İnsan Hakları Derneği (İHD) Colemêrg Şubesi, Colemêrg Belediyesi Eşbaşkanı Mehmet Sıddık Akış görevden alınarak tutuklanıp yerine kayyım ataması ve sonrasında gelişen toplumsal olaylara ilişkin hazırladığı raporu açıkladı. Raporu, Gever’deki İHD Colemêrg Şubesinde İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin ve İHD yöneticilerinin katıldığı toplantıda İHD Colemêrg Şube Eşbaşkanı Sibel Çapraz açıkladı. 

 

Açıklama öncesi konuşan İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin, belediyeye kayyım atamasının üzerinden 52 gün geçtiğini hatırlatarak, devlet aklı ve iradesinin 1923'ten beri sürdürdüğü tavrı bir kez daha gösterdiğini, Kürt'ün iradesini yok sayıp belediyeyi gasp ettiğini söyledi. Davası olduğu halde neden Akış'ın aday gösterildiğini eleştirilere işaret eden Keskin, Akış'ın davasının 10 yıldır sürdüğünü, seçilmesi nedeniyle birlikte haksız bir şekilde ceza verildiğini kaydederek, "İnsan hakları mücadelesi ve sivil siyasette yer alan Kürtler olarak, hakkında davası olmayan tek bir insanımız yok. Hepimiz ya cezaevine girmek üzere ya da cezaevindeyiz. Biz bu coğrafyada rehin olarak yaşıyoruz. Buna rağmen mücadelemizi sürdürüyoruz" dedi. 

 

'HUKUKİ DEĞİL SİYASİ BİR KARARDIR'

 

Keskin'in konuşmasından raporu açıklayan İHD Colemêrg Şube Eşbaşkanı Sibel Çapraz, Akış'ın görevden alınmasında İşçileri Bakanlığının soyut gerekçeleri hareket ettiğini ifade etti. İçişleri Bakanlığının sanal medya hesabından Akış'ın hakkında yürütülen soruşturmanın detaylarını paylaşmasının da "masumiyet karinesinin ihlali" olduğunu belirten Çapraz, "İçişleri Bakanlığı, soruşturma ve yargılama makamları yerine geçerek yargı kurmuş, soruşturma ve kovuşturma dosyalarını kayyım atamaya gerekçe göstermiştir. İçişleri Bakanlığı’nın bu açıklama ve uzaklaştırma kararı belirttiğimiz üzere hukuki değil, siyasi bir karardır. Söz konusu yargılama dosyasında henüz herhangi bir karar verilmeden masumiyet karinesi yok sayılarak, mahkemenin bağımsızlığına da müdahale edilmiştir" diye konuştu. 

 

'HALKIN İRADESİNE DARBE VURULDU'

 

AKP'nin belediyelere kayyım atamaya başladığı 2016'dan beri 3 dönem geçtiğini ve kayyım atadığı belediyeleri her seçimde kaybettiğini hatırlatan Çapraz, "Halkın demokratik iradesine siyasi bir darbe aracı olan kayyıma tekrar başvurmuştur. Hakkâri Belediyesi'ne darbeci bir zihniyetle kayyım atanması sadece Hakkâri halkını yanı sıra, bütün Türkiye halklarının demokratik iradesinin gasp edilmesi girişimidir. Seçimlerden sonra normalleşme söylemleri ve yeni anayasa tartışmalarının hüküm sürdüğü bu günlerde, demokrasiye aykırı bu uygulamadan bir an evvel vazgeçilmesi gerekmektedir. Türkiye’nin en önemli meselesi olan Kürt meselesinin demokratik ve barışçıl yollardan çözülmesi acil ihtiyaç iken Kürt halkının seçimler yoluyla seçtiği belediye başkanlarının yerine kayyım atama politikasında ısrar, Kürt meselesinin çözümünü daha da karmaşık hale getirmektedir. Türkiye'deki tüm yurttaşların seçimler yoluyla iş başına getirdiği tüm belediye başkanlarının yerine kayyım atama riskini de içinde barındıran bir tehlikedir" şeklinde konuştu. 

 

SEÇME SEÇİLME HAKKINA MÜDAHALE 

 

Kürt halkının iradesinin iktidar tarafından tanınmadığını söyleyen Çapraz, Kürt seçmenlerin seçtiği, belediye başkanları, milletvekillerine karşı ayrımcı, ötekileştirici ve demokratik siyaseti ortan kaldıran devlet pratikleriyle karşı karşıya olduklarını vurguladı. Çapraz, 2016'da darbe girişimin ardından çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname (KHK)'lerle fiili olarak devletin aldığı tutumla birçok muhalifin işinden edildiğini, gözaltı ve tutuklamaların ise rutin bir devlet uygulamasına haline geldiğini kaydetti. Bu süreçle birlikte "demokratik toplumun vazgeçilmez unsurlarından olan seçme ve seçilme hakkı askıya alındığının altını çizen Çapraz, "Kürtlerin çoğunlukla yaşadığı illerde kayyım uygulaması genel geçer, soyut ve terör kavramıyla sürekli hale gelen bir uygulama olmuştur. Hakkâri ilinde de 3 Haziran 2024 tarihinde kayyım atamasıyla ortaya çıkan durum devletin yurttaşların seçme ve seçilme hakkına yönelik yeni müdahalesini göstermesi açısından çarpıcıdır" diye belirtti. 

 

KAYYIMI GERİ ÇEKME ÇAĞRISI

 

Kürt sorunun baskıcı ve kayyım gibi uygulamalarla çözümsüz bırakılmasının bir devlet pratiği haline geldiğini dile getiren Çapraz, bunun demokratik bir toplum ideali yerine baskıcı ve otoriter rejimin tahkim edilmesine yol açtığı değerlendirmesi yaptı. Devletin yurttaşların yönetime doğrudan katılımını hedefleyen etkin bir yerel demokrasi anlayışını daha güçlü şekilde tesis etmesi gerektiğini ifade eden Çapraz, demokratik bir sistemin inşasının herkesin sorumluluğunda olduğunu belirterek, partileri, sivil toplum örgütlerini, aydın ve yazarları kayyım atamalarına karşı demokratik bir geleceğin inşasına katkı sunmaya çağırdı.

 

 YAŞANAN HAK İHLALLERİ

 

Kayım atamasıyla yaşanan ihlalleri aktaran Çapraz, atamayla birlikte kentte ve bölge kentlerinde 10 gün boyunca gösteri ve toplantıların yasaklandığını, kayyım atama kararının belediyeye giden meclis üyelerine polis tarafından bildirildiği ve meclis üyelerinin belediye alınmadığını kaydetti. İçişleri Bakanlığının Belediye Eş başkanı M. Sıddık Akış için yaptığı paylaşımla "masumiyet karinesini ihlal etiğini" söyleyen Çapraz, kararı protesto etmek isteyen DEM Parti'nin ablukaya alındığını giriş ve çıkışların kapatıldığını hatırlattı. 

 

Oturma eylemi yapan milletvekillerinin de ablukaya alındığını ifade eden Çapraz, bu konuda bölge barolarının kentteki adliye önünde yapmak istediği açıklamaya izin verilmediğini, adliyeye sadece avukatların girişine izin verildiğini vurgulandı. Aralarında milletvekillerinin bulunduğu protesto eylemine gaz ve tazyikli su ile müdahale edildiğini, 2 gazetecinin müdahaleden etkilenerek fenalaştığı ve hastanede tedavi altına alındığı anımsatan Çapraz, İHD gözlem heyeti, milletvekilleri, DEM Parti Eş Genel Başkanları'nın ve sivil toplum örgütü temsilcilerine polisin yakın mesafeden biber gazı sıktığını aktardı. Polis müdahalesinde, yaşlı, engelli ve kadın yurttaşların polisin şiddetine maruz kaldığının altını çizen Çapraz, müdahale sırasında İHD Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, MYK üyesi Hamdi Bayhan, Hakkâri Şube Sekreteri Pınar Şen, İHD Hakkâri Şube üyesi Eren Baskın kolluk mensuplarının gaz ve tazyikli suyla yaptığı müdahaleden etkilendiğini aktardı. Müdahale sonrasındaki dağılma sırasında 2'si çocuk 4 kişinin polis şiddetine maruz kaldığını, ters kelepçe takılarak işkence ile gözaltına alındığını vurgulayan Çapraz, oturma eylemleri sırasında İHD heyetinin inceleme ve görüşme yapmasına izin verilmediğini belirtti.  

 

'POLİS MİLLETVEKİLİNİN PARMAĞINI KIRDI'

 

Akış'ın karar duruşmasında adliyenin tellerle çevrildiği, polis ablukasına alındığı, sokak başlarında zırhlı araçların bekletildiği ve kimsenin adliyenin önüne gitmesine izin verilmediğini dile getiren Çapraz, jandarma ekiplerinin de sokaklarda görülmeye başlandığını anlattı. Adliye binasına alınan avukatların 3 defa kimlik kontrolünden geçirildiğini söyleyen Çapraz, avukatlara duruşma salonun girişinde de kimlik kontrolü yapılmak istendiğini ancak yapılan görüşmeler sonucunda bundan vazgeçildiğini kaydetti. Duruşmaların aleni olmasına rağmen insan hakları savunucuları ve milletvekillerini adliyeye almadığını ifade eden Çapraz, bu engelleme sırasında Hakkari Milletvekili Vezir Parlak'ın parmağının polis kalkanı darbesiyle parmağının kırıldığını dile getirerek, "Anayasal düzlemde uygulanan anti demokratik uygulamalar bir milletvekilinin dokunulmazlığına rağmen şiddetini pratiği ile bir kez daha ortaya koymuştur" dedi.