Sosyolog Barış: 74’üncü Ferman Türkiye'nin saldırılarıyla sürüyor

İSTANBUL - Êzidîlere dönük 74’üncü Ferman’ın Türkiye’nin saldırılarıyla sürdüğünü belirten sosyolog Azad Barış, "İnancımız, dinimiz, kültürümüz, dilimiz, müziğimizle her şeyi özgürce yaşamak istiyoruz" dedi. 
 
DAİŞ’in Êzidîlerin yurdu Şengal’e yönelik 2014 yılında gerçekleştirdiği soykırımın üzerinden 9 yıl geçti. 2014 yılının Haziran ayında Irak’ın Musul kentini ele geçiren DAİŞ, 3 Ağustos 2014’te ise Şengal’e yöneldi. KDP güçlerinin geri çekilmesi sonrası Êzidîler savunmasız bırakıldı. DAİŞ saldırıları sonucu Êzidîlere 74’üncü Ferman yaşatıldı. Binlerce Êzidî ya katledildi ya da göç yollarına düştü. Kaçırılan kadın ve çocuklar köle pazarlarında satıldı. 
 
Şengal Dağı’na sığınmayı başaran Êzidîler, 12 HPG’linin Şengal’e ulaşması sonucu kurtulmaya başardı. DAİŞ’in HPG’liler tarafından püskürtülmesinin ardından Yekineyên Parastinên Sivîl (YPG) güçlerinin açtığı insani koridorlar ile Êzidîlerin Kuzey ve Doğu Suriye’ye geçişi sağlandı. 
 
74’üncü Ferman’ın ardından Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye’nin baskısıyla Irak hükümeti ve KDP yönetimindeki Federe Kurdistan Bölgesel hükümeti arasında imzalanan Şengal Anlaşması’yla, Êzidîler yeniden hedef alındı. Anlaşma sonrası Türkiye’nin hava saldırılarının yanı sıra Irak Ordusu’nun Şengal’e dönük saldırıları başladı. Ancak Êzidîler, her türlü saldırıya rağmen topraklarını terk etmedi. 
 
Êzidî sosyolog Azad Barış, 9’uncu yılına giren saldırıları ve sonrasında yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.
 
Azad Barış
 
‘KÜRT OLDUKLARI İÇİN KATLEDİLDİLER’
 
Êzidîlerin kültürünü ve inancını Kurdi olarak yaşadığını, duasını, haykırışını Kürtçe yaptığını belirten Barış, “Êzidîlerin katline sebep olan Kürtlüktür” dedi. Êzidîlerin Kurdi olan bütün değerleri inançlarında ve kültüründe muhafaza ettiğini dile getiren Barış, Êzidîlere karşı her katliamı, muhafaza edilen değerlere saldırı olarak nitelendirdi. Barış, “Onun içinde halklar beşiği olarak tanımlanan bu coğrafyada, Êzidîlerin kanı 73 kez toprağa karıştı. Ve nedeni de inançlarıdır. Êzidîlerin inancı Kurdistani’dir, Kürtçedir. O nedenle saldırıya uğrarlar. Êzidîlerin tarih boyunca saldırıya uğramalarının sebebi sadece Êzidî oldukları için değil, Kürt Êzidî oldukları içindir” ifadelerini kullandı.
 
KADINLAR NEDEN HEDEF ALINDI?
 
“Halkların bahçesi olarak tanımlanan Mezopotamya, Êzidîler için hiç de bahçe olmamıştır” diyen Barış, tarih boyunca Êzidîlerin bu topraklarda sürekli olarak imha edilmek istendiğini söyledi. Êzidî toplumunun dil, kültür ve inanç değerlerinin taşıyıcısı olan kadınların katledilip köle olarak pazarlarda satılarak toplumsal hafızanın silinmek istendiğine işaret eden Barış, bu saldırıların halen günümüzde devam ettiğini sözlerine ekledi. 
 
ULUS DEVLETLERİN PLANLARI 
 
DAİŞ’in arkasında ulus devletlerin olduğunu ifade eden Barış, gerçekleştirdiği katliamlara dikkat çekerek, yaşanan tüm katliamlar gibi Şengal Katliamı’nın da planlı olduğunun altını çizdi. Barış, “Bu yapı ulus devletlerin planladığı bir projeyi harekete geçirmek için ortaya çıkarıldı. Ve hedeflerinde hiç şüphesiz halklar, inançlar vardı. Bu az kalmış inançlardan biri de Êzidîler’di ve Kürtlerin özellikle Rojava’da, Ortadoğu’da estirdiği ‘Yeni bir yaşam mümkündür’ mottosu var. Aslında Kürtlerin elde ettiği ya da dünyaya yaydıkları bu süreci engellemek ve o değerler merkezi daha oluşmadan onu yıkmak için yaptılar. Êzidîlerin de hedefte olmasının nedeni buydu. Bu organize bir şeydir. Amaç demografik yapıyı değiştirmek. Etnik temizlik üzerinden toprağı Êzidîsizleştirmek” diye kaydetti.
 
‘KATLİAM TAMAMLANMAK İSTENİYOR’
 
Türkiye’nin Êzidîlerin ve tüm bölgeye dönük hava saldırılarına dikkat çeken Barış, Türkiye’nin 2021’de Şengal’de bir hastaneyi bombaladığını ve sivillerin yaşamını yitirdiğini hatırlattı. Türkiye’nin bu saldırılar nedeniyle yargılanacağını belirten Barış, “Türkiye DAİŞ’in bitiremediğini uçaklarla, bombalarla bitirmeye çalışıyor. Bıraksınlar bu düşmanlığı. Bu katliam, jenosidin devamıdır. Türkiye yanlıştan dönmeli, bu düşmanlığı yapmamalı” dedi. 
 
İKİ KADIN DÜNYAYA DUYURDU
 
KDP’nin DAİŞ saldırılarında Êzidî halkını sahipsiz bırakarak kaçtığını belirten Barış, o dönemde gazeteci Berfin Hezil’in Şengal’de KDP güçlerinin kaçış anını gösteren görüntüleri anımsattı. Barış, şunları söyledi: “KDP Êzidîleri o vahşilere, çetelere teslim ediyor. Onun için de Berfin Hezil’in o tarihi görüntüleri çok önemlidir. Yine Irak Parlamentosu Milletvekili Viyan Dahil’in parlamentoda ‘Hawar’ demesi, dünyayı sarstı. ‘Öldürülüyoruz, katliamdan geçiyoruz. Kanımız akıyor, bir şey yapın’ diyor. Bu iki kadın Êzidî katliamını dünyaya duyurdu. Sonra Kürt modern hareketinin kahramanları ortaya çıktı. 150 bin insanı Rojava’ya yönlendirdi. 7 kişi Êzidîleri kurtardı. Onlar olmasaydı katliam çok büyük olurdu, yüz bin insan ölürdü. Deyim yerindeyse çatışa çatışa 7 kişi insanlık dışı, vahşi bir grubu durdurabildi. Onlar olmasaydı, belki de proje hayata geçecekti.”
 
ÊZIDÎLER ÖZ YÖNETİMİNİ OLUŞTURDU 
 
Olası katliam girişimin ardından Kürt modern hareketi sayesinde Êzidîlerin toparlandığını ve kendi öz savunma güçlerini oluşturduğunu dile getiren Barış, “Şengal direniş birliklerini kurdular. Kimlere karşı? Çevre devletlere karşı değil, gelecek olan saldırılara karşı kendilerini savunmak için bunu yaptılar. Kürt modern hareketi buna destek verdi, yanlarında durdu, imdatlarına koştu. O nedenle bu katliam üzerinden dünyaya yavaş yavaş Êzidîliğin kabulü ortaya çıktı. Bu katliam, Almanya başta olmak üzere, Hollanda, Belçika ve dünyanın birçok yerinde soykırım olarak kabul edildi. Bizim artık Ermenistan’da, Rojava’da, Başur’da, Bakur’da, her yerde daha örgütlü, organize, kendi değerlerini koruyan, sahip çıkan bir yapıya doğru gitmemiz lazım” diye konuştu.
 
‘ÖZGÜRCE YAŞAMAK İSTİYORUZ’ 
 
Êzidîlere karşı işlenmiş olan bu katliamların bütün dünya tarafından insanlık suçu olarak kabul edilmesi ve bunun soykırım olarak kabul edilmesi çağrısında bulunan Barış, “Biz devlet istemiyoruz. Kürt siyasi partilerin birliği içinde uzlaşının sağlandığı, barışın sağlandığı Vatikan istiyoruz. Kendi inancımız, dinimiz, kültürümüz, dilimiz, kasidelerimiz, müziğimiz, her şeyi özgürce yaşamak istiyoruz. Biz elimizden gelen ne varsa bu halk için, bu toprak için seferber edeceğiz” şeklinde konuştu. 
 
MA / Rukiye Adıgüzel

Diğer başlıklar

09:39 ‘Doğal Tedarik Kooperatifi’ ile ürünler doğrudan tüketiciye ulaştırılıyor
09:29 Helin Eren’i katleden fail tutuklandı
09:10 Kamaç: Kürtler arası birlik süreci zafere götürür
09:09 10 kişinin öldüğü yangın 'maden' için mi çıkarıldı?
09:07 Altan: 100 yıllık derin sorun demokratikleşme ile çözülebilir
09:06 Karagöz: 45 günlük işçi yangını söndürmeye gönderilmiş
09:04 Yaşamını yitiren tutsak Elçiçek'in avukatı: İnfaz değil, ölüm kararıdır
09:03 Qers’in yüksek platolarında kış hazırlığı
09:01 Amedspor'dan taraftarlara: Lisanslı ürünlerimizi tercih edin
09:00 26 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:54 Görüşme sonrası İmralı Heyeti'nden açıklama
07:49 İmralı’da tutulan Veysi Aktaş tahliye edildi
25/07/2025
23:26 HepsiJET işçileri 3 gündür grevde
23:22 Ankara'da konveyör bant fabrikasında yangın çıktı
23:04 Barış ve Demokratik Toplum Buluşmaları sürüyor
22:10 Abdullah Öcalan'ın çocuklar için yazdığı şiire animasyon klip
22:01 Fransa Dışişleri Bakanı ve Mazlum Ebdî görüştü
21:33 Dêrsim’de çıkan yangın söndürüldü
21:28 'Yangında 10 kişinin ölmesine sebep olanlar yargılansın'
21:22 Cûdî Dağı Girê Çolya bölgesinde yangın
21:16 Munzur Festivali 2’nci gününde çeşitli etkinliklerle sürdü
20:26 Polisin saldırısına tepki: Suruç anmasında yaşanan işkencelerin takipçisiyiz
20:16 Avrupalı gençler İstanbul'da temaslarda bulundu
19:58 Hama’da bir camide çatışma
19:53 Tahliye edilen Yoksu: Yapılacak çok haber var
19:36 Trump: Macron'un sözünün bir ağırlığı yok
18:35 Afganistanlı genç şüpheli şekilde yaşamını yitirdi
18:31 Ağaç katliamının sürdüğü Silopiya'da sıcaklık rekoru kırıldı
18:27 DBP ve TJA'dan Dîlok'ta kadın atölyesi
18:23 Amed’de Helin Eren’in katledilmesi protesto edildi
17:49 'Kürt Ulusal Birliği Konferansı'na katılım çağrısı
17:44 Çatışmada hayatını kaybeden Menal Akbal'ın taziyesine ziyaret
17:29 Gazeteci Metin Yoksu tahliye edildi
16:30 Ayşe Tokyaz’ın katledilmesiyle ilgili 4 polis gözaltına alındı
16:26 Antalya 95 yılın sıcaklık rekorunu kırdı
16:23 İran'la nükleer görüşmelerin ikinci turu sona erdi
16:18 Abdullah Öcalan ile görüşen İmralı Heyeti döndü
15:48 Meclis'te kurulacak komisyon 51 üyeden oluşacak
15:45 Erdoğan: Trump ve Putin ile görüşebilirim
15:44 Kınalıada açıklarında teknede yangın çıktı
15:41 Kaniya Xezalan'da kavga: 14 kişi yaralandı
15:07 Denizli Büyükşehir Belediyesinde işçilere baskı
15:06 Buca'daki yangın otoyola sıçradı
14:58 Eğitim Sen'den okuldaki görüntülere suç duyurusu
14:43 Yargıtay Leyla Aydemir davasındaki beraat kararını bozdu
14:26 SES'ten toplu iş sözleşmesi için mücadeleyi yükseltme çağrısı
14:25 11 yaşındaki çocuk yaşamını yitirdi
14:24 Amed’de kadın cinayeti
14:08 Dêrsim Aliboğazı'nda yangın
14:07 İHD’den basın raporu: Baskılar kalıcı hale getirildi
13:29 Ege'de 3 kentte orman yangını
13:28 Avrupalı gençler Asrın Hukuk Bürosu’nu ziyaret etti
13:00 İzmir ve Bilecik 'Afet Bölgesi' ilan edildi
12:18 Avrupa-İran nükleer görüşmesi İstanbul'da başladı
12:06 Munzur Festivali'nde madene karşı yürüyüş
11:51 DEM Parti İmralı heyeti İmralı’da
11:41 Suriye'de 635 kadın katledildi
11:26 Antalya'nın 3 ilçesinde yangın
11:23 Cizîr’de tıbbi malzemenin çalınması Meclis gündeminde
11:06 CHP’nin mitingine katılan 10 TİP’li gözaltında
10:40 Cemil Bayık: Demokratik siyasete hazırız
10:34 Hasta tutsak Hadi Elçiçek’in cenazesi toprağa verildi
09:55 Karabük'te yangın: 14 köy boşaltıldı
09:30 Asrın Hukuk Bürosu'ndan 'umut hakkı' için Bakanlar Komitesi’ne başvuru
09:15 Gabar’da kesilen ağaçlar TIR’larla askerlerin gözetiminde taşınıyor
09:14 Ahmet Şiray: Umut hakkına yönelik düzenleme yapılmalı
09:13 MSD Şam Temsilcisi: ABD’nin politikası HTŞ'yi cesaretlendiriyor
09:12 Avrupalı gençler: İlk adım Abdullah Öcalan'ın fiziki özgürlüğü
09:11 Belediye tesisine yoğun ilgi: Yurttaşlar sayının artırılmasını istiyor
09:09 ‘Kawa’dan bugüne gelen bu mesleği devam ettirmekte ısrarcıyız’
09:09 İhsan Colemêrgî: Kürtlerin birliği bu süreci başarıya götürür
09:07 Yanlış şehirleşme sıcaklığı arttırıyor
09:05 Pastör Eyüp Badem: Barış bu topraklarda yeşerecek
09:05 İnfazı ertelenen hasta tutsak Hadi Elçiçek yaşamını yitirdi
09:03 Ekonomik krizin etkisi: Wan’da artık kıyafetler kiralanıyor
09:02 Eren Keskin: ‘Umut hakkı’na dair devletin adım atmama şansı kalmadı
09:01 ‘Türk ve Kürt anneleri barış için bir araya gelmeli’
09:00 25 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:55 88 Nobel ödüllü isimden uluslararası kurumlara mektup
08:30 BM Suriye raporu: Kadın ve kız çocukların kaçırılması soruşturmalı
08:03 Petrol kuyusunda patlama: 7 yaralı
24/07/2025
22:58 Macron: Filistin'i resmen tanıyacağız
22:37 Halk buluşmalarında 'devlet somut adım atsın' çağrısı
22:10 Munzur Festivali’nin ilk gününde 'Bijî Serok Apo' sloganı yükseldi
21:58 Êzidî Rîham Hecî, 11 yıl sonra DAİŞ'ten kurtarıldı
21:42 Selman Yakut, 10 yıl sonra memleketinde karşılandı
21:19 Muğla'daki çimento fabrikasına karşı dava açıldı
21:15 İdlip'te patlama: 12 kişi öldü
21:10 Metin Bakalcı: Yaralar sarılmazsa iyileşemeyiz
20:32 Wan’da 'Ji bo zarokan çîrokên rengîn' etkinliği
20:28 Eskişehir Orman Bölge Müdürlüğü önünde protesto: Bakan Yumaklı istifa etmeli
20:11 Êlih’te trafik kazası: İki kişi yaşamını yitirdi
20:00 Munzur Festivali’nde panel ve yürüyüş
19:54 Şirnex Ekoloji Derneği'nden Valiliğe: Yasağa talancılar dahil mi?
19:21 Akdeniz’de ‘Kadın Kurtuluş İdeolojisi’ atölyesi
19:09 Emine Ocak Gazi Mezarlığı’nda toprağa verildi
18:44 Qamişlo’da Suriye’nin geleceğinde kadının rolü tartışıldı
18:27 İzmir'de orman yangını: 5 ev tamamen yandı
18:04 Gazze'de ölüm sayısı 59 bin 587’ye çıktı
18:01 Peyas Belediyesi’nin eski kayyımına ‘Dolandırıcılık’ cezası
17:56 Munzur Festivali’nde Veradardz Grubu'nun sahne alması yasaklandı
17:42 Sakarya yangını söndürüldü
17:39 Kadınlar aşureyi pay etti
17:22 Beşiri Cezaevi’nde sular akmıyor: Bulaşıcı hastalık riski var
17:07 Kurtulmuş'tan Özel'e 'komisyon' ziyareti
16:45 KESK: Yangına müdahale yetersiz
16:36 Kerboran'da keyfi elektrik kesintileri
16:04 Avrupalı gençlerden çağrı: Abdullah Öcalan serbest bırakılsın
16:00 Amedspor’un yeni sezon formaları satışa sunuldu
15:51 Fatma Tokmak için hastag çalışması
15:48 DEDAŞ’ın önünde oturma eylemi
15:37 Brezilyalı profesör: Kürt halkı barış içinde yaşamayı hak ediyor
15:32 İskenderun’daki sağlıkçılardan şiddet protestosu
15:21 Silopiya'da yangın
14:47 Faiz yüzde 43’e düştü
14:41 HDK ve DEM Parti Öcalan'la görüşmek isteyen gençleri kabul etti
14:16 Özerk yönetim ile HTŞ görüşmesi ertelendi
14:16 Ahlat Cezaevi’ndeki tutsaklara saldırı
14:08 GÖÇ-DER: Meclis’te kurulacak komisyonda yer almak istiyoruz
14:06 Yangın çıkar diye girişe kapatılan ormanlarda korucular kesim yapıyor
14:02 4 kişinin ifade dönüşü hayatını kaybettiği soruşturmada takipsizlik
13:57 Kürt şairlere ait beyitler kamusal alanda görünür kılınıyor
13:56 Gazeteci Yılmaz’ın cenazesi isim hatası nedeniyle günlerdir getirilemiyor
13:39 Zarokistanlarda kayıtlar başladı
13:36 İzmir ve Manisa'daki yangınlar kontrol altına alındı
13:34 Yargıtay Dedeoğulları Katliam Davası kararını onadı
13:24 Olaş'ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:00 DEM Parti Kadın Meclisi: Özgürlüğü inşa etme sorumluluğunu üstlendik
12:32 Avrupalı gençler Abdullah Öcalan ile görüşmek için başvuruda bulundu
12:19 Munzur Festivali başladı
12:15 İşçi servisi kaza yaptı: 7 yaralı
11:58 10 kişinin hayatını kaybettiği yangın devam ediyor
11:52 88 Nobel ödüllü isimden Abdullah Öcalan’ın çağrısına destek mektubu
11:50 Cemil Bayık: Af değil, özgür ve demokratik yasalar istiyoruz
11:49 Rusya'da 49 kişiyi taşıyan uçağın enkazı bulundu
11:48 'Çöktürme Planı direnişle başarısız oldu'
11:28 Finansal güven temmuzda geriledi
11:23 Berivan Bahçeci: Mahallede, sokakta, evde barışı büyüteceğiz
11:19 Çocuk Köy Şenlikleri’nde çocuklar doyasıya eğlendi
11:08 Akdeniz Belediyesi kayyımı esnafları yerlerinden etti
10:48 Gazeteci meslek örgütleri: Sansür devam ediyor
10:18 Askerler kestikleri ağaçları traktörlerle taşıyor
10:08 Emine Ocak Galatasaray Meydanı’ndan uğurlandı
09:31 Ege'de orman yangınları: Karayolları kapandı
09:29 Cizre Devlet Hastanesi hakkında inceleme başlatıldı, müfettiş görevlendirildi
09:21 Telegram'da dijital torbacılık: 81 ile kuryeli teslimat
09:18 Şirnex’te su akmıyor, belediye reklam peşinde
09:16 Mexmûrlular: Onurlu bir şekilde topraklarımıza dönmek istiyoruz
09:16 Ekolojist Açıkgöz: Şirketlerin önü açıldı, maden ihracatı artacak
09:14 Abdülhamit yok ama sansürü yaşıyor!