Abdullah Öcalan'ın avukatı: Türkiye adım atmazsa faturası ağır olur

İSTANBUL - AİHM'in Abdullah Öcalan’a dair verdiği "ihlal" kararının gereklerinin yerine getirilmesi gerektiğini vurgulayan Asrın Hukuk Bürosu'ndan İbrahim Bilmez, adım atılmaması halinde bu durumun Türkiye'ye faturasının ağır olacağını söyledi.  

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 18 Mart 2014 tarihinde PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın şartlı salıverilme hakkına sahip olmaksızın ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilmesini (umut hakkı) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) aykırı buldu ve Türkiye’den düzenleme yapmasını istedi. Türkiye, aradan geçen 10 yıla rağmen "ihlal" kararına dair herhangi bir adım atmadı. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi (AK BK) 17-19 Eylül tarihleri arasında yapacağı toplantıda AİHM'in ihlal kararlarının ve gerekliliklerin uygulanıp uygulanmadığını denetleyecek.  
 
Toplantı öncesi Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), İnsan Hakları Derneği (İHD), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) ile Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV) Bakanlar Komitesi'ne bildirimde bulunarak, "Gerekli mevzuat değişikliklerinin yapılması" için Türkiye’ye çağrıda bulunulmasını talep etti. 
 
Asrın Hukuk Bürosu avukatlarından İbrahim Bilmez, Bakanlar Komitesi’nin gerçekleştireceği toplantının önemi ve Türkiye’nin bu konuda atması gereken adımlara dair değerlendirmelerde bulundu. 
 
‘GEÇ KALINMIŞ BİR ADIM’
 
‘Bakanlar Komitesi’nin, AİHM’in Abdullah Öcalan'a dair verdiği "ihlal" kararını 3 yıl aradan sonra tekrardan gündemine almasının olumlu ama “geç kalınmış bir adım” olarak yorumlayan Bilmez, “Çünkü Türkiye’nin yıllardır ısrarla ve inatla uygulamadığı bir karar söz konusu ve bu kararın hayata geçirilmesinden sorumlu makam da Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’dir. Sadece Türkiye değil AK’ye üye devletlerin tamamı sözleşmeye imza atıyor ve AK’nin organlarını ve yetkilerini tanıyıp kararlarına uyacağını taahhüt ediyor. Türkiye de sözleşmeye imza atmış ve AİHM’in yetkisini kabul etmiştir. Bu bakımdan da AİHM’in verdiği ihlal kararlarının gereğini yerine getirmek zorundadır. AİHM’in 2014 Türkiye’yi mahkum ettiği Öcalan-2 kararında, ‘ağırlaştırılmış hapis cezası bir insana verilemez, umut hakkı kapsamında siz bir insanı ölünceye kadar hiçbir umudu olmadan dört duvar arasında tutamazsınız. Eğer böyle bir ceza verirseniz bu işkence anlamına gelir” denildi. Dolayısıyla müvekkilimiz sayın Öcalan ve diğer ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan insanlarda dahil olmak üzere AİHM kararına göre 2014 yılından beridir göre her geçen gün ve saat işkence altındadırlar. Ama Bakanlar Komitesi o tarihten bugüne kadar bu kararın gereğini yerine getirmeyi sağlayamamıştır” dedi. 
 
TÜRKİYE 10 YILDIR ADIM ATMIYOR
 
Avukatlar olarak 2014 yılından bu yana “umut hakkı” kapsamında Bakanlar Komitesi’ne 6 kez başvuruda bulunduklarını söyleyen Bilmez, ayrıca Bakanlar Komitesi’ne sivil toplum örgütleri tarafından da Temmuz ayında bir başvuru yapıldığını söyledi. Bilmez başvuruya ilişkin ise şunları kaydetti: “Sözleşmenin 9’uncu maddesinin 2’nci fıkrasına göre sivil toplum örgütleri de Bakanlar Komitesi’ne başvuru yapıp AİHM kararlarını yerine getirmediğine dair şikâyette bulunabiliyorlar. 2021 yılında olduğu gibi bu Temmuz ayında da sivil toplum örgütleri tekrardan bu konuda başvuruda bulundular ve komite de bu oturumda bu konuyu gündemine alacak. Türkiye’nin neden bu kararı uygulamadığı ve uygulaması için ne yapılması gerektiği üzerine tartışılacak. Türkiye’ye, ‘neden düzenleme yapmadın veya yaptıysan ne gibi düzenlemeler yaptın’ gibi yazılı sorular soracaklar. Türkiye hiçbir şey yapmayıp süreci oyalayarak, zamana yayıyor. Türkiye 10 yıldır ‘başarılı bir şekilde’ meseleyi adım atmadan bu noktaya kadar getirdi. Türkiye önceki eylem planında, ‘ben bu meseleyi halledeceğim’ diyordu. Sonra Bakanlar Komitesi’ne gönderdiği cevapta da ‘bizim artık böyle bir sorunumuz yok, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istisnai uygulanıyor’ dedi. Oysa AİHM Türkiye’yi, ‘Bunun istinası olmaz. Sen hiç kimseye ne suç işlerse işlesin bu cezayı veremezsin’ diyerek mahkum etmişti. Bakanlar Komitesi’nin de bunu görmesi gerekiyor” diye belirtti.  
 
‘AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET ÖCALAN’LA İCAT EDİLDİ’
 
Türkiye mevzuatında yer alan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının ilk kez Abdullah Öcalan’la beraber uygulamaya konulduğunu ancak devamında binlerce tutsağa uygulandığını ifade eden Bilmez, gelinen aşamada cezaevinde kaç tane ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsünün olduğu dahi bilinmediğinin altını çizdi. Bilmez, “Bakanlar Komitesi bunu Türkiye’ye sormasına rağmen Türkiye bu bilgiyi vermiyor. Tahminen bu cezayı alan binlerce insan var. Bu politikalar Türkiye’yi cesaretlendiriyor. Türkiye AİHM’in kararını 10 yıldır yerine getirmiyor ama hiçbir yaptırımla da karşılaşmıyor Yani Türkiye’ye müsamaha gösteriliyor. Türkiye de bunu bir politika olarak uygulamaya devam ediyor ve gereğini yapmıyor. Ama bu tabi Türkiye’nin kredibilitesini de azaltıp imajını zedeliyor. Nitekim bu mesele Sayın Öcalan’la sınırlı kalmadı. Bu politikalardan cesaret alan Türkiye başka kararları da uygulamamaya başladı. AİHM’nin verdiği Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş kararları var” diye konuştu. 
 
‘YASAL DÜZENLEME YAPILMALI’
 
Bu nedenle Türkiye’nin zaman kaybetmeden AİHM’in ihlal kararının gereklerini yerine getirmesi ve mevzuatta değişikliğe gitmesi gerektiğinin altını çizen Bilmez, bu noktada ilk adımın mecliste yapılacak bir yasal düzenlemeyle olabileceğini söyledi. Bilmez, “Örneğin ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan insanların ceza aldıktan 25 yıl sonra bunların infazı bağımsız ve hukukçulardan oluşan bir gözlem kararıyla değerlendirilir. Yani şuandaki gözlem kurulları gibi değil. Çünkü şuanda ki gözlem kurulları, hapishane müdürü, hapishane psikoloğu gibi tarafsızlığından şüphe duyabileceğimiz insanlardan oluşuyor. Sadece Sayın Öcalan’ı da değil binlerce insanı ilgilendiren bir mesele. Türkiye böyle bir düzenleme yaparsa cezaevindeki bu insanlar da bir gün dışarıya çıkabilecekleri umuduyla yaşayacaklar. Bu şekilde bu hapis biçimi de işkence olmaktan çıkacak ve Türkiye de AİHM kararını yerine getirmiş olacağı için buradaki politik gerilim de sona erecektir. Çünkü Türkiye artık mahkemenin kararını yerine getiren hukuk devleti ilkesine saygılı bir devlet olmuş olacak” dedi. 
 
‘ADIM ATILMAZSA FATURASI OLUR’
 
Türkiye’nin mevcut tutumunu sürdürmesi halinde bu durumun Türkiye ve Türkiye halklarına faturasının ağır olacağını belirten Bilmez, “Türkiye Osmanlı’dan bu yana yüzünü Batı’ya dönmüş durumda. Avrupa hukukunu, AİHM, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ni yani insan hakları mekanizmalarını kabul etmiştir. O yüzden bunların gereğini de yerine getirmesi gerekiyor. Eğer bunları yapmazsa bu süreç içerisinde Türkiye’nin sistemden dışlanmasına yol açacak. Yani Türkiye kendisini Avrupa’nın bir parçası olarak görüyor ama Avrupa hukukunun gereğini yerine getirmiyor. Bunu ne kadar süre devam ettirebilir ki? Devam ettirse de bir süre sonra o sistemden kopmasına yol açar. Bunun ekonomik faturası da olur ve Türkiye 3’üncü dünya ülkesi haline gelir. İnsan hakları sıralamasında da alt kümelere düşmüş olur ve bunların hepsinin Türkiye halklarına da bir yansıması olur. Rusya AİHM kararlarını uygulamayan ülkelerden birisi ve o da Türkiye gibi zamana yayıyor. Ukrayna meselesinden sonra Avrupa Konseyi ile ilişkileri kesildi. Rusya kendi kabuğuna çekildi ki bu Rusya’nın kendi ekonomisini de etkiliyor. Türkiye’de böyle bir süreç yaşayabilir. Türkiye Rusya gibi aynı süreci yaşarsa bundan çok daha olumsuz bir şekilde etkilenebilir” ifadelerini kullandı. 
 
GİRİŞİMLER DEVAM EDECEK
 
Avukatlar olarak söz konusu AK Bakanlar Komitesi başvurusunun yanı sıra İmralı tecridine dair farklı kurumlar nezdinde de girişimlerde bulunmaya devam edeceklerini belirten Bilmez, devamla şunları söyledi: “Strazburg’da, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin yılda 4 kez toplanmasından oluşan oturumları yapılıyor. Eylül ayının sonunda da bir oturum olacak. Bu dönem biz de Strazburg’a gidip oradaki parlamenterlerle, CPT yetkilileri ve diğer uluslararası kurumlarla görüşmeler yapıp bu hukuksuzluğu onların da gündemine sokmaya çalışacağız. Yani biz olumlu bir sonuç alıncaya kadar her türlü mekanizmayı kullanmaya devam edeceğiz. Bakanlar Komitesi’nin de bu toplantısını izleyip alacağı kararları, Türkiye’den ne isteyeceğini takip edip ona göre gerektiğinde avukatlar olarak başvurular 9,1 prosedürüyle (avukat başvurusu) başvuru yapabiliriz. Bunun dışında da 9,2 prosedürüyle (sivil toplum örgütü başvurusu) yapacakları duyumları da var. Yani bu mesele sadece Sayın Öcalan’ın ya da Kürtlerin meselesi değil, bir bütün olarak Türkiye toplumunu ilgilendiriyor.”
 
MA / İbrahim Irmak
 

Diğer başlıklar

18/07/2025
23:52 CHP kurultayı davası AYM’ye taşındı
23:24 Halk, katılımcı bütçe toplantısında taleplerini dile getirdi
23:19 Suriye geçiş hükümeti ateşkesi reddetti
23:13 DEM Parti: Mahkeme açıkça suç işliyor
22:41 DEM Parti ve CHP'den Kobanê Davası'ndaki tahliye talebinin reddine tepki
22:18 Akdeniz'de 4.1 büyüklüğünde deprem
21:22 Barış mücadelesinde meslek örgütlerinin rolü tartışıldı
20:33 ATK'den Murat Çalık'ın tetkiklerinin tekrar yapılması yönünde karar
20:19 İzBB'de eylemler sonuç verdi: İşçiler geri alınacak
20:12 Ankara’da sel: Yurttaşlar mahsur kaldı
20:08 Özerk Yönetim: Devrimin kazanımlarını koruyalım
20:04 Gever’de farklı tarihlerde tahliye edilenlere kitlesel ziyaret
19:57 Mêrdîn’de DEDAŞ tepkisi: Halka zulüm yapılıyor
19:49 Kobanê Davası tutsaklarının tahliye başvurusu reddedildi
19:32 İzBB işçileri belediyenin kapısına dayandı
19:28 Kayyıma rağmen beşinci kez toplandılar: Sürece her kesim destek vermeli
19:13 Erdoğan'dan Putin'le telefon görüşmesi
19:07 Êlih Emek ve Demokrasi Platformu: Kayyım, imar planını gizlemeye çalışıyor
18:52 Bahçeli: İmralı açıklaması sonuç vermiştir
18:24 85 yaşındaki tutsak Güler cezaevinden çıktı
17:49 Elazığ Cezaevi önünde işkence protestosu
17:47 Erdoğan'dan süreç açıklaması
17:34 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Tüm siyasi partiler sürece dahil olmalı
17:21 Meletî'de kimyasal madde üreten fabrikada patlama
17:10 Elbak’ta halk buluşması: Direnişle kendimizi tüm dünyaya tanıttık
16:56 Aydın'da Alevi buluşması: Silah bırakanlara güvence verilmeli
16:33 Çocuklara dışkı yedirildi, bakanlık 'korumaya' gerek duymadı!
16:10 Amed'de kadın buluşmaları başladı
15:41 Munzur Festivali'nin programı açıklandı
15:38 Marmara cezaevleri raporu: 3 ayda bin 351 hak ihlali
15:26 Süveyda Askerî Meclisi: Stratejik kontrol sağlandı, direniş sürüyor
15:11 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Aleviler olmadan demokratik toplum olmaz
14:41 Ailelerden İmralı için başvuru
14:39 BM’den Süveyda için acil soruşturma çağrısı
14:28 Sıddık Güler hakkında tahliye kararı
14:14 Sağlık emekçileri TİS taleplerini açıkladı
13:55 Adana Alevi Platformu: Dürziler için koridor açılsın
13:53 Suriye'de kaçırılan Alevi kadınlar için 7 ilde eylem
13:38 Cezaevinde Amedspor ismine ve rengine sansür
13:23 Komisyon toplantısında hangi kararlar alındı?
13:05 Dumlu Cezaevi’nde 1980 uygulamaları devrede
12:54 Sırrı Süreyya Önder'in adı Meletî'de yaşatılacak
12:46 30 yıllık tutsağın tahliyesi 2’nci kez ertelendi
12:44 Meclis'teki komisyon toplantısı sona erdi
11:44 Ayşe Barım ATK’ye sevk edildi
11:38 İki gazeteciye beraat 1 gazeteciye ceza
11:12 MHP'li Yıldız'dan 'İmralı Notları' kitabıyla paylaşım
10:45 Tunç Soyer ve belediye yöneticilerinin iddianamesi hazırlandı
10:24 Partiler komisyon için toplandı
10:13 Kayyım Qelqelî'ye tahsis edilen aracı geri aldı, projeleri iptal etti
09:50 Töreni izleyen SYKP Eş Genel Başkanı: Herkes için umut oldu
09:47 Orta Anadolu Kürtleri sürecin yanında
09:45 Riha'da gençler 'özgürlük' şöleninde buluşacak
09:43 'Yasal düzenlemeler yapılmalı'
09:42 Ağaç kesimi Mêrgomar’a uzandı!
09:38 Riha’da 200’ü aşkın buluşma: Devlet somut adım atsın
09:34 Özlem Bilgi: Çocuk istismarına karşı sessizlik suçtur
09:32 Çocuklarını törende izlediler: Dünya Öcalan'ın teorik ve pratik gücünü gördü
09:30 Sêrtliler: Abdullah Öcalan özgür olmalı
09:27 Koplular: Devletin büyük adımlar atması gerekiyor
09:25 ‘Analar Çalıştayı’ düzenlenecek: Rêya Heq inancında kadın yaşamdır
09:23 Sosyalist gençler Pirsûs'ta katledilenlerin izinde
09:22 Silahlarını yakanlarla görüştü: Geri dönüş yok, mücadele bitmedi
09:04 Barış Annesi: Gerillaların güvenli şekilde dönmesinin yolu açılmalı
09:02 Salih Müslim: Teslimiyeti kabul etmeyiz, zihniyet değişmeli
09:00 18 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:56 İBB soruşturmasında 18 kişi hakkında gözaltı kararı
08:48 Suriye'de yüzlerce kadın kaçırıldı
08:06 Riha'da mahalle mahalle süreç buluşmaları
17/07/2025
23:49 SOHR: Siweyda'da 516 kişi hayatını kaybetti
23:41 30 yılın ardından tahliye edilen Filizer: Süreci desteklemeliyiz
23:37 Ekolojik kırıma karşı dayanışma festivali
23:13 Pirsûs anması: Adalet tesis edilsin
22:14 Elazığ Cezaevindeki tutsaklar açlık grevine başladı
22:08 Ali Kenanoğlu: Silahların yakılması sonrası devletin yapması gerekenler var
22:00 'Ayşe’nin katili Cemil Koç, suç ortağı katili koruyan polisler'
21:49 Duran Kalkan: Gerilla hazır, demokratik entegrasyon ve özgürlük yasaları çıkarılmalı
20:26 Erdoğan LGS'deki iddialar için 'dedikodu siyaseti' dedi
19:18 Dîloklu kadınlar Ayşe Tokyaz'ın katledilmesini protesto etti
19:14 İzBB işçilerinin eylemi 9'uncu gününde
19:11 'Elektrik akımı’ davasında bilirkişinin dinlenilmesine karar verildi
18:56 CHP'de kurultay süreci başlatıldı
18:51 Kürtçe müzik dinleyen aileye yönelik saldırıya tepki sürüyor
18:42 Kırşehir cezaevlerinde tutsaklara ‘darbe’ tehdidi
18:08 Fransa, Senegal’deki askeri varlığını sonlandırdı
17:51 Tişrîn 'de hayatını kaybeden Akyüz’ün taziyesine kitlesel ziyaret
17:44 ‘Suç farkındalığı’ olmadığı ileri sürülen tutsağa pişmanlık dayatılarak tahliyesi engellendi
17:20 Hayatını kaybetme riski olan hasta tutsak Ayık Meclis gündeminde
16:31 ESP ve SKM üyeleri tahliye edildi
16:24 Ankara’da dikkat çeken görüşme trafiği
15:58 32 yıllık tutsaklığın ardından memleketinde karşılandı
15:51 ‘Pexşan Ezîzî, fiziki ve psikolojik saldırılar altında’
14:51 Sozdar Avesta: Şengal’i yeniden inşa etmek hepimizin görevi
14:47 Eş Genel Başkanlar: Arkadaşlarımızın sürece destek vermelerinin yolu açılmalı
14:25 Dürziler: Özerk Yönetim Bölgesi’ne koridor açılsın
14:13 Zaxo’daki petrol kuyularına bir saldırı daha
14:11 İmralı Heyeti ve Özel'den açıklama: Güvenceler süreci toplumsallaştırır
13:45 DSİ önünde su protestosu
13:29 İHD 39 yaşında: Yeni bir toplumsal sözleşme yapılmalı
13:04 Pakistan’daki yağışlarda 54 kişi yaşamını yitirdi
13:01 İmralı Heyeti ile Özel görüşmesi başladı
12:55 KESK'li kadınların TİS talepleri
12:34 Nasıl bir komisyon?
12:03 Eş Genel Başkanlar Demirtaş ile görüşmek için Edirne’de
11:24 Öcalan'dan Êzidî Aydınlanma Konferansı'na mesaj
11:08 Germencik'e bir JES daha
11:05 Süveyda’da ‘güvenlik’ Dürzilere bırakıldı
10:59 Irak’taki yangında ölenlerin sayısı 61'e çıktı
10:55 İlayda Alkaş katledildi
10:49 Abdullah Öcalan’ın paradigmasıyla eğitim veriyorlar
10:36 DEM Parti'nin komisyon üyeleri belli oldu
10:11 Balıkesir'de yangın 2'nci gününde
09:27 Çözüm umuduyla 3'üncü kez sınırı geçti: Yakılan ateş özgürlüğe vesile olsun
09:11 Şirnex doğası talan ediliyor, sıcaklıklar artıyor
09:09 Yıllar sonra kızlarını gördüler: Biz de demokratik toplum istiyoruz
09:07 Elazığ Cezaevi'nde tutsağa şiddet
09:06 Av. Kutluay: Barışı konuşurken çocuk hakları es geçilmemeli
09:03 Kobanê yolunda katledilen Karadenizli devrimci gençler
09:02 Barış Anneleri: Öncelikli adım Öcalan’ın özgürlüğü
09:02 Ahmet Karagöz: Yasalarla gerillanın gelmesi sağlanmalı
09:01 MED TUHAD-FED Eşbaşkanı: Komisyonun önceliği tutsaklar olmalı
09:00 Rojava Devrimi 13 yaşında: Kazanımlardan vazgeçmeyiz
09:00 17 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:35 Irak'ta AVM'de yangın: 50 ölü
16/07/2025
23:29 İsrail'in Suriye'ye saldırısını kınayan tezkere Meclis'te kabul edildi
22:17 Tanrıkulu: Beyaz Toros'lu savcılar görevde
21:53 İsrail’den Dera ve Süveyda’ya 6 saldırı
21:44 Duhok'ta petrol sahası ikinci kez hedef alındı
21:37 BMGK, İsrail'in Suriye saldırıları için yarın acil toplanıyor
21:28 Törene katılan Barış Annesi: Devlet zaman kaybetmeden barışın elini tutmalı
21:04 31 yıllık tutsağın tahliyesi engellendi
20:46 Ayşe Tokyaz için eylem: Cezasızlık politikasından vazgeçin
20:33 Dürzilerin ruhani lideri Şam'la ateşkesi yalanladı
20:07 Balıkesir'de orman yangını
19:46 Türkiye ile BAE arasında 7 anlaşma imzalandı
19:27 İran'da 11 Kürt yurttaş gözaltına alındı
19:16 İsrailli bakan: Colani ortadan kaldırılmalıdır
19:04 Birçok kentte ‘Barış ve Demokratik Toplum’ buluşması
18:57 KESK 30 ilde sahaya iniyor: Yoksulluk sınırının üzerinde ücret istiyoruz
18:48 Bolu Cezaevinde 7 tutsağın tahliyesi engellendi
18:27 Mersin'de madene karşı eylem
18:23 Mazlum Abdi: Dürzilere yönelik saldırılar durdurulmalı
18:16 Kurtulmuş ve siyasi parti temsilcileri komisyon gündemiyle bir araya gelecek
18:07 32 yılın ardından özgürlüğüne kavuştu
17:54 Suriye geçiş hükümeti Süveyde’daki suçlarını itiraf etti
17:48 Son 24 saatte 94 Filistinli katledildi
17:44 Salih Müslim: Barrack, Türkiye'yi memnun etmek için konuştu
17:40 Artvin'de tutuklanan 4 gazeteciye tahliye
17:36 Cenevre eylemi: Tarihi adıma karşılık devlet adım atsın
17:06 31 yıl sonra memleketi Gever’de: Mücadelemiz sürecek