Demokrat olmanın birinci ölçüsü

img
HABER MERKEZİ - Meclis’te kurulan komisyonun çalışmalarını gündemine alan yazar Fuat Ali Rıza, yazısında, “Günümüz Türkiye’sinde demokrat olmanın ölçüsü Kürtçe’nin özgürce konuşulmasını ve Önder Apo’nun fiziki özgürlüğünü istemek ve savunmaktır” dedi. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın başlattığı Barış ve Demokratik Toplum Süreci kapsamında Meclis’te kurulan komisyonun çalışmaları ve burada yaşanan gelişmeler gündemin ana başlıkları arasında yer almaya devam ediyor. Yazar Fuat Ali Rıza da Yeni Özgür Politika’daki köşesinde komisyon çalışmalarını ele alan bir yazı kaleme aldı. 
 
Yazar Fuat Ali Rıza’nın “Demokrat olmanın birinci ölçüsü” başlıklı yazısı şöyle: “Anadil özgürlüğü, bir siyasal sistemin demokrat olup olmadığının en temel ölçülerinden biridir. Günümüz Türkiye’sinde ise demokrat olmanın birinci ölçüsüdür.
 
ANADİL VE DEMOKRASİ 
 
Kuşkusuz herkesin anadilini özgürce konuşabilmesi, anadilinde okuyup yazabilmesi, anadilinde eğitim görmesi en temel insan haklarından birisi, belki de birincisidir. Çünkü dil, zihniyet oluşumuyla, anlam gücünün gelişmesiyle, yani kişiliğin şekillenmesiyle doğrudan bağlantılıdır. Dolayısıyla anadil özgürlüğü, bir siyasal sistemin demokrat olup olmadığının en temel ölçülerinden biridir. Günümüz Türkiye’sinde ise demokrat olmanın birinci ölçüsüdür.
 
Çünkü Türkiye nüfusunun ikinci büyük halkı olan Kürtler, en temel insan hakkı olan anadilini kullanma hakkına sahip değildir. Yani Türkiye’de Kürtçe konuşmak, Kürtçe okuyup yazmak, Kürtçe eğitim görmek esas olarak yasaktır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın anadil ve eğitimi belirleyen maddelerinde Türkiye’nin ikinci büyük anadili olan Kürtçe yer almamakta ve bu durum yasal ve fiili yasaklama etkeni olarak işletilmektedir. Bu temelde Kürtler Türkçe konuşmaya, okuyup yazmaya ve eğitim görmeye zorlanmaktadır. Bu bakımdan günümüz Türkiye’sinde demokrat olmanın birinci ölçüsü Kürt halkının Kürtçe konuşmasını istemektir.
 
Kuşkusuz bu satırları okuyan bazıları anında tepki gösterecek, ‘İsteyen sokakta ve evinde konuşmuyor mu?’diyecektir. Buna vereceğimiz bir cevap, Kürt çocuklarının evlerinde ana ve babalarıyla Kürtçe konuşamadıkları dönemler de çok yaşandı olacaktır. İkinci cevap, daha bir ay önce İstanbul’un merkezinde Kürtçe müzik dinledikleri için linç edilen ailenin unutulmadığı olacaktır. Elbette vereceğimiz üçüncü cevap daha önemli ve daha günceldir: Esas olarak Kürt özgürlüğünü ve Türkiye’nin demokratikleşmesini sağlamak üzere oluşturulmuş bulunan Meclis Komisyonu, 19-20 Ağustos tarihli oturumlarında dinlediği Barış Anneleri’nin kendi anadilleri olan Kürtçe konuşmalarına izin vermemiştir.
 
Elbette bu durum, çok haklı olarak birçok kesimden gelen yoğun tepkilere yol açmıştır. Geçen hafta boyunca en çok tartışılan konu olmuştur. Hala da yoğun olarak tartışılmaktadır. Kuşkusuz söz konusu tepki ve tartışmalar anlamlı ve de anlaşılırdır. Aslında bu kadar tepki niye gösterildi denemez. Tersine daha çok tepki göstermek, deyim yerindeyse kıyameti koparmak gerekirdi demek en doğrusu olur. Çünkü insan olma ve insan olarak yaşama hakkına saldırılmaktadır. Bu biçimde Kürt halkına büyük haksızlık ve de hakaret yapılmaktadır.
 
KÜRTÇE KONUŞMAK YASAKLANIRSA
 
Şimdi bu olay ardından, Kürt tarafının adımlarıyla geliştirilmeye çalışılan Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nin başarısına güven azalmış durumdadır. Çünkü bu sürecin başarısında büyük rol oynayacağına inanılan Meclis Komisyonu böyle bir antidemokratik uygulamayı yapmıştır. Söz konusu antidemokratik tutum, Kürt sorununu çözme ve Türkiye’yi demokratikleştirme misyonunu üslenmiş bulunan güçten gelmiştir. Adında ‘Kardeşlik ve Demokrasi’ olan, Türk-Kürt kardeşliğini yeniden sağlayacağı ve bunu demokratikleşme temelinde yapacağı beklenen Komisyon böyle yapmıştır. Türkiye’yi demokratikleştireceği beklenen Komisyon böyle yaparsa, demokrasinin birinci ölçüsü olan Kürtçe konuşmayı yasaklarsa, bu durumda Türkiye nasıl demokratikleşecektir?
 
Belli ki büyük umutlar bağlanan Komisyon çalışması, söz konusu uygulamasıyla çok ciddi bir yara almıştır. Bu yarayı nasıl tedavi edeceği, tedavi edip edemeyeceği henüz belli değildir. Zira başlangıçtaki ciddiyet ve tutarlılık gittikçe azalır gibi bir izlenim vermektedir. Bu da kendini en çok Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile ne zaman ve nasıl görüşüleceğine dair herhangi bir açıklama yapmamış olmasında göstermektedir. Bu yönlü bütün talep ve çağrılara rağmen, Komisyon başkanlığı ısrarla suskunluğunu devam ettirmektedir.
 
İMRALI’DA DEĞİŞEN BİR ŞEY YOK
 
Kaldı ki Önder Abdullah Öcalan’a yönelik tutum bununla sınırlı da değildir. Zira son bir aydır Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile herhangi bir görüşmenin yapılmamış olduğu da en çok tartışılan konular arasındadır. Nitekim söz konusu tartışma ardından DEM Parti Eşbaşkanlığı bu hafta içinde İmralı Heyeti’nin yeni görüşme yapma olasılığının bulunduğunu basına açıklamıştır. Belli ki bu biçimde Kürt halkında ve demokratik dostlarında oluşan tepkiler azaltılmak istenmektedir.
 
Peki, böyle bir görüşme yapılırsa gerçekten söz konusu tepkiler azalır mı? Bizce azalmaması gerekir. Çünkü söz konusu görüşme özgür koşullarda yapılmamaktadır. Tersine Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nin mimarı Önder Abdullah Öcalan, hala İmralı’da ağır tecrit ve rehine koşullarında tutulmaktadır. Yaptığı ve yapacağı şeyler devlet tarafından engellenmektedir. İstediği ve ihtiyaç duyduğu kişi veya kişilerle görüşme ve tartışma özgürlüğüne sahip değildir. Kısaca İmralı’da henüz değişen ciddi bir şey yoktur. 
 
KÜRT TARAFININ ATTIĞI ADIMLAR 
 
Oysa 27 Şubat tarihli Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı üzerinden tam altı ay geçti. Altı aydır gerilla ateşkes konumunda ve herhangi bir eylem yapmıyor. Mayıs’ın ilk haftasında gerçekleştirdiği 12. Kongre ile PKK silahlı mücadele stratejisini ve örgütsel yapısını sona erdirdi. Kürt tarafı demokratik siyaset temelinde mücadele yürüteceği konusunda net ve inandırıcı bir tutum ortaya koydu.
 
Belli ki söz konusu adımların her biri bile kendi başına İmralı rehine sisteminin sona erdirilmesini gerektirirdi ve onun için yeterliydi. Fakat geçen altı aylık süre içinde bu yönlü en küçük bir adım bile atılmadı. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü çerçevesinde hiçbir gelişme yaşanmadı. Durum böyleyken, bir de hep Önder Apo’dan yeni gelişmeler sağlaması beklendi! Peki mevcut rehine koşullarında söz konusu beklentileri nasıl yapacak?
 
Açıkça görülüyor ki, gerçekten barış ve demokratikleşme isteyenler her şeyden önce ciddi olmak durumundadırlar. Türkiye’nin barışının ve demokratikleşmesinin yolunun Kürt sorununun çözümünden, yani Kürt halkının özgürlüğünden geçtiği açıktır. O halde ciddi olmak demek, önce Kürt halk varlığını kabul etmek ve bu varlığın iradesi ve savunucusu olan Önder Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğünü sağlamak demektir. Ardından da bu yönlü hukuki ve siyasi adımları cesaretle atmayı bilmek demektir. Böyle yapmayanların göstereceği tutumlar hep hile ve aldatma çerçevesinde yaşanacaktır.
 
Sonuç olarak, Kürt Halk Önderi üzerindeki rehine uygulamasıyla Barış Anneleri’ne Meclis Komisyonu’nda Kürtçe konuşturulmaması aynı zihniyet ve siyasetin ürünüdür. Yine Kürtlerin anadilleri Kürtçe’yi özgürce konuşabilmeleri, Önder Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğüyle etle tırnak gibi bağlıdır. O halde, günümüz Türkiye’sinde demokrat olmanın ölçüsü Kürtçe’nin özgürce konuşulmasını ve Önder Apo’nun fiziki özgürlüğünü istemek ve savunmaktır. Bunu yapmayanların kendilerini demokrat ilan etmeleri, bir aldatma ve asimilasyoncu yüzlerini gizleme çabasından başka bir şey değildir.”

Diğer başlıklar

14:28 DBP ve DEM Parti heyeti Federe Kürdistan'da
14:22 Komisyonun 6’ncı toplantısı başladı
13:53 Silêmaniyê’de yangın
13:37 Colemêrg’te su krizi: Sebep kayyım uygulamaları
13:35 İHD ve ÖHD'den silah imha töreni raporu ve çözüm önerileri
13:32 İstanbul Barosu’ndan komisyonun telefonla davetine tepki
13:29 İmamoğlu'nun avukatı adliyeye sevk edildi
13:10 Süveyda Askeri Meclisi ‘Ulusal Muhafızlar Gücü’ne katılacak
13:08 Kürt Kadınlar Ulusal Birliği: İdam cezaları iptal edilsin
12:42 UAEA İran’da denetimlere yeniden başlayacak
12:41 Kayyımın kapattığı Aram Tigran Konservatuarı yeniden açılıyor
12:17 Kadıköy'deki 1 Eylül mitingine çağrı: Güvenli yaşamanın tek yolu barıştır
11:53 Trump’tan ‘Gazze’ konulu toplantı
11:45 İsrail: Hamas'ın üst düzey sorumlusu öldürüldü
11:43 Cumhuriyet'in 'süreç' karşıtlığı tetikçiliğe vardı
11:10 Demokrat olmanın birinci ölçüsü
10:59 Hêlîn Ümit: Önderliğimiz Meclis’e gelmeli, konuşmalı
10:41 Qoser’de kaza: 1 ölü, 9 yaralı
10:26 Benzine zam
10:09 Haydarpaşa Limanı'ndaki yangın söndürüldü
09:23 4 yıldır yatağa bağımlı yaşayan Halime Karataş yardım bekliyor
09:22 ÖHD’li Şaman: Komisyon çalışıyor ama tecrit sürüyor
09:18 Kadınlardan 1 Eylül mesajı: Barış mücadeleyle gelir
09:15 Yazar Karakuş: Sürecin başarısı için Öcalan’ın fiziki özgürlüğü sağlanmalı
09:11 Kete: Öcalan Meclis'te dinlensin
09:07 Polisler taziyeyi engellemişti: Bakanlıktan 'aile isteğiyle çıktı' iddiası
09:04 Kadınlara 1 Eylül çağrısı: Kadıköy mitinginde bir araya gelelim
09:03 MKM’de kurs kayıtları sürüyor
09:02 İki çocuğunu çatışmalarda yitirdi: Dilimizi, kimliğimizi istiyoruz
09:00 27 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
26/08/2025
23:41 Ümraniye’de şölen: Öcalan'ın çağrısıyla yeni bir kapı açıldı
23:08 Gazeteci meslek örgütlerinden İsrail’e tepki: Saldırılar savaş suçudur
22:50 BM: Gazze'de 36 binden fazla kişi zorla yerinden edildi
22:42 DGD-KON’dan Ortaylı ve Başer’e tepki
21:37 'Kürt Soykırımı Konferansı' sona erdi
21:28 Riha'da mitinge katılım çağrısı
20:57 Talabani: Yeni Suriye’de Kürtlerin hakları garanti altına alınmalıdır
20:07 Wan'da 'Kadın yaşamdır, yaşam kendini yönetmektir' buluşması
19:47 Sincan Cezaevi'nde işkence iddiası
18:12 Süveyde ve Dera yolunda silahlı saldırı: Bir kişi yaşamını yitirdi
17:14 Hakem Kurulu'nda zam oranı belli oldu: Sendikalar çekildi
16:54 Beşiktaş Belediyesi soruşturmasında iddianame kabul edildi
16:07 30 yıllık tutsağın tahliyesine ‘entegre olmaya hazır değil’ engeli
16:02 178 edebiyatçıdan 'ifşa' açıklaması
15:46 Licê'de askerden mezar yıkma girişimi
15:33 Hasta yakınını taciz eden doktor görevden uzaklaştırıldı
15:25 Bir ayda 197 kişi idam edildi
15:24 Barış İçin Toplumsal Girişim'den 1 Eylül çağrısı
15:18 Süveyda’da hayatını kaybedenlerin sayısı bin 895’e yükseldi
15:17 Qoser'de buluşma: Artık kimse bir diğerinden üstün olmasın
15:16 ABD: Hizbullahın ‘silahsızlandırma’ kararı uygulanmalı
15:09 Nanaxanim Babazade'nin serbest bırakılması istendi
15:05 Erdoğan ve Bahçeli'yle görüşen Türker: Görüşme olumlu havada gerçekleşti
14:53 Özerk Yönetim ve ABD heyeti Ürdün’de görüştü
14:26 Bağdat ile Hewlêr arasındaki ‘mali’ anlaşmazlık sürüyor
14:23 Suriye'ye karadan giren İsrail güçleri 1 kişiyi öldürdü
14:16 İran’da kadın aktiviste 1 yıl ceza
14:15 Gazze’de 24 saatte 75 kişi öldürüldü
13:59 Kırşehir Cazaevi'nde hak ihlalleri artıyor
13:15 İmamoğlu çiftinin avukatı gözaltına alındı
13:14 Mücahit Birinci ifadeye çağrıldı
13:01 Erdoğan’dan Suriye açıklaması: Kürtlerin teminatı Türkiye’dir
12:38 HRW: ABD personeli Gazze'deki savaş suçlarından yargılanabilir
11:58 İHD Dêrsim'deki arama noktalarının kaldırılmasını istedi
10:21 DEM Parti Heyeti Perşembe günü İmralı'ya gidecek
09:12 Kabayel: Süreç Aleviler için tarihidir
09:11 Meral Danış Beştaş: Sürecin tarafı ve muhatabı Öcalan’dır, dinlenmeli
09:10 İstanbul'da 1 Eylül'ün adresi Rıhtım Meydanı
09:09 Ankara’da sürecin nabzı: Toplum kalıcı bir barış istiyor
09:08 Mandela’nın avukatı: Öcalan’ın açıklamaları herkes için barış ve adalet umudu sağlıyor
09:08 Şanar Yurdatapan: Türkiye'nin demokratikleşmesi tek tarafın attığı adımlarla gerçekleşemez
09:05 Nurgül Çelebi: Toplumsal barışın sağlanabilmesi için din iktidar aracı olmaktan çıkarılmalı
09:04 AKP'li belediye gerçeğini kurutup yerine yapayını yaptı
09:03 Terlikle hastaneye gitmeyi reddeden tutsağın sevki iptal edildi
09:00 26 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
08:08 ABD heyeti Ebdî ve Şara ile görüştü
08:02 Gazze'de 7 Ekim'den bu yana 246 gazeteci öldürüldü
25/08/2025
21:41 Cizîr’de kadınlardan 'barış' buluşması
21:24 TOKİ’de iş cinayeti
20:14 Yenişehir ilçesinde yangın: 3 yaralı
20:08 Binden fazla aktivistten Şerife Muhammedi için çağrı
19:29 DEM Parti Eş Genel Başkanları'ndan Bengi Başer hakkında suç duyurusu
16:58 Yousefi’nin ‘Ronahiya Jin’ sergisi Wan’da açıldı
16:27 Mêrdîn’de yüksek fatura protestosu
15:58 Riha ve İzmir'de ‘Demokratik toplum için barışa ses ver’ çağrısı
15:18 Tecrit sürüyor, toplum adım bekliyor: Erdoğan'dan 'sabır' açıklaması
14:56 33 yıllık tutsaklığın ardından kardeşinin mezarına ziyaret
14:23 Komisyonun 6 ve 7'nci toplantılarının programı belli oldu
14:07 Geri gönderme merkezinde tutulan Nanaxanim Babazade için eylem
12:53 Wan'da kaza: 2 ölü, 3 yaralı
12:52 DBP Kadın Meclisi: Şiddet artıyor, devlet kurumları sessiz
12:52 Kadın tutsaklardan Meclis Komisyonu’nda Kürtçe engeline tepki
12:25 DEM Parti İmralı Heyeti bu hafta İmralı'ya gidecek
12:00 Temelli: Öcalan ile görüşmeyen komisyon yol alamaz
11:39 Bursa'da 3.4 büyüklüğünde deprem
11:38 Bedlîs’teki yangın söndürüldü
11:32 İmalat sanayisi kapasite kullanımı son 5 yılın gerisine düştü
10:59 Gazze'de 2'si çocuk 11 kişi daha açlıktan hayatını kaybetti
10:54 İran'ın nükleer programı görüşmesi Cenevre'de yapılacak
09:57 Foza Yûsif: Türkiye yapıcı bir rol üstlenmeli
09:46 Alevilerin beklentisi eşit yurttaşlık
09:37 Avrupa'daki belediye başkanları İmamoğlu için İstanbul'a gelecek
09:16 Taraftar cezalara karşı Amedspor'un yanında
09:13 Xwebûn 'Dil kırmızı çizgidir' manşetiyle çıktı
09:07 Diyanet hutbesine tepki: Kadınlar etkin mücadele vermeli
09:05 'Tecridin 7 penceresi' 3 dile çevrildi
09:03 Kızıl Parti Sekreteri Yağan: Öcalan'ın özgür tartışma koşulları oluşturulmalı
09:01 Spor ve sohbete 'personel eksikliği', kitaba 'sakıncalı' engeli
09:00 25 AĞUSTOS GÜNDEMİ
24/08/2025
23:55 Tülay Hatimoğulları: Tarihi fırsat elde etmiş durumdayız
23:37 Amedspor'dan farklı galibiyet
22:19 Sındırgı’da 4,8 şiddetinde deprem
22:06 31 yıl sonra tahliye olan Gülten Akgül’e ziyaret
21:51 Amedspor-Sivasspor maçı başladı
21:06 İsrail’den Yemen’e hava saldırısı: 2 ölü, 5 yaralı
20:52 Halk Amedspor’u LED ekrandan izleyecek: İşte taraftar, işte şampiyon
20:23 Pirsûs’ta yürüyüş: Barış gelmeden hiçbir sorun çözülmez
19:55 Kadınlardan barış zinciri ve serbest kürsü
19:29 İstanbul’da 1 Eylül Dünya Barış Günü etkinliği
18:00 Kahire’de ‘umut hakkı’ ve tecrit tartışıldı
17:46 İspanya’da Ağustos'ta aşırı sıcaklar rekor kırdı
17:13 Gimgim’daki inanç festivali halaylarla sona erdi
17:00 Bangladeş ve Pakistan ilişkileri normalleştirme kararı aldı
16:50 Bakırhan: Kürt halkının hafızasını dengbêjler korudu
16:44 Bekçilerin darp ettiği genç 'mukavemetten' tutuklandı
16:00 'Kürtler ve Türkler tarihsel bir eşikte: Barış tereddütsüz desteklenmeli'
15:27 İstanbul’da şüpheli kadın ölümü
15:25 Afganistan’da kamuya açık kırbaç cezası
15:17 NADA’dan Hesfa Vadisi için uluslararası soruşturma çağrısı
15:04 ABD Irak’taki güçlerini çekiyor
14:35 Tülay Hatimoğulları: Komisyon zaman kaybetmeden Öcalan’la görüşmeli
13:06 İran’da idam cezası verilen üç tutsaktan haber alınamıyor
12:46 Licê’deki yangın kontrol altına alındı
12:13 Özerk Yönetim: Şam Hükümeti inkar siyasetini meşrulaştırmaya çalışıyor
11:22 Kadınlara yeni anayasa çağrısı: Gelin sözümüzü ortaklaştıralım
11:18 MSD: 25 Ağustos’taki anayasa çalıştayı ertelendi
11:11 Öğrencileri taşıyan minibüs TIR'a çarptı: 2 ölü, 10 yaralı
11:03 14 yaşındaki çocuk ateşli silahla yaşamını yitirdi
10:26 Alevi sanatçılar süreçten umutlu
09:53 Jin dergi kadın gazetecilerin mücadelesini kapağına taşıdı
09:07 Licik’te 30 yıldır bêrîvanlık yapıyor: Jeotermal doğamızı yok edecek
09:06 Fazla mesai dayatmasına tepki: Sağlıktaki sorunlar kökten çözülmeli
09:05 Gabar’daki petrol faaliyetleri nedeniyle 3 binden fazla insan aylardır susuz
09:03 Komisyonda konuşan İHD Başkanı Yılmaz: Öcalan’ın dinlenmesi gerekiyor
09:02 Kayyım mağduru işçiler 25 gündür direnişte
09:02 İncirde verim düştü
09:00 24 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
08:54 Meteoroloji’den sağanak yağış uyarısı
07:00 Mereş’te 4 büyüklüğünde deprem
23/08/2025
23:44 Hums’taki hastaneler hizmet dışı