RIHA - Paramiliter güçlerin Newroz’da 4 kişiyi katletmesi sonrası başlayan protestoların desteklenmesini isteyen Efrîn İnsan Hakları Örgütü Sözcüsü İbrahim Şêxo, bölgede Türkiye ile birlikte hareket eden ENKS’nin de yaşanan suçların ortağı olduğunu belirtti. 

 

Türkiye ve paramiliter gruplar tarafından 24 Mart 2018’de Efrîn'in işgal edilmesinden sonra çok sayıda insan göçe zorlandı ve kentin demografisi değiştirilerek dışarıdan çok sayıda kişi taşındı. Suriye'nin çatışmasız, göç alan en huzurlu kenti Efrîn, bu tarihten sonra hak ihlalleri, katliamlar, kadınlara, doğaya karşı suçlar merkezine döndü. Efrînli birçok yurttaş Türkiye'ye bağlı paramiliter gruplar eliyle katledilirken, en son 20 Mart'ta Efrîn'in depremden etkilenen Cindirês ilçesinde Türkiye'ye bağlı Ehrar El Şerqiye üyeleri Newroz kutlamak isteyen aynı aileden 4 yurttaşı katletti. 4 sivilin katledilmesinin ardından Cindirês ve Efrîn halkı bu saldırıya karşı ayaklanarak sert tepkiler gösterirken, halkın saldırıya karşı öfkesi sokaklarda halen devam ediyor.

 

Efrîn İnsan Hakları Örgütü Sözcüsü İbrahim Şêxo, 4 sivile yönelik saldırı, Efrîn'de yaşanan baskı ve hak ihlallerine ilişkin Mezopotamya Ajansı'na (MA) konuştu. 

 

'NEWROZ KUTLADIKLARI İÇİN KATLEDİLDİLER'

 

4 yurttaşı katleden Ehrar El Şerqiye üyelerinin DAİŞ mensubu olduklarını aktaran Şêxo, Newroz kutlamak isteyen yurttaşlardan Newroz ateşini söndürmelerini istediklerini, yurttaşların karşı çıkması ile silahla taradıklarını söyledi. Şêxo, "Saldırı sonucunda 4 sivil hayatını kaybederken, 2 kişi de yaralandı. Katliamın ardından Efrîn halkı arasında protesto eylemleri başladı ve katledilen 4 yurttaş, Cindirês mezarlığında kitlesel bir şekilde defnedildi. Türk devletinin işgalinden 5 yıl sonra ilk defa Cindirês'te halk ayaklandı. Katledilen yurttaşların siyasi partiler ile herhangi bir bağlantıları yoktu, sadece Newroz ateşi nedeniyle katledildiler. Göğüslerinde 10'ar kurşun vardı" dedi. 

 

'TÜRKİYE SUÇ İŞLİYOR'

 

2018'den bu yana Efrîn'de hak ihlalleri yaşandığını, ancak Türkiye'nin baskılarına rağmen Efrîn halkının topraklarından vazgeçmediğinin altını çizen Şêxo, Türkiye'nin saldırılarının amacının Efrîn'in demografisini değiştirmek ve Kürtler ile Araplar arasında savaş başlatmak olduğunu söyledi. Halka baskı ve kötü muamelede bulunan grupların Türkiye'ye bağlı olduğuna dikkat çeken Şêxo, "Efrîn'de 30'a yakın çete grubu var ve kendilerini Suriye Ordusu olarak adlandırıyorlar. Hepsi de Türk istihbaratına bağlı. Türk devleti Efrîn'de çeteler eliyle suç işliyor. Türkiye, Efrîn'de işgalci bir devlettir. Türkiye, bu suçların sorumluluğunu üstlenmemek için çeteleri kullanıyor" ifadelerini kullandı. 

 

BM RAPORLARI

 

Birleşmiş Milletler (BM) raporlarına değinen Şêxo, bu raporlara rağmen uluslararası arenada suçlara karşı bir sessizliğin hakim olduğuna dikkat çekerek, "O raporlar sadece belgeleniyor ve bu suçların sorumluları cezalandırılmıyor. Bu raporlar 20 günde bir çıkarılıp tartışılıyor ama belgelenmesi dışında bir işe yaramıyor ve bu tartışmalar Suriye için bir çözüm getirmedi" diye belirtti. 

 

ENKS, BARZANİ VE TÜRKİYE İŞ BİRLİĞİ

 

Barzani Yardım Derneği'nin depremden sonra yardım etme gerekçesiyle Efrîn'in Cindirês ilçesine gittiğini söyleyen Şêxo, Barzani Derneği'nden halka hiçbir yardımın gitmediğini söyledi. Şêxo, Türkiye, ENKS ve Barzani iş birliğine dikkat çekerek, "Barzani'nin yardım derneği Cindirês'teydi. ENKS'nin bazı kesimleri de 'Efrîn'de ofislerimizi açacağız' diyorlardı. Ama insanlarımız katledildiğinde bunların hiçbirini yanımızda görmedik. Protestolar başlayınca bayraklarıyla geldiler, ancak daha sonrasında halkın öfkesi büyüyünce halka slogan atmamalarını ve protestoların durdurulması gerektiğini söylüyorlar. Barzani kendi ofislerini orada açmış. ENKS de bu katliamlarda Türk devletinin ortağıdır. Eğer protestolar devam etmez ise halkın durumu daha da kötüleşecek" şeklinde konuştu. 

 

‘EFRİN'DE BÜYÜK DİRENİŞ VAR’

 

Hatay Valisi'nin Cindirês'e ziyareti nedeniyle Heyet Tahrîr El Şam’ın (HTŞ) silahlı güçlerini bölgeden çektiği bilgisini de paylaşan Şêxo, şöyle devam etti: "Halkın saldırıya karşı direnişinin sürmesi halinde Efrîn'de çok şey değişecektir. Uluslararası örgütler yanlarında olursa Cinderês'in durumu çok farklı olacaktır. Bu nedenle Türk devleti protestoları durdurmak istiyor. Şimdi Efrîn'de Barzani ve ENKS var ama halkın yanında durmuyorlar. Karşılarında silahlı kuvvetler var ama sivil halkımızın elinde hiçbir şey yok. Ancak halkın yaptığını bugüne kadar hiçbir siyasetçimiz yapamadı. Efrîn'de büyük bir direniş var. Katledilmelerine rağmen boyun eğmediler.”

 

Efrîn’deki protestoların sahiplenilmesini isteyen Şêxo, "Eğer halkın protestoları devam etmez ise büyük katliamlar yaşanabilir. Belki de son kez diyoruz, Efrîn’i kurtaralım" diye konuştu.

 

SURİYE-TÜRKİYE İLİŞKİLERİ

 

Esad'ın Türkiye ile görüşme şartlarına ilişkinde konuşan Şêxo, şöyle devam etti: "Esad Moskova'yı ziyaret etti ve Türkiye'nin Suriye'nin tüm bölgelerini terk etmesini ve ardından görüşme yapmasını istedi ama burada Suriye, Türkiye, İran ve Rusya'nın çıkarları var. Türkiye 14 Mayıs'ta yapılacak olan seçimlerin hesabını yapıyor. Türkiye bunu seçimlerde kullanmak istiyor. Ancak Esad'ın Suriye'yi terk edin sözlerine Erdoğan yanıt vermedi. Ancak uluslararası devletlerin baskısı olmadan Türkiye Suriye'den çıkmayacaktır. Halk olarak biz de Türkiye'nin Suriye'yi terk etmesini ve yerinden edilmiş insanların ülkelerine dönmesini ve demografik değişimin son bulmasını istiyoruz." 

 

KÜRT HALKINA ÇAĞRI

 

Efrîn'deki halk ayaklanmalarının Kürtlerin desteğiyle sürdürülebilir olduğunun altını çizen Şêxo, Kürt halkına şu çağrıda bulundu: "Her şeyden önce Mahabad'da, Amed'de, Hewler'de, Kurdistan ve Avrupa'daki bütün Kürt halkının Efrîn'deki katliamlara tepki göstermeli, Efrin'deki halk ayaklanmasına destek olmalı. Bugün Kürt halkının tarihsel sorumluğu Efrîn halkının yanında olmaktır. Efrîn işgal edildi, depremden etkilendi, son olarak da bir katliam yaşandı. Efrîn halkının protestolarına devam etmesi ve haklarını talep etmesi için Kürt halkının vereceği desteğe ihtiyacı var. Eğer bugün de Efrîn halkının yanında durmazsak durumları daha da kötüleşecek ve bizde bunun suçlusu olacağız."

 

MA / Mahmut Altıntaş