İHD Eş Genel Başkanı Küçükbalaban: Devlet yol haritasını açıklamalı

 
AMED - Kürt sorununun çözümüne dair devletin yol haritasını ortaya koyması gerektiğini belirten İHD Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, öncelikli olarak hasta tutsakların tahliyesi edilmesi gerektiğini vurguladı. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan, 27 Şubat’taki “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” sonrası PKK çağrıya uyacağını belirterek 1 Mart tarihinde ateşkes ilan etti. PKK, kongresini ise ancak Abdullah Öcalan’ın özgür yaşar ve çalışır koşullarının sağlanmasıyla toplayabileceğini duyurdu. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) heyeti Adalet Bakanı Tunç ile görüşme yaparak atılması gereken adımlar noktasında bir dosya sundu. İktidar kanadıyla yapılan tüm görüşmeler olumlu geçse de bugüne kadar herhangi bir somut adım atılmış değil. 
 
TOPLUM ADIM BEKLİYOR 
 
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, süreci ve insan hakları boyutuyla atılması gereken adımları değerlendirdi. 
Abdullah Öcalan’ın yaptığı “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı’nIn önemli olduğunu belirten Küçükbalaban, çağrının ardından toplumda devletin adım atması yönünde bir beklenti doğduğunu ve özellikle de acil sorunların çözülmesi noktasında adımların beklendiğine işaret etti. Küçükbalaban, ancak şu ana kadar devlet kanadından herhangi bir adım atılmadığını dile getirdi. 
 
‘TMK VE İNFAZ KANUNU İÇİN DÜZENLEME ŞART’
 
Çok boyutlu olan Kürt sorununun önemli ayaklarından birini cezaevlerinin oluşturduğunu dile getiren Küçükbalaban, özelde de Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ve infaz kanunundan kaynaklı siyasi tutsakların ağır cezalarla karşı karşıya kaldıklarını dile getirdi. Son dönemde inşa edilen Y ve S tipi cezaevlerinin adeta birer işkencehaneye döndüğünü belirten Küçükbalaban, bu yapıların koşulları ve uygulamalarından kaynaklı sağlıklı insanların dahi ciddi sağlık sorunları yaşar hale geldiklerini söyledi. 
 
İHD olarak sivil toplum örgütüyle birlikte Amed’de düzenledikleri “Hapishane Çalıştayı”nda yaşanan sorunların tartışıldığını belirten Küçükbalaban, burada hasta tutsaklara dair listeyi yürütülen tartışmalar ışığında güncellediklerini söyleyerek, “Geçtiğimiz yılın ilk 10 ayında Adalet Bakanlığı verilerine göre 709 mahpusun sağlık hakkına erişme sorunları yaşamasından kaynaklı hapishanelerde öldüğünü öğrenmiş olduk. Bu rakamın daha da yüksek olduğunu söyleyebiliriz” dedi. 
 
‘İLK ADIM HASTA TUTSAKLAR OLMALI’
 
Kürt sorununun çözümü bağlamında devletin ilk olarak hasta tutsakların tahliyesini sağlaması gerektiğini vurgulayan Küçükbalaban, “Hasta mahpuslar konusunda ivedi bir adım atılması lazım. Sağlık örgütleri ile ATK uzmanlarıyla birlikte bu çalışmayı yürüttük. Sürecin ilerlemesi için hasta mahpuslardan başlamak en doğru yoldur. Buradaki insanlar ATK gibi siyasi saiklerle karar veren kurum kararıyla cezaevlerinde tutulmaya devam ediyor. ATK’nin yapısı ya da çalışma yöntemleri değiştirilmeli ve hızlıca bu konuda adım atılmalı” ifadelerinde bulundu. 
 
‘UMUT HAKKI SAĞLANMALI’
 
“Umut hakkı” kararının uygulanmasının Türkiye’nin uluslararası hükümlülüklerinin bir parçası olduğunu dile getiren Küçükbalaban, meselenin Abdullah Öcalan’dan bağımsız olarak ele alınması gerektiğini vurgulayarak şunları dile getirdi: “Bu uluslararası hukukun Türkiye’ye yüklediği bir sorumluluk. Bildiğiniz gibi 2001 yılında yakın savaş tehlikesi dışında ölüm cezası kaldırıldı. Sonrasında 2004 yılında da tümden ölüm cezası ülke mevzuatından çıkartılmış oldu, ‘Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası’  hükmü getirdiler. Bu maddeden yargılanmış bütün insanların müddetnamesinde  ‘ölünceye kadar hapishanede kalacak’ gibi bir ibare konmuş oldu. Bu uluslararası hukukun ihlalidir. Yine Türkiye’de, dünyada, AK’de bir mahpus içeri girdiği zaman ne zaman tahliye olacağı konusunda bir umudunun olması gerekir. Şimdi AİHM Abdullah Öcalan’ın, sonrasında Boltan, Kaytan başvurusu üzerine vermiş olduğu bir karar var. Bunun bir işkence olduğunu, insanlar hapishaneye girdikleri zaman ne zaman tahliye olacaklarını bilmeleri gerektiğine ilişkin ve ömür boyu hapishanede kalmanın bir insan hakkı ihlali olduğunu ifade etti.” 
 
Türkiye’nin 2017 ve 2022 yılında “umut hakkı” konusunda bir değerlendirmeye tabi tutulduğunu hatırlatan Küçükbalaban, yine 2024 yılında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi (AK BK) bir değerlendirme yapılarak Türkiye’ye bu konuda mevzuat değişikliği yapılması noktasında 1 yıllık bir süre verildiğini hatırlattı. 
 
'DEVLET ADIM ATMALI' 
 
Bunun işin hukuki, teknik boyutuyla uygulanması gereken adımlardan birinin “umut hakkı” olduğuna işaret eden Küçükbalaban, Türkiye’de 50 yılı aşkındır devam eden Kürt meselesinin çözülmek istendiğini ve bunun en önemli aktörlerinden birinin de Abdullah Öcalan olduğunu hatırlattı. 
 
Öcalan’ın 27 Mart’ta sorunun silah yerine siyasetle çözülmesi noktasında çağrı yaptığını, PKK’nin de çağrıyı sahiplenerek ateşkes ilan ettiğini belirten Küçükbalaban,  Abdullah Öcalan’ın yürütebileceği koşulların oluşturulmasıyla silahsızlanma kongresinin toplanacağı yönünde taleplerinin olduğunu hatırlatarak, “Bu talep haklı taleptir. Ömürlerini dağda geçiren insanların ikna edilmesi gerekir. Neden silahsızlanma gerekir, neden Kürt meselesinin demokratik ve siyasal zeminde mücadelesinin verilmesinin gerektiğinin tartışılması için Abdullah Öcalan’ın koşullarının bu kongreyi yürütme konusunda sağlanması gerekir. Devletin bu konuda da hızlı adım atması gerekir” diye konuştu. 
 
ASKERİ OPERASYONLAR SÜRÜYOR 
 
Türkiye’nin operasyonlarının sürdüğünü belirten Küçükbalaban, “Hem STÖ’ler hem siyasi partiler hem Kürt meselesinin çözümü noktasında irade sahibi insanlar ve devletin bu konuda hassas davranması gerektiğini düşünüyoruz. ‘Umut hakkı’ ile yasal düzenleme ile birlikte Abdullah Öcalan’ın ivedi olarak kongrenin sağlanması koşullarını sağlaması ve bu süreçte de askeri operasyonların durdurulması önemli gelişme sağlayacaktır” dedi. 
 
Çözüm noktasında devlet kanadının yol haritasını ortaya koyması gerektiğini ifade eden Küçükbalaban, bunun da sivil toplum örgütleriyle paylaşılması ve tüm siyasi partilerin dahiliyle bir komisyon kurulması gerektiğinin altını çizerek şöyle devam etti: “40 yıllık savaşın ortaya çıkarmış olduğu tahribatlar nasıl giderilecektir, bu silahsızlanma nasıl sağlanacaktır, silahlar nereye bırakılacaktır, bu işin teminatı ne olacaktır? Provokasyonlar olabilir. Bu provokasyonların önüne nasıl geçilecektir? Bu süreci kim izleyecektir, tarafsız ve bağımsız kurullar bu süreçte nasıl rol alacaktır? Bütün bunların netleştirilmesi gerekir. Bu sürecin güven verici adımlarla ilerlediğine dair birtakım emarelerin ortaya çıkması gerekir.” 
 
ATILMASI GEREKEN ADIMLAR 
 
Küçükbalaban, insan hakları ve hukuki olarak atılması gereken adımlara dair de şunları belirtti: “Meclis’te infaz değişikliği, hasta mahpusların tahliyesini kolaylaştıran bir takım düzenlemeler, 30 yılını doldurmuş insanların infazlarını ertelemeyen İdare ve Gözlem Kurulları’nın derhal düzeltilmesi gerekir. Çünkü bunlar olmadan siz hapishanede 30 yıl yatmış, infazını tamamlamış insanı tahliyede zorluk yaşarsanız dağda elinde silah olan insanı nasıl getireceksiniz, nasıl ‘gel topluma katıl’ diyeceksiniz. Kürt meselesi öncelikle barış meselesidir. Önce dilin barışa evrilmesi gerekir. Önce devletin barışa dair olan adımlarını toplumun güven duyacağı şekilde atması gerekir.”
 
MA / Müjdat Can 
 

Diğer başlıklar

02/10/2025
23:45 Nijerya’da ‘Lassa ateşi’ salgınından 166 kişi hayatını kaybetti
23:08 İdlib'in kuzeyinde araç hedef alındı: 1 ölü
23:02 Êzidî kadınlardan Öcalan'ın mesajına yanıt: Mücadelemiz daha da güçlendi
22:53 Çandar: QSD'ye 'terör' diyen sürece karşı provokasyoncudur
22:26 DEM Parti'li Bozan: Anadilde eğitim için adımalar atılmalı
21:50 Suzan Elik için hastane önünde açıklama
21:41 Yürüyüşçüler kadınlarla atölyelerde bir araya geldi
21:38 Amedspor olağanüstü kongreye gidiyor
21:20 Özgürlük yürüyüşçüleri şölenle karşılanacak
20:22 İsrail'in protesto edildiği eyleme polis saldırdı
20:00 İzmir’den seslendiler: Filistin halkı yalnız değildir
19:27 Küresel Sumud Filosu Türkiye Delegasyonu: İsrail 48 yurttaşı alıkoydu
19:23 223 işçinin direnişi sürüyor: Hakkımızı istiyoruz
19:15 'Kürtçe'ye yönelik ayrımcı politiakalar derhal sonlandırılmalı'
19:02 Kezban Konukçu: Milyonerlerin sayısı artarken yoksulluk da artıyor
18:29 HDP binasına saldırdan kişi cezaevine girmeyecek
17:49 Çandar: Trump çok kazançlı çıktı Türkiye’nin ise ne aldığı belli değil
17:42 İran’da Beluc kadın kardeşi yerine gözaltına alındı
17:28 Hatimoğulları ve Bakırhan Alevi kurum temsilcileriyle bir araya geldi
17:23 ÖHD’den komisyon’a genişletilmiş rapor: Umut hakkı güvence altına alınmalı
17:15 Prof. Dr. Erdem: Ademi Merkeziyetçilik anayasal bir ilke olmalı
16:59 Kadınlardan ‘Öcalan’a özgürlük’ yürüyüşü
16:52 Musa Anter İzmir'de anıldı
16:28 Narin Güran davasında 3 tahliye
15:14 Marmara Denizi’nde deprem
15:12 Komisyonda konuşan ÖHD Eş Genel Başkanları: ‘Umut hakkı' demokratikleşme için önemlidir
15:00 Gazeteci ve siyasetçilerin adli kontrolleri kaldırıldı
14:57 ‘Sanal devriye’ ile kapatma kararına itiraz reddedildi
14:48 Kadın yürüyüşçüler Xelfetî'de: Önderliğimizin özgürlüğü kırmızıçizgimizdir
14:01 İstanbul Barosu’ndan Adalet Nöbeti
13:39 Amed’de şüpheli kadın ölümü
13:35 Hukukçu Gülseren: Mevzuat düzenlemeleri gündeme alınmalı
13:23 Gundikê Melê'de 300 yıldır kurulan sofra: Tamtamûk
13:11 İHD: ESP’lilere dönük işkence iddiaları soruşturulmalı
12:40 İsrail'in 'Sumud Filosu'na müdahalesine soruşturma
12:39 Kadınlar ‘Özgürlük Yolu'nda yürüdü
12:32 Geçiş Hükümeti, Tişrîn Barajı çevresini bombalıyor
11:48 Foza Yûsif'tan kadın yürüyüşüne mesaj: Rebêr Apo'nun özgürlüğünün zamanı
11:37 'Tavsiyeleri en kısa sürede Meclis Kurulu'na iletmeyi umuyoruz'
11:32 Xarpêt'te gazeteciye saldırı
11:31 Yürüyüşçülerden mezarlık ziyareti: Minnettarız
10:46 Gazeteci Murat Verim tahliye oldu
10:28 ‘Barışın inşası Abdullah Öcalan’ın özgürlüğünden geçiyor’
09:46 Tekli hücrede ölüme takipsizlik
09:38 Fransız tarihçi Ducange: Kürtlerin varoluş mücadelesi göz ardı ediliyor
09:24 46 yıl ‘kimliksiz’ yaşayan yurttaş sınır dışı edilecek
09:23 Mûş Barosu Başkanı: Vartinis katliamı davasında beklentimiz onarıcı adalet
09:22 KCDK-E Eşbaşkanı Zübeyde Zümrüt: Hedefimiz Önder Apo'nun özgürlüğü
09:08 Arap Sebxa aşireti lideri El Sûhan: Öcalan'ın mesajı QSD'ye desteğimizi pekiştirdi
09:07 Çorum’dan getirildiği Wan’da aynı anda 6 görev ‘yürütüyor’
09:06 Kuraklık Arçak ve Sıxke göllerini de vurdu
09:04 Tüm ayrıntılarıyla uluslararası komplo süreci
09:03 Serhat'ta 'Barış istiyorum çünkü' kampanyasına ilgi yoğun
09:02 ÖHD'li Altuntaş: Komitenin kararı hukuku keyfi kullanmak isteyenlere güç veriyor
09:01 Dokunduğu her hayatta iz bıraktı: MİT ajanları Nagihan’ı hedef aldı
09:00 02 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:38 İsrail’den Sumud Filosu’na saldırı: 200’ü aşkın gözaltı
01/10/2025
23:59 Hacı Lokman Birlik paylaşımına ceza
23:40 DEM Parti: Sumud Filosu'nun yanındayız
23:32 İsrail, Sumud Filosu'na saldırdı: Gözaltılar var
23:12 Yazar Rizgar Turhan 30 yıldan sonra tahliye edildi
21:57 Meclis açılışı resepsiyonu sona erdi
21:53 Tunç'tan 'Öcalan ile görüşme' açıklaması
21:14 İktidara çağrı: Sumud Filosu’nun güvenliğini sağlayın
20:26 MHP'li Feti Yıldız'dan Demirtaş sorusuna yanıt
20:24 ‘Şiddete uğrayan kadınların şikayeti işleme konulmuyor’
19:49 30 yıldan sonra tahliye edildi: Öcalan özgür olmadan kimse özgür olamaz
19:45 Şam’a bağlı güçlerden Tişrîn Barajı’nı saldırı
19:43 Meclis açılışına özel düzenlenen resepsiyon başladı
19:39 Cenevre’de ki eylem 245’inci haftasında
19:36 Umut Yürüyüşçüleri Curnê Reş'te: Komisyon cesur adımlar atmalı
19:32 223 işçi: Kayyıma hakkımız haram olsun
19:09 KHK eylemi 340’ıncı haftasında
19:03 Amedspor’a Kürtçe reklam nedeniyle verilen cezaya tepki
18:44 Yürüyüşçüleri karşılama çağrısı
18:27 Amedspor, Mehmet Altıparmak’la yollarını ayırdı
18:25 Wan'da öğrenci servisi ile TIR çarpıştı
18:10 TEV Çand üyeleri AK önünde: Abdullah Öcalan’a ‘umut hakkı’ tanınsın
17:59 Cûdî’deki yangın söndürüldü
17:57 İsmail Beşikçi normal servise alındı
17:23 Pervin Buldan: İmralı görüşmesi en kısa sürede olacak
17:04 AKP'den DEM Parti'ye nezaket ziyareti
16:37 DEM Parti, MHP, Erdoğan ve Kurtulmuş görüşmesi sona erdi
16:34 Erdoğan'dan Tülay Hatimoğulları'na 'el sıkma' özrü
15:59 Ayşe Barım hakkında tahliye kararı verildi
15:35 DEM Parti, MHP, Erdoğan ve Kurtulmuş bir araya geldi
15:28 Cûdî’de yangın
15:25 Erdoğan Meclis açılışında konuştu: Sürecin hassas olduğunun farkındayız
15:16 Şêxmeqsûd ve Eşrefiye Meclisi: Geçici hükümet sözlerini tutmalı
15:15 Ankara’ya yürüyen kadınlar 4 Ekim’de Adana’da olacak
15:14 Kadınlar, Amed'den meşalelerle Ankara'ya uğurlandı
15:07 Cizîr’de bir yurttaş darp edilerek gözaltına alındı
13:21 Êzidî kadın örgütlerinden Bağdat’a ‘Şengal’ uyarısı
13:19 Honduras’tan Kürt halkıyla dayanışma çağrısı
13:18 Semra Güzel tahliye edilmedi
12:42 Hikmet Kıvılcımlı düzenlenecek panellerle anılacak
12:18 Beluclar ‘Kanlı Cuma’da yitirilenleri andı
12:14 Kadınların ‘özgürlük yürüyüşü’ başladı: Barış için Öcalan’ı dinleyin
10:43 Amedspor’a bir kez daha ceza kesildi
10:00 Yönetmen Alper: 'Silah bırakın' deniliyorsa siyaset kanalları açılmalı
09:53 Federe Kürdistan'da 'hükümet' krizi: KDP iktidarını paylaşmak istemiyor
09:41 Peköz: Gazze meselesi Erdoğan için kapandı
09:29 Dorşîn'deki ağaç kıyımının görüntüleri
09:24 Yüksel Genç: Araştırmalarda Meclis’e birincil sorumluluk yükleniyor
09:14 Yargıtay'ın suç saymadığı 'Sayın Öcalan' ifadesinden infazı yakıldı
09:14 ÖHD’li Özgökçe: Demokratik entegrasyon için anayasal düzenleme şart
09:12 Sumud Filosu'nda yer alan Akılotu: Türkiye'yi de görmek istiyoruz
09:12 KESK 6 ilde KHK'liler için yürüyecek
09:11 Erziromlu yurttaşlar: Haklarımız tanınmalı
09:08 Dil kurumları tepkili: Sorunu böyle mi çözeceksiniz?
09:07 Siyasetçilerden komisyona çağrı: Başaktör ile görüşün
09:03 Bakırhan: Adım atılması gereken bir eşikteyiz, bu eşik samimiyetin fotoğrafı olacak
09:00 1 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:05 Adana'da Abdullah Öcalan graffitileri duvarlara işlendi
00:03 AK’ye çağrı: Öcalan’ın özgürlüğü için Türkiye’ye baskı yap
30/09/2025
23:08 Yurttaşlar barış için imza verdi
21:45 FilmAmed Festivali ödül töreniyle son buldu
21:37 ŞanoWan'ın 'Xulamê du Xudanan' oyununa yoğun ilgi
21:32 Amed'de kuyu temizleyen 4 kişi hayatını kaybetti
21:17 MGK’den 8 maddelik bildiri
21:13 Karasu: Önder Apo’ya yaklaşım sürecin ölçüsüdür
21:02 Riha'da şüpheli kadın ölümü
21:00 Bahai sanatçı Parya Merendiz’e hapis cezası
20:24 Can Holding soruşturması: 18 şirkete kayyım atandı
20:16 Gazze'de 66 bin 97 kişi katledildi
20:13 İzmir’de barış yürüyüşü: Mücadeleden vazgeçmeyeceğiz
20:09 Kayyımın kapattığı Nûjin Kadın Yaşam Merkezi yeniden açıldı
19:53 Mexmur Halk Meclisi Eşbaşkanı serbest bırakıldı
19:51 Suriye Geçiş Hükümeti askeri noktalarını artırıyor
19:12 Direnişteki işçilerden bordro yakma eylemi
19:10 ‘Rojin’in dosyası karanlığa terk edilemez’
19:08 İsrail Dera'nın batı kırsalında askeri kontrol noktası kurdu
18:53 Filipinler'de 6.9 büyüklüğünde deprem
18:47 Kameralara yakalanan NTV Washington temsilcisi: İçeride çok büyük kavga var
18:31 Kayıp olan büyükelçi ölü bulundu
17:54 Trump: Hamas'ın yanıt için üç, dört günü var
17:13 Taliban internet ve cep telefonu şebekelerini kesti
16:55 HABER-SEN: PTT mahkeme kararını yok sayıyor
16:39 Abdullah Öcalan’dan Êzidîlere mesaj: Yeni fermanlar yaşamayacaksınız
16:29 KYK yurdunda şüpheli kadın ölümü
16:23 Celile Türk ve Rıdvan Çelenk’in taziyelerine kitlesel yürüyüş
15:24 Meral Danış Beştaş’tan Kobanê Davası paylaşımı: 8 Ekim’i işaret etti
15:05 ‘Özgürlük yürüyüşü’ için Amed’e doğru yola çıktılar
14:28 Katledilen gazeteciler için 'Şehîd' sloganını atan yurttaşa hapis cezası
13:45 'Ölüm orucundaki Yılmaz'ın durumu kötüleşiyor'
13:42 Şirnex'teki doğa talanına TOKİ de dahil oldu
13:41 İktidara Amedspor çağrısı: Ayrımcı politikayı önlemek için adım attın
12:32 Hak ve hukuk örgütlerinden 3 aylık cezaevi raporu: İhlaller saymakla bitmiyor
12:23 Beşikçi’nin durumu iyiye gidiyor
12:18 Yoksulluk sınırı asgari ücretin dört katını aştı