Sosyolog Barış: 74’üncü Ferman Türkiye'nin saldırılarıyla sürüyor

İSTANBUL - Êzidîlere dönük 74’üncü Ferman’ın Türkiye’nin saldırılarıyla sürdüğünü belirten sosyolog Azad Barış, "İnancımız, dinimiz, kültürümüz, dilimiz, müziğimizle her şeyi özgürce yaşamak istiyoruz" dedi. 
 
DAİŞ’in Êzidîlerin yurdu Şengal’e yönelik 2014 yılında gerçekleştirdiği soykırımın üzerinden 9 yıl geçti. 2014 yılının Haziran ayında Irak’ın Musul kentini ele geçiren DAİŞ, 3 Ağustos 2014’te ise Şengal’e yöneldi. KDP güçlerinin geri çekilmesi sonrası Êzidîler savunmasız bırakıldı. DAİŞ saldırıları sonucu Êzidîlere 74’üncü Ferman yaşatıldı. Binlerce Êzidî ya katledildi ya da göç yollarına düştü. Kaçırılan kadın ve çocuklar köle pazarlarında satıldı. 
 
Şengal Dağı’na sığınmayı başaran Êzidîler, 12 HPG’linin Şengal’e ulaşması sonucu kurtulmaya başardı. DAİŞ’in HPG’liler tarafından püskürtülmesinin ardından Yekineyên Parastinên Sivîl (YPG) güçlerinin açtığı insani koridorlar ile Êzidîlerin Kuzey ve Doğu Suriye’ye geçişi sağlandı. 
 
74’üncü Ferman’ın ardından Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye’nin baskısıyla Irak hükümeti ve KDP yönetimindeki Federe Kurdistan Bölgesel hükümeti arasında imzalanan Şengal Anlaşması’yla, Êzidîler yeniden hedef alındı. Anlaşma sonrası Türkiye’nin hava saldırılarının yanı sıra Irak Ordusu’nun Şengal’e dönük saldırıları başladı. Ancak Êzidîler, her türlü saldırıya rağmen topraklarını terk etmedi. 
 
Êzidî sosyolog Azad Barış, 9’uncu yılına giren saldırıları ve sonrasında yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.
 
Azad Barış
 
‘KÜRT OLDUKLARI İÇİN KATLEDİLDİLER’
 
Êzidîlerin kültürünü ve inancını Kurdi olarak yaşadığını, duasını, haykırışını Kürtçe yaptığını belirten Barış, “Êzidîlerin katline sebep olan Kürtlüktür” dedi. Êzidîlerin Kurdi olan bütün değerleri inançlarında ve kültüründe muhafaza ettiğini dile getiren Barış, Êzidîlere karşı her katliamı, muhafaza edilen değerlere saldırı olarak nitelendirdi. Barış, “Onun içinde halklar beşiği olarak tanımlanan bu coğrafyada, Êzidîlerin kanı 73 kez toprağa karıştı. Ve nedeni de inançlarıdır. Êzidîlerin inancı Kurdistani’dir, Kürtçedir. O nedenle saldırıya uğrarlar. Êzidîlerin tarih boyunca saldırıya uğramalarının sebebi sadece Êzidî oldukları için değil, Kürt Êzidî oldukları içindir” ifadelerini kullandı.
 
KADINLAR NEDEN HEDEF ALINDI?
 
“Halkların bahçesi olarak tanımlanan Mezopotamya, Êzidîler için hiç de bahçe olmamıştır” diyen Barış, tarih boyunca Êzidîlerin bu topraklarda sürekli olarak imha edilmek istendiğini söyledi. Êzidî toplumunun dil, kültür ve inanç değerlerinin taşıyıcısı olan kadınların katledilip köle olarak pazarlarda satılarak toplumsal hafızanın silinmek istendiğine işaret eden Barış, bu saldırıların halen günümüzde devam ettiğini sözlerine ekledi. 
 
ULUS DEVLETLERİN PLANLARI 
 
DAİŞ’in arkasında ulus devletlerin olduğunu ifade eden Barış, gerçekleştirdiği katliamlara dikkat çekerek, yaşanan tüm katliamlar gibi Şengal Katliamı’nın da planlı olduğunun altını çizdi. Barış, “Bu yapı ulus devletlerin planladığı bir projeyi harekete geçirmek için ortaya çıkarıldı. Ve hedeflerinde hiç şüphesiz halklar, inançlar vardı. Bu az kalmış inançlardan biri de Êzidîler’di ve Kürtlerin özellikle Rojava’da, Ortadoğu’da estirdiği ‘Yeni bir yaşam mümkündür’ mottosu var. Aslında Kürtlerin elde ettiği ya da dünyaya yaydıkları bu süreci engellemek ve o değerler merkezi daha oluşmadan onu yıkmak için yaptılar. Êzidîlerin de hedefte olmasının nedeni buydu. Bu organize bir şeydir. Amaç demografik yapıyı değiştirmek. Etnik temizlik üzerinden toprağı Êzidîsizleştirmek” diye kaydetti.
 
‘KATLİAM TAMAMLANMAK İSTENİYOR’
 
Türkiye’nin Êzidîlerin ve tüm bölgeye dönük hava saldırılarına dikkat çeken Barış, Türkiye’nin 2021’de Şengal’de bir hastaneyi bombaladığını ve sivillerin yaşamını yitirdiğini hatırlattı. Türkiye’nin bu saldırılar nedeniyle yargılanacağını belirten Barış, “Türkiye DAİŞ’in bitiremediğini uçaklarla, bombalarla bitirmeye çalışıyor. Bıraksınlar bu düşmanlığı. Bu katliam, jenosidin devamıdır. Türkiye yanlıştan dönmeli, bu düşmanlığı yapmamalı” dedi. 
 
İKİ KADIN DÜNYAYA DUYURDU
 
KDP’nin DAİŞ saldırılarında Êzidî halkını sahipsiz bırakarak kaçtığını belirten Barış, o dönemde gazeteci Berfin Hezil’in Şengal’de KDP güçlerinin kaçış anını gösteren görüntüleri anımsattı. Barış, şunları söyledi: “KDP Êzidîleri o vahşilere, çetelere teslim ediyor. Onun için de Berfin Hezil’in o tarihi görüntüleri çok önemlidir. Yine Irak Parlamentosu Milletvekili Viyan Dahil’in parlamentoda ‘Hawar’ demesi, dünyayı sarstı. ‘Öldürülüyoruz, katliamdan geçiyoruz. Kanımız akıyor, bir şey yapın’ diyor. Bu iki kadın Êzidî katliamını dünyaya duyurdu. Sonra Kürt modern hareketinin kahramanları ortaya çıktı. 150 bin insanı Rojava’ya yönlendirdi. 7 kişi Êzidîleri kurtardı. Onlar olmasaydı katliam çok büyük olurdu, yüz bin insan ölürdü. Deyim yerindeyse çatışa çatışa 7 kişi insanlık dışı, vahşi bir grubu durdurabildi. Onlar olmasaydı, belki de proje hayata geçecekti.”
 
ÊZIDÎLER ÖZ YÖNETİMİNİ OLUŞTURDU 
 
Olası katliam girişimin ardından Kürt modern hareketi sayesinde Êzidîlerin toparlandığını ve kendi öz savunma güçlerini oluşturduğunu dile getiren Barış, “Şengal direniş birliklerini kurdular. Kimlere karşı? Çevre devletlere karşı değil, gelecek olan saldırılara karşı kendilerini savunmak için bunu yaptılar. Kürt modern hareketi buna destek verdi, yanlarında durdu, imdatlarına koştu. O nedenle bu katliam üzerinden dünyaya yavaş yavaş Êzidîliğin kabulü ortaya çıktı. Bu katliam, Almanya başta olmak üzere, Hollanda, Belçika ve dünyanın birçok yerinde soykırım olarak kabul edildi. Bizim artık Ermenistan’da, Rojava’da, Başur’da, Bakur’da, her yerde daha örgütlü, organize, kendi değerlerini koruyan, sahip çıkan bir yapıya doğru gitmemiz lazım” diye konuştu.
 
‘ÖZGÜRCE YAŞAMAK İSTİYORUZ’ 
 
Êzidîlere karşı işlenmiş olan bu katliamların bütün dünya tarafından insanlık suçu olarak kabul edilmesi ve bunun soykırım olarak kabul edilmesi çağrısında bulunan Barış, “Biz devlet istemiyoruz. Kürt siyasi partilerin birliği içinde uzlaşının sağlandığı, barışın sağlandığı Vatikan istiyoruz. Kendi inancımız, dinimiz, kültürümüz, dilimiz, kasidelerimiz, müziğimiz, her şeyi özgürce yaşamak istiyoruz. Biz elimizden gelen ne varsa bu halk için, bu toprak için seferber edeceğiz” şeklinde konuştu. 
 
MA / Rukiye Adıgüzel

Diğer başlıklar

09:26 Halide Türkoğlu: Toplumsal barışa hizmet eden yeni bir siyasal dil inşa edilmeli
09:20 Denizli'de bir kadın katledildi
09:16 Özerk Yönetim ve PYD'den Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê'de direnme çağrısı
09:06 Eskar’daki ağaç kıyımı Beyrok’a uzandı
09:05 Pasûr’da ceviz hasadı
09:04 Büyük Halk Pazarı esnafı sorunlarına çözüm istiyor
09:03 Êlih mitingine çağrı: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için alanda olalım
09:02 Demokratik Birlik Eşsözcüsü: Kürt halkının statüsüne odaklanmalıyız
09:02 Şakar: Öcalan’ın özgürlüğü Türk-Kürt ilişkilerinde yeni bir devir açar
09:00 Abdullah Öcalan'ın perspektifiyle direniyorlar
09:00 07 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:49 Tarım işçilerini taşıyan minibüs devrildi: 5 ölü
06/10/2025
22:57 Bayındır: Komisyonun final çalışması Öcalan’ı dinlemek olmalı
22:24 Binler Xecê ve Xêro Abbas konserinde bir araya geldi
22:14 Ankara'ya ulaşan kadınlar: Abdullah Öcalan serbest bırakılsın
22:09 Suriye Geçiş Hükümeti halka saldırdı: Ölü ve yaralılar var
21:18 Avukat Öktem'i öldürenler gözaltında
20:37 Hamas ile İsrail arasındaki müzakereler Mısır'da başladı
20:31 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê’de ‘abluka değil, diyalog’ çağrısı
20:17 Çocukları taciz eden fail tutuklanmadı
20:13 Kayyıma karşı açılan dava reddedildi: Siyasi karardır
19:58 ABD'nin Ankara Büyükelçisi Barrack, Mazlum Abdi ile görüştü
19:32 İzmir için sağanak yağış uyarısı
19:29 İşçiler polis ablukasında açıklama yaptı: Wan bizim, emek bizim
18:27 Pirsûs’ta yürüyüş: Halkın onurlu direnişi barış yolunu açtı
18:19 HDK’den 'Kobanê Davası tutsakları serbest bırakılsın' çağrısı
18:10 Erdoğan'dan 'nükleer santral' açıklaması
17:35 MHP'li avukat Serdar Öktem'e silahlı saldırı
17:33 İBB, İstanbul’u sağanak yağmur için uyardı
16:49 Amed'den yürüyen kadınlar Ankara'da: Heybemizi barışla doldurup geldik
16:39 Gastronomi şöleninde çocuklar yarıştı
16:27 Baroların sonuç bildirgesi: Kalıcı çözüm hukukun üstünlüğünü esas almaktan geçer
15:42 Cezve’nin katiline 3 yıl 8 ay hapis
15:39 Pasûr’da talana karşı miting: Yaşamı birlikte savunalım
15:17 DEM Parti: 6-8 Ekim’e dair hakikat açığa çıkarılmalıdır
14:58 30 yıl sonra memleketinde: Önderimizi aramızda görene kadar mücadele edeceğiz
13:46 Araştırma: 17 Milyon 821 bin kişi temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor
13:20 Zeynep Kaya'nın taziyesine ziyaret: Mücadelemizde yaşatacağız
13:14 Mamak’ta iş cinayeti: 2 ölü
13:14 Kelepçe dayatması nedeniyle tedavisi yapılamadı
12:56 Talabanî: Êzidîlerin topraklarına dönüşü için destek vereceğiz
12:49 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê mahalleleri kuşatma altında
11:48 ‘Beyaz Toros’ tişörtünün satışı hakkında suç duyurusu
11:37 Fransa Başbakanı istifa etti
11:27 Profesör Robinson: Abdullah Öcalan özgür olmalı
11:06 Çiğdem Doğu: Kadın iradesi olmadan sosyalizm olmaz
11:02 Uzaklaştırma aldırdığı erkek tarafından katledildi
11:00 Amed Barosu: Demirtaş ve diğer tutsaklar bırakılsın
10:04 JINNEWS’ten Eylül çetelesi: 19 kadın katledildi
09:54 Elkê’de ekokırımın fotoğrafı: Kespîyaniş ormanları 3 ayda yok edildi
09:25 Fuad Bêrîtan: İran’da olası tüm senaryolara hazırız
09:21 Kadınlar emeklerinin görünür kılınmasını istiyor
09:20 İstanbul Altın Rafinerisi'ne operasyon: 21 gözaltı
09:16 Gurbetelli Ersöz Ödülleri’nin kazananları belli oldu
09:12 Silahlı mücadeleden akademisyenliğe: Öcalan koşulsuz serbest bırakılmalı
09:05 ‘Adressiz Mektuplar'ın adresi Kürdistan ve barış
09:02 Rus yarbay Tomilov’un anılarında Amed
09:01 Türkiye'nin Suriye planları: Aşiretler üzerinden savaş zemini yaratılıyor!
09:00 06 EKİM 2025 GÜNDEMİ
05/10/2025
23:06 Gazze'de iki yılda 20 bini aşkın çocuk katledildi
22:59 İsrail, müzakere heyetini Mısır'a gönderiyor
22:06 İHD’den ‘Beyaz Toros’lu tişörtlere tepki: Açık bir nefret suçu
22:03 Hilar Şöleni’nde Mehmet Atlı konseri
21:35 Peyas Festivali Beser Şahin’in konseriyle son buldu
19:56 Tuncer Bakırhan: Barışı yan yana gelerek sahiplenebiliriz
19:32 Suriye Geçiş Hükümeti’nin cezaevlerinde onlarca kişi katledildi
18:47 Tülay Hatimoğulları: Bu topraklardan bizi kovmalarına asla izin vermeyeceğiz
17:25 Eskişehir'de İsrail protestosu
17:22 ‘Çetevari yapılara asla izin vermeyeceğiz’
17:14 MED-DER’den 5 Ekim kutlaması: Kürtçe eğitim vermek istiyoruz
16:44 Suriye geçiş hükümeti halkların bayramlarını yok saydı
16:40 Kadınların yürüyüşü Mersin'de: Tarihi fırsatın yolu İmralı'dan geçiyor
16:38 QSD'li Gökdağ'ın taziyesine kitlesel ziyaret
15:13 Der Hafir bombalandı, Tebqa yolu kapatıldı
14:53 Hafif ticari araç sahiplerinden 'kantar' zorunluğu tepkisi
14:29 İran rejimi 9 ayda bin 175 kişiyi idam etti
14:22 İstanbul için tehlike çanları: Susuzluk alarmı
13:59 Nepal’de sel ve toprak kayması: En az 42 ölü
13:49 MKG: Eylül'de 5 kadın gazeteciye soruşturma 3'üne dava açıldı
13:44 'Sayın Öcalan' ifadesinden tahliyesi ertelenen Gedik'in durumu Meclis'e taşındı
13:26 Yürüyüşe mesaj: Öcalan’ın özgürlüğü sağlanmalı
13:11 Dünya Öğretmenler Günü’nde ihraçların iadesi talebi
13:00 Nagihan Akarsel Manisa'da anıldı
12:59 Diplomasi Komitesi'nden yürüyüşçülere mesaj: Kararlılığınızdan güç alıyoruz
12:20 ‘Anadilde eğitim anayasal güvence altına alınsın’
12:09 İsrail ‘barış planına’ rağmen Gazze’yi bombalıyor
11:51 Hatimoğulları ve Bakırhan akil insanlarla bir araya geldi
11:49 30 yılın ardından tahliye oldu: Öcalan’ın çağrısını sahipleniyoruz
11:42 İran bir Kürt tutsağı idam etti
11:32 Yürüyüşün Ankara finaline çağrı
11:20 Tahkim Kurulu, 'Kürtçe reklam cezasını' inceleyecek
10:45 Meteoroloji’den sağanak uyarısı
10:21 MEBYA-DER Şirnex Eşbaşkanı: Barışı bombalanan mezarların inşasıyla başlatalım
10:10 Sabahat Tuncel: Yeni siyaset Rojava'dan başlamalı
09:27 İstanbul’da süreç çalışması: Halkın barış talebi yüksek
09:05 HES’ler Muradiye Şelalesi’ni kurutuyor
09:04 'Federe Kürdistan'daki belirsizlik göçe neden oluyor'
09:02 KNK Eşbaşkanı: Komplo ulusal birlikle tamamen boşa çıkar
09:00 05 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:29 Jin Dergi yeni sayısında Nagihan Akarsel’i işledi
04/10/2025
23:50 Trump: İsrail ilk çekilme hattını kabul etti
23:04 Şam’da düğüne baskın: 7 kişi yaralandı
22:42 Hilar Şöleni’nin ilk günü konserle son buldu
21:53 Peyas'ta kadın festivali sürüyor
21:38 Amedspor, sahasında farkla kazandı
20:59 Eğitim Sen'den 5 Ekim kutlaması: Barış için mücadeleye devam
19:10 Abdullah Öcalan'dan kadınların yürüyüşüne mesaj: Eşitlikçi bir dil hepimize kazandıracaktır
18:42 İktidara İsrail çağrısı: Hamaseti bırak, ticareti kes
18:34 Buluş ve Bumin'in taziyelerine kitlesel ziyaret
18:16 Adana’da binler Öcalan’ın özgürlüğünü talep etti
17:17 Özgürlük yürüyüşçüleri yarın Mersin’de olacak
17:14 Gar Katliamı için anma programı: Gerçek adaleti talep ediyoruz
16:58 Nagihan Akarsel anıldı: Anısını özgür yaşam mücadelesinde yaşatacağız
16:49 Tahliye edilen Turhan: Zaman özgür Önderlikle özgür toplum zamanıdır
16:30 Kongra Star: Abdullah Öcalan fiziki olarak özgür olmalı
15:55 ‘Zamanın izi’ sergisi Wan’da açıldı
15:49 Piran’da yangın
15:12 Hasta tutsaklar Gömi, Çelik ve Erişmiş'in durumlarına dikkat çekildi
14:33 Uyuşturucuya karşı 'Şiyar Be Şirnex Platformu' kuruldu
14:06 Nagihan Akarsel mezarı başında anıldı: Onun izinde yürümeye söz verdik
13:58 KESK ihraçların iadesi için eylemde olacak
13:41 Nagihan Akarsel katledildiği yerde anıldı: Amacı dünyanın birçok yerine ulaştı
13:39 Dilovası’nda fabrikada patlama: 2 ölü
13:21 Hilar Tarih, Kültür ve Gastronomi Şöleni başladı
13:11 İHD ve kayıp yakınları Aslan, Narin ve Gümüş'ün akıbetini sordu
12:53 Cumartesi Anneleri Turgut Yenisoy’un akıbetini sordu
12:46 Özerk Yönetim kadın heyeti temaslarını tamamladı
12:18 Bakanlıktan Sumud Filosu açıklaması
11:52 Kadınlar, Dîlok'ta Haki Karer'i vurulduğu yerde andı
11:39 Özel: Sorunun çözümüne yönelik adımların takipçisi olacağız
11:24 DFG: Nagihan’ı katledenler açığa çıkarılsın
11:10 Jineolojî Dergisi Nagihan Akarsel’i andı: Hayallerin, milyonlarca kadının omuzlarında
10:22 Pexşan Ezîzî’den ABD’ye yanıt: Katliamları körüklemeyi bırakmalı
09:37 Abdullah Öcalan: Demokratik müzakere siyasi ve toplumsal tüm ilişkilere hakim kılınmalı
09:15 'Kürtler size baş eğmez' demişti: Baş eğmedi, Ankara'ya yürüyor
09:09 ‘Manevi ailesi’ Nagihan Akarsel’i anlattı: Doğaya ve kadına adanmış bir hayat
09:07 Kuraklık tütünde de verimi düşürdü
09:07 39 kişinin ölümünden sorumlu müteahhit Zilan’da doğa talanına başladı
09:06 Doğu Karadeniz maden sahası ilan edildi
09:05 Tutsakları hücrede tutup dedektörle arıyorlar
09:04 2 kez kalp krizi geçiren tutsak Çam'ın hastalıklarına yenileri eklendi
09:03 Özel okullarda öğretmenlere kıdem ve ihbar tazminatı oyunu
09:02 Üniversite öğrencileri okurken çalışmak zorunda
09:01 ‘Hiç yaşlanmayacağım’ dedi: Kadınların mücadelesinde yaşıyor
09:01 Öcalan 26 yıldır işkence ötesi koşullarda tutuluyor
09:00 04 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:57 Hamas’tan ‘Gazze planı’ açıklaması
03/10/2025
23:08 Hamas, tüm esirleri serbest bırakmaya hazır olduğunu açıkladı
22:10 Eğitim Sen'den 5 Ekim kutlaması
22:05 Abdullah Öcalan: Meclis Komisyonu gelirse, demokratik müzakere süreci başlatacağım