İHD Eş Genel Başkanı Küçükbalaban: Devlet yol haritasını açıklamalı

 
AMED - Kürt sorununun çözümüne dair devletin yol haritasını ortaya koyması gerektiğini belirten İHD Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, öncelikli olarak hasta tutsakların tahliyesi edilmesi gerektiğini vurguladı. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan, 27 Şubat’taki “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” sonrası PKK çağrıya uyacağını belirterek 1 Mart tarihinde ateşkes ilan etti. PKK, kongresini ise ancak Abdullah Öcalan’ın özgür yaşar ve çalışır koşullarının sağlanmasıyla toplayabileceğini duyurdu. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) heyeti Adalet Bakanı Tunç ile görüşme yaparak atılması gereken adımlar noktasında bir dosya sundu. İktidar kanadıyla yapılan tüm görüşmeler olumlu geçse de bugüne kadar herhangi bir somut adım atılmış değil. 
 
TOPLUM ADIM BEKLİYOR 
 
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, süreci ve insan hakları boyutuyla atılması gereken adımları değerlendirdi. 
Abdullah Öcalan’ın yaptığı “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı’nIn önemli olduğunu belirten Küçükbalaban, çağrının ardından toplumda devletin adım atması yönünde bir beklenti doğduğunu ve özellikle de acil sorunların çözülmesi noktasında adımların beklendiğine işaret etti. Küçükbalaban, ancak şu ana kadar devlet kanadından herhangi bir adım atılmadığını dile getirdi. 
 
‘TMK VE İNFAZ KANUNU İÇİN DÜZENLEME ŞART’
 
Çok boyutlu olan Kürt sorununun önemli ayaklarından birini cezaevlerinin oluşturduğunu dile getiren Küçükbalaban, özelde de Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ve infaz kanunundan kaynaklı siyasi tutsakların ağır cezalarla karşı karşıya kaldıklarını dile getirdi. Son dönemde inşa edilen Y ve S tipi cezaevlerinin adeta birer işkencehaneye döndüğünü belirten Küçükbalaban, bu yapıların koşulları ve uygulamalarından kaynaklı sağlıklı insanların dahi ciddi sağlık sorunları yaşar hale geldiklerini söyledi. 
 
İHD olarak sivil toplum örgütüyle birlikte Amed’de düzenledikleri “Hapishane Çalıştayı”nda yaşanan sorunların tartışıldığını belirten Küçükbalaban, burada hasta tutsaklara dair listeyi yürütülen tartışmalar ışığında güncellediklerini söyleyerek, “Geçtiğimiz yılın ilk 10 ayında Adalet Bakanlığı verilerine göre 709 mahpusun sağlık hakkına erişme sorunları yaşamasından kaynaklı hapishanelerde öldüğünü öğrenmiş olduk. Bu rakamın daha da yüksek olduğunu söyleyebiliriz” dedi. 
 
‘İLK ADIM HASTA TUTSAKLAR OLMALI’
 
Kürt sorununun çözümü bağlamında devletin ilk olarak hasta tutsakların tahliyesini sağlaması gerektiğini vurgulayan Küçükbalaban, “Hasta mahpuslar konusunda ivedi bir adım atılması lazım. Sağlık örgütleri ile ATK uzmanlarıyla birlikte bu çalışmayı yürüttük. Sürecin ilerlemesi için hasta mahpuslardan başlamak en doğru yoldur. Buradaki insanlar ATK gibi siyasi saiklerle karar veren kurum kararıyla cezaevlerinde tutulmaya devam ediyor. ATK’nin yapısı ya da çalışma yöntemleri değiştirilmeli ve hızlıca bu konuda adım atılmalı” ifadelerinde bulundu. 
 
‘UMUT HAKKI SAĞLANMALI’
 
“Umut hakkı” kararının uygulanmasının Türkiye’nin uluslararası hükümlülüklerinin bir parçası olduğunu dile getiren Küçükbalaban, meselenin Abdullah Öcalan’dan bağımsız olarak ele alınması gerektiğini vurgulayarak şunları dile getirdi: “Bu uluslararası hukukun Türkiye’ye yüklediği bir sorumluluk. Bildiğiniz gibi 2001 yılında yakın savaş tehlikesi dışında ölüm cezası kaldırıldı. Sonrasında 2004 yılında da tümden ölüm cezası ülke mevzuatından çıkartılmış oldu, ‘Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası’  hükmü getirdiler. Bu maddeden yargılanmış bütün insanların müddetnamesinde  ‘ölünceye kadar hapishanede kalacak’ gibi bir ibare konmuş oldu. Bu uluslararası hukukun ihlalidir. Yine Türkiye’de, dünyada, AK’de bir mahpus içeri girdiği zaman ne zaman tahliye olacağı konusunda bir umudunun olması gerekir. Şimdi AİHM Abdullah Öcalan’ın, sonrasında Boltan, Kaytan başvurusu üzerine vermiş olduğu bir karar var. Bunun bir işkence olduğunu, insanlar hapishaneye girdikleri zaman ne zaman tahliye olacaklarını bilmeleri gerektiğine ilişkin ve ömür boyu hapishanede kalmanın bir insan hakkı ihlali olduğunu ifade etti.” 
 
Türkiye’nin 2017 ve 2022 yılında “umut hakkı” konusunda bir değerlendirmeye tabi tutulduğunu hatırlatan Küçükbalaban, yine 2024 yılında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi (AK BK) bir değerlendirme yapılarak Türkiye’ye bu konuda mevzuat değişikliği yapılması noktasında 1 yıllık bir süre verildiğini hatırlattı. 
 
'DEVLET ADIM ATMALI' 
 
Bunun işin hukuki, teknik boyutuyla uygulanması gereken adımlardan birinin “umut hakkı” olduğuna işaret eden Küçükbalaban, Türkiye’de 50 yılı aşkındır devam eden Kürt meselesinin çözülmek istendiğini ve bunun en önemli aktörlerinden birinin de Abdullah Öcalan olduğunu hatırlattı. 
 
Öcalan’ın 27 Mart’ta sorunun silah yerine siyasetle çözülmesi noktasında çağrı yaptığını, PKK’nin de çağrıyı sahiplenerek ateşkes ilan ettiğini belirten Küçükbalaban,  Abdullah Öcalan’ın yürütebileceği koşulların oluşturulmasıyla silahsızlanma kongresinin toplanacağı yönünde taleplerinin olduğunu hatırlatarak, “Bu talep haklı taleptir. Ömürlerini dağda geçiren insanların ikna edilmesi gerekir. Neden silahsızlanma gerekir, neden Kürt meselesinin demokratik ve siyasal zeminde mücadelesinin verilmesinin gerektiğinin tartışılması için Abdullah Öcalan’ın koşullarının bu kongreyi yürütme konusunda sağlanması gerekir. Devletin bu konuda da hızlı adım atması gerekir” diye konuştu. 
 
ASKERİ OPERASYONLAR SÜRÜYOR 
 
Türkiye’nin operasyonlarının sürdüğünü belirten Küçükbalaban, “Hem STÖ’ler hem siyasi partiler hem Kürt meselesinin çözümü noktasında irade sahibi insanlar ve devletin bu konuda hassas davranması gerektiğini düşünüyoruz. ‘Umut hakkı’ ile yasal düzenleme ile birlikte Abdullah Öcalan’ın ivedi olarak kongrenin sağlanması koşullarını sağlaması ve bu süreçte de askeri operasyonların durdurulması önemli gelişme sağlayacaktır” dedi. 
 
Çözüm noktasında devlet kanadının yol haritasını ortaya koyması gerektiğini ifade eden Küçükbalaban, bunun da sivil toplum örgütleriyle paylaşılması ve tüm siyasi partilerin dahiliyle bir komisyon kurulması gerektiğinin altını çizerek şöyle devam etti: “40 yıllık savaşın ortaya çıkarmış olduğu tahribatlar nasıl giderilecektir, bu silahsızlanma nasıl sağlanacaktır, silahlar nereye bırakılacaktır, bu işin teminatı ne olacaktır? Provokasyonlar olabilir. Bu provokasyonların önüne nasıl geçilecektir? Bu süreci kim izleyecektir, tarafsız ve bağımsız kurullar bu süreçte nasıl rol alacaktır? Bütün bunların netleştirilmesi gerekir. Bu sürecin güven verici adımlarla ilerlediğine dair birtakım emarelerin ortaya çıkması gerekir.” 
 
ATILMASI GEREKEN ADIMLAR 
 
Küçükbalaban, insan hakları ve hukuki olarak atılması gereken adımlara dair de şunları belirtti: “Meclis’te infaz değişikliği, hasta mahpusların tahliyesini kolaylaştıran bir takım düzenlemeler, 30 yılını doldurmuş insanların infazlarını ertelemeyen İdare ve Gözlem Kurulları’nın derhal düzeltilmesi gerekir. Çünkü bunlar olmadan siz hapishanede 30 yıl yatmış, infazını tamamlamış insanı tahliyede zorluk yaşarsanız dağda elinde silah olan insanı nasıl getireceksiniz, nasıl ‘gel topluma katıl’ diyeceksiniz. Kürt meselesi öncelikle barış meselesidir. Önce dilin barışa evrilmesi gerekir. Önce devletin barışa dair olan adımlarını toplumun güven duyacağı şekilde atması gerekir.”
 
MA / Müjdat Can 
 

Diğer başlıklar

09/10/2025
22:27 Gever sokaklarında 9 Ekim pankartları
22:15 THY Silêmanî seferlerine başlayacağını açıkladı
21:59 İstanbul Altın Rafinerisi operasyonunda 20 tutuklama
21:47 Hamas: Kalıcı ateşkes başladı
21:31 ‘Sürecin başarısı için mücadele edeceğiz’
20:45 DEM Parti’den önerge: Kamu görevlilerinin sorumluluğu açığa çıkartılsın
20:24 Trump Ortadoğu turuna çıkıyor, Türkiye programda yok
20:04 Maxmûr’da komploya karşı yürüyüş
19:31 Amedspor‘un yeni Teknik Direktörü Sinan Kaloğlu
19:30 Meclis Genel Kurulu'nda Gar Katliamı tartışması
19:06 QSD: Geçiş hükümeti güçleri Tişrîn çevresini bombaladı
18:32 'Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü vazgeçilmez bir gerekliliktir'
18:07 Amedspor’dan transfer yasağı iddialarına yalanlama
18:03 KESK’in Ankara yürüyüşüne çağrı
17:47 ‘Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı komployu boşa çıkardı’
17:35 30 yıl 9 ay ardından İl Göç İdaresi’ne gönderildi
17:29 Amed’te 9 Ekim yürüyüşü: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü sağlanana kadar mücadele edeceğiz
17:25 Kuzey ve Doğu Suriye kentlerinde 'komplo' protestosu
17:18 Girê Spî’ye 'güvenli dönüş' çağrısı
17:09 Nobel Edebiyat Ödülü Krasznahorkai’ye verildi
17:06 Barzani-Erdoğan görüşmesi bitti
16:59 Komisyon Amed'e gidecek
15:45 9 Ekim protestoları: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü barış için en somut adım olacak GÜNCELLENİYOR
15:32 Gazeteci Rahime Karvar'a hapis cezası talebi
15:29 AB'den Eylül iklim raporu
15:09 Gemi söküm tesisine ÇED muafiyetine tepki çekti
15:00 Gazeteci Reyhan Hacıoğlu'nun duruşması ertelendi
14:56 QSD’den geçici hükümetin saldırılarına ilişkin açıklama
14:30 Neçirvan Barzani Fidan’la görüştü
14:22 Özel’den İmralı ziyareti açıklaması: Önce AKP tutumunu belirlesin
13:59 DFG: Gizli tanıklarla gazetecilik faaliyetleri kriminalize edilemez
13:54 30 yıl sonra tahliye olan Erden'e kitlesel ziyaret
12:59 78 yaşındaki ağır hasta tutsak Bese Ecer ölüme terk edildi
12:57 Gar Katliamı: 'Adalet Arayışında 10 Yıl' raporu açıklandı
11:35 Ayşegül Doğan: Süreç kritik bir aşamada
11:25 'Kitaptan propaganda' davası görüldü
11:13 '10 Ekim Gar Katliamı'nda adaletin nasıl gelmediğini teşhir edeceğiz'
11:07 'Demokratik Toplum Manifestosu komployu boşa düşürdü'
11:06 31 yılın ardından Efrîn'e dönmek için bekliyor
10:50 Gizli tanık açıkladı: Gök, Kurkut'un öldürülmesini fotoğraflayandır
10:35 İsrail ve Hamas planın ilk aşamasında anlaştı
10:34 Amed’te havai fişek kullanımı izne bağlandı
10:26 Gar Katliamı’nın üzerinden 10 yıl geçti: ‘İnsanlık suçu’ yargıya takıldı
09:20 Prof. Dr. Erdem: Somut atılabilecek adım çok, yeter ki irade ortaya çıksın
09:07 Dorşîn'de ağaç kıyımı devam ediyor
09:06 Cezaevinde 'bomba' ayrımcılık
09:05 'Kadınlar, Abdullah Öcalan'ın fiziki özgürlüğü için alanlara akacak’
09:03 Komploya tanıklık eden Barış Anneleri: Kara bir gündü
09:02 Salih Müslim: Komplo bitmedi, Önder Apo hala rehin
09:00 09 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:03 Erden 30 yıllık tutsaklığın ardından tahliye oldu
08/10/2025
23:27 Trump: Gazze anlaşması için Ortadoğu'ya gidebilirim
23:18 Efrîn’de zeytin hırsızları bir kişiye işkence etti
22:52 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê'nin yolları hala kapalı: Türkiye engelliyor
22:42 Komisyon toplantısı bitti: Öcalan'la görüşme belirsizliği süreci zora sokacak
22:12 Hak İnisiyatifi Derneği: İnfaz düzenlemeleri bir an önce yapılmalı
22:02 Gurbetelli Ersöz Kadın Gazetecilik Ödülleri sahiplerine verildi
20:52 Mehmet Metiner: Kürt-Türk ittifakı için gerekli adımlardan kaçınmamalıyız
20:36 İşçilerin direnişi 70'inci gününde
20:01 Abdullah Öcalan’dan ödül törenine mesaj: Gurbetelli silinmez bir iz bıraktı
19:47 Êlih’teki 'özgürlük' mitingine çağrı
19:44 Riha’da komploya karşı yürüyüş çağrısı
19:40 MSD: 6 yıllık işgal sonlandırılsın, geri dönüş sağlansın
19:35 İzmir'de 10 Ekim Gar Katliamı anması
19:32 MEBYA-DER temsilcileri komisyonda: Ailelerimizin rızası için Öcalan ile görüşün
19:00 KHK eyleminde Gar Katliamı'nda yaşamını yitirenler anıldı
18:56 Kaçırılan Kürt gencinden iki gündür haber alınmıyor
18:22 BM önünde 'Öcalan'a özgürlük' eylemi
17:45 Sekasur’daki çadır nöbetine kadınlardan destek
17:17 Korkmaz ve Demir’in taziyesine kitlesel ziyaret
17:07 Tülay Hatimoğulları Hewler’de: Öcalan’ın dört parça Kürdistan’da barış için çalışacağını biliyoruz
17:03 İdam kararı olan Kürt aktivist sınır dışı elilmek isteniyor
16:44 Yürüyüşten dönen kadınlar çiçeklerle karşılandı
16:21 'AİHM'in Demirtaş kararına itiraz çözümsüzlükte ısrardır'
15:54 32 yılın ardından tahliye olan Efrînli tutsak GGM'ye götürüldü
15:48 Nobel Kimya Ödülü'nü kazananlar açıklandı
15:14 'Cezaevlerindeki keyfi uygulamaları son verin'
14:49 Amed'de doğa talanına karşı kitlesel yürüyüş
14:43 İHD’den Dêrsim’deki ekolojik talana karşı ortak mücadele çağrısı
14:42 Komisyonun 14'üncü toplantısı başladı
14:38 Eğitim Sen Wan Şubesi’nden Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi açıklaması
14:31 Meclis’te AİHM kararına itiraz protestosu
14:23 Sanatçılardan 'barış istiyoruz' çağrısı
14:17 Doğa düşmanı yasa için AYM’ye itirazda bulunuldu
14:08 Adana’da fırtına çatılara zarar verdi
13:39 9 Ekim uluslararası komplo birçok kentte protesto edilecek
13:34 Katılımcı Bütçe oylamasında son 2 gün
13:31 DEM Parti Adalet Bakanlığı önünde: Ayak oyunlarıyla zaman kazanılmaya çalışılıyor
13:02 10 Ekim Gar Katliamı anma programı açıklandı
12:31 Trump görüşmesinin detayları
12:03 Erdoğan: DEM Parti ile neler yapılabileceğini konuştuk
11:59 Kurtulmuş, partilerin grup başkanvekilleriyle bir araya geldi
11:57 İSİG: Eylül ayında 206 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi
10:51 QSD Komutanı: Geçiş hükümeti güçleri ateşkesi ihlal ediyor
10:08 ‘Sürecin başarıya ulaşması komployu boşa çıkartacak’
09:47 MKG ve DFG Gurbetelli Ersöz'ü andı
09:37 Temelli: Öcalan'ın altını çizdiği gibi müzakere zemininin oluşması gerekir
09:19 Amed'de uluslararası komplo protesto edilecek
09:17 Ünlü isimlere 'uyuşturucu' gözaltısı
09:15 Hesendîn'deki talana karşı dava yarın: Hukuksuzluk son bulmalı
09:13 Êlih büyük 'özgürlük' mitingine hazırlanıyor
09:11 9 Ekim yürüyüşüne çağrı: Çözüm için Öcalan özgür olmalı
09:10 1 milyon nüfuslu kentte tek bir otopark yok!
09:06 Yaşa: Öcalan İmralı'da tutulduğu sürece tecrit devam ediyor demektir
09:03 İzmir'de bağımlılığa karşı mücadele tartışılacak
09:00 Mehmet Öcalan: Söylenenlerin gerekleri yerine getirilmeli
09:00 08 EKİM 2025 GÜNDEMİ
00:01 Kuzey ve Doğu Suriye ile Şam arasında 'acil ateşkes' kararı
07/10/2025
23:52 Türkiye'nin Demirtaş başvurusuna tepki yağdı
23:33 Rojava Futbol Federasyonu CONIFA'ya üye oldu
23:00 Tebqa’da Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê için yürüyüş
22:54 Meclis komisyonu vakıf ve dernekleri dinleyecek
22:50 DEM Parti Eş Genel Başkanlarından AİHM'e itiraza tepki
21:12 Avrupa’da Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê’ye yönelik saldırılar protesto edildi
20:22 Eskişehir'de Rojin Kabaiş yazılamasına ırkçı saldırı
20:19 Şengal Özerk Yönetimi: Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê halkının yanındayız
20:15 İran'da bir yılda bin 695 kişi idam edildi
20:07 İşten atılan 223 işçi: Kayyım anlayışı süreci sabote ediyor
19:39 Êlih’te 'özgürlük mitingi' hazırlıkları sürüyor
19:37 Türkiye AİHM'in Demirtaş kararına itiraz için Avrupa'ya heyet yolladı
19:32 Geçiş Hükümeti cezaevinde bir genci katletti
19:19 Geçiş Hükümeti'nin Dışişleri Bakanı yarın Türkiye'ye gelecek
19:13 'Türkiye, İsrail ile tüm ilişkilerini sonlandırsın'
18:33 Ankara'da su kesintileri sürüyor
17:09 DSÖ: Gazze'de 2 ayda 10 bin çocuğa akut yetersiz beslenme teşhisi konuldu
16:57 Tutuklu Abdülkadir Tatlı'nın cenazesi Farqîn'e uğurlandı
16:53 Af Örgütü Wan'da kadın örgütleriyle bir araya geldi
16:39 Yaşamını yitiren işçiler için taziye kuruldu
16:24 Meclis TV'den Kürtçe 'sansürü': Yayında ses kısıldı
16:19 Elkê ve Silopiya 'Barış istiyoruz çünkü' kampanyası için imza toplandı
16:12 Öğrencileri taciz eden İsmail Bayraktar’a beraat
15:58 30 yıllık tutsaklığın ardından halaylarla karşılandı
15:48 Wan'da şüpheli kadın ölümü
15:38 Özel'den Bahçeli'ye: Bir tek konuşmayan sensin
15:37 Danış ve Acar'ın taziyelerine kitlesel ziyaret
15:04 Meclis'te konuşan Yüksel Genç: Bu 26 yıllık bir yürüyüş
14:51 Tülay Hatimoğulları: Komisyonun Öcalan ile görüşmesi eşiğin aşılması için önemli
14:51 Ankara'ya yürüyen kadınlar, Meclis'te temaslarda bulunacak
14:40 Gazeteci Aslan'a soruşturma
13:52 İzmir'de Gar Katliamı anma programı açıklandı
13:49 Bahçeli hızını alamadı: Abdullah Öcalan’dan QSD için çağrı istedi
13:30 Komploya karşı Amed’de yapılacak yürüyüşe çağrı
12:56 DBP: HTŞ, Suriye’nin demokratik geleceği için tehdittir
12:39 Tülay Hatimoğulları: Barış Demokratik Cumhuriyet’in inşasını sağlar
12:38 Meclis'te 'Bijî Serok Apo' sloganı
12:03 Öktem cinayetinde gözaltı sayısı 13'e yükseldi
11:35 Hasta tutuklu ‘intihar etti’ iddiası
11:25 Fas'ta hükümet karşıtı protestolar 10'uncu gününde
11:19 Nimet Tanrıkulu’nun davası ertelendi
11:08 Nisêbîn Belediyesi 'Kültür ve Sanat Festivali' düzenleyecek