Ekolojistler: Rojava devrimini sahipleneceğiz

MÊRDÎN - Nisêbîn-Qamîşlo sınırında Kuzey ve Doğu Suriye'ye yönelik saldırılara karşı başlatılan nöbete katılan ekolojistler, Rojava'daki demokratik, ekolojik, kadın özgürlükçü paradigmaya işaret ederek, "Rojava devrimini sahipleneceğiz " dedi. 

Türkiye ile ona bağlı Suriye Milli Ordusu'nun (SMO), Kuzey ve Doğu Suriye'ye yönelik saldırılarına karşı Mêrdîn'in Nîsebîn (Nusaybin) ilçesinde bulunan Qamîşlo sınırında 25 gündür sürdürülen nöbet eylemine katılan ekolojistler, saldırıların durdurulmasını istedi. "Savaşın en büyük ekolojik yıkım" olduğuna dikkat çeken ekolojistler, Kuzey ve Doğu Suriye'de inşa edilen demokratik, ekolojik, kadın özgürlükçü yönetim modeline sahip çıkılması gerektiğini vurguladı. 
 
'EKOLOJİK VE DEMOKRATİK BİR TOPLUM MODELİ VAR'
 
 
Suriye'deki gelişmelerin ve bölgedeki savaş olgusunun başından beri ekolojistleri ilgilendirdiği ifade eden Polen Ekoloji Kolektifi Üyesi Cemil Aksu, "Ekoloji örgütü en başta barış hareketidir ve barış talebiyle hareket eder. Suriye'de yaşanan savaşın yıkımını da çok derin bir şekilde gördük ve yaşadık. Sadece haberlerden değil orada şehit düşen arkadaşlarımızın hikayelerinden ve Kobanê direnişinden biliyoruz. Yine, Suriye'nin yıkılan kentlerinden ve yok olan tarım alanlarından biliyoruz. Hem insani yıkımın hem de doğal yıkımın birçok boyutunu biz orada gördük ve yaşadık. Bugün Suriye'de bölge bölge yaşanan savaşının ortasında Rojava var. Rojava'daki özyönetim direnişi ve geliştirilen pratik bütün bölge halkları açısından da, dünya hakları açısından da önemli. Çünkü orada bölgedeki bütün karanlık ve gerici güçlere karşı ekolojik ve demokratik bir toplum modelini hayata geçirmeye çalışan bir irade ve akıl var. Bu akıl, ekoloji örgütleri açısından da çok önemli. Bu model Türkiye açısından da tartışılıyor. Türkiye'deki bu sorunun çözümü açısından ve bölgedeki diğer ülkelerdeki sorunların çözümü açısından da bir model teşkil ediyor" diye konuştu.
 
 'TOPLUMSAL MÜCADELENİN KADERİ ORTAKTIR'
 
Rojava'daki modelin geliştirilmesi için dünyanın birçok ülkesinden komünistler, sosyalistler ve anarşistlerin Rojava'ya gelip direnişe katıldıklarını hatırlatan Aksu, "Burada savaştılar ve burada öldüler. Sadece aslında Rojava'da ölmedik biz, Rojava'daki bu girişimi geliştirmek için Suruç'ta gençlerimiz katledildi. Ankara'da yine Türkiye'deki en büyük barış mitingi IŞİD saldırısına uğradı ve orada da yüz canımızı kaybettik. Dolayısıyla Rojava'da yaşanan gelişmeleri ve Rojava'nın kaderini bütün bölge halkının kaderiyle bir görüyoruz. Türkiye'deki toplumsal özgürlük mücadelesinin de kaderini ortak görüyoruz. Bölgedeki emperyalistler İsrail, Türkiye, ABD, bütün hepsi buradaki bu modeli törpülemek yok etmek ve gerici bir odak haline getirmek için uğraşıyorlar. Kuşkusuz bütün bu emperyalist planları boşa çıkaracak olan şeyde sadece Rojava'daki Kürtlerin ve halkların direnişi ile değil, Türkiye'deki, Kürdistan'daki, bölgedeki ve bütün dünyadaki halkların direnişiyle gerçekleşecek bir şeydir. Ancak bu emperyalistlere karşı bir direniş, dayanışma geliştirilebilirse emperyalistlere geri adım atılabilir. Bölgenin gerici ülkeleri Türkiye, İsrail ve diğer ülkelere geri adım attırılabilir. Bu aynı zamanda bütün bölge halklarının demokratik bir topluma kavuşması açısından da önem arz ediyor. Kuşkusuz ekolojik yıkıma karşı mücadeleler de toplumun demokratikleştirilmesi ve özgürleştirilmesinde ayrı bir şekilde düşünülemez" ifadelerini kullandı.
 
'MÜCADELEMİZİN BİR PARÇASI OLARAK GÖRÜYORUZ'
 
Sadece ormanların değil, kentlerin de yaşanabilir kılınması ve korunmasının, demokratik sosyalist bir toplumla mümkün olabileceğini belirten Aksu, "Dolayısıyla biz Rojava'yı savunma meselesinin bölgenin ve bölge halklarının özgürleşmesi bölge demokratik sosyalist kriterlerde bir arada yaşaması mücadelesinin geliştirilmesi olarak görüyoruz. Ekoloji de ancak böyle bir ortamda gerçekten doğanın savunması ve doğayla uyumlu bir yaşam geliştirilebilir. O açıdan biz Rojava'nın savunulmasını, Rojava'daki haklarının mücadelesini desteklemeyi kendi varlık sorunumuz kendi özgürlük mücadelemizin bir parçası olarak görüyoruz" dedi.  
 
 'SAVAŞIN FARKLI BİR VERİSYONUNU GÖRÜYORUZ'
 
 
Ekoloji mücadelesinin sadece bir ağacın eksilmesine indirgenmiş olduğunu doğru bulmadıklarını belirten, Şirnex Ekoloji Platformu Sözcüsü Adnan Şenbayram, şöyle devam etti: "Bunu neden söylüyoruz; Özellikle doksanlı yıllarda, bulunduğumuz coğrafya olan Botan'da köy boşaltmaları birlikte ciddi bir ekolojik tahribat açığa çıkarıldı. Köy boşaltmaları ile birlikte, ağaç kesimleri bir yana ağaç ve orman yakmaları oluyordu. Köy boşaltmaları ve oradan göç ettirme politikaları bu şekilde hayat buluyordu. Aslında özel savaşın farklı bir versiyonu orada karşımıza çıkıyordu. Yapılanlar bölgeyi kökten yok etme üzerine 'Bir savaşın vücut bulmuş hali', ekolojik savaşın farklı bir boyutu olarak karşımıza çıkmaktadır. Botan'da doksanlı yıllarda bu kendisini o şekilde açığa çıkartıyordu. Özellikle 2018 yılından itibaren ise ağaç kesimleri orman kesimleri şeklinde ve kökten yok ederek tamamen orayı insansızlaştırma, hafızasızlaştırma hamlesi üzerinden savaşın farklı bir boyutunu görüyorduk. Savaş dediğimizde belki birilerinin aklına sadece işte uçak ya da top tüfek gibi şeyler gelebilir ama Botan'da biz bu savaşın farklı versiyonunu görüyoruz."
 
 'SESSİZLİK DAHA FAZLA YOK ETMEKTİR'
 
Savaşı bir yok etme hamlesi olarak nitelendiren Şenbayram, "Savaşın kendisi bir yok etme hamlesi olarak karşımıza çıkıyor. Bu bazen doğayı yok etmedir, bazen insan ölümleridir, yani bir bütün düşündüğümüzde, savaşın kendisi daha fazla ölüm, daha fazla doğanın yok edilmesi, daha fazla birilerine zenginlik alanı açarken yine halkların daha fazla yoksullaşması demektir" dedi. 
 
Ekolojistlere ve ekoloji hareketlerine çağrıda bulunan Şenbayram, sözlerini şöyle sürdürdü: "Kendi kabuklarının dışına çıkmaları gerekir. Biz bunu Botan'daki ekolojik kırımda da gördük. Botan'da bir ekolojik kırım yaşandığında Türkiye metropollerinde ya da dünyada ekoloji mücadelesi yürüten derneklere çağrı yaptığımızda, sesimizin çok yetersiz çıktığını ve oradan buraya yönelik bir duyarsızlığın olduğunu gördük. Ancak gerçekten artık hepimizin birleşme ve kabuğundan çıkma zamanıdır. Ekolojik bir yaşamı önemseyen, bunun mücadelesini veren herkesin burada kalkan bir uçağın dünyanın öbür tarafında yaşayan bir insana dahi zararının dokunabileceğini, zararının dokunduğunu, bununla birlikte kendisiyle birlikte Ekolojik krizi, gıda krizini, kendisiyle birlikte farklı farklı sorunları çıkartacağını bilerek, bu minvalde mücadeleyi örgütleyip görmesi gerekir. Bunun için bütün ekoloji hareketlerini hep birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz sessizlik daha fazla yok etmek demektir."
 
 'ROJAVA'NIN ANLAMI BİZLER İÇİN ÇOK BÜYÜK'
 
 
Mezopotamya Ekoloji Hareketi ve Ekoloji Birliği Eşsözcüsü Derya Akyol, ekoloji çalışması yürüten aktivistler olarak savaşın değil, toplumsal barışın tarafı olduklarının altını çizerek, Rojava'da kurulan sistemin bütün dünya halklarına yeni bir yaşam modeli sunduğunu söyledi. Derya Akyol, şunları söyledi: "Aynı zamanda doğayla da olan barışın tarafları olarak zaten her zaman savaşın karşısında duran bir yerde hareket ediyoruz. Onun dışında Rojava'nın bizim için anlamı nedir? Rojava'da bizim tahayyül ettiğimiz bir yaşam inşası var. Demokratik, ekolojik, kadın özgürlükçü bir yaşam ve bir iktidar ya da bir egemenlik altında değil, kendilerinin öz gücüyle inşa ettiği, kendileri ile ilgili kararları kendilerinin aldığı bir yaşam söz konusu. Bizim de zaten mücadelemiz bu yöndedir. İşte, iktidarların, egemenlerin, ulus devletlerin aldığı kararların ya da onların boyunduruğu altında olan bir yaşam değil, doğayla barışık, halkların söz sahibi olduğu, bir yaşamı zaten biz de tahayyül ediyoruz ve Rojava'da bu sistemi savaşın ortasında inşa eden bir gerçeklik var. Bu da çoğulcu bir yaşam aynı zamanda ve bizler için de bunun anlamı çok büyük. Bu nedenle biz Rojava'yı her daim savunan bir yer duruyoruz."
 
'ROJAVA MODELİ HER YERDE OLUŞTURULABİLİR'
 
Rojava'da ulus devleti reddeden bir yaşamın söz konusu olduğuna dikkat çeken Derya Akyol, Rojava'da yaşananları her yerde dile getirilmesi ve teşhir edilmesi gerektiğinin vurgusunu yaparak, şunları kaydetti: "Aslında bütün dünyanın gözleri Rojava devriminde ama bir yandan da emperyalist devletlerin de, aynı zamanda kabul etmediği bir devrim. Çünkü ulus devleti reddeden bir yer ve ulus devletlerin ya da ulus devlet çıkarlarına göre hareket eden şirketlerin, iktidarların ve hükümetlerin işine gelmeyen bir yaşamda söz konusudur. Dolayısıyla doğa savunucuları da Rojava'yı savunmalıdır. Biz, zaten olduğumuz her yerde, önce kendimizden başlayarak olduğumuz her platformda ve olduğumuz her alanda meclisleşme çağrısında bulunuyoruz. Rojava'da da böyle başladı. Rojava'da da ulus devlet içerisinde meclisleşme yönünde bir adım atıldı. Yine buralarda da yapılabilir. Yine bütün alanlarda, mücadelenin yürütüldüğü her alanda meclisleşme ve kooperatifleşme ve her yeri komünleştirerek, aslında Rojava modeli her yerde oluşturulabilir. Buradan da başlayarak aslında biraz ulus devleti de devre dışı bırakacak bir pozisyona getirebiliriz. Ancak öncelikle Rojava devrimini sahiplenecek, kabul edeceğiz ve özerkliğinin her yerde tanınması için de mücadele etmemiz gerekiyor."
 
 

Diğer başlıklar

21:43 Trump’tan Suriye açıklaması | YENİLENDİ
21:18 Gazeteci Derya Ren serbest bırakıldı
21:12 Afyon'da kadın cinayeti
21:09 Dîlok’ta kadın öğrencilerden ulaşım protestosu
21:04 '#HaburSinirKapisiniAc' çağrısı: Yas tutma hakkına zulmetmeyin
20:02 Seyithan Durdu’yu öldürmekten tutuklanan üsteğmen tahliye edildi
19:57 Qoser’de ihraç edilen İpek’in istifası istendi
19:51 Şirnex’te TUİK’in enflasyon verileri protesto edildi
19:33 Êlih’te tutsaklara para gönderildi
19:18 30 yılın ardından tahliye edilen Mustafa Karatepe’ye kitlesel karşılama
19:08 Gençliğe dönük saldırı ve tutuklamalar protesto edildi
18:57 ABD ve AB ülkeleri Suriye için toplanıyor
18:28 Kuzey ve Doğu Suriye halkı yarın Tişrîn’e yürüyecek
18:17 Katledilen gazetecilerin aileleri: Cenazelerimizi biran önce bize teslim edin
18:10 JINNEWS muhabiri Derya Ren gözaltına alındı
18:04 DEM Parti İmralı heyeti ile Yeniden Refah Partisi görüşmesi sona erdi
17:59 Emeklilerin eylemi 2’nci gününde: İtaat etmiyoruz
17:41 Kayyımın işten attığı işçilerin eylemi 5’inci gününde
17:39 Qelqelî’de Halk Lokantası açıldı
17:21 Habur Sınır Kapısı’nda engel sürüyor: Heyet 24 saattir keyfi bekletiliyor
16:14 İmralı heyeti ile Yeniden Refah görüşmesi başladı
16:03 Almanya Büyükelçisi’nden DEM Parti’ye ziyaret
15:48 Foza Yusif: Suriye’nin geleceği Özerk Yönetim modeliyle inşa edilebilir
15:44 İran uranyum tesisi yakınında tatbikat düzenledi
15:41 TJA Paris ve Silopiya’da katledilenleri andı
15:40 Memur konfederasyonları 13 Ocak'ta iş bırakıyor
15:35 Sınırdaki direnişte sürüyor: Gazetecilerin cenazelerini teslim edin
15:25 Sağlıkçıların eylemi ikinci gününde: Kararlıyız
15:20 Sırrı Süreyya Önder: Yeni bir İmralı görüşmesinde Ahmet Türk de olacak
Ali Babacan: Erdoğan nerede durduğunu netleştirmeli
14:40 KNK heyeti KDP-İ ile bir araya geldi
14:39 En düşük emekli maaşı 14 bin 469 TL oldu
14:34 Yeniköprü Tüneli'nin açılmasını istediler
14:33 İhraç edilen eşbaşkan Meclis toplantısıyla protesto edildi
14:23 MKG 2024 yılı raporu: 8 kadın gazeteci tutuklu
13:38 Kobanêlilerden sınırda eylem: Kürdistan birdir
13:34 Prof. Dr. Ekinci'ye beraat ve tahliye
13:18 Zeynep Celaliyan’dan ‘Öcalan’a özgürlük’ kampanyasına çağrı
13:16 İmralı Heyeti ile DEVA Partisi görüşmesi başladı
13:00 Kayyımın işten çıkardığı işçilerin sayısı 154’e yükseldi
12:59 Erdîş’te 3 gazeteci gözaltına alındı
12:56 İzmir Büyükşehir Belediyesi'nde binlerce işçi iş bıraktı
12:55 KDP ve YNK hükümet görüşmeleri için bir araya geldi
12:49 Özgür Özel'den 'komisyon' önerisi
12:43 Tülay Hatimoğulları: Kürt sorununa doğru yaklaşım herkesi büyütür
12:33 Gazetecileri almaya giden heyet: Sadece bizim geçişimiz engelleniyor
12:29 DFG: Gazetecilerin cenazesinin verilmesi keyfi engelleniyor
12:21 İstanbul Barosu yöneticileri ifade verdi: Soruşturma usule aykırı
12:10 DBP’den gazetecilerin cenazelerine yönelik engele tepki
12:06 Çevre örgütleri: Afşin yeni bir kömürlü termik santral kaldıramaz
11:46 İHD: Gazetecilerin cenazeleri için yapılan başvuruya dönüş sağlanmadı
11:30 Mesrur Barzani, Erdoğan ile görüşmek için Ankara'da
11:26 Bahçeli: Kronik sorunlar çözülecek
11:16 Avukatlar İmralı’ya gitmek için başvurdu
10:37 DEM Parti İmralı heyeti ile Özgür Özel görüştü
10:35 Tutsakların sevk edilmesine tepki: Amaç delilleri karartmak
10:14 Karasu: Önder Apo 'çatışmasız ve şiddetsiz sorunu çözelim' diyor
09:35 Avukatlar Elçi davasında cezasızlığa karşı mücadeleyi sürdürecek
09:28 Saldırı ve direniş sürüyor
09:20 Êlih kayyımı belediye taşınmazlarını satışa çıkardı
09:18 9 yıldır dinmeyen acı ve adalet mücadelesi
09:18 Yazar İmrek: Çözüm için emekçiler olarak güçlü bir harekete ihtiyacımız var
09:17 Peköz: Öcalan demokratik çözümü, iktidar 'tasfiyeyi' ön planda tutuyor
09:13 Leyla Şaylemez’in babası: Katliam aydınlatılana kadar suçlu Fransa’dır
09:11 İddiaların odağındaki yurt idaresi sorulara yanıt vermedi
09:08 Akil İnsanlar Heyeti'nden Özgen: Devlet adım atmaktan kaçınıyor
09:07 Kırıklar Cezaevi’nde bir ayda ikinci gıda zehirlenmesi
09:00 07 OCAK 2025 GÜNDEMİ
08:44 Cenazeleri almaya giden heyet 16 saattir sınırda bekletiliyor
08:20 Çin'de 7.1 büyüklüğünde deprem
08:19 Meteoroloji’den sağanak uyarısı
06/01/2025
22:53 Türkiye Silêmanîye’ye uçuş yasağını 6 ay daha uzattı
22:45 Gazetecilerin cenazesini almaya giden heyete engel sürüyor
22:24 Donald Trump’ın başkanlığı resmileşti
20:21 İran’da bir yılda 31 kadın idam edildi
19:41 Gazetecilerin cenazesini almak isteyen heyet sınırda bekletiliyor
18:12 DEM Parti İmralı heyeti ile Özel yarın görüşecek
18:07 İstanbul’da bir kadın katledildi
17:49 Paris ve Silopiya katliamlarında yaşamını yitirenler anıldı
17:38 Kadınlardan ‘38 kuruş’ tepkisi
17:29 Macron'dan Rojava açıklaması: Özgürlük savaşçılarını yalnız bırakmayacağız
17:13 Kobanê köyleri bombalandı
17:05 Önder: Barışı el birliğiyle tesis edeceğiz
Arıkan: Destek olmaya çalışacağız
17:03 Ayşegül Doğan: Öcalan demokratik çözüm için sorumluluğa davet ediyor
16:39 Habur Sınır Kapısı'nda park ücretlerine zam
16:25 Destar Kadın Dinlenme Evi’nin açılışı yapıldı
16:16 Kadınlardan bakanlık önünde '38 kuruş' protestosu
15:51 10 barodan açıklama: Rojin Kabaiş dosyasındaki kısıtlılık kararı kaldırılsın
15:36 İmralı Heyeti ile Saadet Partisi görüşmesi başladı
15:31 Saliha Aydeniz: Öcalan özgür olmalı ki barış sağlansın
15:15 Sınırdaki direniş 15'nci gününde: Rojava barış için modeldir
15:10 DEM Parti-AKP görüşmesi: Gerekli açıklama yapılacak
15:06 Karadeniz'de ormana maden, denize dolgu yapılacak
14:50 Kapatılma kararı verilen şirket okullara hala yemek dağıtıyor
14:42 Kanser hastası tutsak 30 yılın ardından tahliye oldu
14:30 Öğrenciler Gülistan Doku ve Rojin Kabaiş için yürüdü
14:27 Emeklilerden zam oranlarına tepki
14:17 Gülistan Doku’nun ailesi savcıyla görüştü
14:13 Vakıf ve barodan çağrı: Elçi’nin katilleri yargı önüne çıkarılmalı
13:59 Polonez işçilerinin direnişleri kazanımla sonuçlandı
13:56 Eylemdeki aile hekimlerinin talepleri
13:34 DEM Parti İmralı Heyeti ile AKP görüşmesi başladı
13:23 Tülay Hatimoğulları’ndan çarpıtılan sözlerine dair açıklama
12:45 Darp edilen kadın tutsaklar farklı cezaevlerine sevk edildi
12:28 Rojnews editörü Ahmet hakkında tahliye kararı
12:27 Önder: Demirtaş ziyareti sonrası kapsamlı açıklama yapacağız
12:20 Barış Annesi Bedriye Demir anıldı
12:08 Katledilen gazeteciler için cenaze töreni
11:51 80 barodan Tahir Elçi açıklaması
11:15 Sağlıkçılar 3’üncü kez iş bıraktı: Halk sağlık merkezlerine erişemiyor
11:05 DEM Parti İmralı heyeti ile Davutoğlu görüşmesi başladı
10:56 DEM Partili Celal Fırat: Kuzey Doğu Suriye Arap Alevileri için bir referanstır
10:52 İzmir'de ekmeğe zam
10:49 Belediyeden kadın hakları için eğitim programı
10:48 Amed’den 'çözüm' haritası: Yasal zemin hazırlanmalı, Öcalan özgür olmalı
10:45 Remzi Kartal: Güven için Önder Apo'nun fiziki özgürlüğü sağlanmalı
10:38 Xwebûn ‘2025 yılının haritasını belirledi’ manşetiyle çıktı
10:33 DEM Parti MYK Öcalan’ın mesajlarını değerlendirmek üzere toplandı
10:32 İsrail, Hamas'ın rehine listesini onaylama iddiasını reddetti
10:12 Ekolojistler: Rojava devrimini sahipleneceğiz
09:56 'Ne Erdoğan ne Bahçeli biz Abdullah Öcalan’a güveniyoruz'
09:40 Av. Tamur: Gazetecilere saldırıyla Cenevre Sözleşmesi ihlal edildi
09:30 Sigaraya zam
09:28 İkinci Dünya Savaşı’nda Kürtler: Siyabendov’un ailesine mektup
09:26 Wan'da 493 mahallenin yolu ulaşıma kapandı
09:06 Abdullah Öcalan: Kadının özgürleşmesi Sakine’nin mücadelesidir
09:02 TOD-DER Başkanı Kan: Öcalan’ın çağrısına kulak verilmeli
09:00 06 OCAK 2025 GÜNDEMİ
05/01/2025
21:37 Qamişlo’da halk saldırılara karşı öz savunma taburları kurdu
20:46 Almanya Suriyeli mültecilerin durumunu inceleyecek
20:20 Gülistan Doku ve Rojin Kabaiş için eylem: Vazgeçmiyoruz
19:51 Bina iş makinesinin üzerine çöktü
19:34 HPC üyeleri seferberliğe katıldı
18:24 Bir çocuk korucu silahıyla yaşamını yitirdi
18:11 DEM Parti eş genel başkanlarından Özgür Basın’a sansüre tepki
17:26 'Sağlıklı bir süreç için Öcalan özgür olmalı'
17:13 Gülistan Doku'nun ablası: Dosyada yeni gelişmeler var
16:56 Ekolojistler Qamişlo sınırında: Rojava Ortadoğu için çözüm modeli
16:36 Ürdün Dışişleri Bakanı Ankara’ya geliyor
15:06 30 yıllık tutsak Gürgin Oktar tahliye edildi
14:54 Emine Şenyaşar sınırda: Kobanê için adalet
13:34 DBP mevcut eş genel başkanlarla yola devam edecek
13:24 'Gücümüz Abdullah Öcalan’ın paradigmasından geliyor'
13:08 Tülay Hatimoğulları: Barışın koşulu Öcalan’ın özgür olmasıdır
12:34 Şam'daki 'adalet bakanı' kadın katili çıktı
12:17 Avusturya Başbakanı istifa kararı aldı
12:00 Elçi davası Anayasa Mahkemesi'ne taşınacak
11:47 MA, JINNEWS ve Yeni Yaşam’ın X hesaplarına erişim engelli
11:24 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Çözüm İmralı kapılarının açılması
Keskin Bayındır: Özgürlüğe kadar mücadele sürecek
11:06 Gülistan Doku paylaşımı: Adalet sağlansaydı Rojinler, Narinler yaşıyor olacaktı
10:01 Rojin Kabaiş’in ailesi: Katlettikten sonra suya attılar