Çölleşme ve Kuraklık Günü: Dünya yok oluşa gidiyor

img
İZMİR - Ekolojik tahribat nedeniyle dünya kuraklık ve çölleşme riskiyle karşı karşıya. Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Halime Şaman, kuraklığın insanlara kıtlık olarak geri döneceği ve tüm yaşamı değiştireceği uyarısında bulundu. 
 
Dünyayı yok oluşa götüren ekolojik talanın en büyük etkileri arasında yer alan çölleşme ve kuraklık, son yıllarda yaşanan ormansızlaşma ile birlikte kendisini daha da hissettiriyor. Özellikle kömürlü termik santraller ve yoğun fosil yakıt kullanımı atmosferdeki karbon oranını arttırırken, bunun sonucu ise küresel ısınma olarak milyarca insanı doğrudan etkiliyor. 
 
Birleşmiş Milletler (BM) 1994 yılında bu duruma dikkat çekmek amacıyla 17 Haziran'ı "Dünya Çölleşme ve Kuraklık Günü" ilan etti. Fakat küresel şirketler ve devletler çölleşmeyi arttıracak adımlar atmaktan hiç vazgeçmedi. Özellikle son 5 yılda Brezilya Yağmur Ormanları’nın kesilmesiyle başlayan süreç tüm dünyayı ciddi bir kuraklık riskiyle karşı karşıya bıraktı. Bu yıl başında Fransa ve Almanya'dan yapılan açıklamalara göre yer altı suları kururken, iki ülkede kuraklık yaşama tehlikesi altına girdi.
 
OLAĞANÜSTÜ SICAKLAR GELİYOR
 
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Doğu Büyük Okyanus yüzey sularının sıcaklığındaki büyük salınımların ve bunun sebep olduğu atmosferik olaylar olarak tanımlanan El Nino'nun başlayacağı uyarısında bulundu. Önümüzdeki aylarda görülmemiş rekor sıcaklıkların yaşanabileceği uyarısında bulunan WMO, Temmuz ve Ağustos itibariyle tüm dünyanın El Nino etkisine gireceğini bildirdi. Kasırgaların ve kuraklığın artacağı bu dönemler için uzmanlar şimdiden uyarıyor. El Nino etkisini 2023 sonbahar mevsimi, 2023/2024 kış mevsimi ve 2024 yaz mevsiminde görülecek. 2024 yazında ise rekor sıcaklar görülecek ve orman yangınları riski yükselecek.
 
Türkiye ve Kurdistan'da ise hız kesmeden devam eden ekolojik talan tüm bölgeyi çölleşme ile yüz yüze bıraktı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün Mayıs 2022-Nisan 2023 kuraklık riski haritasına göre birçok il çok şiddetli ve olağanüstü kurak olarak görünüyor. Özellikle ekolojik talanın yoğun olduğu Kuzey Marmara, Muğla ve çevresi, Mereş, Dîlok, Mersin, Hatay ve Adana olağanüstü kurak bölgeler arasında.
 
BARAJLAR KURUDU
 
Bu bölgelerde ciddi bir kuraklık yaşanırken barajların doluluk oranı düştü, bazı kentlerde su kullanımı kısıtlamaları geldi. Çanakkale'de kentin içme ve kullanma suyunu sağlayan tek baraj olan Atikhisar Barajı'nda yaşanan kuraklık nedeniyle barajdaki su miktarı 28 milyon metreküp seviyesine kadar düştü. Bu durum karşısında Çanakkale Belediyesi ise 2 Mart tarihinde aldığı encümen kararıyla su tüketimine kısıtlamalar getirdi ve süresini 31 Ağustos tarihine kadar uzattı. Yine Balıkesir Büyükşehir Belediyesi de il merkezinin içme ve kullanma suyu kaynağı olan İkizcetepeler Barajı'nın doluluğunun geçen yıla göre yüzde 50,45'ten yüzde 28,94'e düşmesi nedeniyle tasarruf çağrısında bulundu.
 
GÖLLER YOK OLDU
 
Yine kuraklığın etkisiyle göller ve derelerde kururken, uzmanlar bu yaz ciddi su sorunu yaşanacağı uyarılarında bulundu. Manisa'da bulunan Marmara Gölü tamamen kururken Aydın'da bulunan Bafa Gölü ciddi bir kuruma riski ile karşı karşıya. Wan Gölü'nde su seviyesini düşüren kuraklık yaban kuşlarının konaklama alanı olan sazlıkları da olumsuz etkiliyor. Öte yandan Konya'nın Karapınar ilçesindeki Meke Gölü'nün kuraklık sorununu baş gösteriyor. 9 bin yıl önce volkanik patlama ile oluşan ve 'Dünyanın nazar boncuğu’ olarak tanımlanan göl yavaş yavaş kuruyor. Daha önce 12 metre derinliğinde su bulunan Meke Gölü, yıllardır süren kuraklık sonucu yer altı su seviyesinin sürekli düşmesi nedeniyle kurudu. Mayıs ve Haziran ayındaki yağışlar nedeniyle sadece bir miktar su oluştu.
 
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
 
Yaşanan kuraklığı, nedenlerini ve sonuçlarını Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Halime Şaman ile konuştuk.
 
Kuraklık sorununu soyut hale getirmek için “iklim krizi” denildiğini kaydeden Şaman, yaşananın bir iklim değişikliği olduğunu vurguladı. Bunu tetikleyenin de kontrol edilemez para hırsı, kışkırtılmış tüketim ve kaynakların hızla yok edilmesi olduğunun altını çizen Şaman, "Şu an bulunduğumuz Akbelen'de bir mücadele sürüyor. Kuraklığın önündeki en önemli yutak alanlarından birisi olan Akbelen'deyiz. Buradaki mücadelenin nedeni havayı, toprağı, yeraltı su kaynaklarını kirleten termik santrallere kömür çıkarmak istiyorlar. Buranın altında bir kömür madeni olduğunu söylüyorlar. Oysa ki araştırmalar buradaki kömürün bir maden olarak tanımlanmayacak bir yapıda olduğunu söylüyor. Muhtemelen teşvik ve imtiyazlarla ormanları yok ediyorlar" dedi.
 
ÇÖLLEŞME, KITLIK, ORMAN YANGINLARI
 
Doğanın kendini yenileyeceği imkanlardan yoksun kalmasının, insanlara kıtlık ve gıdaya erişim eşitsizliği olarak geri döneceğini belirten Şaman, bu kuraklığın sonucunda Türkiye'yi orman yangınlarının da beklediğini dile getirdi. Kuraklık ve nem oranının düşmesinin 2021 yılında 11 gün boyunca sönmeyen yangınlara neden olduğunu anımsatan Şaman, "Orman yangını olduğu zaman yutak alanı azalır ve bu birbirini tetikleyen bir kısır döngüye dönüşür. Kuraklığın ortaya çıkması demek sulak alanlardaki habitatın yok olması ya da çeşitliliğin azalması demek. Birbirinin varlığının sürdürmesine yardımcı olan yaşamların türlerinin azalması ve canlılığının yok olmasıyla ilgili bir çölleşme sürecini getirecek" diye belirtti.
 
'TÜM YAŞAMI ETKİLEYEBİLİR'
 
Bu duruma karşı insanlara çok iş düştüğünü kaydeden Şaman, sokağın hareketlenmesi ve yaşama kast eden politikalara karşı durmak gerektiğinin altını çizdi. Şaman, "Kuraklık tüm yaşamı değiştirebilecek bir süreci tetikleyebilir. Yaşamın döngüsü için su vazgeçilmez ama buna erişemiyorsunuz. Yani şu an musluğu açıp içtiğiniz suyu belki ileride parayla satın alamayacaksınız. Bu bizi yok edecek bir süreç. Kuraklığa karşı yaptığımız çağrılar farkındalık yapmak anlamında kıymetli. Ama kuraklığın kim tarafından yaratıldığı deşifre edilmeden buna karşı bir farkındalık yaratmanın anlamı yok. Bizim deşifre etmeye ihtiyacımız var" diye konuştu.
 
MA / Tolga Güney
 

Diğer başlıklar

23:31 Akçadağ Cezaevi'nde 34 tutsak hastaneye kaldırıldı
23:10 Özerk Yönetim: Anayasa taslağı bileşenlerin kimliğini yansıtmıyor
22:47 Serêkaniyê’de husumetli aileleri DEM Parti ve DBP barıştırdı
22:43 AKP’li belediye hakkında ‘yalan beyan’ iddiasıyla suç duyurusu
21:32 Tişrîn Barajı çevresi ve Sirrin köylerine saldırı
21:23 Erdoğan ile Sırrı Süreyya Önder ne konuştu?
21:13 Aleviler BM'ye seslendi: Soykırımı durdurmak için acil adımlar atın
21:01 Cemil Bayık: Kongrenin toplanması için şartlar oluşturulmalı
20:22 Temelli: Atılması gereken adımlar var, kimse ipe un sermesin
19:58 Oyuncu Şinasi Yurtsever hayatını kaybetti
19:55 DTB Suriye'deki alevi katliamını kınadı
19:51 Sancar: Süreci ve işleyişi güvenceye alacak kanuna acil ihtiyaç var
19:40 Amed surlarında meşaleli Newroz kutlaması
18:42 ABD-Rusya görüşmesi öncesi Kremlin kısa süreli ateşkesi reddetti
18:35 İsrail Şam'ı vurdu
18:31 SOHR: Suriye’de bin 476 kişi katledildi
18:28 Kanada Suriye'ye yönelik yaptırımları hafifletme kararı aldı
18:26 İngiltere Ukrayna'ya asker konuşlandıracak
18:11 Amed Newroz'undan önce Abdullah Öcalan ile görüşme bekleniyor
18:08 DEM Parti Kadın Meclisi AKP Heyeti ile Meclis’te bir araya geldi
17:54 Özgür Gündem davasında ceza istendi
17:41 Azerbaycan: Ermenistan ile mutabakata varıldı
17:39 Sêrt Newroz’una katılım çağrısı
17:26 Zap nehrinde bir kadın cenazesi bulundu
17:22 Ahmed El Şara, ‘geçiş süreci anayasa taslağını’ imzaladı
17:19 Samandağ'da kitlesel protesto: Alevi katliamını durdurun
16:58 Halk buluşmalarında tarihi çağrının toplumsallaşmasına vurgu
16:45 Yönetmen Öz’ün davası ertelendi
16:38 Rahşan Demirel mezarı başında anıldı
16:06 İzmir’in ilk Newroz ateşi Kadifekale'de yakıldı
16:05 Zenubiya Kadın Topluluğu: Alevi katliamının failleri yargılanmalı
15:31 KESK ‘Ortadoğu ve Barış Konferansı’ düzenleyecek
15:29 Alevi katliamını savunan Kılıçarslan hakkında suç duyurusu
15:22 Xelfetî Newroz’unda tek talep Öcalan'ın özgürlüğü
15:19 DGD Platformu’ndan tarihi çağrıya destek: Çözüm için sorumluluk alacağız
14:43 Cizîr Newrozu’na çağrı
14:32 Ateşkese rağmen 2 günde 715 saldırı
14:32 DEM Parti’den İHD’ye ‘çağrı’ gündemli ziyaret
14:16 DEM Parti Kadın Meclisi, EMEP heyetiyle bir araya geldi
13:56 Cezaevi raporu: Kürtçeye engel, tedaviye erişim, çıplak arama dayatması
13:46 Barış Annesi Sakine Arat yarın Amed’de defnedilecek
13:42 Bakırhan: Öcalan’ın özgür çalışacağı koşulları ne zaman yaratacaksınız?
12:56 Açlık sınırı 22 bin, yoksulluk sınırı 79 bin TL’ye çıktı
12:55 Savunma Bakanlığı’ndan ‘Suriye anlaşması’ açıklaması
12:42 SOHR: 24 saate 177 kişi katledildi
12:15 Yolun kapalı olmasını eleştiren yurttaşa ‘özür videosu’ çektirip şiddet uyguladılar
12:14 Abdullah Öcalan’ın avukatları İmralı’ya gitmek için başvurdu
11:57 Öcalan’ın memleketinde Newroz: Bu ateş sönmeyecek
11:50 Selahattin Erdem: Kurşun namludayken silah nasıl bırakılır?
11:03 Barış Annesi Sakine Arat yaşamını yitirdi
10:47 Efrînliler Kürt Dağları’na dönüş hazırlığında
10:07 Öcalan’la Roma’da 3 ay kalan Yaman: Demokratik toplum ve barış dili geliştirilmeli
10:06 DEM Partili Yüksel Mutlu: Anlaşmayla birlikte Aleviler korunmuş oldu
10:00 'Haber merkezlerinde daha çok kadın olmalı'
09:51 Küçükbalaban: Tarihi çağrıya radikal demokrasi paketiyle karşılık verilmeli
09:47 Yılın doktoru 'nitelikli dolandırıcılık'tan tutuklandı
09:46 Botan'da buluşmalar: Halk çağrıyı coşkuyla karşıladı
09:34 ‘Newroz ateşini özgürlük için yakıp mücadeleyi harlayalım’
09:25 Dr. Gössner: Çağrı Türk hükümetini sorunu çözmeye sevk etmelidir
09:21 ABF Başkanı Aslan: Tüm renklerinin birlikte yöneteceği demoraktik Suriye istiyoruz
09:09 Kayyım atanınca kesinti rafa kalktı
09:08 Kayyım Cizîr’de film çevirmiş!
09:08 Çatışmalarda iki kızını yitirdi: Öcalan'ın çağrısına güveniyoruz, devlet adım atmalı
09:02 Yıl yıl Newroz şiarları
09:02 Sêrt Baro Başkanı: Süreç hukukçularla bir ahenk içinde yürütülmeli
09:00 Newroz'da sahne alacak sanatçılar belli oldu
09:00 13 MART 2025 GÜNDEMİ
12/03/2025
23:59 Siber Güvenlik Kanunu Teklifi kabul edildi
23:45 BAE ve AB’den QSD ve Şam anlaşmasına destek
23:37 Trump'ın Özel Temsilcisi Witkoff Moskova'ya gidiyor
23:06 Bismil’de Newroz coşkusu
22:54 Êlih’te binlerin katılımıyla Newroz ateşi yakıldı
22:24 Almanya G7 ülkelerini Putin'e karşı birlik olmaya çağırdı
22:14 Ateşkese rağmen Metîna ve Amêdiyê’ye saldırı
21:34 Irak Haber Ajansı muhabiri Bağdat’ta katledildi
21:27 Cizîr'de halk konseri
20:06 Savaş uçakları Sirîn’in bir köyünü bombaladı
19:35 İmamoğlu’na üçüncü salon engeli
19:22 Erdoğan: Bölgemiz savaşa, çatışmaya ve gözyaşına doymuştur
19:19 DEM Partili Rojbin Kartal Manzak tahliye edildi
19:14 KHK eylemi 322'nci haftasında
19:02 Alevilerin katledilmesi protesto edildi: Ses çıkar
18:55 DTSO ve TOBB ‘Ekonomide Kadın Çalıştayı’ sonuç bildirgesini açıkladı
18:25 Rize Kalkandere Cezaevi’nden 6 tutsak sevk edildi
17:40 Gazi Katliamı'nın 30'uncu yıldönümünde katledilenler anıldı
17:15 DEM Parti İmralı Heyeti, Erdoğan'dan randevu talebinde bulundu
17:09 Suriye'de 158 kişi katledildi
16:57 DEM Parti Kadın Meclisi, TİP Kadın Bürosu ile bir araya geldi
16:53 Hewag'ta Kadın Dayanışma Merkezi açıldı
16:46 İpek Er’in faili Orhan hakkında yeni iddianame
16:45 30 yıllık tutsakların tahliyelerine engel
16:42 Eğitimcilerin sorunlarına ilişkin imza kampanyası tamamlandı
16:42 Ayşegül A. davasına 'etkin soruşturma' ertelemesi
16:41 Hatimoğulları: İktidarın atacağı adım çok önemli
Davutoğlu: Bir yol haritasını ortaya koyma vaktidir
16:09 Birçok kentte 'tarihi çağrı' buluşması
15:37 DEM Parti Kadın Meclisi, DEVA Partisi heyetiyle bir araya geldi
15:33 Kayyım nöbetinde Alevilere saldırılara tepki
15:25 Emeklilerden Erdoğan'a: Çay simit hesabını tekrar yapsın
15:23 Newroz Halk Koşusu’nda son kayıt 14 Mart
15:15 Oyuncular Ergenç ve Kocaoğlu hakkında iddianame
15:14 Uçan Süpürge ödülleri açıklandı
15:13 Gece Yürüyüşü'nde gözaltına alınanlara şiddet ve cinsiyetçi hakaret
15:08 İran'da 8 Mart kutlamalarına katılan 2 kadın gözaltına alındı
15:06 Êlih’teki Newroz’a katılım çağrısı
15:04 Siyasetçi Özlem Demir 9 yıl sonra tahliye edildi
14:26 DEM Parti Kadın Meclisi’nden CHP’ye ziyaret
14:16 Gazete Duvar kapanıyor
14:08 Alevi katliamına tepki
14:05 Dicle Nehri’nde toplu balık ölümleri
14:04 Bakırhan: Cumhurbaşkanı da dahil olmalı
Arıkan: İktidar samimiyetini ortaya koymalı
13:43 Halk TV Sorumlu Müdürü Asker hakkında yakalama kararı
13:38 Tutsak Öztürk: Öcalan Kürtleri dünyaya kabul ettirdi
13:36 EMEP: Belirsizlik mücadeleyle değişecektir
13:34 Özerk Yönetim: Anlaşma demokratik Suriye inşasının temelini oluşturacak
13:21 MHP’den ‘kurucu önder’ tepkilerine yanıt: Türkiye bazı şeyleri aşmalı
13:14 Erdoğan: DEM Parti talep ederse randevu veririm
12:22 İlk Newroz ateşi Licê’de yakıldı
12:10 'İran'da ekonomi felç oldu, çöküş kapıda'
12:09 ABD Dışişleri Bakanı: Anlaşmayı memnuniyetle karşılıyoruz
12:07 DEM Parti: 12 Mart Darbesi ile Gazi ve Qamişlo katliamları tarihin karanlık yüzüdür
11:45 Aydın'da şüpheli kadın ölümü
11:29 19 Mart Wan Newrozu'na çağrı
11:17 DEM Parti-TİP görüşmesi: Yasal zeminde adımlar atılmalı
10:41 31 yıl önce kaybedilen Babaoğlu'nun akıbeti soruldu
10:15 Şirnex'te 11 bölgeye girişler yasaklandı
10:14 Yönetimine beraat derneğe fesih: Devleti aciz gösterme
10:08 Xelfetî Newroz’a hazır: Tarihi çağrıyı sahipleneceğiz
10:00 'Baskılara rağmen kadın odaklı habercilik büyüyor'
09:59 'İyi halli' raporuna rağmen infazı yakıldı
09:57 Evin Siwêd: Suriye'nin genelinde kadın sistemini uygulatmak için çalışacağız
09:33 Foza Yûsif: Kimse çözümün dışında bırakılmayacak
09:30 Gazeteci Öznur Değer hakkında iddianame: Yaptığı haber ve paylaşımlarla suçlanıyor
09:27 Agirî Baro Başkanı: Çağrının hayata geçmesi için herkese sorumluluk düşüyor
09:26 Haciya Kurdan'da Newroz coşkusu
09:09 Öztürk: Halk Öcalan’ın görüntülü mesajını istiyor
09:07 Abdullah Öcalan: Newroz kendini yeniden yaratmanın tarihidir
09:05 Şizofreni ve alzheimer hastası 32 yıllık tutsağın tahliyesi ertelendi
09:04 Eren Keskin: Her şeyden önce hasta mahpuslar serbest bırakılmalı
09:03 Nisêbîn’de DNA örnekleri kaybettirildi, cenazeler verilmedi
09:01 DEM Partili Uçar: Çözümün zemini ‘umut hakkı’ kararıdır
09:00 12 MART 2025 GÜNDEMİ
11/03/2025
23:40 Kürt partilerinden Özerk Yönetim ve Şam arasındaki anlaşmaya destek
23:06 Zelenskiy: ABD'nin Rusya'yı da ikna etmesi gerekiyor
22:36 Tişrîn Barajı’nın çevresi bombalanıyor
22:16 Hewag’ta gençler Newroz’u kutladı
21:54 NATO üyesi 30 ülkenin genelkurmay başkanları Paris’te bir araya geldi
21:44 ABD: Ukrayna barış müzakerelerine başlamayı kabul etti
21:35 Erdoğan: Anlaşma Suriye’nin güvenliğine ve huzuruna hizmet edecek
21:25 Hewlêr’de 4.8 büyüklüğünde deprem
21:18 Hêlîn Ümit: Ateşkes ilan ettik, Erdoğan sorumluluk üstlenmeli