleri karartmak yetmedi, 'askeri yasak bölge' haritası değiştirildi
09:03 Agirî’de ayçiçeğini dolu vurdu, girdi maliyeti arttı
09:02 ÖHD'den 'umut hakkı' hazırlığı
09:01 IHRNGO Direktörü: İnsanlar yaşadıklarını Jina Emînî’de gördü
09:00 13 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
07:59 CHP'li belediyeye baskın
07:48 Kamçatka bölgesinde 7,4 büyüklüğünde deprem
12/09/2025
22:57 EŞİK’ten Diyanet’e cuma hutbesi tepkisi
22:51 İmamoğlu'nun 'diploma' davası görüldü
21:43 Kültür ve Sanat Günleri’nde Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü talep edildi
21:28 Bilgi Üniversitesi'ne kayyım atandı
20:15 ANKA DER Eğitim Bakanlığı önünde: Anadilimizde eğitim istiyoruz
19:56 Hasta tutsak Kaya’nın hastane sevki yine engellendi
19:39 Kayyımın işten çıkardığı işçiler: Direnişteyiz, kararlıyız
19:13 DEM Parti'den '6-7 Eylül'den 12 Eylül'e hafıza' paneli
19:03 Zeki Bayhan sağlık sorunları nedeniyle İmralı’dan İzmir’e sevk edildi
18:46 BM’den Şam'a çağrı : Siyasi güçlerle diyalog kurun
18:39 YSK, CHP kongre kararının gerekçesini tamamladı
18:17 MÜSİAD ve TÜSİAD: Demokrasi konusu bölge için önemlidir
18:08 'Kuyu tipi cezaevleri tecridin dayatıldığı işkence merkezleridir'
17:38 Agirî’de kadın buluşması
17:32 Hatay merkezli soruşturmada 6 kişi serbest bırakıldı
17:20 Diyarbakır Cezaevi önünde 12 Eylül ile yüzleşme çağrısı
17:13 Akdeniz Belediye Eşbaşkanları hakkında iddianame hazırlandı