Temelli: Meclis komisyondan gelecek önerileri Ekim'de yasalaştıracak

ANKARA - Meclis'te kurulan komisyonun baş müzakereci olarak Abdullah Öcalan'ı dinlemesi gerektiğini ifade eden DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, Meclis'in komisyondan gelecek önerileri Ekim ayında yasalaştıracağını belirtti. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı'yla biçimlenen Barış ve Demokratik Toplum Süreci, Meclis'te bir komisyonun kurulmasıyla yeni bir aşamaya geçti. Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu adıyla kurulan ve Kürt sorunun çözümünde siyasi, yasal ve toplumsal zeminin hazırlamada kolaylaştırıcı rol üstlenmesi beklenen komisyonun çalışmalarına dair tartışmalar devam ediyor. Komisyonu Mezopotamya Ajansı'na (MA) değerlendiren Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Grup Başkanvekili Sezai Temelli, komisyonun çalışma usul ve esaslarını içeren taslağı kabul etmesini , "Gömleği doğru ilikledi, devamı da gelecek" sözleriyle yorumladı. 
 
Abdullah Öcalan'ın olayları tarihsel temelli ele alması ile komisyonun tarihselliği arasında ilişki kuran Temelli, "Başkanın meselelere yaklaşımında tarihsel yöntem her zaman olagelmiştir. Dolayısıyla bu komisyonu işaret ederken de o tarihselliği bu komisyona taşımıştır. Diğer 28 isyanın belleği bir yerde durmaktadır. Tüm o tarih boyunca Erzurum Kongresi'nden Birinci Meclis'e, 1921 Anayasası'ndan 1922'ye, bütün o tarihi gelişmeleri dikkate alan, değerlendiren, doğru yere oturtan bir yöntemi var. Zaten bu komisyonu işaret ederken bu komisyonun bu bellekten kopuk olarak günlük siyasetin içerisine sıkışmış, böyle palyatif bir anlayışla değil; tam da bu tarihselliği içselleştirmiş bir yerden, gerçek anlamda Kürt sorununun demokratik çözümü için adım atmasını öneriyordu. Umarım bu duygularla hareket edilir" dedi.
 
'YASAL STATÜ KAZANACAĞINA İNANIYORUM'
 
Komisyonda Meclis'te temsil edilen her partiden katılım olmasının önemli olduğunu ve bunu desteklediklerini dile getiren Temelli, "Komisyonun bir şekilde yola çıkması önemli. Tabii, biz yasa ile kurulmasının daha önemli olduğunu düşünüyorduk. Ancak inanıyorum ki eninde sonunda yasal kapsama, yasal düzenlemeye ulaşacaktır. Çünkü yasa yapma, kanun teklifi yapma gibi bir misyon kendine biçiyorsa o zaman yasa yapma iradesine sahip bir komisyonun yasal olması kadar önemli bir adım olmaz. İnanıyorum ki birkaç ay sonra yasal bir muhtevaya da kavuşur" diye konuştu. 
 
'EKİM'E DOĞRU YASALAŞACAK'
 
Komisyonun sadece "silah bırakmayla" ilgili düzenleme ve tartışmalara girmemesini, rasyonel davranması beklediklerini vurgulayan Temelli, "Ortadoğu halklarının geleceğini, Kürt ve Türk halkının geleceğini ve diğer halkların geleceğini düşünmeli. Bu duyarlılıkla hareket etmeli" dedi. 
 
Yaşanan gelişmelerin çok ciddi riskler barındırdığına dikkati çeken Temelli, "Dolayısıyla bu risklerin altı devamla çizildi. Bunun altı özellikle Başkan tarafından çizildi. Şimdi komisyon da bunun farkındalığıyla devam etmeli. Tabii her şeyi komisyonun içine boca edip her şeyi böyle mucizeye bir şekilde beklemiyoruz. Yeter ki doğru bir güzergahta ilerleyebilsin. Yeter ki doğru bir program çıkartabilsin ve bunu hayata geçirebilmek için gerçekten samimi ciddi davranabilsin. Meclis de zaten komisyondan gelecek önerileri Ekim ayı itibarıyla yasallaştırmaya başlayacaktır diye düşünüyoruz" diye belirtti. 
 
'TÖRENDE ÖZNE OLMAYA DAİR BİR ANLAM VARDI'
 
Barış ve Demokratik Toplum Grubu'nun silahsızlanma töreninin çok önemli bir adım olarak niteleyen Temelli, bu adımı, "Çok anlam yüklü, sembolik tarafı da çok güçlü, duygusal tarafı da çok güçlü bir eylemdi" sözleriyle tanımladı. 
 
Silahsızlanma törenine katılanların "demokratik siyasete katılma için yasal düzenlemeler yapılması" yönündeki konuşmalarına değinen Temelli, "Bu komisyon bunu görmeli. Salt silah bırakmaya indirgeyen değil, silah bırakanların hem hukuki hakları hem siyasal haklarını gözeten, cezaevinde olanların, sürgünde olanların, bu meseleden dolayı mağdur olanların hukuki ve siyasi haklarını sağlayacak yönde meseleye yaklaşması lazım. Bakın bu basitte indirgenecek bir şey değil. Hatta amiyane tabirle kimsenin bu işi sulandırmaya da hakkı yok" şeklinde konuştu. 
 
KOMİSYON MESELEYİ ÖCALAN'DAN DİNLEMELİ 
 
Kürt sorunun zor ve karmaşık bir sorun olduğunu, ancak Abdullah Öcalan'ın bir yol haritası hazırladığını, bu nedenle kurulan komisyonun en başta Abdullah Öcalan'ı ziyaret etmesi ve birinci ağızdan dinlemesi gerektiğinin altını çizdi. Temelli, şöyle devam etti: "O yüzden komisyon bir an önce meseleyi Öcalan'dan dinlemesi, Başkan'la bunun istişaresini yapması, bunu komisyonuna getirip tartışması ve gerçekten bir program çıkartması çok önemli. Sayın Öcalan baş müzakerecidir. Şimdi baş müzakerecinin müdahil olmadığı içinde olmadığı sözünü kurmadığı bir komisyon çalışması ne kadar anlamlı olur? O yüzden de komisyon bence öncelikle baş müzakereci Sayın Öcalan'la istişarelere başlaması lazım, görüşmelere başlaması lazım. Bu etkileşimin, bu iletişimin büyük öneme sahibi olduğunu düşünüyoruz."
 
'ÖRGÜT İLE DİYALOG KURULMALI'
 
Sorunun çözümü için pek çok yasal düzenleye ihtiyaç olacağının altını çizen Temelli, bu yönde atılacak adımların da yeni kapılar aralayacağını vurgulayarak, şunları söyledi: "Yıllardır bu sürecin içinde olan bir örgütten bahsediyoruz. Dolayısıyla da örgüt gerçekliğinin çok iyi anlaşılması lazım. Dolayısıyla 'Silah bıraktın gel' böyle bir şey değil. Karşınızda devasa bir örgüt var. Yaklaşık 47 yıldır bu mücadele var. 47 yıl boyunca bir çatışma dönemi yaşanmış. Bir savaş dönemi yaşanmış. Şimdi bu savaştan bir çıkıyorsunuz. Dolayısıyla halkın aklında, hem gerideki bu 47 yılın muhasebesi var, hakikatleri var hem de buradan çıktıktan sonra ne olacağına dair soru işaretleri var. Bütün bunlara yanıt üretmeniz lazım. Bütün bunları üretebileceğiniz en sahici, en önemli yanıtları yine örgütle, diyalogla gerçekleştirebilirsiniz."
 
'TOPLUM İLE İSTİŞARE YAPILMALI'
 
Bu çatışma dönemi boyunca toplumun büyük bir bölümün de etkilendiğini hatırlatan Temelli, sözlerini şöyle sürdürdü: "Diyalog kanalları, istişare kanalları, toplumla buluşmaları, birçok alanla ortaklaşmaları büyük önem taşıyor. Önümüzde çok iş var, yapılacak çok iş var. İyi bir yol haritası, iyi bir planlama, iyi bir çalışma programı bizi bekliyor. Muhakkak bunları üretmeliyiz. Başkanın stratejisi, yaklaşımını içselleştirmiş bir partiyiz. Bunun gerçek anlamda Ortadoğu ve Türkiye halkları için bir çıkış yolu olduğunu biliyoruz, buna inanıyoruz. Herkesi buna ikna etmeye çalışıyoruz. Neden? Çünkü bu hepimiz için iyi olandır. Hepimiz için iyi olan da mutlaka buluşabiliriz. Çünkü burada herhangi bir grubun çıkarı, herhangi bir yapının üstünlüğü değil, ortak geleceğimiz ve hepimiz için kabul edebileceğimiz çözümler var. Başkanın meseleye yaklaşımı bugüne kadar alışılagelmiş siyasi kodlarla değil, hepsini aşan bir noktadadır." 
 
'BAŞKANIN ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARI İYİLEŞTİRİLMELİ'
 
Çözüme doğru giderken herkesin diline dikkat etmesi gerektiğini belirten Temelli, şunları dile getirdi: "Komisyondaki herkes artık o nefret söylemi ya da onu çağrıştıracak bir dilden, kalıplaşmış anlayışlardan, ötekileştiren,  dışlayan anlayıştan uzak; kapsayan, buluşturan, ortak bir dili üretme anlayışıyla hareket etmelidir. İkincisi yolu doğru planlamak gerekir. Bu anlamda ilk elden hangi yasalar çıkmalı? Mesela herkes dönüp baktığında şimdi bir barış sürecine geçiyorsak, çatışmanın sonlanmasından bahsediyorsak, bir daha çatışma olasılığını ortadan kaldıracak, bir daha çatışma olasılığını engelleyecek adımlarla başlamak gerekiyor. Bu nedir? Bu her şeyden önce toplumsal barışı nasıl sağlarız? İmralı'dan başlayacağız tabii ki. Başkanın çalışma koşulları, sürece katılımı,  yaşam koşulları, bunların iyileştirilmesi önemli. Çünkü baş müzakerecimiz. Çatışan taraflar var. Bir taraf sürekli kriminal olarak yapılandırılır. Bu kriminal olma halinden çıkarmak lazım."
 
'İNANIYORUM Kİ KISA SÜREDE GÖRÜŞECEKTİR'
 
Temelli, komisyonun Abdullah Öcalan'ı ziyaret etmesi gerektiğini söyledi. Temelli, "Çok çok olumlu bir etki yaratır. Parça parça heyetler şeklinde gidebilir. Kendisiyle beraber siyaset üretmek istiyoruz. Bu anlamıyla önemli. Ama  bence komisyon da bunu ihmal etmeyecektir. En kısa zamanda inanıyorum ki bir heyet komisyon adına başkanla görüşecektir" dedi.
 
MA / Mehmet Aslan - Selman Güzelyüz 
 
 
 

Diğer başlıklar

09/08/2025
22:50 Vali 'kesim durduruldu' demişti, yeni görüntüler çıktı
22:29 On binler şölenlerde bir araya geldi: Devlet de bir an önce adım atsın
21:35 Aram Tigran Amed ve İstanbul'da anıldı
21:04 İstanbul'da 'barış için insan zinciri' eylemi
20:51 Karayılan: Meclis Komisyonu’na önemli rol düşüyor, Önder Apo’ya başvurmalı
19:06 Gazeteci Hüseyin Deniz mezarı başında anıldı
18:44 PKK'li Turan'ın taziyesine ziyaret
18:25 Dêrazor'da saldırı: 1'i çocuk 4 yaralı
17:35 Eskişehir'de yaban hayvanı avı ihalesine tepki
16:40 Amedspor Mbaye Diagne ile prensip anlaşmasına vardı
15:48 Hakim tahliye ertelemeyi iptal etti, Kurul süreyi uzatarak yanıt verdi
15:17 JİTEM'in katlettiği gazeteci Deniz anısına seramik sergisi açıldı
15:13 Balıkesir'de yangın: 10 dönüm yandı
14:38 HPG'li Welat Hazır'ın taziyesine kitlesel ziyaret
14:36 3 hasta tutsak için hayati risk uyarısı
14:24 İran İnsan Hakları Örgütü: Qerçek Cezaevi’nde tutsaklara işkence yapılıyor
13:32 ‘Komisyon zorla kaybettirilenlerin akıbetini ortaya çıkarsın’
13:23 Cumartesi Anneleri gazeteci Ferhat Tepe için adalet istedi
13:21 Fidan ile Sisi görüştü
13:21 Çanakkale’deki yangınlar kontrol altına alındı
12:44 Husilerden İsrail’e hava saldırısı
12:05 Samandağ’da trafik kazası sonrası tehlikeli gerilim
11:40 Şam hükümeti Paris’teki görüşmelerden çekildi
11:10 Trump ve Putin Alaska’da bir araya gelecek
11:07 Amed’de çalıştay: Barışın tuğlasını birlikte örmeliyiz
10:12 CHP Genel Başkan yardımcısı: Komisyon tarihi bir fırsat, toplum aktif destek vermeli
09:56 Peköz: Öcalan'ın Kuzey ve Doğu Suriye'den taviz vermeyeceği açıktır
09:51 Murad Mıhçı: Keşke 1915 öncesinde de böyle bir lider olsaydı
09:47 Muğla'da kadına saldırı
09:19 3 cezaevinde 2 yılda 56 infaz erteleme, 16 infaz yakma
09:18 Sürecin ‘öznesi’ olan cezaevlerinde Kürtçe düşmanlığı
09:16 İki tutsağa ‘su bidonundan halter yaptı’ cezası
09:10 Bakanlık orman kıyımındaki sorumluğunu kabul etmedi
09:08 Wan ve Gimgim sokakları: Anayasal güvence istiyoruz
09:07 Mêrdîn'de kayyım satışa başladı: 22 taşınmaz satılığa çıkarıldı
09:04 33 yıldır aydınlatılmayan cinayet: Bıraktığı gelenek sürüyor
09:03 Muş'ta kuruluşunu ilan eden DEM Parti Kadın Meclisi çalışmalarına başladı
09:02 Ekolojik talan Şirnex'in su kaynaklarını kuruttu
09:00 09 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
08:58 Peyas Belediyesi'nden kadın cinayetlerine karşı eylem planı
08:45 Temel: Öcalan’ın koşulları değişmeden süreç sağlıklı ilerlemez
08/08/2025
23:27 Beyaz Saray'da Trump-Aliyev-Paşinyan zirvesi
22:38 Mereş'te yıkılan bina çöktü: Operatör yaşamını yitirdi
21:23 Siweyda’da 20 cenaze bulundu
21:18 Abdullah Öcalan'dan Mexmûr Kampı halkına mektup
21:10 Murat Karayılan: 15 Ağustos toplumsal devrime yol açtı, kadın devrimini yarattı
20:38 Cezaevi önünden seslendiler: Provokasyonlara karşı önlem alın
20:13 Zini Gediği’nde katledilenler anıldı
20:03 İşçiler kayyıma karşı direnişte: Direne direne kazanacağız
19:31 Komisyonun üçüncü toplantısı 12 Ağustos'ta
19:15 Figen Aras: Kadınlar sürece öncülük etmeli
19:04 KESK: Sahte diplomalara karşı sesimizi yükseltelim
18:51 Erdoğan: Ülkemizde yeni dönemin kapılarını açmak istiyoruz
17:15 Koçmarinliler madene karşı direnişte
17:07 Elektriği kesilen mahalleliler DEDAŞ önünde eylemde
16:32 Ortak Tutum Konferansı’nın sonuç bildirisi: Özgür, demokratik Suriye
16:12 'Herkesi kucaklayan yeni bir Suriye'yi inşa edeceğiz'
16:04 Çanakkale'de çıkan orman yangını yerleşim yerlerine yaklaştı
15:54 Adem Gök'ün taziyesine kitlesel ziyaret
15:32 Licê’deki yangın kontrol altına alındı
15:19 Deniz Fırat katledilişinin 11'inci yılında anıldı
14:59 ODTÜ’de grev 2’nci gününde
14:30 Güler, Yerlikaya ve Kalın komisyon toplantısı öncesi bir araya geldi
14:28 Alevi ve Durzi'lerden ortak tutum mesajı: Doğru çözüm ademi merkeziyetçidir
14:26 Beluc kadınlar: Adalet yerini bulana kadar durmayacağız
14:07 'Kadın bostanı'nda hasat zamanı
14:02 Komisyonun ikinci toplantısı başladı: Süreci dikkatle yürütmek mecburiyetindeyiz
13:35 10 günde 8 bin imza: Eko-kırım son bulsun
13:33 Mêrdîn'de şüpheli 2 kadın ölümü
13:24 Yargıtay Savcısı'ndan Narin Güran cinayetinde cezaları onama talebi
13:08 İSİG: 204 işçi iş cinayetinde yaşamını yitirdi
13:04 Sahte diploma krizi için araştırma komisyonu talebi
13:00 Kuzey ve Doğu Suriye’de ‘Ortak Tutum Konferansı’: Çoğulculuk tehdit değil güçtür
12:19 'Su meclisi oluşturulmalı' çağrısı
12:19 HPG BİM: Türkiye’nin saldırıları sürüyor
12:04 Ayşe İnceyol’un faili 16 ay sonra Fransa’da yakalandı
12:00 Gazeteci Hüseyin Deniz anısına sergi açılacak
11:31 Riha Tabip Odası'ndan elektrik kesintisi uyarısı
11:30 Hijyenik olmayan 3 bin 112 kilo et imha edildi
11:12 Venezuela başkanın tutuklanması için 50 milyon dolar ödül
11:03 Gençlik yürüyüşüne çağrı: Yeni dönemin ruhuna cevap olacağız
10:40 Ermenistan ve Azerbaycan arasında anlaşma
09:41 TİHV Başkanı Bakkalcı'dan komisyona 'süreç önerileri'
09:26 ATK İhtisas Kurulu'na ve Sağlık Bakanlığı'na yeni atamalar
09:25 Temelli: Meclis komisyondan gelecek önerileri Ekim'de yasalaştıracak
09:16 Rudaw havuz medyasını geçti: Yaşamını yitiren HPG’liye ‘teslim ol’ çağrısı!
09:14 Sahte diploma skandalı: Baykara’nın projeleri ekolojik suç teşkil ediyor
09:12 Ağır hasta tutsak Mehmet Emin Çam'ın durumu kritik
09:10 Yazar Kural: Süreç Çerkes halkı için de umut oldu
09:08 Peri Tekstil işçileri: Haklarımızı alan kadar direneceğiz
09:06 Tatos'ta kadınların önerileriyle çözüm projeleri hayat buluyor
09:06 Savcıdan tutsağa pişmanlık dayatması: Tahliyesi 1 yıl ertelendi
09:04 'Toplumsal barış kadınların güvenli bir yaşam sürmesi için önemli'
09:03 Fındık taban fiyatı beklentinin altında kaldı: Yüzde 75’i şirketlerin elinde
09:00 08 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
08:42 İsrail ‘Gazze’nin kontrolünü ele geçirme planını’ onayladı
07/08/2025
23:09 6 siyasi ittifak Irak seçimlerine katılamayacak
22:45 Qoser’de biri kadın 2 kişi öldürüldü
20:51 BTK: 44 sahte e-imza iptal edildi
20:39 Katledilen Saliha Akkaş için açıklama: Bu ülkede kadınlar korunmuyor
19:08 İzmir ve Uşak'ta yangın
18:16 WHO: Gazze'de 99 kişi açlıktan hayatını kaybetti
18:10 YÖK'ten 'sahte diploma' açıklaması
17:55 Kadınlar Tamara Kadın Yaşam Merkezi’nin açılışını gerçekleştirdi
17:42 Polis Cizîr'de taziyeyi engellemek istedi
17:14 Hasta tutsak jandarmanın gözü önünde hastanede saldırıya uğradı
16:58 Eskişehir’e maden taşınmasına tepki
16:44 Sanatçı Sezen Aksu’dan hasta tutuklular için çağrı
16:44 Duhok'ta toplu mezar bulundu
16:33 Kurtulmuş: Süreç müzakere süreci değildir
16:26 2 kadın evli oldukları erkekler tarafından katledildi
16:23 İHD Dêrsim Şubesi: Kentteki ihlaller yaşam hakkı üzerinde tehdit oluşturuyor
16:01 Beluc kadınlar: Herkesi sesimiz olmaya çağırıyoruz
15:55 Duruşmaya katılmayan gazeteciye elektronik kelepçe takılması kararı
15:32 İnfazı 6 ay ertelenen hasta tutsak Varışlı tahliye edildi
15:31 Urfa T Tipi Cezaevi’ndeki sistematik ihlaller İHİK’e taşındı
15:14 TBB Başkanı: 15 hukuk fakültesi mezuniyet belgesinde sahtecilik tespit edildi
14:55 DEM Parti 'sahte diploma' için Meclis araştırması istedi
14:36 Haber-Sen’den PTT açıklaması
14:30 Barış Anneleri Meclisi Öcalan ile görüşmek için başvuruda bulunacak
14:21 Özel'e saldıran Tengioğlu için tutukluğuna devam kararı
14:03 Bolu'da yangın çıktı
13:29 DEM Parti'nin yeni komisyon üyesi Celal Fırat oldu
13:13 Elkê'de orman kıyımı: Geriye çorak toprak kaldı
13:06 Ayşegül Doğan: Süreci karşılıklı değişim ve dönüşüm süreci olarak ele almalıyız
12:26 Öğrencilerden 'süreç' çalıştayı
12:26 ODTÜ’de çalışanlar greve gitti
11:44 Gardiyanlardan süreç tepkisi: Tutsaklara baskı, Bahçeli'ye hakaret
11:39 DEM Parti Jiyan Ormanlı’yı istifaya çağırdı
11:13 Saruhan Oluç: Tüm toplumsal kesimler komisyona katkı sunacak
10:02 Demokratik Modernite 'Barış ve Demokratik Toplum' başlığıyla çıktı
09:59 Kürt kültürü ve tarihini 'duvarlara' nakşetti
09:58 Deniz Fırat'ı anlattı: Son nefesine kadar direnişi kaydetti
09:51 Abdülbaki Erdoğmuş: Muhatap Öcalan'dır, komisyon İmralı'ya gitmeli
09:15 Kırşehirlilerden maden tepkisi: Suyumuza, toprağımıza sahip çıkacağız
09:13 'Nesnellik, iktidarı adım atacak noktaya getirecek'
09:13 TUAY-DER: Tutsaklar sürecin öznesi olarak görülmeli
09:01 'Demokratik Toplum Buluşmaları' şölen, miting ve yürüyüşle devam edecek
09:01 'Babam ölüme terk edildi, bir an önce serbest bırakılmalı'
09:01 İki kardeş, 2 evlat, baba ve yeğen acısını yaşadı: Barış istiyoruz
09:00 Oğlunun kemikleri kutuda teslim edilmişti: Benim gibi acı çekenler barış istiyor
09:00 07 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
06/08/2025
22:53 Siweyda’da infaz edilen sivillerin sayısı 349’a yükseldi
22:34 Bazîd’de Barış ve Demokratik Toplum Şöleni
21:27 Türkiye ve Suriye arasında 9 mutabakat zaptı imzalandı
20:58 Mêrdîn’de içme suyu şebekesi yine patladı: İki ilçe susuz kaldı
20:34 Curnê Reş'te kadın buluşması
20:29 Amêdiyê’de yangın
19:37 AKP'den 81 ilde süreci anlatma kararı
18:44 Trump, Hindistan'a ek yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacak