Çölleşme ve Kuraklık Günü: Dünya yok oluşa gidiyor

img
İZMİR - Ekolojik tahribat nedeniyle dünya kuraklık ve çölleşme riskiyle karşı karşıya. Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Halime Şaman, kuraklığın insanlara kıtlık olarak geri döneceği ve tüm yaşamı değiştireceği uyarısında bulundu. 
 
Dünyayı yok oluşa götüren ekolojik talanın en büyük etkileri arasında yer alan çölleşme ve kuraklık, son yıllarda yaşanan ormansızlaşma ile birlikte kendisini daha da hissettiriyor. Özellikle kömürlü termik santraller ve yoğun fosil yakıt kullanımı atmosferdeki karbon oranını arttırırken, bunun sonucu ise küresel ısınma olarak milyarca insanı doğrudan etkiliyor. 
 
Birleşmiş Milletler (BM) 1994 yılında bu duruma dikkat çekmek amacıyla 17 Haziran'ı "Dünya Çölleşme ve Kuraklık Günü" ilan etti. Fakat küresel şirketler ve devletler çölleşmeyi arttıracak adımlar atmaktan hiç vazgeçmedi. Özellikle son 5 yılda Brezilya Yağmur Ormanları’nın kesilmesiyle başlayan süreç tüm dünyayı ciddi bir kuraklık riskiyle karşı karşıya bıraktı. Bu yıl başında Fransa ve Almanya'dan yapılan açıklamalara göre yer altı suları kururken, iki ülkede kuraklık yaşama tehlikesi altına girdi.
 
OLAĞANÜSTÜ SICAKLAR GELİYOR
 
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Doğu Büyük Okyanus yüzey sularının sıcaklığındaki büyük salınımların ve bunun sebep olduğu atmosferik olaylar olarak tanımlanan El Nino'nun başlayacağı uyarısında bulundu. Önümüzdeki aylarda görülmemiş rekor sıcaklıkların yaşanabileceği uyarısında bulunan WMO, Temmuz ve Ağustos itibariyle tüm dünyanın El Nino etkisine gireceğini bildirdi. Kasırgaların ve kuraklığın artacağı bu dönemler için uzmanlar şimdiden uyarıyor. El Nino etkisini 2023 sonbahar mevsimi, 2023/2024 kış mevsimi ve 2024 yaz mevsiminde görülecek. 2024 yazında ise rekor sıcaklar görülecek ve orman yangınları riski yükselecek.
 
Türkiye ve Kurdistan'da ise hız kesmeden devam eden ekolojik talan tüm bölgeyi çölleşme ile yüz yüze bıraktı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün Mayıs 2022-Nisan 2023 kuraklık riski haritasına göre birçok il çok şiddetli ve olağanüstü kurak olarak görünüyor. Özellikle ekolojik talanın yoğun olduğu Kuzey Marmara, Muğla ve çevresi, Mereş, Dîlok, Mersin, Hatay ve Adana olağanüstü kurak bölgeler arasında.
 
BARAJLAR KURUDU
 
Bu bölgelerde ciddi bir kuraklık yaşanırken barajların doluluk oranı düştü, bazı kentlerde su kullanımı kısıtlamaları geldi. Çanakkale'de kentin içme ve kullanma suyunu sağlayan tek baraj olan Atikhisar Barajı'nda yaşanan kuraklık nedeniyle barajdaki su miktarı 28 milyon metreküp seviyesine kadar düştü. Bu durum karşısında Çanakkale Belediyesi ise 2 Mart tarihinde aldığı encümen kararıyla su tüketimine kısıtlamalar getirdi ve süresini 31 Ağustos tarihine kadar uzattı. Yine Balıkesir Büyükşehir Belediyesi de il merkezinin içme ve kullanma suyu kaynağı olan İkizcetepeler Barajı'nın doluluğunun geçen yıla göre yüzde 50,45'ten yüzde 28,94'e düşmesi nedeniyle tasarruf çağrısında bulundu.
 
GÖLLER YOK OLDU
 
Yine kuraklığın etkisiyle göller ve derelerde kururken, uzmanlar bu yaz ciddi su sorunu yaşanacağı uyarılarında bulundu. Manisa'da bulunan Marmara Gölü tamamen kururken Aydın'da bulunan Bafa Gölü ciddi bir kuruma riski ile karşı karşıya. Wan Gölü'nde su seviyesini düşüren kuraklık yaban kuşlarının konaklama alanı olan sazlıkları da olumsuz etkiliyor. Öte yandan Konya'nın Karapınar ilçesindeki Meke Gölü'nün kuraklık sorununu baş gösteriyor. 9 bin yıl önce volkanik patlama ile oluşan ve 'Dünyanın nazar boncuğu’ olarak tanımlanan göl yavaş yavaş kuruyor. Daha önce 12 metre derinliğinde su bulunan Meke Gölü, yıllardır süren kuraklık sonucu yer altı su seviyesinin sürekli düşmesi nedeniyle kurudu. Mayıs ve Haziran ayındaki yağışlar nedeniyle sadece bir miktar su oluştu.
 
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
 
Yaşanan kuraklığı, nedenlerini ve sonuçlarını Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Halime Şaman ile konuştuk.
 
Kuraklık sorununu soyut hale getirmek için “iklim krizi” denildiğini kaydeden Şaman, yaşananın bir iklim değişikliği olduğunu vurguladı. Bunu tetikleyenin de kontrol edilemez para hırsı, kışkırtılmış tüketim ve kaynakların hızla yok edilmesi olduğunun altını çizen Şaman, "Şu an bulunduğumuz Akbelen'de bir mücadele sürüyor. Kuraklığın önündeki en önemli yutak alanlarından birisi olan Akbelen'deyiz. Buradaki mücadelenin nedeni havayı, toprağı, yeraltı su kaynaklarını kirleten termik santrallere kömür çıkarmak istiyorlar. Buranın altında bir kömür madeni olduğunu söylüyorlar. Oysa ki araştırmalar buradaki kömürün bir maden olarak tanımlanmayacak bir yapıda olduğunu söylüyor. Muhtemelen teşvik ve imtiyazlarla ormanları yok ediyorlar" dedi.
 
ÇÖLLEŞME, KITLIK, ORMAN YANGINLARI
 
Doğanın kendini yenileyeceği imkanlardan yoksun kalmasının, insanlara kıtlık ve gıdaya erişim eşitsizliği olarak geri döneceğini belirten Şaman, bu kuraklığın sonucunda Türkiye'yi orman yangınlarının da beklediğini dile getirdi. Kuraklık ve nem oranının düşmesinin 2021 yılında 11 gün boyunca sönmeyen yangınlara neden olduğunu anımsatan Şaman, "Orman yangını olduğu zaman yutak alanı azalır ve bu birbirini tetikleyen bir kısır döngüye dönüşür. Kuraklığın ortaya çıkması demek sulak alanlardaki habitatın yok olması ya da çeşitliliğin azalması demek. Birbirinin varlığının sürdürmesine yardımcı olan yaşamların türlerinin azalması ve canlılığının yok olmasıyla ilgili bir çölleşme sürecini getirecek" diye belirtti.
 
'TÜM YAŞAMI ETKİLEYEBİLİR'
 
Bu duruma karşı insanlara çok iş düştüğünü kaydeden Şaman, sokağın hareketlenmesi ve yaşama kast eden politikalara karşı durmak gerektiğinin altını çizdi. Şaman, "Kuraklık tüm yaşamı değiştirebilecek bir süreci tetikleyebilir. Yaşamın döngüsü için su vazgeçilmez ama buna erişemiyorsunuz. Yani şu an musluğu açıp içtiğiniz suyu belki ileride parayla satın alamayacaksınız. Bu bizi yok edecek bir süreç. Kuraklığa karşı yaptığımız çağrılar farkındalık yapmak anlamında kıymetli. Ama kuraklığın kim tarafından yaratıldığı deşifre edilmeden buna karşı bir farkındalık yaratmanın anlamı yok. Bizim deşifre etmeye ihtiyacımız var" diye konuştu.
 
MA / Tolga Güney
 

Diğer başlıklar

14:16 Birçok kentte halk toplantıları: Zaman demokrasiyi inşa zamanıdır
14:15 Suriye'de mutabakatla herkes kazandı
13:39 Bakırhan: Suriye'deki mutabakat metni Öcalan’ın çağrısına uygun
13:10 İstanbul’da deklerasyon açıklandı: Newroz halkların özgür ve eşit yaşama iradesidir CANLI
12:32 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Özgürlük müjdesini büyütelim
Bakırhan: Barış türkülerimizi İmralı’ya ulaştıralım
12:21 Bu yılın stranı hazır: Newroz a Azadî
12:19 Meclis'e 9 vekil için fezleke gönderildi
12:11 Koçyiğit: QSD'nin anlaşması Alevi kıyımını durdurmada önemli bir adım
12:10 Gazeteci Yadigar Aygün: Medyada kadınlara alan verilmemeye çalışılıyor
12:07 Abdullah Öcalan'ın avukatları İmralı'ya gitmek için başvurdu
11:57 Dünya basınında QSD ve Suriye geçici yönetimi anlaşması
11:56 Kayyım tarafından toplatılan konteynerlerin belediyeye zararı: 6 milyon 112 bin TL
11:56 QSD’den Tişrîn ve Qereqozak açıklaması: Saldırılar arttı
11:39 Kayyım yolları ne yapıyor ne yaptırıyor
11:31 Arap devletlerinden QSD-Şam anlaşmasına destek
11:29 KYK yurdunda kalan öğrenciler: Ekmek arası ekmek yiyecek durumda geldik
11:19 2025 Newrozu deklarasyonu: Özgürlük ve barış iradesine sahip çıkalım
11:14 Ferhad Şamî: Amacımız savaşı durdurmaktır
10:37 Bafil Talabani: Anlaşma Suriye'de ortak yaşamı ve dayanışmayı güçlendirecek
10:00 Salih Müslim anlaşmanın detaylarını anlattı: Hep beraber yöneteceğiz
09:51 Wanlılar: Öcalan'ın çağrısı yüz yıllık fırsattır, iyi değerlendirilmeli
09:49 Dr. Konak: Ukrayna-Rusya arasında 'barış' imzalatma girişimi yeni bir savaşın hazırlığı
09:35 PYD Eşbaşkanı: Komiteler oluşturulacak ve maddeler konuşulacak
09:32 Çocukları katledilen anneler: Şimdi sıra devlette
09:29 Dr. Peköz: Sürecin ilerlemesi için devlet cesurca politik sorumluluk almalı
09:24 Meteoroloji'den sağanak ve sıcaklık uyarısı
09:23 Gever Barış Anneleri: Öcalan özgür olmalıdır
09:13 Buluşmalarda hangi talepler öne çıkıyor?
09:12 Kayyım; imar, altyapı, kültür, dil ve kadın çalışmalarını rafa kaldırdı
09:11 Kürt dil derneklerinden çağrıya destek
09:09 Babaoğlu'nun kaybedilmesinin üzerinden 31 yıl geçti: Mezar yeri açıklansın
09:09 Demirel: 'Umut hakkı' sürecin temel taşlarından biridir
09:02 Newroz halkı
09:00 11 MART 2025 GÜNDEMİ
08:50 CHP’li 2 belediyeye operasyon: 32 gözaltı
00:46 Anlaşmanın ilk şartı ne oldu?
10/03/2025
23:50 Bismil’de coşkulu Newroz kutlaması
23:32 Direniş sonucu öğrenciler yurda geri alındı
21:48 QSD Suriye geçici yönetimi ile anlaştı
21:25 Fuego Yanardağı patladı
20:28 Silopiya'da polis şiddeti
20:04 İstanbul’da kadın cinayeti
18:29 Sirrin’e SİHA saldırısı: 1 çocuk katledildi
18:11 Emekli polis, evli olduğu kadını katletti
17:40 Tişrin Barajı çevresi bombalanıyor
17:34 Aziz Köylüoğlu için Silêmaniye’de anma
16:37 Babacan: Barış için yol haritası olmalı
Bakırhan: Çağrı artık somut adımlara dönmeli
16:29 Kurtulmuş: Meclis sorumluluğunu yerine getirecek
16:21 Uçar: Çağrının yaşam bulması için yasal düzenlemeler yapılmalı
14:22 İzmir Barış Forumu: Meclis toplanmalı, komisyon kurulmalı
14:08 Bayındır: Meclis artık adım atmalıdır
14:07 Suriye’deki Alevi katliamlarına tepki: Bu bir soykırımdır
14:03 Ekolojistlerden 'halk için iklim kanunu' çağrısı
13:56 Madde madde R Tipi'ndeki ihlaller
13:48 Antalya’da kadın katliamı
13:30 Birçok kentte 'Barış ve Demokratik Toplum' buluşması
13:25 Eski kurşun fabrikasının atıkları izinsiz ilçeye döküldü
13:14 Şirnex'te şüpheli kadın ölümü
13:03 CHP'den çözüme destek: Paket hazırlıyoruz, yasal düzenleme yapılmalı
13:02 SOHR: Suriye'de 973 sivil katledildi
12:54 Dil kurumlarından çağrıya destek: Kürtçe eğitim dili olmalı
12:34 Ekolojistler 'İklim Kanun Teklifi'nin geri çekilmesini istedi
12:09 Gazeteci Serpil Ünal: Şiddet ortamında gerçekleri belgeliyoruz
12:06 Halise Aksoy’a verilen cezada tek gerekçe tanık beyanları
12:00 Wan'da seçilmişler toplandı: Her koşulda halka hizmet edeceğiz
11:31 DEM Parti-EMEP görüşmesi: Tecrit kaldırılmalı, iktidar adım atmalı
10:50 Suriye'deki saldırıları anlattı: Sünnilere silah dağıtıldı
10:39 8 Mart mitingine katılan kadınlar: Adım atma sırası devlette
10:30 2025 Newrozu şiarı belli oldu
10:05 DEM Parti ve EMEP görüşmesi başladı
09:57 MEB'den ‘cinsiyet eşitliği’ dersine tepki: Mümkün değil
09:34 Kadın katili Yıldız'a 'sadakat' indirimi
09:30 Tutsak yakınları: El ele vererek barışın önündeki engelleri kaldıralım
09:05 İnsan hakları savunucularına göre ilk adım: Hasta tutsaklar
09:04 ALİM-DER üyeleri: Saldırılar durmalı, devlet adım atmalı
09:03 Beluc aktivist: Kürtlerin mücadelesi bize ilham oluyor
09:01 2637 yıllık özgürlük ateşi
09:00 10 MART 2025 GÜNDEMİ
09/03/2025
21:20 Mazlum Ebdî’den Colani’ye: Katliamların arkasındakiler hesap vermeli
20:53 Şam iktidarına bağlı gruplardan Şêxmeqsûd’daki kontrol noktalarına saldırı
20:04 Pirsûs’ta 8 Mart Kadın Parkı’nın açılışı yapıldı
19:49 Merve Nur Yararlık’ı katleden fail gözaltına alındı
19:35 EGEÇEP yeni yönetimini belirledi
19:26 Latmos Dağları için kampanya başlatıldı
19:22 8 Mart’tan gözaltına alınanlar serbest
18:44 İzmir'de militarizm paneli: Erkek ideolojisine dayanıyor
17:56 BM’den Suriye’deki katliamlara ilişkin açıklama
16:42 DEM Parti Çewlig ve Eskişehir il kongrelerini gerçekleştirdi
16:16 Amed’den Öcalan’ın çağrısına destek: Meclis’te komisyon kurulsun
15:57 ‘Barış ve Demokratik Toplum İçin Halk Buluşmaları’ başladı
15:31 Antalya S Tipi Cezaevi’ndeki tutsaklardan tarihi çağrıya destek
15:21 Wan’daki 8 Mart mitingi ‘jin, jiyan, azadî’ sloganıyla sona erdi
15:10 Suriye’deki katliamlara tepki: Sorumlu HTŞ’yi destekleyenler
15:09 DEM Parti Sözcüsü: Devlet artık adım atmalı
15:05 3 Kürt kadına verilen idam cezalarının durdurulması için çağrı
14:59 Bakırhan: Öcalan devletin inkarcı yaklaşımına ‘dönüş’ diyor
14:46 Tülay Hatimoğulları: Öcalan’ın mücadelesini sahipleniyoruz
14:19 Amed’de 'Kürt Dili Kadın Meclisi' ilan edildi
14:09 Öcalan’dan Wan halkına mesaj: 14’te 14 yapan iradeye saygı duyuyorum
13:02 Wan’daki 8 Mart mitinginde Abdullah Öcalan’ın posterleri açıldı
12:52 Bahçeli’den PKK’nin ateşkes ilanı ile ilgili açıklama
12:13 Wan’da 8 Mart mitingi: Özgürlüğü kadınlar sağlayacak
10:55 Dünyaca ünlü filozof Morin’den Öcalan’ın çağrısına destek
10:50 Feminist Gece Yürüyüşü sonrası gözaltına alınanlar serbest
10:00 Newroz kutlanacak merkezler belli oldu
09:42 Jin dergi ‘İsyan ediyor özgürlüğe yürüyoruz’ kapağıyla çıktı
09:33 Amed’de silahlı saldırıda bir kadın katledildi
09:24 Abdullah Öcalan’ın mesajını alan kadınlar: Sorumluluğumuzun farkındayız
09:09 Özgür Amed: Öcalan Gordion Düğümü'nü çözüyor
09:06 Sit alanını sular altında bırakacak projeye karşı hukuki süreç başlatılacak
09:05 Botanlı kadınlar: Abdullah Öcalan bir an önce özgür olmalı
09:04 Barış Anneleri: Çözüm için Öcalan ve tutsaklar cezaevinden çıkmalı
09:03 PKK’li Gulan’ın kardeşi: Öcalan'a güveniyoruz, özgürlük olacak
09:02 Eko Jin'de tüm kararlar ortak alınacak
09:00 9 MART 2025 GÜNDEMİ
08/03/2025
23:56 Abdullah Öcalan’ın 8 Mart mesajı Avrupa kentlerinde coşkuyla karşılandı
23:12 Kadıköy Belediye Meclis Başkanvekili Ahmet Kurtuluş için gözaltı kararı
22:57 Jineolojî Dergisi 10’uncu yılını kutladı
22:31 Feminist Gece Yürüyüşü sonrası kadınlara gözaltı
21:25 Binlerce kadın Feminist Gece Yürüyüşü'nde: Bijî tekoşîna jinan
20:49 Êlih’te şüpheli ölüm
20:37 Kuzey ve Doğu Suriye’de 35 partiden çağrı: Suriye’de çözüm diyalogdan geçer
20:28 Hamaney: İran dayatmaları kabul etmeyecek
20:26 Nurdağı’nda deprem
20:21 DEM Parti, AKP ve MHP ile Meclis’te görüşecek
19:51 Fidan ve beraberindeki heyet Amman’a gidiyor
19:39 DEM Parti eş genel başkanları: Suriye’deki Alevi katliamı durdurulmalıdır
19:35 Cezaevinde tutulan kadınlara 10-14 Mart’ta açık görüş hakkı
18:56 Kadınlar engel tanımadı: Özgürlüğe kadar bu isyan bitmeyecek
18:51 DEM Parti Gençlik Meclisi: Zaman sorumluluk alma ve öncülük etme zamanı
18:20 KCK: Alevilere yönelik katliamı kınıyoruz, çözüm demokratik ulus sistemi
17:57 Kayıp öğretmenin cenazesi bulundu
17:54 CHP Hatay sınırına heyet gönderecek
17:18 Tişrîn’deki nöbetin 60’ıncı gününde 8 Mart kutlandı
17:09 Kadınlar şiddetsiz, savaşsız, bir dünya talebiyle sokakta
16:57 Kuzey ve Doğu Suriye’de 8 Mart coşkusu
16:52 Çermûg’da 2 aile arasında silahlı kavga: 3 ölü
16:45 Dêrazor’da üst düzey DAİŞ’li yakalandı
16:43 Mersin Din Alimleri: Herkes sürece katkı sunmalı
16:26 Katledilen Feray Şahin'in adı yaşatılacak
16:02 Kadınlar özgürlük talebiyle alanları doldurdu
15:52 Kayıp yakınları 3 kentten adalet talep etti
15:49 Werîşe Muradî’den kadınlara 8 Mart mektubu
15:27 70 hasta kadın tutsağın sağlık durumu
15:20 Êlih’te kadınlar Abdullah Öcalan’ın özgürlüğünü haykırdı
14:43 Halide Türkoğlu: Çağrının gerekliliğini yerine getireceğiz
Ayla Akat Ata: Barışı biz örgütleyeceğiz
14:37 Nisêbîn'de coşkulu miting: Kadın mücadelesi demokratik toplumun anahtarıdır
14:33 Alevi katliamları protesto edildi
14:32 Tutsak kadınlardan 8 Mart mesajı: Yaşasın özgürlük mücadelemiz
14:02 Dêrsim'de 8 Mart: Demokratik toplumu kadınlar inşa edecek