İmralı tecridi: AİHM ve CPT’nin varlığı tartışmalı hale geldi

img

İSTANBUL - İmralı’da hukukun işletilmediğini belirten ÖHD Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak, AİHM ve CPT’nin bu noktadaki tutumlarıyla varlıklarını tartışmalı hale getirdiklerini söyledi. 

Amerikan Birleşik Devletleri’nin (ABD) koordinatörlüğünde birçok ülkenin dahil olduğu PKK Lideri Abdullah Öcalan’a dönük uluslararası komplo, Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok devletin uluslararası hukuku yok saymasıyla hayata geçirildi. İmha ve tasfiye planlarına karşı Kürt sorununu demokratik çözüm zeminine kavuşturmak için Ortadoğu’dan çıkarak dünyaya açılan Abdullah Öcalan, gittiği ülkelerde siyasi iltica talepleri kabul edilmeyerek çarmıha gerildi. 130 gün süren Avrupa sürecinin ardından idam cezasıyla arandığı Türkiye’ye getirilen PKK Liderine, Ankara 2 Nolu Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde 31 Mayıs 1999’da başlayan ve 29 Haziran 1999’da görülen son duruşmayla biten yargılamada idam cezası verildi. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına dönüştürülen bu cezayla Abdullah Öcalan, 25 yıldır İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tecrit koşullarında tutuluyor.
 
 ÖHD Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak
 
‘UMUT HAKKI’ BAŞVURUSU 
 
Abdullah Öcalan’ın avukatlarının başvurduğu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2014 yılında “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası” ile ilgili ihlal kararı verdi. AİHM’in bu kararı üzerine Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), İnsan Hakları Derneği (İHD) ile Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), PKK Lideri Abdullah Öcalan ile birlikte tutuklu Hayati Kaytan, Emin Gurban ve Civan Boltan hakkında AİHM’in verdiği  ihlal kararlarını acil gündemine alması için 26 Temmuz 2021’de Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne başvurdu.
 
TÜRKİYE’DEN YANIT
 
Abdullah Öcalan ile diğer tutuklular açısından ‘Umut Hakkı’nın sağlanması gerektiğine dikkat çekilen başvuru üzerine, Türkiye 7 Eylül 2021 tarihinde Komite’ye yanıt verdi. 2009’dan bu yana İmralı’da ihlal olmadığını savunan Türkiye, Abdullah Öcalan ve diğer tutukluların tahliye imkanını gündeme getiren “umut hakkı” ve “ağırlaştırılmış müebbet cezası hakkında yasada değişiklik” yapılmasına ilişkin başvuruda yer alan tespit ve önerileri ise görmezden geldi.
 
‘HÜKÜMET YANILTIYOR’
 
Türkiye’nin komiteye verdiği yanıt üzerine, başvurucu insan hakları ve hukuk örgütleri de Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne yeni bir bildirimde bulundu. Türkiye’nin herhangi bir “Eylem Planı” sunmadığına dikkat çekilen bildirimde, "Hükümet, cevaplarında STK’lerin bildiriminde belirtilen hususlara dair hiçbir somut cevap vermemiştir. Yanıltıcı bir şekilde, Türkiye hukuk sisteminde müebbet ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezaları bakımından koşullu salıvermenin imkan dahilinde olduğu belirtilmiş ve İmralı Hapishane koşullarının 3. maddenin ihlali niteliği taşımadığı iddia edilmiştir" denildi. 
 
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmış olan Abdullah Öcalan için AİHM’in ‘Umut Hakkı’ kararı ile ilgili Türkiye’den ne tür adımlar atıldığı konusunda bilgi istedi.
 
TÜRKİYE’DEN BİLGİ İSTEDİ
 
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi ise 30 Kasım-2 Aralık 2021 tarihlerinde yaptığı toplantıda, Abdullah Öcalan ile birlikte Türkiye’deki diğer ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına mahkum olan Hayati Kaytan, Emin Gurban ve Civan Boltan hakkında verilen AİHM kararlarını görüştü. Komite, Türkiye’den “umut hakkı” ile ne tür adımlar atıldığı konusunda bilgi istedi. Bunun için Türkiye’ye 2022 yılı Eylül ayına kadar süre veren komite, Türkiye’ye daha fazla gecikmeden mevcut yasal çerçeveyi AİHM tarafından belirlenen standartlara uygun hale getirmek için gerekli tedbirleri kabul etmesi çağrısında bulundu. Komitenin çağrısına rağmen Türkiye şimdiye kadar bir adım atmadı. 
 
Avrupa Konseyi Bakanları Komitesi’ne başvuran kurumlardan ÖHD Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak, 26’ncı yılına giren uluslararası komplo, İmralı tecrit sistemi ve Abdullah Öcalan’a "özel" dizayn edilen hukuk mekanizmasını değerlendirdi.
 
ULUSLARARASI KOMPLONUN HEDEFİ
 
Çakmak, uluslararası komplonun asıl hedefinin yüzyıllık Kürt sorununun demokratik yollarla çözümünün engellenmesi olduğunun altını çizdi. Kürt  sorununun çözülmesinin önündeki en büyük engelin kapitalist modernite ve “tekçi zihniyet” olduğunu belirten Çakmak, “Kürtler, kapitalist moderniteye karşı demokratik modernite sistemiyle tüm halkların bir arada yaşamasını esas alıyor. Bu sistem Ortadoğu’da ciddi anlamda dengeleri bozabilecek bir tehdit olarak görülüyor. Bu nedenle Sayın Öcalan'a yapılan komployu sadece kişi üzerinden değerlendiremeyiz. Zaten Sayın Öcalan, ‘Mesele ben değilim, mesele Kürt sorununun çözümünde benim rolüm ve misyonumdur’ diyor” ifadelerini kullandı.
 
Çakmak, 9 Ekim komplosunun bugün Abdullah Öcalan’a uygulanan ağırlaştırılmış tecrit ve bir dizi hukuksuzlukla devam ettiğini ifade ederek, “Anayasa’da hiçbir hükümlü için aile, avukat, telefon ve sosyal haklarının kısıtlanacağına dair tek bir düzenleme yok. İmralı’da hukuk net bir şekilde uygulanmıyor. Hukuk uygulanmadığı için verilen keyfi disiplin cezalarının nedenleri hiçbir şekilde öğrenilemiyor. Avukatlar, disiplin cezalarının var olduğunu kabul edip itiraz ediyor, bu itirazlar Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) önünde birikmiş durumda. Meslektaşlarımız şeffaf olamayan hukuksal mekanizmalara karşı bir hukuksal süreci yönetiyorlar” dedi.
 
'HUKUK İŞLETİLMİYOR' 
 
AİHM’in verdiği  “ihlal” kararına işaret ederek mevcut hukuksuzluklara değinen Çakmak, “Özellikle Sayın Öcalan'ın adil yargılanma hakkıyla ilgili bir kısım ihlallerin olduğunu tespit etti. Buna rağmen Türkiye hiçbir adım atmadı. Sayın Öcalan, İmralı’da tutulduğu günden bu yana hukuk işletilmiyor. İmralı Hapishanesi, sistem için deneysel bir yer oldu. İmralı’da başlayan tecrit, daha sonra diğer hapishanelere ve topluma da uygulandı. Ve ‘dışarının içerileştiği’ bir toplum haline geldik” diye belirtti.
 
‘AİHM TARTIŞMALI HALE GELDİ’
 
Türkiye’nin AİHM kararlarını hala uygulamadığını dile getiren Çakmak, bu durumun kendisi AİHM’in varlığını tartışmalı hale getirdiğini söyledi. Avrupa Konseyi’nin Türkiye’yi yaptırımlara tabi tutabileceğinin altını çizen Çakmak, “Bu kadar uzun bir süre bir kararın uygulanmaması, AİHM’in varlığını tartışmalı hale getiriyor. Bu kararla ilgili geçen sene ÖHD olarak Bakanlar Komitesi’nin bu kararın uygulanması ve tekrar gündeme alınmasına dair başvuruda bulunduk. Ama bir olumlu bir sonuç alınamadı” diye aktardı.
 
CPT İMRALI’DA NEYİ İNCELEDİ?
 
Avrupa İşkencenin Önlenmesi Komitesi’nin (CPT) 20-29 Eylül 2022 tarihleri arasında İmralı Adası’na yaptığı ziyarete dair raporunu açıklamadığına dikkat çeken Çakmak, CPT’nin bu tutumunun kendi varlığını tartışmalı hale getirdiğini sözlerine ekledi. Çakmak, şunları söyledi: “CPT, insan hakları alanında çalışma yürüten bir kurum olduğu için, bir yerde hak ihlali varsa, bunu tespit edip kamuoyuna açıklamalıdır. CPT neyi inceledi? Ne tespit etti? Kişinin sağlık durumu nasıl? Hapishane koşulları nasıl? Sosyal hakların kullanımı nasıl? Diğer temel haklarını kullanabiliyor mu? Buna dair bir açıklama yok. Bu da CPT’nin varoluş amacını ve insan hakları alanında var olan bir kurum olma iddiasını ciddi anlamda tartışmaya açıyor.”
 
TECRİDE KARŞI HUKUKSAL GİRİŞİMLER
 
Abdullah Öcalan’la ilgili yaşanan hukuksuzluklara karşı hukuki girişimlerinin devam ettiğini vurgulayan Çakmak, “Geçen sene kurum temsilcileri ve baro başkanlarının da bulunduğu 29 farklı baroya kayıtlı 775 avukat, İmralı’da görüşme yapma talebiyle 10-17 Haziran tarihleri arasında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurmuştu. Sonrasında 22 ülkeden 350 avukat 14 Eylül'de; Kuzey ve Doğu Suriye ile Suriye’nin farklı bölgelerinden 691 avukat da 19 Eylül'de benzer başvurularda bulunmuştu. Hukukçular topladıkları imzalarla Adalet Bakanlığı'na başvuruda bulundu. Ancak bakanlık, avukatların başvurusuna henüz cevap vermedi. Sonra 2023’te Türkiye Barolar Birliği’ne (TBB) başvuruda bulunduk. Bununla ilgili bir geri dönüş yok. Fakat Barolar Birliği’nin bununla ilgili bir adım atmasını bekliyoruz. Yakın zamanda da Barolar Birliği’yle tekrar bir görüşme planlamamız var. Önümüzdeki dönemle ilgili bir dizi hukuksal çalışmalarda gerçekleştirmeyi düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
 
MA / Esra Solin Dal
 

Diğer başlıklar

06/10/2025
22:57 Bayındır: Komisyonun final çalışması Öcalan’ı dinlemek olmalı
22:24 Binler Xecê ve Xêro Abbas konserinde bir araya geldi
22:14 Ankara'ya ulaşan kadınlar: Abdullah Öcalan serbest bırakılsın
22:09 Suriye Geçiş Hükümeti halka saldırdı: Ölü ve yaralılar var
21:18 Avukat Öktem'i öldürenler gözaltında
20:37 Hamas ile İsrail arasındaki müzakereler Mısır'da başladı
20:31 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê’de ‘abluka değil, diyalog’ çağrısı
20:17 Çocukları taciz eden fail tutuklanmadı
20:13 Kayyıma karşı açılan dava reddedildi: Siyasi karardır
19:58 ABD'nin Ankara Büyükelçisi Barrack, Mazlum Abdi ile görüştü
19:32 İzmir için sağanak yağış uyarısı
19:29 İşçiler polis ablukasında açıklama yaptı: Wan bizim, emek bizim
18:27 Pirsûs’ta yürüyüş: Halkın onurlu direnişi barış yolunu açtı
18:19 HDK’den 'Kobanê Davası tutsakları serbest bırakılsın' çağrısı
18:10 Erdoğan'dan 'nükleer santral' açıklaması
17:35 MHP'li avukat Serdar Öktem'e silahlı saldırı
17:33 İBB, İstanbul’u sağanak yağmur için uyardı
16:49 Amed'den yürüyen kadınlar Ankara'da: Heybemizi barışla doldurup geldik
16:39 Gastronomi şöleninde çocuklar yarıştı
16:27 Baroların sonuç bildirgesi: Kalıcı çözüm hukukun üstünlüğünü esas almaktan geçer
15:42 Cezve’nin katiline 3 yıl 8 ay hapis
15:39 Pasûr’da talana karşı miting: Yaşamı birlikte savunalım
15:17 DEM Parti: 6-8 Ekim’e dair hakikat açığa çıkarılmalıdır
14:58 30 yıl sonra memleketinde: Önderimizi aramızda görene kadar mücadele edeceğiz
13:46 Araştırma: 17 Milyon 821 bin kişi temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor
13:20 Zeynep Kaya'nın taziyesine ziyaret: Mücadelemizde yaşatacağız
13:14 Mamak’ta iş cinayeti: 2 ölü
13:14 Kelepçe dayatması nedeniyle tedavisi yapılamadı
12:56 Talabanî: Êzidîlerin topraklarına dönüşü için destek vereceğiz
12:49 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê mahalleleri kuşatma altında
11:48 ‘Beyaz Toros’ tişörtünün satışı hakkında suç duyurusu
11:37 Fransa Başbakanı istifa etti
11:27 Profesör Robinson: Abdullah Öcalan özgür olmalı
11:06 Çiğdem Doğu: Kadın iradesi olmadan sosyalizm olmaz
11:02 Uzaklaştırma aldırdığı erkek tarafından katledildi
11:00 Amed Barosu: Demirtaş ve diğer tutsaklar bırakılsın
10:04 JINNEWS’ten Eylül çetelesi: 19 kadın katledildi
09:54 Elkê’de ekokırımın fotoğrafı: Kespîyaniş ormanları 3 ayda yok edildi
09:25 Fuad Bêrîtan: İran’da olası tüm senaryolara hazırız
09:21 Kadınlar emeklerinin görünür kılınmasını istiyor
09:20 İstanbul Altın Rafinerisi'ne operasyon: 21 gözaltı
09:16 Gurbetelli Ersöz Ödülleri’nin kazananları belli oldu
09:12 Silahlı mücadeleden akademisyenliğe: Öcalan koşulsuz serbest bırakılmalı
09:05 ‘Adressiz Mektuplar'ın adresi Kürdistan ve barış
09:02 Rus yarbay Tomilov’un anılarında Amed
09:01 Türkiye'nin Suriye planları: Aşiretler üzerinden savaş zemini yaratılıyor!
09:00 06 EKİM 2025 GÜNDEMİ
05/10/2025
23:06 Gazze'de iki yılda 20 bini aşkın çocuk katledildi
22:59 İsrail, müzakere heyetini Mısır'a gönderiyor
22:06 İHD’den ‘Beyaz Toros’lu tişörtlere tepki: Açık bir nefret suçu
22:03 Hilar Şöleni’nde Mehmet Atlı konseri
21:35 Peyas Festivali Beser Şahin’in konseriyle son buldu
19:56 Tuncer Bakırhan: Barışı yan yana gelerek sahiplenebiliriz
19:32 Suriye Geçiş Hükümeti’nin cezaevlerinde onlarca kişi katledildi
18:47 Tülay Hatimoğulları: Bu topraklardan bizi kovmalarına asla izin vermeyeceğiz
17:25 Eskişehir'de İsrail protestosu
17:22 ‘Çetevari yapılara asla izin vermeyeceğiz’
17:14 MED-DER’den 5 Ekim kutlaması: Kürtçe eğitim vermek istiyoruz
16:44 Suriye geçiş hükümeti halkların bayramlarını yok saydı
16:40 Kadınların yürüyüşü Mersin'de: Tarihi fırsatın yolu İmralı'dan geçiyor
16:38 QSD'li Gökdağ'ın taziyesine kitlesel ziyaret
15:13 Der Hafir bombalandı, Tebqa yolu kapatıldı
14:53 Hafif ticari araç sahiplerinden 'kantar' zorunluğu tepkisi
14:29 İran rejimi 9 ayda bin 175 kişiyi idam etti
14:22 İstanbul için tehlike çanları: Susuzluk alarmı
13:59 Nepal’de sel ve toprak kayması: En az 42 ölü
13:49 MKG: Eylül'de 5 kadın gazeteciye soruşturma 3'üne dava açıldı
13:44 'Sayın Öcalan' ifadesinden tahliyesi ertelenen Gedik'in durumu Meclis'e taşındı
13:26 Yürüyüşe mesaj: Öcalan’ın özgürlüğü sağlanmalı
13:11 Dünya Öğretmenler Günü’nde ihraçların iadesi talebi
13:00 Nagihan Akarsel Manisa'da anıldı
12:59 Diplomasi Komitesi'nden yürüyüşçülere mesaj: Kararlılığınızdan güç alıyoruz
12:20 ‘Anadilde eğitim anayasal güvence altına alınsın’
12:09 İsrail ‘barış planına’ rağmen Gazze’yi bombalıyor
11:51 Hatimoğulları ve Bakırhan akil insanlarla bir araya geldi
11:49 30 yılın ardından tahliye oldu: Öcalan’ın çağrısını sahipleniyoruz
11:42 İran bir Kürt tutsağı idam etti
11:32 Yürüyüşün Ankara finaline çağrı
11:20 Tahkim Kurulu, 'Kürtçe reklam cezasını' inceleyecek
10:45 Meteoroloji’den sağanak uyarısı
10:21 MEBYA-DER Şirnex Eşbaşkanı: Barışı bombalanan mezarların inşasıyla başlatalım
10:10 Sabahat Tuncel: Yeni siyaset Rojava'dan başlamalı
09:27 İstanbul’da süreç çalışması: Halkın barış talebi yüksek
09:05 HES’ler Muradiye Şelalesi’ni kurutuyor
09:04 'Federe Kürdistan'daki belirsizlik göçe neden oluyor'
09:02 KNK Eşbaşkanı: Komplo ulusal birlikle tamamen boşa çıkar
09:00 05 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:29 Jin Dergi yeni sayısında Nagihan Akarsel’i işledi
04/10/2025
23:50 Trump: İsrail ilk çekilme hattını kabul etti
23:04 Şam’da düğüne baskın: 7 kişi yaralandı
22:42 Hilar Şöleni’nin ilk günü konserle son buldu
21:53 Peyas'ta kadın festivali sürüyor
21:38 Amedspor, sahasında farkla kazandı
20:59 Eğitim Sen'den 5 Ekim kutlaması: Barış için mücadeleye devam
19:10 Abdullah Öcalan'dan kadınların yürüyüşüne mesaj: Eşitlikçi bir dil hepimize kazandıracaktır
18:42 İktidara İsrail çağrısı: Hamaseti bırak, ticareti kes
18:34 Buluş ve Bumin'in taziyelerine kitlesel ziyaret
18:16 Adana’da binler Öcalan’ın özgürlüğünü talep etti
17:17 Özgürlük yürüyüşçüleri yarın Mersin’de olacak
17:14 Gar Katliamı için anma programı: Gerçek adaleti talep ediyoruz
16:58 Nagihan Akarsel anıldı: Anısını özgür yaşam mücadelesinde yaşatacağız
16:49 Tahliye edilen Turhan: Zaman özgür Önderlikle özgür toplum zamanıdır
16:30 Kongra Star: Abdullah Öcalan fiziki olarak özgür olmalı
15:55 ‘Zamanın izi’ sergisi Wan’da açıldı
15:49 Piran’da yangın
15:12 Hasta tutsaklar Gömi, Çelik ve Erişmiş'in durumlarına dikkat çekildi
14:33 Uyuşturucuya karşı 'Şiyar Be Şirnex Platformu' kuruldu
14:06 Nagihan Akarsel mezarı başında anıldı: Onun izinde yürümeye söz verdik
13:58 KESK ihraçların iadesi için eylemde olacak
13:41 Nagihan Akarsel katledildiği yerde anıldı: Amacı dünyanın birçok yerine ulaştı
13:39 Dilovası’nda fabrikada patlama: 2 ölü
13:21 Hilar Tarih, Kültür ve Gastronomi Şöleni başladı
13:11 İHD ve kayıp yakınları Aslan, Narin ve Gümüş'ün akıbetini sordu
12:53 Cumartesi Anneleri Turgut Yenisoy’un akıbetini sordu
12:46 Özerk Yönetim kadın heyeti temaslarını tamamladı
12:18 Bakanlıktan Sumud Filosu açıklaması
11:52 Kadınlar, Dîlok'ta Haki Karer'i vurulduğu yerde andı
11:39 Özel: Sorunun çözümüne yönelik adımların takipçisi olacağız
11:24 DFG: Nagihan’ı katledenler açığa çıkarılsın
11:10 Jineolojî Dergisi Nagihan Akarsel’i andı: Hayallerin, milyonlarca kadının omuzlarında
10:22 Pexşan Ezîzî’den ABD’ye yanıt: Katliamları körüklemeyi bırakmalı
09:37 Abdullah Öcalan: Demokratik müzakere siyasi ve toplumsal tüm ilişkilere hakim kılınmalı
09:15 'Kürtler size baş eğmez' demişti: Baş eğmedi, Ankara'ya yürüyor
09:09 ‘Manevi ailesi’ Nagihan Akarsel’i anlattı: Doğaya ve kadına adanmış bir hayat
09:07 Kuraklık tütünde de verimi düşürdü
09:07 39 kişinin ölümünden sorumlu müteahhit Zilan’da doğa talanına başladı
09:06 Doğu Karadeniz maden sahası ilan edildi
09:05 Tutsakları hücrede tutup dedektörle arıyorlar
09:04 2 kez kalp krizi geçiren tutsak Çam'ın hastalıklarına yenileri eklendi
09:03 Özel okullarda öğretmenlere kıdem ve ihbar tazminatı oyunu
09:02 Üniversite öğrencileri okurken çalışmak zorunda
09:01 ‘Hiç yaşlanmayacağım’ dedi: Kadınların mücadelesinde yaşıyor
09:01 Öcalan 26 yıldır işkence ötesi koşullarda tutuluyor
09:00 04 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:57 Hamas’tan ‘Gazze planı’ açıklaması
03/10/2025
23:08 Hamas, tüm esirleri serbest bırakmaya hazır olduğunu açıkladı
22:10 Eğitim Sen'den 5 Ekim kutlaması
22:05 Abdullah Öcalan: Meclis Komisyonu gelirse, demokratik müzakere süreci başlatacağım
21:31 Narin Güran davasında 12 sanık ve 3 çocuğa verilen hüküm bozuldu
21:21 Ankara'da arıza nedeniyle su kesintisi
21:10 Cizîr'de bir gencin intihar etiği iddia edildi
21:06 Şirnex'te Hacı Lokman Birlik anması
20:59 İsrail'in saldırıları protesto edildi
20:40 Peyas'ta kadın festivali başladı
19:45 Binlerce kişi kadınları karşıladı: Zaman özgürlük zamanıdır
18:27 Trump'tan Hamas'a: 6 Ekim'e kadar süren var
18:23 Erdoğan, Trump ile görüştü
17:59 Barış Bor’un taziyesine kitlesel ziyaret
17:49 Gazze’de açlıktan yaşamını yitirenlerin sayısı 457’ye yükseldi
17:46 İstanbul'da 3 adliyenin başsavcısı değişti