Çölleşme ve Kuraklık Günü: Dünya yok oluşa gidiyor

img
İZMİR - Ekolojik tahribat nedeniyle dünya kuraklık ve çölleşme riskiyle karşı karşıya. Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Halime Şaman, kuraklığın insanlara kıtlık olarak geri döneceği ve tüm yaşamı değiştireceği uyarısında bulundu. 
 
Dünyayı yok oluşa götüren ekolojik talanın en büyük etkileri arasında yer alan çölleşme ve kuraklık, son yıllarda yaşanan ormansızlaşma ile birlikte kendisini daha da hissettiriyor. Özellikle kömürlü termik santraller ve yoğun fosil yakıt kullanımı atmosferdeki karbon oranını arttırırken, bunun sonucu ise küresel ısınma olarak milyarca insanı doğrudan etkiliyor. 
 
Birleşmiş Milletler (BM) 1994 yılında bu duruma dikkat çekmek amacıyla 17 Haziran'ı "Dünya Çölleşme ve Kuraklık Günü" ilan etti. Fakat küresel şirketler ve devletler çölleşmeyi arttıracak adımlar atmaktan hiç vazgeçmedi. Özellikle son 5 yılda Brezilya Yağmur Ormanları’nın kesilmesiyle başlayan süreç tüm dünyayı ciddi bir kuraklık riskiyle karşı karşıya bıraktı. Bu yıl başında Fransa ve Almanya'dan yapılan açıklamalara göre yer altı suları kururken, iki ülkede kuraklık yaşama tehlikesi altına girdi.
 
OLAĞANÜSTÜ SICAKLAR GELİYOR
 
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Doğu Büyük Okyanus yüzey sularının sıcaklığındaki büyük salınımların ve bunun sebep olduğu atmosferik olaylar olarak tanımlanan El Nino'nun başlayacağı uyarısında bulundu. Önümüzdeki aylarda görülmemiş rekor sıcaklıkların yaşanabileceği uyarısında bulunan WMO, Temmuz ve Ağustos itibariyle tüm dünyanın El Nino etkisine gireceğini bildirdi. Kasırgaların ve kuraklığın artacağı bu dönemler için uzmanlar şimdiden uyarıyor. El Nino etkisini 2023 sonbahar mevsimi, 2023/2024 kış mevsimi ve 2024 yaz mevsiminde görülecek. 2024 yazında ise rekor sıcaklar görülecek ve orman yangınları riski yükselecek.
 
Türkiye ve Kurdistan'da ise hız kesmeden devam eden ekolojik talan tüm bölgeyi çölleşme ile yüz yüze bıraktı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün Mayıs 2022-Nisan 2023 kuraklık riski haritasına göre birçok il çok şiddetli ve olağanüstü kurak olarak görünüyor. Özellikle ekolojik talanın yoğun olduğu Kuzey Marmara, Muğla ve çevresi, Mereş, Dîlok, Mersin, Hatay ve Adana olağanüstü kurak bölgeler arasında.
 
BARAJLAR KURUDU
 
Bu bölgelerde ciddi bir kuraklık yaşanırken barajların doluluk oranı düştü, bazı kentlerde su kullanımı kısıtlamaları geldi. Çanakkale'de kentin içme ve kullanma suyunu sağlayan tek baraj olan Atikhisar Barajı'nda yaşanan kuraklık nedeniyle barajdaki su miktarı 28 milyon metreküp seviyesine kadar düştü. Bu durum karşısında Çanakkale Belediyesi ise 2 Mart tarihinde aldığı encümen kararıyla su tüketimine kısıtlamalar getirdi ve süresini 31 Ağustos tarihine kadar uzattı. Yine Balıkesir Büyükşehir Belediyesi de il merkezinin içme ve kullanma suyu kaynağı olan İkizcetepeler Barajı'nın doluluğunun geçen yıla göre yüzde 50,45'ten yüzde 28,94'e düşmesi nedeniyle tasarruf çağrısında bulundu.
 
GÖLLER YOK OLDU
 
Yine kuraklığın etkisiyle göller ve derelerde kururken, uzmanlar bu yaz ciddi su sorunu yaşanacağı uyarılarında bulundu. Manisa'da bulunan Marmara Gölü tamamen kururken Aydın'da bulunan Bafa Gölü ciddi bir kuruma riski ile karşı karşıya. Wan Gölü'nde su seviyesini düşüren kuraklık yaban kuşlarının konaklama alanı olan sazlıkları da olumsuz etkiliyor. Öte yandan Konya'nın Karapınar ilçesindeki Meke Gölü'nün kuraklık sorununu baş gösteriyor. 9 bin yıl önce volkanik patlama ile oluşan ve 'Dünyanın nazar boncuğu’ olarak tanımlanan göl yavaş yavaş kuruyor. Daha önce 12 metre derinliğinde su bulunan Meke Gölü, yıllardır süren kuraklık sonucu yer altı su seviyesinin sürekli düşmesi nedeniyle kurudu. Mayıs ve Haziran ayındaki yağışlar nedeniyle sadece bir miktar su oluştu.
 
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
 
Yaşanan kuraklığı, nedenlerini ve sonuçlarını Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü Halime Şaman ile konuştuk.
 
Kuraklık sorununu soyut hale getirmek için “iklim krizi” denildiğini kaydeden Şaman, yaşananın bir iklim değişikliği olduğunu vurguladı. Bunu tetikleyenin de kontrol edilemez para hırsı, kışkırtılmış tüketim ve kaynakların hızla yok edilmesi olduğunun altını çizen Şaman, "Şu an bulunduğumuz Akbelen'de bir mücadele sürüyor. Kuraklığın önündeki en önemli yutak alanlarından birisi olan Akbelen'deyiz. Buradaki mücadelenin nedeni havayı, toprağı, yeraltı su kaynaklarını kirleten termik santrallere kömür çıkarmak istiyorlar. Buranın altında bir kömür madeni olduğunu söylüyorlar. Oysa ki araştırmalar buradaki kömürün bir maden olarak tanımlanmayacak bir yapıda olduğunu söylüyor. Muhtemelen teşvik ve imtiyazlarla ormanları yok ediyorlar" dedi.
 
ÇÖLLEŞME, KITLIK, ORMAN YANGINLARI
 
Doğanın kendini yenileyeceği imkanlardan yoksun kalmasının, insanlara kıtlık ve gıdaya erişim eşitsizliği olarak geri döneceğini belirten Şaman, bu kuraklığın sonucunda Türkiye'yi orman yangınlarının da beklediğini dile getirdi. Kuraklık ve nem oranının düşmesinin 2021 yılında 11 gün boyunca sönmeyen yangınlara neden olduğunu anımsatan Şaman, "Orman yangını olduğu zaman yutak alanı azalır ve bu birbirini tetikleyen bir kısır döngüye dönüşür. Kuraklığın ortaya çıkması demek sulak alanlardaki habitatın yok olması ya da çeşitliliğin azalması demek. Birbirinin varlığının sürdürmesine yardımcı olan yaşamların türlerinin azalması ve canlılığının yok olmasıyla ilgili bir çölleşme sürecini getirecek" diye belirtti.
 
'TÜM YAŞAMI ETKİLEYEBİLİR'
 
Bu duruma karşı insanlara çok iş düştüğünü kaydeden Şaman, sokağın hareketlenmesi ve yaşama kast eden politikalara karşı durmak gerektiğinin altını çizdi. Şaman, "Kuraklık tüm yaşamı değiştirebilecek bir süreci tetikleyebilir. Yaşamın döngüsü için su vazgeçilmez ama buna erişemiyorsunuz. Yani şu an musluğu açıp içtiğiniz suyu belki ileride parayla satın alamayacaksınız. Bu bizi yok edecek bir süreç. Kuraklığa karşı yaptığımız çağrılar farkındalık yapmak anlamında kıymetli. Ama kuraklığın kim tarafından yaratıldığı deşifre edilmeden buna karşı bir farkındalık yaratmanın anlamı yok. Bizim deşifre etmeye ihtiyacımız var" diye konuştu.
 
MA / Tolga Güney
 

Diğer başlıklar

09:39 Sebahat Tuncel: Sembolik adım atıldı, hukuki ve demokratik alan açılmalı
09:32 Saliha Aydeniz: Silahların yakılması yeni bir mücadelenin başlangıcı
09:30 Genel İş yöneticileri tahliye oldu
09:29 Yangın nedeniyle 2 mahalle tahliye edildi
09:07 Ünsal: Demokratik siyaset için anayasal düzenlemeler yapılmalı
09:06 Tarihi törene tanıklık edenler umutlu: Sorumluluk herkeste
09:04 Kalp krizi geçiren hasta tutsağın tahliyesi için yeni başvuru
09:04 Yazar Karakuş: Hukuksal reform yapılırsa süreç ilerler
09:02 Zîlan Katliamı'nın üzerinden 95 yıl geçti
09:01 Botanlılar Meclis'te düzenleme bekliyor
09:00 12 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:48 Özgürlük öncüleri ateşin ışığıyla 'yeniden doğuşa' adım attı
07:55 Tetwan'da coşkulu konser
11/07/2025
23:24 Yakılan silahlar Casenê Mağarası’nda muhafaza edilecek
23:04 Halk buluşmaları: Devlet bir an önce somut adım atmalı
22:54 Mersin’de gençlerden havai fişekli kutlama
22:44 13 yıl aradan sonra tahliye edildi: Önderliğe güvenelim
21:45 Mesud Barzani: Uygun şartlar oluşursa Öcalan ile görüşme gerçekleşebilir
21:23 İmamoğlu: Sürece yapıcı desteğimiz sürecek
20:44 Agirî’de ‘Kadın Kurtuluş İdeolojisi’ atölyeleri sürüyor
20:36 Gerok MA Agirî’de çocukları eğlendirdi
20:26 İran'da 3 tutsak idam tehdidi altında
19:48 Danıştay’dan ‘Barış Akademisyenleri geri dönmeli’ kararı
19:43 Fransa’da X'e 'algoritma' soruşturması açıldı
19:36 İmralı Heyeti üyesi Pervin Buldan: Her iki taraf açısından da büyük bir kararlılık var
19:29 Bafil Talabani: PKK’nin yeni bir dönem başlatma kararı tarihi bir adımdır
19:23 Neçirvan Barzani: Üzerimize düşen her şeyi yapmaya hazırız
19:01 AİHM kararı sonrası mahkemeye tahliye başvurusu
18:50 Semsûr Belediye Başkanvekilliğine Ufuk Bayır seçildi
18:44 Besê Hozat: Çok netiz
18:18 Wan’da bir akademisyen tutuklandı
18:09 Fabrika patlamasında 4 kişiye ceza
18:05 Bakan Tunç: Bundan sonra çok işimiz var
17:59 30 yıllık tutsak Erdem’in tahliyesi 2’nci kez ertelendi
17:49 DEM Parti Eş Genel Başkanları: PKK'nin töreni demokratik ve özgür yaşama davettir
17:44 Sivas’ta toprak kayması: 2 işçi göçük altında kaldı
17:26 Erdoğan: Atılan adımın hayırlara vesile olmasını diliyorum
16:49 Davutoğlu: Yapmamız gereken yeni döneme öncülük etmek
16:23 Özel'den ilk açıklama: Süreç Meclis'te hızlı ve kararlı adımlarla yönetilmelidir
16:03 Leman Dergisi Yazı İşleri Müdürü gözaltına alındı
16:01 Kurtulmuş: Komisyonla ilgili çalışmalarımızın sonuna geldik
15:45 Silah yakma törenine katılanların isimleri
15:42 Tahliye olan Fikret Ataş: Önemli olan toplumsal özgürlük
15:33 Fis Ovası'nda tarihi anlara tanıklık
15:27 Tarihi törenin Amed'de yankısı: Silah bırakanlar için anayasal güvence istiyoruz
15:21 Dünya basının gündemi tarihi tören
15:20 Harun Karay için kurulan taziyeye ziyaret
15:11 Barış Anneleri: Devletin bahanesi kalmadı, adım atılsın
14:53 Beylikdüzü Belediye Başkanı Çalık hastaneden cezaevine gönderildi
14:53 30 yıllık tutsak: Artık devletin somut adım atması lazım
14:47 Neçirvan Barzani: Önemli ve sevindirici bir adım
14:15 ÇHD’den Alevi katliamları hakkında suç duyurusu
14:02 Tarihi töreni ekranların başında izlediler
14:00 İşte silah yakma töreninin görüntüleri
13:13 Tarihi törenin ayrıntıları: Yasal düzenlemelere ihtiyaç var
13:06 AKP Sözcüsü Çelik: Kritik eşik aşılmıştır
13:00 Tarihi gün: Barış ve Demokratik Toplum Grubu silahları imha etti
12:45 Besê Hozat da tarihi törende
12:45 Bahçeli: PKK'nin kurucu önderi sözünü tuttu
12:39 Tarihi törenden ilk görüntüler
12:20 Tarihi töreni izleyen heyet alandan çıkış yaptı
11:49 Barış ve Demokratik Toplum Grubu: Silahlarımızı özgür irademizle imha ediyoruz
11:16 Törenin adresi: Şikefta Casenê
11:06 UCM: Sudan’da insanlığa karşı suç işleniyor
11:01 DBP, HDK ve DEM Parti heyeti tören alanında
10:45 Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yiğit Bulut yaşamını yitirdi
10:33 Halk ‘Barış ve Demokratik Toplum Grubu’nu bekliyor!
10:16 Halk maden ocağı araçlarını beldeden çıkardı
09:50 Uluslararası delegasyon tören alanına hareket etti
09:08 Trump Kanada’ya yüzde 35 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı
09:04 Tunç Soyer: İktidarın sillesini yiyenler ortaklığı büyütmeli
09:04 'Sahtecilik' tespit edilen Cengiz Holding projesini yargıya taşıyacaklar
09:03 33 'Düş Yolcusu' etkinliklerle anılacak: Birleşik zeminde buluşalım
09:03 YSP Eş Genel Sözcüsü Asena: Yeni bir mücadele süreci başlıyor
09:02 Halk buluşmaları: Çözüm isteniyorsa demokratik adımlar atılmalı
09:02 Emekliler düşük zamma tepkili: Yapılan zulümdür
09:01 Bozan: Sürecin yeni aşamasında Meclis'e tarihi görev düşüyor
09:01 Ömrünün 30 yılı cezaevinde geçti: Samimiyet için hasta tutsaklar bırakılmalı
09:01 Kobanê Davası’nda savunma kitabı: Jin Jiyan Azadî
09:00 Verem hastası tutsağa 3 yıldır kelepçeli muayene dayatılıyor
09:00 11 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
07:49 Tarihin akışının değiştiği ana doğru yol almak
07:44 Töreni izleyecek heyet Süleymaniye yolunda
10/07/2025
23:17 Halk buluşmaları sürüyor: Bu süreç halkın sürecidir
22:48 Festivalin 14’üncü günü kadın ve çocuklara adandı
22:20 Siyasi partilerden Barrack’ın açıklamalarına tepki
21:03 Törene katılacak heyetten açıklama: Tarihi ana tanıklık edeceğiz
20:53 ‘Beşler’ anıldı
20:16 Hesendîn yaylasına dayanışma ziyareti: Direnişimizi büyütelim
20:09 DEM Parti ekolojistlerle buluştu
20:02 Törene katılacak heyet sınırdan geçti
19:59 Dêrsim’de uyuşturucu ve şiddete karşı yürüyüş
19:39 Riha’da Sit alanının kooperatiflere peşkeş çekilmesi protesto edildi
19:07 Ali İsmail Korkmaz darp edildiği sokakta anıldı
18:50 Agirî’de ‘Kadın Kurtuluş İdeolojisi’ atölyeleri
18:32 Törene katılacaklar Cizîr’den zılgıtlarla uğurlandı
18:17 Meclis 10 gün boyunca ara vermeden çalışacak
18:04 Lazkiye yangını büyüyor, konvoylar yola çıktı
18:00 Ege'de 3 kentte yangın
17:53 Yargıtay TTB Merkez Konseyi kararını bozdu
17:45 Danıştay Harmandalı kararını verdi: Depolama durdurulacak
17:41 Mağdur yakınları: En ağır şekilde cezalandırılsın
17:25 Adıyaman Belediye Başkanı Tutdere görevden uzaklaştırıldı
17:12 Ağuçan’da aşure pay edildi: Doğamız kutsalımızdır
17:04 11 yıl sonra tahliye edilen ağır hasta tutsak Aşa’ya coşkulu karşılama
17:01 Amed’den yola çıkanlar: Yarın yeni bir aşamaya geçilmiş olacak
17:00 Fens davasında tutsakların savunma yapmasına izin verilmedi
16:55 Yusuf Akın'ı öldüren askerler aklandı!
16:51 Gazeteci Hividar Önver ifade verdi
16:21 30 yıl sonra tahliye oldu: Mücadeleye devam edeceğiz
15:40 Abdullah Okur’un taziyesine kitlesel ziyaret
15:25 PKK’nin töreni için yola çıkan gazeteciler: Tarihi anlara tanıklık edeceğiz
14:34 İşkenceyle katledilen Kocakaya’nın ailesine ceza
14:18 İzmir’de belediye işçilerinden işten çıkarmalara karşı eylem
14:05 7 gazeteci için hapis talebi
13:56 Wan TUHAY-DER kongresinde 'görüntülü mesaj' coşkusu
12:20 PKK'nin töreni için Amed'den yola çıktılar
12:17 Gar Katliamı’nda yaşamını yitirenler anıldı
11:56 Amed’de petrol arama ruhsatı 2 yıl uzatıldı
11:47 İran rejiminin artan baskılarına karşı çağrı
11:34 Uşak'taki yangınlar kontrol altına alındı
11:29 Mêrdîn'de şüpheli kadın ölümü
11:20 İnstagram’dan Ajansa Welat’a sansür
10:43 Erdoğmuş: Gerekçe ortadan kalktı, herkese sorumluluk düşüyor
10:33 Tutuklu Beylikdüzü Belediye Başkanı Çalık anjiyoya alındı
10:24 'Devlet süreci uzatmamalı'
10:01 Rusya'dan Ukrayna'ya hava saldırısı: 2 ölü
09:40 Teksas’taki selde yaşamını yitirenlerin sayısı 119’a yükseldi
09:39 Hamas, İsrailli rehineleri serbest bırakmayı kabul etti
09:28 Tahmaz: Öcalan’ın çağrısı demokratik siyasetin görevlerini tarif ediyor
09:23 ÖHD Eş Genel Başkanı: Artık yasal değişiklikler yapılmalı
09:21 AYM kayyım düzenlemesinin iptalini görüşecek
09:19 Hesendîn için direnişteler: Dayanışma bekliyoruz
09:18 26 yıl sonra Öcalan'ın sesini duyan anneler: Umudumuzu büyüttü
09:17 Ali İsmail Korkmaz'ın annesi: Hukuksuzluk canımızı daha çok yakıyor
09:16 Gazeteci Er: Sürecin geleceği hükümetin tutumuna bağlı
09:15 Tokat Cezaevi'nde 8 aydır tedavi edilmeyi bekleyen tutsaklar var
09:14 Francesco Cerasani: Öcalan çağrısıyla yeni bir kapı araladı
09:13 Çatışmalı süreçte 2 çocuğunu yitirdi: Komisyon kurulmalı, adım atılmalı
09:12 KHK’liler 9 yıldır işe iade edilmeyi bekliyor
09:11 Sanatçı Pınar Aydınlar: Barış ve özgürlük tüm ülkenin derdi olmalı
09:10 Mûş Baro Başkanı: Meclis üzerine düşen rolü oynamalı
09:10 Roboskîli anneler: El ele verirsek barış gelir, acılarımız azalır
09:04 Şirnex doğası 10 yeni enerji faaliyetiyle talan edilecek
09:02 Dengbêj Şakiro’nun adı Agirî’de yaşatılacak
09:00 10 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:51 Şile Belediyesi Başkanı Kabadayı gözaltına alındı
08:00 KCK'den Öcalan'ın çağrısına yanıt: İstenilen somut adımı atacağız
07:38 Yüzde 91 engelli ağır hasta tutsak Hasan Aşa tahliye edildi
00:28 AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fahrettin Altun’u görevden aldı