İmralı tecridi: AİHM ve CPT’nin varlığı tartışmalı hale geldi

img

İSTANBUL - İmralı’da hukukun işletilmediğini belirten ÖHD Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak, AİHM ve CPT’nin bu noktadaki tutumlarıyla varlıklarını tartışmalı hale getirdiklerini söyledi. 

Amerikan Birleşik Devletleri’nin (ABD) koordinatörlüğünde birçok ülkenin dahil olduğu PKK Lideri Abdullah Öcalan’a dönük uluslararası komplo, Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok devletin uluslararası hukuku yok saymasıyla hayata geçirildi. İmha ve tasfiye planlarına karşı Kürt sorununu demokratik çözüm zeminine kavuşturmak için Ortadoğu’dan çıkarak dünyaya açılan Abdullah Öcalan, gittiği ülkelerde siyasi iltica talepleri kabul edilmeyerek çarmıha gerildi. 130 gün süren Avrupa sürecinin ardından idam cezasıyla arandığı Türkiye’ye getirilen PKK Liderine, Ankara 2 Nolu Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde 31 Mayıs 1999’da başlayan ve 29 Haziran 1999’da görülen son duruşmayla biten yargılamada idam cezası verildi. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına dönüştürülen bu cezayla Abdullah Öcalan, 25 yıldır İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tecrit koşullarında tutuluyor.
 
 ÖHD Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak
 
‘UMUT HAKKI’ BAŞVURUSU 
 
Abdullah Öcalan’ın avukatlarının başvurduğu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2014 yılında “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası” ile ilgili ihlal kararı verdi. AİHM’in bu kararı üzerine Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), İnsan Hakları Derneği (İHD) ile Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), PKK Lideri Abdullah Öcalan ile birlikte tutuklu Hayati Kaytan, Emin Gurban ve Civan Boltan hakkında AİHM’in verdiği  ihlal kararlarını acil gündemine alması için 26 Temmuz 2021’de Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne başvurdu.
 
TÜRKİYE’DEN YANIT
 
Abdullah Öcalan ile diğer tutuklular açısından ‘Umut Hakkı’nın sağlanması gerektiğine dikkat çekilen başvuru üzerine, Türkiye 7 Eylül 2021 tarihinde Komite’ye yanıt verdi. 2009’dan bu yana İmralı’da ihlal olmadığını savunan Türkiye, Abdullah Öcalan ve diğer tutukluların tahliye imkanını gündeme getiren “umut hakkı” ve “ağırlaştırılmış müebbet cezası hakkında yasada değişiklik” yapılmasına ilişkin başvuruda yer alan tespit ve önerileri ise görmezden geldi.
 
‘HÜKÜMET YANILTIYOR’
 
Türkiye’nin komiteye verdiği yanıt üzerine, başvurucu insan hakları ve hukuk örgütleri de Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne yeni bir bildirimde bulundu. Türkiye’nin herhangi bir “Eylem Planı” sunmadığına dikkat çekilen bildirimde, "Hükümet, cevaplarında STK’lerin bildiriminde belirtilen hususlara dair hiçbir somut cevap vermemiştir. Yanıltıcı bir şekilde, Türkiye hukuk sisteminde müebbet ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezaları bakımından koşullu salıvermenin imkan dahilinde olduğu belirtilmiş ve İmralı Hapishane koşullarının 3. maddenin ihlali niteliği taşımadığı iddia edilmiştir" denildi. 
 
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmış olan Abdullah Öcalan için AİHM’in ‘Umut Hakkı’ kararı ile ilgili Türkiye’den ne tür adımlar atıldığı konusunda bilgi istedi.
 
TÜRKİYE’DEN BİLGİ İSTEDİ
 
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi ise 30 Kasım-2 Aralık 2021 tarihlerinde yaptığı toplantıda, Abdullah Öcalan ile birlikte Türkiye’deki diğer ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına mahkum olan Hayati Kaytan, Emin Gurban ve Civan Boltan hakkında verilen AİHM kararlarını görüştü. Komite, Türkiye’den “umut hakkı” ile ne tür adımlar atıldığı konusunda bilgi istedi. Bunun için Türkiye’ye 2022 yılı Eylül ayına kadar süre veren komite, Türkiye’ye daha fazla gecikmeden mevcut yasal çerçeveyi AİHM tarafından belirlenen standartlara uygun hale getirmek için gerekli tedbirleri kabul etmesi çağrısında bulundu. Komitenin çağrısına rağmen Türkiye şimdiye kadar bir adım atmadı. 
 
Avrupa Konseyi Bakanları Komitesi’ne başvuran kurumlardan ÖHD Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak, 26’ncı yılına giren uluslararası komplo, İmralı tecrit sistemi ve Abdullah Öcalan’a "özel" dizayn edilen hukuk mekanizmasını değerlendirdi.
 
ULUSLARARASI KOMPLONUN HEDEFİ
 
Çakmak, uluslararası komplonun asıl hedefinin yüzyıllık Kürt sorununun demokratik yollarla çözümünün engellenmesi olduğunun altını çizdi. Kürt  sorununun çözülmesinin önündeki en büyük engelin kapitalist modernite ve “tekçi zihniyet” olduğunu belirten Çakmak, “Kürtler, kapitalist moderniteye karşı demokratik modernite sistemiyle tüm halkların bir arada yaşamasını esas alıyor. Bu sistem Ortadoğu’da ciddi anlamda dengeleri bozabilecek bir tehdit olarak görülüyor. Bu nedenle Sayın Öcalan'a yapılan komployu sadece kişi üzerinden değerlendiremeyiz. Zaten Sayın Öcalan, ‘Mesele ben değilim, mesele Kürt sorununun çözümünde benim rolüm ve misyonumdur’ diyor” ifadelerini kullandı.
 
Çakmak, 9 Ekim komplosunun bugün Abdullah Öcalan’a uygulanan ağırlaştırılmış tecrit ve bir dizi hukuksuzlukla devam ettiğini ifade ederek, “Anayasa’da hiçbir hükümlü için aile, avukat, telefon ve sosyal haklarının kısıtlanacağına dair tek bir düzenleme yok. İmralı’da hukuk net bir şekilde uygulanmıyor. Hukuk uygulanmadığı için verilen keyfi disiplin cezalarının nedenleri hiçbir şekilde öğrenilemiyor. Avukatlar, disiplin cezalarının var olduğunu kabul edip itiraz ediyor, bu itirazlar Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) önünde birikmiş durumda. Meslektaşlarımız şeffaf olamayan hukuksal mekanizmalara karşı bir hukuksal süreci yönetiyorlar” dedi.
 
'HUKUK İŞLETİLMİYOR' 
 
AİHM’in verdiği  “ihlal” kararına işaret ederek mevcut hukuksuzluklara değinen Çakmak, “Özellikle Sayın Öcalan'ın adil yargılanma hakkıyla ilgili bir kısım ihlallerin olduğunu tespit etti. Buna rağmen Türkiye hiçbir adım atmadı. Sayın Öcalan, İmralı’da tutulduğu günden bu yana hukuk işletilmiyor. İmralı Hapishanesi, sistem için deneysel bir yer oldu. İmralı’da başlayan tecrit, daha sonra diğer hapishanelere ve topluma da uygulandı. Ve ‘dışarının içerileştiği’ bir toplum haline geldik” diye belirtti.
 
‘AİHM TARTIŞMALI HALE GELDİ’
 
Türkiye’nin AİHM kararlarını hala uygulamadığını dile getiren Çakmak, bu durumun kendisi AİHM’in varlığını tartışmalı hale getirdiğini söyledi. Avrupa Konseyi’nin Türkiye’yi yaptırımlara tabi tutabileceğinin altını çizen Çakmak, “Bu kadar uzun bir süre bir kararın uygulanmaması, AİHM’in varlığını tartışmalı hale getiriyor. Bu kararla ilgili geçen sene ÖHD olarak Bakanlar Komitesi’nin bu kararın uygulanması ve tekrar gündeme alınmasına dair başvuruda bulunduk. Ama bir olumlu bir sonuç alınamadı” diye aktardı.
 
CPT İMRALI’DA NEYİ İNCELEDİ?
 
Avrupa İşkencenin Önlenmesi Komitesi’nin (CPT) 20-29 Eylül 2022 tarihleri arasında İmralı Adası’na yaptığı ziyarete dair raporunu açıklamadığına dikkat çeken Çakmak, CPT’nin bu tutumunun kendi varlığını tartışmalı hale getirdiğini sözlerine ekledi. Çakmak, şunları söyledi: “CPT, insan hakları alanında çalışma yürüten bir kurum olduğu için, bir yerde hak ihlali varsa, bunu tespit edip kamuoyuna açıklamalıdır. CPT neyi inceledi? Ne tespit etti? Kişinin sağlık durumu nasıl? Hapishane koşulları nasıl? Sosyal hakların kullanımı nasıl? Diğer temel haklarını kullanabiliyor mu? Buna dair bir açıklama yok. Bu da CPT’nin varoluş amacını ve insan hakları alanında var olan bir kurum olma iddiasını ciddi anlamda tartışmaya açıyor.”
 
TECRİDE KARŞI HUKUKSAL GİRİŞİMLER
 
Abdullah Öcalan’la ilgili yaşanan hukuksuzluklara karşı hukuki girişimlerinin devam ettiğini vurgulayan Çakmak, “Geçen sene kurum temsilcileri ve baro başkanlarının da bulunduğu 29 farklı baroya kayıtlı 775 avukat, İmralı’da görüşme yapma talebiyle 10-17 Haziran tarihleri arasında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurmuştu. Sonrasında 22 ülkeden 350 avukat 14 Eylül'de; Kuzey ve Doğu Suriye ile Suriye’nin farklı bölgelerinden 691 avukat da 19 Eylül'de benzer başvurularda bulunmuştu. Hukukçular topladıkları imzalarla Adalet Bakanlığı'na başvuruda bulundu. Ancak bakanlık, avukatların başvurusuna henüz cevap vermedi. Sonra 2023’te Türkiye Barolar Birliği’ne (TBB) başvuruda bulunduk. Bununla ilgili bir geri dönüş yok. Fakat Barolar Birliği’nin bununla ilgili bir adım atmasını bekliyoruz. Yakın zamanda da Barolar Birliği’yle tekrar bir görüşme planlamamız var. Önümüzdeki dönemle ilgili bir dizi hukuksal çalışmalarda gerçekleştirmeyi düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
 
MA / Esra Solin Dal
 

Diğer başlıklar

19/10/2025
22:51 Hamas heyeti, ateşkesi takip için Mısır'a gitti
22:47 Şengal'de Abdullah Öcalan için yürüyüş: Bizim varlık nedenimiz
22:42 Denizli ve Hatay'da trafik kazası
22:01 Cizîr 1. Kadın Govend Festivali son buldu
21:19 CPT: Zap ve Avaşîn'de kesilen ağaçlar Türkiye'ye taşınıyor
21:11 İsrail, Gazze'ye insani yardım girişini durdurma kararı aldı
20:27 Kuzey Kıbrıs'ın yeni cumhurbaşkanı Tufan Erhürman oldu
20:17 Rojin Kabaiş için eylem: Failler bulunsun
18:35 Su hakkı için ortak komisyonlar kurulacak
17:06 Barış Anneleri: Barışın anahtarı Öcalan’ın özgürlüğüdür
16:51 Tahliye engellemelerine Bakırköy Cezaevi önünde tepki
16:23 Amed’de düzenlenen kitap fuarı 2’nci günde
16:00 Wan’da şüpheli kadın ölümü
15:38 Cizîr 1. Kadın Govend Festivali başladı
14:50 Entübe edilen gazeteci Aykol'un durumu stabil
14:35 Gürsel Karaaslan okurlarıyla imza gününde buluştu
13:27 Cengiz Yaşar’ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:18 Taksiciler rektörün engellemelerine rağmen Rojin için eyleme katıldı
12:34 DEM Parti Eş Genel Başkanları: Önemli bir adım AİHM kararlarının hayata geçmesi
11:38 Arjantin’de Abdullah Öcalan’ın Özgürlük Sosyolojisi’ne yoğun ilgi
11:30 Pakistan ve Afganistan’dan ‘derhal ateşkes’ anlaşması
10:41 DEM Parti'den Demirtaş'a ziyaret
10:04 Gençler: İmralı tecridi kalkmadan barış sağlanmaz
09:42 Jin derginin 138’inci sayısı yayında
09:37 İktidarın ağaçsız ‘Hatıra Ormanları’
09:34 'Herkes özel savaş politikalarına karşı ses çıkarmalı'
09:25 ‘DEDAŞ mafya olmuş’
09:20 Tahliyesi 3’üncü kez engellenen tutsak: Ölmemi bekliyorlar
09:19 ‘Sorunların çözümü Abdullah Öcalan'ın özgürlüğüne bağlı’
09:13 Rojin Kabaiş’in sıra arkadaşları: Rektör neden saklanıyor?
09:11 Agirî’nin 576 köyünden 379’unun ismi değiştirildi
09:07 Esenyurt’taki mitinge çağrı
09:05 Abdullah Öcalan 2009'da da 'terörist' kavramı için 'gelin tartışalım' demişti
09:00 19 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:54 Birçok kentte kuvvetli yağışlar bekleniyor
08:49 Kuzey Kıbrıs’ta halk sandık başında
18/10/2025
23:53 Dêrazor’un El Bûkemal kentinde patlama
20:55 Mehmet Çetin-Emirali Yağan Dêrsim Kültür ve Sanat Günleri sona erdi
20:36 Amedspor’un yeni başkanı Nahit Eren oldu
20:14 Gazze İnsan Hakları Merkezi: Ateşkese rağmen 35 Filistinli katledildi
19:33 Sigaraya yine zam
18:47 Kadınlar alanlara çıktı: Rojin Kabaiş’in ölümü aydınlatılsın
18:19 Eskişehir'de madencilik faaliyetleri halk sağlığını olumsuz etkiliyor
17:56 Cizîr 1. Kadın Govend Festivali'ne çağrı ziyareti yürüyüşe döndü
17:51 Gençler Abdullah Öcalan için yürüdü: Özgür olana kadar kesintisiz mücadele edeceğiz
17:43 Kutlu ve Akbalık taziyesine kitlesel ziyaret
17:12 'Kadınların özgürlük ve eşitlik mücadelesini büyütmeliyiz'
17:06 'Abdullah Öcalan'la görüşme iradesi ortaya çıkmalı'
16:39 ESP: AKP'ye karşı özgürlük mücadelesini yükselteceğiz
16:04 Hasta tutsaklar Keskin ve İnci için tahliye talebi
15:57 Bakanlıktan Cengiz Holding'e 57 bin ağaç kesmesi için izin
15:53 Amed'te 9'uncu kitap fuarı başladı: 31’i Kürtçe 200 yayınevi okurları bekliyor
14:43 Kadınlar: Cinsiyetçi yaklaşımı kabul etmiyoruz
14:35 Siyasetçilere ceza: Hukukun değil, siyasetin kararıdır
14:15 'Tosun'un katledilmesi münferit değil, bir politikanın sonucudur'
14:14 16 barodan ortak açıklama: Rojin Kabaiş dosyasının takipçisi olacağız
14:03 Dört kentte adalet talebi: Kayıpların akıbeti açıklanmadan barış sağlanmaz
14:00 Gülben Duru'yu katleden fail tutuklandı
13:35 Barış Anneleri konferansı: Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü sağlanmalı
13:34 Agirî'de verilen hapis cezalarına 'provokasyon' tepkisi
13:15 Cumartesi Anneleri: Fehmi Tosun dosyasında adaleti sağlayın
12:49 Cizîr'de taciz failinin cezalandırılması için Adalet Nöbeti başlatıldı
12:35 Entübe edilen gazeteci Aykol'un refleksleri izlenecek
12:06 Gençler Amed'e doğru yola çıktı
11:53 Mezopotamya Su Forumu 2’nci gününde atölyelerle devam ediyor
11:50 Abdullah Öcalan’dan Barış Anneleri’ne mesaj: Özgür kadın kimliği ve bilincinizle mücadele edin
11:13 Eşit ve özgür bir yaşam için Alevilik tartışılacak
11:10 Şemrex'teki şölende Rojin Kabaiş için adalet istendi
09:31 Pontos belgeselleri yapan Yunan gazeteci Türkiye'ye alınmadı
09:27 CHP İstanbul Kongresi’nin de durdurulması istendi
09:02 Kürtçe için çağrı: Anadil mücadelesi toplumsal bir sorumluluktur
09:02 'Kalıcı barışın yolu hapishanelerden geçiyor'
09:01 Bakanlığın iş başvurularında ‘ırkçı’ soru
09:00 ‘Komisyon İmralı'ya gitmeli’
09:00 18 EKİM 2025 GÜNDEMİ
17/10/2025
23:39 Agirî'de 10 kişiye 177 yıl 7 ay hapis cezası
22:39 Beyaz Saray'da Trump-Zelenskiy görüşmesi
22:24 Polis ablukasını aşan gençler, Amed'e doğru yola çıktı
21:52 DEM Partili Berdan Öztürk’e 6 yıl 4 ay ceza
21:25 Mehmet Çetin-Emirali Yağan Dêrsim Kültür ve Sanat Günleri başladı
21:12 Suriye Geçici Hükümeti, Şêxmeqsûd’da 2 genci kaçırdı
20:45 223 işçinin direnişi 79’uncu gününde
19:58 Kadın Zamanı Derneği’nden meme kanseri farkındalık atölyesi
19:48 DEM Parti'den tütün üreticilerine dayanışma ziyareti
19:43 Trump: Abraham Anlaşmaları'na herkes dahil olsun
19:14 Öğrenciler Rojin Kabaiş için ATK'ye yürüdü
19:05 KESK’ten ihraçlar için adalet çağrısı
18:57 KESK’lilerin yürüyüşü sona erdi: Mücadele sürecek
18:53 CHP’li kadınlardan yoksulluğa karşı ses çıkarma eylemi
18:26 Mehmet Nimet Yılmaz 31 yıldan sonra tahliye edildi
18:14 900 milyon yoksul iklim krizinin doğrudan etkisi altında
18:08 Doktorlar yarın Aykol ile iletişim kurmaya çalışacak
17:50 HRW : Kadınlara karşı ayrımcılık kurumsallaştırılıyor
17:47 Rojin Kabaiş’in kardeşi: Bir asır da geçse mücadelemiz devam edecek
17:43 Kurtulmuş’un Amed ziyareti sürüyor: Halkın iradesi esas alınmalı
17:36 Devletin Kürtçe ile imtihanı: Amed’de ‘barış’ sözü, Meclis’te ‘bilinmeyen dil’
17:34 Şemrex'te kadın şöleni panelle başladı
17:25 Yılmaz ve Sıvacı’nın taziyelerine kitlesel ziyaret
17:10 Rezan Epözdemir'in ilk duruşması 19 Aralık'ta
16:26 Aykol'un reflekslerinin ölçümü için ilaçları büyük oranda kesildi
16:21 Yaşamını yitiren Yıldırım için taziye kuruldu
16:14 HPG, YJA Star ve YPS'lilerin taziyesine kitlesel ziyaret
15:53 'Deywan Futbol Turnuvası'nda şampiyon belli oldu
15:42 Kutlu ve Akbalık için Pirsûs'ta taziye kuruldu
15:04 Yurttaşları 'dosyanız var' diyerek dolandıran 2 polis tutuklandı
14:36 Amed'de Kurtulmuş'a 'süreç' tepkisi: Somut adım atın
14:34 Kurtulmuş, Amed Büyükşehir Belediyesi’nde
14:14 Tülay Hatimoğulları KESK heyetiyle görüştü
13:58 Ege Üniversitesi'nden Rojin Kabaiş yürüyüşü: Susmayacağız
13:57 Dêrsim'de KHK eylemi: İhraçlar görevlerine iade edilsin
13:56 Sağlıkçılardan Adalet Nöbeti'ne destek
13:08 ESP'den hapis cezası protestosu
12:58 Gazeteci Aykol'un gün içerisinde uyandırılması bekleniyor
12:50 Kurtulmuş Amed’de: Bu sefer başaracağız
12:42 Emekçiler Madenci Anıtı önünde oturma eylemi başlattı
12:29 Mezopotamya Su Formu başladı: Doğaya ve su varlıklarına sahip çıkalım
12:12 DEM Parti: Savaş ekonomisine karşı dayanışma ekonomisini büyütelim
11:59 Abdullah Öcalan: Umut ilkesi devletin atması gereken bir adımdır
11:57 Ağır yaralanan Suzan Elik yaşamını yitirdi
11:51 Jandarma kelepçeli muayeneye karşı çıkan tutsağı darp etti
11:50 Sermayenin sığınağı AKP: 3 trilyon 597 milyar TL vergiden vazgeçildi
11:12 Gazetecilerden talep: Komisyon gazetecileri dinlemelidir
11:01 Meclis önüne gitmek isteyen KESK'liler ablukaya alındı
11:00 30 yıllık tutsağın tahliyesi 3'üncü kez ertelendi
10:28 Aram Yayınevi'nden 7 yeni kitap
09:34 'Suça karşı farkındalığı oluşmadı' denilerek tahliyesi ertelendi
09:20 Mazlum Ebdî: Entegrasyon konusunda prensipte anlaşmaya vardık
09:19 Birdal: Komisyondan bir heyetin mutlaka İmralı'ya gitmesi gerekiyor
09:18 'Kıbrıs'ta seçimler irademizi yansıtmıyor'
09:17 'Türkiye mültecilerin geri dönüşünü engelliyor'
09:14 Kadınlardan ATK'ye Rojin Kabaiş sorusu: Neyi korumaya çalışıyorsunuz?
09:13 'Çözüm' konuşulurken iktidar ‘güvenlik yolları’ yapıyor
09:12 Rojin Kabaiş’in otopsi işlemine katılan doktor: Tahkikat eksikliği süreci zorlaştırdı
09:04 Azerbaycan’a AİHM kararını uygulatan Komite Türkiye’ye neden uygulatmıyor?
09:00 17 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:25 Can Holding'e ikinci operasyon: 26 gözaltı
16/10/2025
23:06 ESP Eş Genel Başkanı ve 3 kişi hakkında 69 yıl hapis cezası kararı
22:34 İsrail, Lübnan'a hava saldırısı düzenledi
22:25 Engellilik oranı düşürülerek tahliyesi engellendi
22:02 Geçiş Hükümeti güçlerine yönelik saldırıda ölü sayısı 5’e yükseldi
21:59 İsrail askerleri 1 Filistinli çocuğu katletti
21:53 2026 yılı bütçe teklifi Meclis'e sunuldu
21:19 Trump ile Putin'den telefon görüşmesi
20:56 Rojin Kabaiş dosyasında yeni talep: DNA’ların tam tespiti istendi
20:49 DFG, siyasi parti ve komisyon üyeleri ile görüştü
19:42 KESK'lilerden polis ablukasında açıklama: İşimizi geri alacağız
19:34 Dêrsim'de Hakan Tosun için eylem: Hakikatin sesi susturulamaz
19:26 DTK davasında beraat kararı
19:23 Tacize karşı Adalet Nöbeti tutulacak
18:54 Rojîn Kabaiş için eylem: Failler derhal tespit edilsin