HABER MERKEZİ - Wan'da 1 yıl önce şüpheli bir şekilde yaşamını yitirmiş halde bulunan Rojin Kabaiş için birçok kentte alanlara çıkan kadınlar, "Yargı sustu biz susmayacağız. Failler bulunsun" açıklaması yaptı.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü 1'inci sınıf öğrencisi Rojin Kabaiş'in şüpheli ölümünün üzerinden 1 yıl geçti. Rojin Kabaiş, 27 Eylül 2024'te Wan'da kaldığı öğrenci yurdundan ayrıldıktan sonra bir daha geri dönmedi. Yapılan arama çalışmalarında Rojin Kabaiş'in cenazesi 15 Ekim 2024'te Mollakasım Mahallesi'nde Wan Gölü sahilinde bulundu.
Rojin Kabaiş'in cenazesinin bulunmasının yıl dönümü dolayısıyla birçok kentte açıklama ve yürüyüş yapıldı. Özgür Kadın Hareketi (TJA) öncülüğünde yapılan eylem ve etkinliklerde şüpheli ölümün faillerinin bulunması istendi.
AGIRÎ
Agirî’de yürüyüş gerçekleştirildi. Siyasetçilerin de aralarında olduğu kitle, DEM Parti İl Örgütü binasında toplandı ve “Yargı sustu biz susmayacağız. Özel savaş yöntemi olan delil karartan sisteme karşı mücadelemizi büyütmeye çağırıyoruz” pankartı açtı. “Failler belli adalet nerde?” dövizleri taşıyan kitle, Cumhuriyet Caddesi’nde yürüyüş gerçekleştirdi. Yürüyüş boyunca “Jin, jiyan, azadî”, “Rojin Kabaiş isyanımızdır”, ve “Koruma, aklama, failleri yargıla” sloganları atıldı.
Yürüyüş sonrası konuşan TJA aktivisti Dilan Başboğa, cezasızlık politikalarına işaret ederek, "TJA olarak bizler, Rojin’in ölümüne dair yürütülen sürecin başından itibaren kurumların duyarsızlığını, delillerin çelişkilerini ve faillerin korunma biçimlerini yakından takip ediyoruz. Bu, sistematik bir kadın düşmanlığı düzeninin, erkek egemen yargının ve devletin ihmallerinin sonucudur” dedi.
ŞIRNEX
Şirnex'in Silopiya (Silopi) ilçesinden açıklama yapıldı. Sanat Sokağı’ndan yapılan açıklamaya çok sayıda kişi katıldı ve “Katiller belli adalet nerede?” pankartı açıldı. TJA aktivisti Nafiye Geçgel, ortak basın metnini okudu. DEM Parti Şirnex Milletvekili Newroz Uysal Aslan, "Van Adli Tıp Müdürlüğü bir yıldır gerçekleri karanlıkta bıraktı. Kürt kadınlarına şiddet uygulayan akıl bugün Wan’da iş başında. Rojîn’in bedeninde çıkan DNA’lar kimlere ait? Bunun açıklanması gerek. Rojîn’in kimlerin katlettiği açıklanmadan ve adalet sağlanmadan biz biran olsun durmayacağız. Adalet sağlanana kadar mücadelemiz devam edecek” dedi.
Açıklama, “Jin jiyan azadî” sloganıyla son buldu.
ÊLIH
Êlih’te de “Rojin Kabaiş’e adalet” talebiyle eylem yapıldı. DEM Parti il örgütü önünde DEM Parti Kadın Meclisi ve Özgür Kadın Hareketi’nin (Tevgera Jinên Azad -TJA) öncülük ettiği açıklamada, “Yargı sustu biz susmayacağız! Rojin’in katilleri neden korunuyor?” pankartı açıldı.
Burada konuşan Êlih Belediye Eşbaşkan’ı Gülistan Sönük, kadın katliamlarının Kürdistan’da yürütülen özel savaş politikalarının sonucu olduğunu belirterek, “Özel savaş politikalarıyla kadınlar katlediliyor, tecavüze uğruyor, katiller cezasız bırakılıyor. Bizler daha önce tamda burada İpek Er içinde bu mücadeleyi verdik ve katil yargı tarafından korundu. Ardından mektup bırakmasına rağmen failler korundu” dedi.
‘FAİLLER KORUNDUĞU İÇİN ROJİN ARAMIZDA DEĞİL’
Cezasızlık politikaları yüzünden başka kadın cinayetleri işlendiğine vurgu yapan Gülistan Sönük, “Bu failler korunduğu için Rojin ve birçok kadın arkadaşımız şuan aramızda değil. Rojin’in babasının her yerde ‘Kızım intihar edecek biri değil’ demesine rağmen sesi duyulmadı ve şuan Wan iradesini gasp eden kayyım vali ‘Rojin intihar etti’ diye açıklama yaptı ve bu katliamın üstünü intihar süsü verilerek kapatmaya çalıştı” şeklinde konuştu.
Açıklama metnini okuyan TJA’lı Ezel Aydın, faillerin yargılanmasını istedi. Ezel Aydın, Bu cinayetin ilk olmadığını söyleyerek, “Gülistan Doku, Pınar Gültekin, Şule Çet, İpek Er gibi dosyalarda görülen delil karartma gibi ihmaller ve cezasızlık diğer dosyaların birer devamıdır” diye konuştu.
Açıklama “Jin, jiyan, azadî” ve ”Kadın cinayetleri politiktir” sloganları ve yapılan oturma eylemiyle sona erdi.
AMED
Amed’de ise Şêx Seid Meydanı’nda yapılan eyleme Rojin Kabaiş’in ailesi, kadın örgütleri, sivil toplum örgütü ve siyasi parti temsilcileri ile yüzlerce kadın katıldı. Rojin Kabaiş’in fotoğraflarının taşındığı eylemde, “Rojin için ses ol”, “Birlikte güçlüyüz Rojin için buradayız” ve “Hafızaların 24 saate ayarlı olduğu bir ülkede adalet bulamazsınız” dövizleri taşındı. Burada konuşan Rojin Kabaiş’in arkadaşı Cemile Eray, adalet talebinde bulundu.
Rojin Kabaiş’in hayalleri peşinde koşan biri olduğunu belirten Cemile Eray, “Bize onun intihar ettiğine kimse inandıramaz. İlk günden bu yana bunu dedik ortaya çıkan DNA testi bunu kanıtlar nitelikte. İhmali olan herkes hesap versin. Anneler ağlamasın” dedi.
Ardından konuşan Rojin Kabaiş İçin Adalet Komisyonları’ndan Zeliha Taşkıran, “Rojin’in bedeninde bulunan 2 erkek DNA’sının kimlere ait olduğu tespit edilip şüpheliler gözaltına alınmalıdır. ATK DNA’ların kimlere ait olduğu dosyaya sunmak ve kamuoyuna da açıklamak zorundadır. Rojin’in adaletini sağlamak için bütün kentlerde sokaklara çıkmaya, adalet mücadelemizi büyütmeye devam edeceğiz” ifadeleri kullanıldı.
Açıklama “Jin, jiyan, azadî”, ”Hak, hukuk, adalet”, “Erkek vuruyor devlet koruyor”, “Rektör hesap ver”, “Katil erkek işbirlikçi devlet” sloganları ve oturma eylemi ile son buldu.
ADANA
DEM Parti Adana Kadın Meclisi ile TJA, Wan Yüzüncü Yıl Üniversitesi öğrencisi Rojin Kabaiş’in şüpheli ölümü ile ilgili olarak Adana’da bulunan İnönü Parkı’nda açıklama yaptı. Açıklamada kadınlar, Kabaiş’in ölümünün aydınlatılması ve faillerin cezalandırılması çağrısında bulundu.
TJA’lı Şükran Efetürk, aile ve kamuoyunun olayın aydınlatılmasını beklediği ifade ederek, “Kadının bedeni, toplumun hakikat aynasıdır. Rojin’in bedeninde gizlenen hakikati açığa çıkarmak yalnızca bir adalet talebi değil; kadın yaşamının kutsallığını savunmaktır. Erkek egemen sistemin karanlığına karşı Rojin’in sesiyle direnen tüm kadınların mücadelesi büyüyor.Biz kadınlar susmayacağız; güvencesizliğe, erkek şiddetine, kadın düşmanı politikalara boyun eğmeyeceğiz. Katillerden, onları koruyanlardan, suçun üzerini örtenlerden hesap soracağız" dedi.
RIHA
Riha Kadın Platformu, Rojin Kabaiş cinayetinin aydınlatılması ve faillerin cezalandırılması talebi ile Novada Park önünde basın açıklaması yaptı.
Açıklamada “Rojin'e ne oldu? Rojin için adalet" pankartı ile Rojin Kabaiş'in fotoğrafları taşındı. Sık sık "Jin, jiyan, azadî" ve "Susmuyoruz korkmuyoruz itaat etmiyoruz" sloganlarının atıldığı açıklamada platform adına konuşan Seval Uçar, son yıllarda artan kadın cinayetlerinin sistem sorunu olduğuna işaret ederek, Rojin Kabaiş’in de cezasızlık sisteminin her gün öldürdüğü kadınlardan biri olduğunu vurguladı.
DÎLOK
Dîlok Kadın Platformu, Şahinbey ilçesinde bulunan Balıklı Parkta açıklama yaparak Rojin Kabaiş ve tüm kadın cinayetlerinde faillerin açığa çıkartılarak cezalandırılmasını talep etti. "Jin jiyan azadî" ve "Erkek adalet değil gerçek adalet" sloganlarının atıldığı açıklamada "Rojin için adalet herkes için adalet" pankartı ve dövizleri taşındı.
Platform üyesi Sinem Erener, "Rojin Kabaiş ölümünü aydınlatacak bağımsız, şeffaf, tarafsız ve kadın hukukçuların izleyebileceği bir soruşturma yürütülmesini, ATK ve diğer kurumlar nezdinde delillerin saklanması, raporların çarpıtılması ve geciktirilmesi nedeniyle sorumlular hakkında derhal soruşturma açılmasını, Rojîn’in bedeninde tespit edilen DNA’ların kimlere ait olduğunun kamuoyuyla derhal paylaşılmasını, kadın cinayetlerinde “şüpheli ölüm” örtbasına son verilerek, tüm kadınların öldürülme biçimlerinin tam, tarafsız ve etkin soruşturulmasını, soruşturma sürecine ailelerin, kadın örgütlerinin ve bağımsız gözlemcilerin dahil edilmesini; bu olay vesilesiyle, kadınları koruması gereken devletin kadınları katleden yapıya dönüşmesinin hesabının sorulmasını talep ediyoruz" dedi.
MÛŞ
TJA öncülüğünde şüpheli şekilde yaşamını yitiren Rojin Kabaiş için açıklama gerçekleştirildi. Mûş merkezde bulunan Atatürk Çocuk Parkı'nda gerçekleştirilen açıklamaya TJA aktivistlerinin yanı sıra çok sayıda kadın katıldı. "Hakikat ortaya çıksın diye meydanlardayız! Şüpheli ölüme 'intihar' demek kadın kırımını örtmenin adıdır" pankartının açıldığı açıklamada konuşan TJA'lı Müşerref Dağ, "Sessizlik yargısal ihmal değil kadınların yaşamını değersizleştiren sistematik tercihin sonucudur. Bu süreçte sadece deliller değil Rojin'in yaşam hakkı da karartılmıştır" dedi.
Açıklama alkış ve sloganlarla son buldu.
MÊRDÎN
Rojin Kabaiş'in faillerinin ortaya çıkarılması ve etkin bir soruşturma yürütülmesi talebiyle Mêrdîn'de de TJA tarafından yürüyüş gerçekleştirildi. Artuklu ilçesi Qoser (Kızıltepe) kavşağında toplanan kadınlar ellerinde Rojin Kabaiş'in fotoğrafları ve "Rojin'i karanlığa gömdüler, ışığı pankart yaptık", "Rojin'i duymayan suç ortağıdır", "Adalet evrenseldir, seçici değil", "Qêrîna Rojin wê bibe israra têkoşîna jina" ve "Çi hat li serê Rojînê" dövizleri eşliğinde yürüyüşe geçti.
Yürüyüş sırasında "Failler belli adalet nerede?” pankartı açan kadınlar, sloganlar eşliğinde Karayolları Parkı'na kadar yürüyüşlerini gerçekleştirdi. Burada konuşan Avk. Seher Acay, soruşturmanın şeffaf yürütülmesini, gizlilik kararının kaldırılmasını istediklerini belirterek, "Rojin için adalet arayışımız sadece bir dava dosyasının aydınlatılması talebi değildir" dedi.
TJA’lı Hatice Öncü, "Rojin Kabaiş’in hayatını, bütün kadınların özgür ve eşit yaşam hakkı için bir mücadele sembolü haline getiriyoruz. Rojin için adalet sağlanmadıkça hiçbir kadının yaşamı güvende değildir" ifadelerini kullandı.
DEM Parti Milletvekili Beritan Güneş Altın da, dosyada başından bu yana etkin bir soruşturma yapılmadığını belirterek, failler kadar devletin ve kadını korumayan yetkililerin suçlu olduğunu söyledi. Kadına yönelik artan şiddetin sorumlusunun erkek egemen zihniyeti olduğunu kaydeden Beritan Güneş Altın, "Biz katledilen tüm kadınlar için burada olmaya devam edeceğiz" dedi.
Açıklama 5 dakikalık oturma eyleminin ardından slogan ve alkışlarla sona erdi.