Yayla yasakları ve artan girdi maliyetleri hayvancılığı bitiriyor

ŞIRNEX - Şirnex’te fiili uygulanan yayla yasakları ve krizle birlikte artan girdi maliyetleri hayvancılığı bitirme noktasına getirdi. 200 haneli Nêrwan’da besicilik yapan sayısı bire düştü. 

Şirnex’in temel geçim kaynaklarının başında gelen besicilik yapanların oranı günden güne azalıyor. 570 bin 745 nüfuslu Şirnex’te kentin arazilerinin yüzde 22’si tarımsal, yüzde 39’u orman yüzde 15’i ise çayır-mera olarak kullanıyor.  Kentin tarım ve hayvancılığa oldukça müsait olan topografyası, güvenlikçi politikalar nedeniyle kullanılmıyor. Yerleşim merkezleri dışında hemen hemen bütün kırsal alanlarda resmi veya gayri resmi ilan edilen “Güvenlik bölgesi” nedeniyle yurttaşlar topraklarını süremiyor, hayvanlarını otlatamıyor. 
 
Şirnex’e bağlı yaylalara dışarıdan gelen besicilerin hayvanlarının da eklenmesiyle birlikte geçmiş yıllarda 2 milyona yakın hayvan beslenirken yayla yasakları nedeniyle bu sayı düşüyor.
 
VERİLERE GÖRE DE HAYVANCILIK DÜŞÜŞTE 
 
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 yılı verilerine göre Türkiye genelinde küçükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre yüzde 6,9 oranında azaldı. Şırnak Tarım İl Müdürlüğü verilerine göre bir milyon 427 bin 822 küçükbaş hayvanın bulunduğu kentte, hayvancılık giderek azalmakta. Artan girdi maliyetlerine önlem için Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen desteklemelerinde az olması nedeniyle yurttaşlar besiciliği bırakmak zorunda kalıyor. 
 
YÜKSEK ENFLASYON, ARTAN GİRDİ MALİYETİ
 
Silopiya’nın Nêrwan köyünde yaşayan Halil Saruhan (64), köyde hayvancılık yapan tek kişi. Yaklaşık 200 hanesi bulunan köyde herkesin hayvancılığı bıraktığını belirten Saruhan, böyle giderse kendisinin de hayvancılığı bırakacağını söyledi. Ömrü hayvancılıkla geçen Saruhan, bu mesleği babası ve dedesinden aldığını ifade etti. Önceki yıllarda baharın gelişiyle birlikte hayvanlarını Elkê (Beytüşşebap) ve Colemêrg'in Gever (Yüksekova) ilçesi ve Wan tarafındaki yaylalara götürdüğünü anlatan Saruhan, şimdi sadece köyde beslediğini aktardı. Aşiretlerinin yaklaşık 30-40 köyünün bulunduğunu ve geçmiş yıllarda herkesin hayvan beslediğini dile getiren Saruhan, “Bu köylerde şimdi ancak 4-5 aile hayvan besliyor. Daha önceki yıllarda sadece bizim köylerimizde on binlerce hayvan vardı. Şimdi toplasan bin hayvan yok. Herkes bırakıyor” dedi.
 
Kendisinin de baktığı hayvan sayısının her geçen yıl düştüğünü geçen yıl 300-400 olan sayının bu yıl 100-150 arası olduğuna işaret eden Saruhan, arpa, saman, ilaç gibi girdi maliyetlerindeki artışın kendisini olumsuz etkilediğini ifade etti. 
 
Hayvanlar için geçtiğimiz yıl 25 ton arpa satın aldığını aktaran Saruhan, “Geçen yıl bir tonu 6 bin 500 ile 7 bin 500 TL arasındaydı. Bu yıl da tonu 8 bin TL’ye yükseldi. Yine saman geçen yıl bir tonu bin 100 bin 200 TL arasındaydı. Bunun yanında ilaçlar var. Örneğin Ken dediğimiz bir ilaç var. Bu ilacı geçen yıl bir şişesini 600 TL’ye alıyorduk. Bu yıl ise bin 200 TL’ye yükseldi” diye konuştu.
 
‘MASRAFLARLA BAŞ EDEMİYORUZ’
 
Besledikleri koyunlardan aldıkları süt ve süt ürünlerinin sadece kendilerine yettebildiğini kaydeden Saruhan, “Koyunları bazen çift satıyoruz bazen tek olarak satıyoruz. Şu an bir koyun 8 bin ile 10 TL arasında fiyatı değişiyor. Geçen yıl ise 6 bin TL’dir. Evet, fiyat çok yüksek fakat masrafı daha yüksek. Bizde arpamızı kendimiz ektiğimiz için hayvancılığı sürdürüyoruz. Yine samanımızı da kendi tarlamızdan alıyoruz. Yoksa masraflarla baş edemeyiz” ifadelerini kullandı.
 
Yaylaların kendileri için daha karlı olduğunu ancak savaş halinden dolayı özgürce dolaşamadıklarını ifade eden Saruhan, “Buradan yaylaya gidene kadar on yerde durduruyorlar. Asker olabildiğince engelliyor. Eğer engelleme olmasaydı hayvanları alıp direk yaylaya gidecektik fakat yolda karşılaştığımız engellemelerden dolayı 2 yıldır yaylaya gitmiyoruz. Hayvanları köyde besliyoruz” diye belirtti. 
 
Saruhan, köydeki arazilerin de tarım alanı olmasından kaynaklı genel olarak içeride beslediklerini ifade etti. Hava sıcaklığı sebebiyle bu durumun da zor olduğuna işaret eden Saruhan, sabah 05.00’de  hayvanları dışarı çıkarttıklarını ve sıcaklıktan dolayı 09.00’da tekrar ahıra aldıklarını ancak gün batımına doğru yeniden dışarı çıkartabildiklerini söyledi. 
 
MA / Ömer Akın
 

Diğer başlıklar

15:33 2024 Nobel Kimya Ödülü sahipleri açıklandı
15:29 ‘Katliamlara karşı sesimizi yükseltmekte kararlıyız’
15:26 Komplo protestolarında 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' vurgusu
15:15 Kadın mücadele deneyimleri tartışıldı
15:14 Hakları gasp edilen inşaat işçilerinden eylem
15:14 Mêrdîn'de sağlıkta şiddete tepki
15:00 Gözaltındaki sanatçılar yarın adliyeye sevk edilecek
14:56 Savunma Bakanlığı 'mayın' sorularını yanıtsız bıraktı
14:54 Misirc Belediye Eşbaşkanı Aktin serbest bırakıldı
14:53 Van Valisi'nden 13 gün sonra Kabaiş açıklaması
14:36 CHP'li başkana 'rüşvet verme' davası
14:35 Hesekê ve Qamişlo'da onbinlerden komplo protestosu
14:26 CHP’den DEM Parti’ye ziyaret: Ortak mücadele vurgusu
14:09 Sağlıkçılardan ‘Vergide adalet’ talebi
14:08 Ermeni Soykırımı ifadesine beraat
13:53 İmam Hatip Lisesi'nde öğrenciye cinsel taciz
13:15 Erdoğan, Bahçeli'nin açıklamalarını 'takdirle' karşıladı
13:09 Posta çalışanlarının talepleri
13:08 Avukatlardan kadın katliamları protestosu
12:34 Birçok kentte 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' grafitisi
12:29 Fabrika patlamasında yaralanan işçi yaşamını yitirdi
12:23 İzmir’de sinagoglara boyalı saldırı
12:13 CHP'den DEM Parti'ye ziyaret
12:00 CHP'nin Gar Katliamı anıtı açılışına aileler ve heykeltıraş katılmadı
11:42 Mêrdîn'de gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
11:31 DEM Parti: Demokratikleşmenin yolu tecridi kırmaktan geçiyor
11:26 Kuzey ve Doğu Suriye'de komplo protestoları
10:18 DEM Parti’den tarımın desteklenmesi için kanun teklifi
10:16 DBP'den 9 Ekim açıklaması: Bize düşen çözümü örgütlemektir
09:44 Misircê Belediye Eşbaşkanı gözaltına alındı
09:30 İstasyon Meydanı’na çağrı: Amed’den çözüm yolu sunuyoruz
09:18 Kadınlardan yetkililere: İzleme, konuşma, şiddeti önle
09:17 Giyadîn'de ekoloji tahribatına karşı eylem planı
09:16 Xerîb Hiso: Serêkaniyê ve Girê Spî işgali komplonun devamıydı
09:15 Av. Şahin: ‘Umut hakkı’ için bir saniye dahi beklenmemeli
09:14 Hasta tutsak Gemicioğlu için AYM'ye 'infaz durdurma' başvurusu
09:14 Yönetmen Öz: Kürt sineması ‘sınır ötesi sansüre’ maruz kalıyor
09:13 Êzidîler 9 Ekim Anlaşması'na geçit vermedi
09:12 Ünsal: Barış konuşulacaksa İmralı kapıları açılmalı
09:11 İki kadın sessiz bir gözle coğrafyalarını tanıtıyor
09:10 Şitilay'ın tahliyesi 4’üncü kez ertelendi
09:09 Mehmet Öcalan: Hukuksuzluk komplocuların onayıyla sürüyor
09:09 Bayındır: Ortadoğu Rojavalaşmalı
09:04 Yüzlerce bağcıdan geriye 3'ü kaldı
09:03 Barış Heyeti'nden Padel: Öcalan çatışmalardan çıkış yolu bulandır
09:00 09 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:05 Aileler Gar Katliamı Anıtı'nın açılışına katılmayacak
00:27 Meclis'te çocuklar için komisyon kurulması kabul edildi
00:13 'Hatırlatmak bir daha yaşanmasını önleme mücadelesidir'
08/10/2024
22:48 İsrail'den Şam'da İran Büyükelçiliği yakınına saldırı
21:57 Mêrdîn'de kadın doktora darp ve tehdit
21:48 ANHA: Türkiye saldırısında bir genç katledildi
21:31 Kadın katliamlarına öfke büyüyor
20:32 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' talebi gündemde
19:45 Ev ev, kapı kapı 'özgürlük' mitingi çalışması
19:37 İzmir ve Antalya'da 'Kobanê' eylemi
19:18 Kapalı oturum sonrası açıklama: Bilmediğimiz bir şey söylemediler
18:57 Özgürlük İçin Sanat İnisiyatifi’nin sonuç bildirgesi
18:45 Mêrdîn'de tecrit protestosu: Öcalan onurlu barışı sağlar
18:34 Semsûr'da İsrail saldırıları kınandı
18:06 Bahçelievler Katliamı'nda hayatını kaybedenler anıldı
17:45 TEV-ÇAND'dan gözaltı tepkisi: Hedef alınan Kürt sanatıdır
17:21 Colemêrg'de 'özgürlük' mitingi çalışmalarına start verildi
16:17 Amed’de 13 Ekim seferberliği: İstasyon Meydanı’nda buluşalım
16:08 Artvin'de aşırı yağış heyelana neden oldu
16:02 AKP-MHP geri adım attı: Çocuklar için komisyon kurulacak
15:59 DFG’nin ‘kriz haberciliği’ atölyelerinin 4’üncüsü başlıyor
15:50 Meclis kapalı oturumu başladı
15:23 İsrail Konsolosluğu önünde BM'ye çağrı: Soykırımı durdur
14:55 Mezardaki kemikler Cem Garipoğlu'na ait çıktı
14:39 Korgan’da maden aramanın yürütmesi durduruldu
14:39 Adana’da 13 Ekim hazırlıkları: Barışın anahtarı İmralı’da
14:21 ‘Cezaevlerindeki kötü muamele ve ihlaller endişe verici boyutlara ulaştı’
14:14 Hatimoğulları'ndan Bahçeli'ye: Atılacak adımları izleyeceğiz
14:09 İşkence merkezi Diyarbakır Cezaevi’nde yıkım başladı
13:46 Kireç fabrikasından yayılan toz tepki çekti
13:43 Öğrenciler kadın katliamlarını protesto etti
13:22 Özgür Gündem davasında ceza talebi
12:49 'Konuş sen nerelisin?' davasının ilk duruşması görüldü
12:39 Hatimoğulları: Çözümün yolu İmralı tecridinin kaldırılmasından geçer
12:08 Besê Hozat'tan Bahçeli'ye: Buyur, İmralı orada
11:50 Bahçeli'den 'tokalaşma' açıklaması
11:15 Hasret Tutal Davası’na çağrı: Tüm kadınları bekliyoruz
11:02 Mêrdîn ve Şirnex'te ev baskınları
10:20 Erkek şiddeti: Darp, tehdit ve cinsel saldırı
09:59 Manisa'da kayboldu Uşak'ta cenazesi bulundu
09:52 Erdoğan ‘hedef Türkiye’ dedi: Meclis İsrail gündemiyle toplanıyor
09:37 AYM'den 'yaşam hakkı ihlali' kararı
09:19 Sincan Yüksek Güvenlikli Cezaevi'ndeki ihlaller
09:18 Federe Kürdistan seçimleri: KDP'nin işbirliğine öfke var
09:16 Polislerin darp ettiği kardeşler: Sadece arama izni istedik
09:16 Kabaiş 12 gündür kayıp: Tüm kamera kayıtları incelenmeli
09:15 Botanlılar 13 Ekim'de Amed’e olacak
09:14 3 kent için sarı kod uyarısı
09:13 Konca: Abdullah Öcalan kadın devrimi çağrısı yapan ilk lider
09:09 Failin polis olduğu dava 8 yıldır sürüncemede
09:07 Kadınlara 'özgürlük' mitingi çağrısı: En ön safta olalım
09:05 Cezaevinde katledilen Kuday'ın arkadaşı uyarmış: Son aşamadayız
09:03 Kartal: Bütün insanlık için alternatif bir modernite yarattı
09:00 Öcalan’la seyahat eden Ayhan: İnsanlara umut oldu
09:00 08 EKİM 2024 GÜNDEMİ
07/10/2024
23:17 Kuzey ve Doğu Suriye Ekonomi ve Tarım Meclisi kuruldu
22:40 Silopiya’da kapı kapı miting çalışması
20:49 Riha'da 5 Ekim konseri: Karanlığa teslim olamayacağız
20:11 İntihar girişiminde bulunduğu iddia edilen tutsağın durumu kritik
19:41 Kadınlar mücadelede kararlı: Özgürlük ve adalet için her yerdeyiz
19:31 ‘Özgürlük yürüyüşümüzle komploya karşı direniyoruz’
19:20 Türkiye Psikiyatri Derneği: Şiddeti psikiyatrik nedenlere bağlamak sorunu çözmez
18:49 Öğrencilerin yurttan atılması protesto edildi
18:28 Özgürlük Mitingi’ne çağrı: Amed barış için misyonunu oynamalı
18:12 Kürt sanatçılar Arslan ve Kızılkar gözaltına alındı
17:46 Hazine 33 milyar lira borçlandı
17:40 Kabaiş’ten 11 gündür haber alınamıyor
17:21 CHP DEM Parti’yi ziyaret edecek
17:01 KESK üyelerine gözaltı
16:55 Kobanê’de binler komploya karşı yürüdü
16:07 RTÜK Başkana dair haberlere erişim engeli
15:40 Katledilen Ayşenur'un okul arkadaşları: Bu sistemi reddediyoruz
15:23 Balçova Belediyesi'nde TİS eylemi
15:07 Foçalılardan orman yangınlarına tepki
15:06 ‘Özgürlüğe ses ver’ eyleminde hasta tutsaklar için çağrı
14:47 Cezaevleri Sağlık Çalıştayı: Tahliye edilen tutsaklar deneyimlerini anlattı
14:02 DFG’den ‘Gazeteci katliamlarının önüne geçin’ çağrısı
14:00 Öğrencilerden kadın katliamlarına karşı eylem
13:50 Aydın’da gözaltına alınan DEM Parti yöneticileri serbest
13:39 Cinsel saldırıya maruz bırakılan Sıla bebek yaşamını yitirdi
12:57 İtalya eski Başbakanı’ndan komplo itirafı: Clinton ‘Öcalan’ı Türkiye’ye verin’ dedi
12:56 KESK iktidarın ekonomi politikalarına karşı alanlara iniyor
12:47 AYM ‘KHK’li tazminat alamaz’ hükmünü iptal etti
12:26 Meclis Başkanlığı’na açık mektup: İstanbul Sözleşmesi yeniden imzalansın
12:20 ‘Özgürlük mitingi’nin programı belli oldu
12:19 İzmir'de kadına saldırı: Hayati tehlikesi sürüyor
11:40 Temelli’den ‘Kapalı oturuma’ tepki: Türkiye savaşı körüklüyor
10:40 Pirejman’da madencilik faaliyeti doğayı kirletiyor
10:32 DFG: Gurbetelli’nin mirası yolumuzu aydınlatıyor
09:57 Birçok kent için sağanak uyarısı
09:37 MGK Kürt Kadın Gazeteciler Günü’nü kutladı: Mücadelemizi sürdüreceğiz
09:29 Pasûr'da madene karşı ortak tepki: Toprağımızı vermeyiz
09:05 Babası tutuklandıktan 3 ay sonra doğdu: Hukuksuzluk 32 yıldır sürüyor
09:04 Büyük Özgürlük Mitingi’ne çağrı: Yüz binler çözüm için Amed’de olmalı
09:03 Tezgahlardaki Guhişk 200 TL’den alıcı buluyor
09:03 Emekçi: Komplonun hukuki boyutu zamana yayılıyor
09:00 Yazar Kalkan: Özgürlük olmadığı sürece komplo sürüyor demektir
09:00 07 EKİM 2024 GÜNDEMİ
06/10/2024
23:52 HDK’den işçi dayanışması konseri
22:51 Avrupa’daki gazetecilerden Süleymaniye’ye 3 günlük ziyaret
22:21 Polis darp ettiği kardeşlerden şikayetçi oldu
22:09 DEM Parti’nin ‘Eğitim Politikaları Konferansı’ sona erdi
21:34 'Özgürlük Okumaları'nda 13 Ekim çağrısı
21:32 Sanatçılar kadın katliamlarını protesto etti