Yazar Yusuf Karadaş: Lozan tartışmalarında hedef CHP

İZMİR - PKK'nin Lozan eleştirisine tepkilerine işaret eden Yazar Yusuf Karadaş, "CHP'yle Kürt halkı, DEM Parti ve demokrasi güçleri arasında özellikle Saraçhane ve Newroz sürecinde ortaya çıkan fiili mücadele birliğini parçalamak istiyorlar" dedi. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın çağrısı sonrası PKK 12'nci Kongresi'ni gerçekleştirdi. Kongreye ilişkin yapılan açıklamada, "PKK, kaynağını Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası’ndan alan Kürt inkâr ve imha siyasetine karşı halkımızın özgürlük hareketi olarak tarih sahnesine çıktı" ifadeleri yer aldı. Bu ifadeler, özellikle ırkçı-ulusalcı kesim tarafından çözüm karşıtı tepkileri arttırma amacıyla kullanıldı. 
 
Kürtler ise kurucu unsurlarından olduğu cumhuriyet tarafından imzalanan 24 Temmuz 1923 Lozan Antlaşması'nda Kürtlere herhangi bir statü verilmediği gibi bu antlaşmanın Kürtlere uygulanan inkar ve imhanın resmi metni olduğunu yıllardır vurguluyor. Anlaşma ile çizilen sınırlarda Kürdistan 4 parçaya bölünürken tüm bu parçalarda ulus devletler, Kürtlerin tüm ulusal haklarını yok saydı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasını resmi olarak uluslararası alanda kabul gördüğü anlaşmanın ardından bir ulus yaratmak amacıyla Kürtlerin asimilasyonu, Rumların ve diğer Hristiyan azınlıkların göçertilmesi hedeflendi. Bu anlamda 1923'de Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Krallığı arasında imzalanan anlaşma ile Ege, Trakya, İç Anadolu ve Karadeniz'de yaşayan 1 milyon 200 bin Ortodoks Rum, Anadolu'dan Yunanistan'a sürgün edilerek, ulus devletin son gerekliliği de yerine getirildi. 1924 Anayasası ise yaptığı "vatandaşlık" tanımında "Türk" kimliğini öne çıkararak, Lozan'da temeli atılan ulus devletin resmi belgesi haline geldi. Bundan sonraki tarihte Kürtler 29 isyan gerçekleştirirken, bu isyanları kanla bastıran iktidarlar, bir yandan da Alevi ve Hristiyan haklara yönelik de birçok pogrom gerçekleştirdi.
 
'İNKÂR VE İMHAYI TEMELLENDİREN İKİ METİN'
 
Yazar Yusuf Karadaş, kamuoyunda tartışılmaya devam eden PKK'nin kongresi, Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası'na dair konuştu. Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasa'nın Türkiye'de Kürt sorununda çözümsüzlük teşkil eden iki metin olduğunu ifade eden Karadaş, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün birçok yerde Kürtlerin haklarına riayet edileceği yönünde açıklamalarının olduğunu anımsattı. Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası'ndaki vatandaşlık tanımı ile Kürtlere yönelik inkar ve imha siyasetinin şekillendiğini kaydeden Karadaş, "PKK'nin kongre kararlarında buna dair atıf var. PKK de kendisinden önce kurulan örgütler de hatta 1924'ten itibaren kurulan örgütler de bu iki metnin inkarı ve imhayı esas alan politikasından bahseder. Dolayısıyla PKK'de Kürt sorunun sonucu olarak ortaya çıkmış örgütlerden biri. Ama mesele sadece bu iki metinden ibaret değil. Bugüne kadar bu politika farklı biçimlerde hem anayasalarda hem de hükümetlerin sürdürdüğü politikalarda Kürtlerin ulusal varlıklarının ve ulusal demokratik taleplerinin reddine dair siyaset olarak bugüne geldi" ifadelerini kullandı. 
 
'TARTIŞMALAR İKTİDARIN EKMEĞİNE YAĞ SÜRÜYOR'
 
Kürt sorununun demokratik yollarla çözülememesi halinde başka sonuçların da ortaya çıkacağına dikkat çeken Karadaş, ulusalcı ve milliyetçi kesimlerin bu gerçeği görmesi gerektiğini ifade etti. Bu kesimlerin kendilerine, Lozan ve 1924 Anayasası tartışmalarını sürdürmelerinin en çok kime yaradığını sorması gerektiğini dile getiren Karadaş, "Birincisi bu tartışma CHP'nin içini oyma anlamına geliyor. Normalde böyle bir açıklamaya karşı MHP'den başka türlü tepkiler gelebilirdi. Aksine bu açıklamayı kendine bir fırsat olacak görüyor ve 'CHP içindeki tartışmayı derinleştirecek bir noktaya götürmek bizim işimize yarıyor' diyorlar. Diğer bir nokta; CHP'yle Kürt halkı, DEM Parti ve demokrasi güçleri arasında özellikle Saraçhane ve Newroz sürecinde ortaya çıkan fiili mücadele birliğini parçalamak istiyorlar. CHP ve Özgür Özel, Kürt sorununun çözümünde belki de tarihte en azından açıklama düzeyinde de olsa en iyi tutumu ortaya koyuyor. Erdoğan için Lozan'la ilgili tartışma yeni bir tartışma değil. PKK'nin yaptığı tespit ile iktidarın buna dair tutumunu ayırmak lazım. Bunu ayıramazsak iktidarın işine yarayacak bir tartışmaya oluyor. Ulusalcıların-milliyetçilerin yaptığı bu. Erdoğan 2016'da başkanlık istediği dönemde de başkanlık rejimi için Lozan meselesini yeni Osmanlı yayılmacılığı için kendi emelleri haline getirmişti. Onun derdi Lozan'ın Kürtleri inkar etmesi değildi. Asıl derdi yeni Osmanlıcılık ve başkanlık rejimi için bu tartışmayı sürdürmekti. Ulusalcıların da bir halkın gerçeğini görmeyip 'ülkeyi bölecekler' şeklindeki söylemleri iktidarın ekmeğine yağ sürüyor" ifadelerine yer verdi.  
 
'SÜRECİ LEHİMİZE İŞLETEBİLİRİZ'
 
PKK'nin kongre kararı ve Öcalan'ın 27 Şubat'taki çağrısında PKK'nin Kürt sorunun sonucu olarak ortaya çıktığını belirtildiğini söyleyen Karadaş, yüzyıl önceki yanlışlar yerine demokratik siyasetle bu sorunun çözülebileceğine işaret etti. Tarihte Kürt halkına karşı işlenmiş suçlarla yüzleşilmeden barışın inşa edilemeyeceğini vurgulayan Karadaş, aynı zamanda Kürtlere uygulanan suçların sorumluların da yargılanması gerektiğine söyledi. Karadaş, "Binlerce insanın katledilmesi ve kaybedilmesi gibi bir durum var. Yakın zamanda şehir savaşlarında çocukların cansız bedenlerinin günlerce derin dondurucularda bekletildiği bir süreci yaşadık. Böyle bir iktidar gerçekliği var. Sorumlular yargılanmadığı gibi hepsi ödüllendirildi. Bu hataları ortadan kaldıracak ve halkların güven içerisinde bir gelecek kuracaksa bu yüzleşme olmalı. DEM Parti Eşbaşkanı Tuncer Bakırhan koruculuk ile ilgili söylemde bulundu konu bambaşka bir yere götürüldü. Bu ülkede koruculuk savaş suçlarının önemli boyutlarındandır. Korucuların işlediği suçlara karşı binlerce rapor var ortada. Şimdi bunları görmezden gelerek ortak bir yaşamı inşa edebilir miyiz?" diye konuştu. 
 
'CHP'NİN MECLİS’E DÜZENLEMELER GETİRMESİ LAZIM'
 
Sürecin fırsatlarının ve risklerinin iyi analiz edilmesi gerektiğine dikkat çeken Karadaş, şöyle devam etti: "Bahçeli yaptığı konuşmalarda bölgedeki risklerden ve bu risklerin Türkiye için doğurabileceği sonuçlardan bahsediyor. Barış ve demokrasinin tesis edilmesi yönünde fırsatların değerlendirilmemesi ve başarısız olunması halinde Türkiye için karanlık günler olacak. Erdoğan başkanlık rejimini kalıcı hale getirecek faşist rejim inşasına yönelik emelini her fırsatta ortaya koyuyor. CHP söylem olarak ileri duruyor. CHP'nin iktidarın bu ikiyüzlü politikasını teşhir etmek için Kürt sorunun demokratik çözümü için düzenlemeleri, hakikatle yüzleşme ile ilgili komisyonların kurulması, anadilde eğitim ve kayyımların kaldırılması gibi düzenlemeleri meclise getirmesi gerekiyor." 
 
MA / Uğurcan Boztaş
 

Diğer başlıklar

16/06/2025
23:46 Pîran'daki yangın yurttaşlar tarafından söndürüldü
23:11 2 sendikacıya ‘cumhurbaşkanına hakaret’ten tutuklama
22:11 PJAK Eşbaşkanı Peyman Viyan: Kürtler temel haklarını istiyor
21:27 İran, İsrail’e yönelik yeni bir füze saldırısı başlattı
20:36 Dêrsim’de kayyım tarafından işten atılan işçiler için yürüyüş
20:20 Şiyar Be Platformu’ndan Rojava Parkı’nda farkındalık çalışması
19:56 Erdoğan’dan İsrail açıklaması: Üzerimize düşeni yapmaya hazırız
19:32 Wan’da ‘Şiddetle Mücadele Ağı Platformu’ kuruldu
19:15 Pîran’daki orman yangını yayılarak sürüyor
19:01 İsrail ordusundan İran devlet televizyonuna saldırı
18:10 İzmir'de sendikacılara soruşturma
17:58 Fransa’da Süleymaniyeli 2 genç öldürüldü
17:37 İran-İsrail çatışmaları dördüncü gününde
16:40 Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifi: Meclis adım atmalı
15:54 Manisa Büyükşehir Belediyesi'nin yeni başkanı belli oldu
15:36 Gençlik örgütleri sosyalist mücadeleyi tartıştı
15:24 15-16 Haziran'ın 55'nci yıldönümü: Hiçbir kuvvet örgütlü işçiyi yenemez
15:20 HDK Eşsözcüsü eylemdeki KRT TV çalışanlarını ziyaret etti
15:02 Erdoğan, Pezeşkiyan ile görüştü: Müzakereye dönün
15:01 KESK'ten alternatif toplu iş sözleşmesi masası kurma kararı
14:51 DBP: Çözüm ve barış için kararlı bir mücadele gerekli
14:16 Makilik alanda yangın
13:31 Temelli: Meclis'te komisyon kurulması öncelikli görevimiz olmalı
13:00 EMEP: Örgütlenme ve toplu pazarlık önündeki engeller kaldırılsın
12:46 Gözaltındaki gazeteciler adliyeye sevk edildi
12:44 Belediyeden içme suyu projesi için kampanya
12:29 İmamoğlu duruşması: Cumhurbaşkanı adayı olduğum için buradayım
12:14 ‘Savaşı bitirin’ çağrısı yapan İranlı sosyolog tutuklandı
12:05 Cari açık Nisan ayında 7,9 milyar dolar oldu
12:03 DEM Parti Eş Genel Başkanları, İmamoğlu ve Kaya'yı ziyaret edecek
11:30 32 yıllık tutsağın tahliyesi 8’inci kez ertelendi
11:12 Trump: Anlaşmanın zamanı geldi
11:09 Üniversite öğrencisine ‘İmamoğlu’ eylemlerinden 4 ayrı soruşturma
11:08 Hasta tutsak savcı kararına rağmen ATK'ye sevk edilmiyor
10:58 Tutsak Canan’ın tahliyesine 6 ay engel
10:33 İkizköylülerden, Çevre Kanunu’ndaki yeni düzenlemelere tepki
09:39 Süryani Dernekler Federasyonu Başkanı: Sürece katkı sunmak istiyoruz
09:06 Ev işçisi Zeynep Ayvalıtaş: ILO 189 imzalansın
09:05 Sema’sız 27 yıl: İrade başka bir şey
09:04 Hasta tutsak yakınları: Tahliyeleri önündeki engeller kaldırılsın
09:03 Deniz Poyraz katledileli 4 yıl oldu: Unutmayacağız
09:01 Mezar taşı tahrip edildi: Kardeşlik isteniyorsa saldırı engellenmeli
09:00 16 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
08:40 Karşılıklı saldırılar 4. gününde: Enerji tesisleri hedefte
15/06/2025
23:53 İran'ın İstihbarat Başkanı öldürüldü
23:34 BM’den İsrail ve İran'a çatışmaları sona erdirme çağrısı
23:30 Bafil Talabani, İran’a yönelik saldırıyı kınadı
23:03 7’nci Ma Music Günleri konserlerle son buldu
22:05 Irak'tan sınırlı uçuş kararı
21:10 İstanbul'daki Wanlılardan şenlik: Barış için adımlar atılmalı
20:27 İsrail, İran'ın Meşhed Havalimanı'na saldırdı
20:21 Xelfelî Kitap Günleri'ndeki yayınevlerinden kütüphane için destek
19:41 Reuters: İran'a düzenlenen saldırıda 14 nükleer bilim insanı öldürüldü
19:23 Erdoğan, Trump ile telefonda görüştü
19:19 Ethem Sarısülük mezarı başında anıldı: Mücadelesini yaşatacağız
19:01 İHD Ankara Şubesi'nin genel kurulunda barış konuşuldu
18:51 Türkiye’nin saldırılarına tepki: Süreci bozmaya dönük eylemlerdir
18:12 Plastik fabrikasındaki yangın kontrol altına alındı
18:05 İzmir’de yürüyüş: Hak almanın yolu topyekun direniştir
17:48 Sebahat Tuncel: Devlet adım atarsa üçüncü aşamaya geçilir
17:39 Trump: Yakında İsrail ve İran anlaşmaya varacak
17:34 ‘Gençlik ve Demokratik Toplum’ konferansında birleşik mücadele vurgusu
17:17 Limter-İş’ten ‘15-16 Haziran Direnişi’ paneli: Mücadeleyi birleştirmeliyiz
16:42 Êlih'te balkon çöktü: 3 kişi hayatını kaybetti
16:40 HDK Seyfo’da yaşamını yitirenleri andı
16:27 Ege'nin birçok kentinde yangın
16:18 ‘Umut hakkı devlet için önemli bir adımdır’
15:58 Göç Haftası: Yakılan evlerimizi, gasp edilen haklarımızı istiyoruz
15:39 Fransa, İngiltere ve Almanya’dan İran'a müzakere teklifi
15:18 Marksist Okul'dan Wan’da panel
14:39 ‘Dünyada yaşananlar dönüşümün işareti’
14:30 Yeşil Sol Parti PM toplantısını gerçekleştirdi
14:15 İstanbul’da boş arazide erkek cenazesi bulundu
14:04 Göç yolunda kadın ölümlerinde artış
12:44 Dêrsim'de temiz çevre için farkındalık etkinliği
12:34 Amed Ekoloji Meclisi kuruldu
12:13 Mîdyad’ta Süryanilerle buluşuldu: Öcalan'ın felsefesi birlikte yaşamı sunuyor
12:10 DEM Parti Gençlik Meclisi’nden çocuklar için etkinlik
10:48 Bursa’da bir kadın katledildi
10:26 İsrail-İran çatışmasında 3'üncü gün
10:07 Ortadoğu Uzmanı Özkan: Çözüm savaş değil demokratik sistemin oluşması
10:05 Trump’tan tehdit: İran saldırırsa tüm askeri gücümüzü kullanırız
09:38 Bir tarih ve bellek olarak Sakê köyü
09:25 KDP’nin tutukladığı PKK’lilerin aileleri: Çocuklarımızdan haber almak istiyoruz
09:20 Wan Barosu Başkanı: ‘Terörsüz Türkiye’ söyleminden artık çıkılmalı
09:17 Kürt siyasi partiler Abdullah Öcalan'la görüşmek istiyor
09:12 Welîd Çolî: İsrail-İran saldırıları güç savaşıdır
09:09 Jin derginin 120’nci sayısı yayında
09:09 Hücrede tutulan Fırat Erbağa için duyarlılık çağrısı
09:08 Çatışmalı süreçte çocuklarını yitiren aileler: Barış dilde başlar
09:07 Gabar'da ekolojik tahribatın yeni görüntüleri
09:05 Koçerler için çukurlu, askeri üs bölge için betondan yol
09:02 Ateşkes sürerken HPG'li kardeşini yitirdi: Saldırılar güven kırıyor
09:00 15 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
07:49 Adana’da Abdullah Öcalan'ın posteri asıldı
14/06/2025
23:41 İran’dan İsrail’e yeni füze saldırıları
23:13 İran: 10 İsrail savaş uçağını düşürdük
23:10 İsrail'den İran'ın 6 kentine saldırı
23:06 Tetwan’da 16 gün sürecek olan festivalin tanıtımı yapıldı
22:35 İngiltere’den Ortadoğu’ya askeri takviye kararı
22:29 İsrail'de OHAL uzatıldı
22:26 Erdoğan, Trump ile telefonda görüştü
22:21 Mezopotamya Vakfı, kongresini gerçekleştirdi
22:12 Suriye'de Mürşidi gençlerin katledilmesine karşı binlerce kişi alanlara çıktı
22:07 Qaîm Sınır Kapısı yeniden açıldı
21:07 İsrail, İran'da gaz sahasını hedef aldı
21:02 Xelfelî’de Kitap Günleri 3’üncü gününde
20:58 İran, İsrail'e ait 3 İHA'nın düşürüldüğünü duyurdu
20:10 Ma Music Günleri 3’üncü gününde: Çocukları müziksiz bırakmayacağız
19:59 Depremin 28’inci ayında adalet çağrısı
19:45 Şirnex’te yüzlerce kişi çocuklar için yürüdü
19:32 Erdoğan, Pezeşkiyan ile telefonda görüştü
19:26 ABD-İran görüşmesi iptal edildi
19:19 Önder'in anısına uçurtma şenliği
19:15 Ankara’da engelliler hakları için yürüdü
19:07 Wan'da Kaytan ve Altun için anma
18:54 Zelenskiy: Ortadoğu'da gerilim tırmandığında İsrail'e yardım artıyor
18:23 Ekinci’nin taziyesine kitlesel ziyaret
18:17 Aleviler Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı’nı tartıştı
17:52 Amed’de uyuşturucuya karşı yürüyüş: Tedbir almak zorundayız
17:39 MGK'den Gazeteci Perihan Erkılınç için dayanışma çağrısı
17:22 Xana Axpar’da traktörün altında kalan işçi yaşamını yitirdi
17:22 Sağlık Çalıştayı: Kadının öz bilgisine kulak verilmeli
17:01 ‘Köye dönüş haktır engeller kaldırılsın’
16:59 Kürt siyasi parti ziyaretlerinde Kürtlerin birliği ön plan çıktı
16:38 Adana'da 'Direnişten Geleceğe 15-16 Haziran' Sergisi
16:28 Kıbrıs paneli: Adada barışçıl bir gelecek nasıl mümkün olabilir?
16:19 DBP: Cinsel istismarla ahlaki politik toplum değerleri hedef alınıyor
15:53 PJAK’dan İran açıklaması: Özgürlük halkın demokratik mücadelesindedir
15:23 İsrail’in saldırıları sürüyor: 3 bilim insanı öldürüldü
15:18 İHD Wan’da ve İzmir'de kongreye gitti: Öcalan’ın çağrısını sahiplenelim
15:16 Hayati tehlikesi bulunan tutsaklara özgürlük çağrısı
15:11 3 kentte Altun ve Kaytan anması
14:50 Zeyrek'in ölümüne dair 3 tutuklama
14:47 Bayındır: Saldırgan tutumdan vazgeçilmeli
14:31 İzmir ve Aydın'da orman yangını
14:03 Tutsak kadınlara dayanışma kartları
13:49 KHK eylemi: Ülkeye barış gelmeli
13:38 TTB’den 'savaşı durdurun' çağrısı
13:20 Kayıp yakınlarından yüzleşme çağrısı
13:02 Tahliyesi 5 kez ertelenen İşçi tahliye oldu
12:28 Şenyaşarlar anması: Barış için adım atılmalı
12:27 Cumartesi Anneleri 1055'inci haftada Nurettin Çur'un akıbetini sordu
12:21 İsrail'in Tebriz'e saldırısında 2 komutan öldürüldü
11:58 Bakırhan: Öcalan'ın Kürt liderlerle görüşmesi sürece katkı sunar
11:57 İran: Müzakerelere katılıp katılmayacağımız belli değil
11:12 Dernek başkanı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi
11:00 15 kentin baro başkanı süreç gündemiyle Ankara’ya gidecek
10:50 Gerry Adams'tan Öcalan'a destek: Özgürlüğü hayati önemdedir
10:29 İran'da yeni Genelkurmay Başkanı atandı