Laz Kemal’in ‘Kürdistan neresi?’ sorusuna 40 yıl önce verdiği yanıt

img

DİYARBAKIR - PKK'nin öncü kadrolarından Kemal Pir, “Kürdistan’la nereyi kastediyorsunuz?” diye soran mahkeme hakimi albaya, 40 yıl önce “Kürt dilinin yayılma alanı, Kürdistan’ın kesin sınırıdır” yanıtını vermişti.

Kürtler, kimlikleriyle birlikte binlerce yıldır yaşadıkları topraklarına yönelik sürdürülen inkar ve ret politikasının hedefinde. Kökleri İttihat ve Terakki dönemine uzanıp, Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte baskı ve şiddetle kendisini gösteren bu politikalar karşısında verilen ağır bedeller sonucunda Kürt kimliği bugün artık inkar edilemez bir noktada olsa da Kürdistan’a yönelik kabulsüzlük hala sürdürülmek istenmekte. Devletin “Kürdistan” alerjisi, geride kalan haftalarda yaşanan kimi olaylarda kendisini yeniden açığa vurdu. 
 
Yüzlerce yıl öncesine ait tarihi belgelerde bile yer almasına rağmen, Siirt’te Kürt bir yurttaş İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener’e “Burası Kürdistan” dediği için gözaltına alınıp, tepkiler üzerine serbest bırakıldı. Benzer şekilde seslendirdiği bir şarkıda "Kürdistan" ifadesi geçtiği için Kürt sanatçı Veysi Ermiş'e 1 yıl 6 ay 20 gün hapis cezası veren mahkeme hakimi, “Şarkı söyle, Kürtçe yasak değil. Hatta TRT ŞEŞ diye bir kanal var. Gerilla, Kürdistan’ı biz Türkiye sınırları içinde kabul etmiyoruz. Irak’ta olan yerde söyleyebilirsin. Misak-ı Milli sınırları içinde yapamazsın” dedi. 
 
“Kürdistan” ifadesine yönelik yasak ve kabulsüzlüğü resmi sınırların ötesine taşıyan isim ise, Savunma Bakanı Hulusi Akar oldu. Akar, Bakanlığın Meclis’teki bütçe görüşmeleri sırasında, “Türkiye'de ve Türkiye'nin dışında Kürdistan diye herhangi bir coğrafi bölge yok” ifadelerini kullandı. Bunun üzerine kendisine yöneltilen "Irak Kürdistanı yok mu?” sorusuna da Akar, “Yok” yanıtını vermekten geri durmadı. Son olarak önceki gün Van’da, Türkiye Değişim Partisi (TDP) Genel Başkanı Mustafa Sarıgül ile sohbetinde “Burası Kürdistan’dır” diyen Hacı Tunç isimli esnaf gözaltına alındı, daha sonra serbest bırakıldı.
 
PKK ANA DAVASI
 
Kürt ve Kürdistan hakikatine yönelik inkar, 40 yıl önce görülen “PKK Ana Davası” yargılamasının da ana gövdesinde yer almıştı. Buna karşı hakikati dünyaya haykıran dava sanıklarından biri ise, 12 Eylül döneminde insanlık dışı işkencelerin yapıldığı “5 Nolu Zindan" olarak da bilinen Diyarbakır Askeri Cezaevi'nde kalan ve 14 Temmuz 1982’de Büyük Ölüm Orucu eyleminde 7 Eylül günü yaşamını yitiren PKK'nin ilk kadrolarından Kemal Pir’di. 
 
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde okurken PKK Lideri Abdullah Öcalan ile tanışıp, ideolojisini benimsediği örgüte katılmaya karar veren Gümüşhaneli Kemal Pir’in lakabı “Laz Kemal” idi. Pir, Türkiye tarihinde bir ölüm orucu eyleminde hayatını kaybeden ilk isimdi. 
 
MAHKEMENİN TARİHSEL ÖNEMİ 
 
Hakim koltuğunda Albay Emrullah Kaya’nın bulunduğu davanın 26 Mayıs 1981 tarihli duruşmasında Pir, sözlerine “Bu mahkemenin tarihsel bir mahkeme olduğuna inanıyorum ben. Yani basit bir dava olduğuna değil; yani herhangi bir hukuki şeyden ziyade, tarihsel önemi olduğuna da, yani buradaki mahkemenin tarihsel önemine de inanan bir insan oluyorum. İnsan olarak tarih önünde de gerçeklerin ortaya çıkmasını yani şahsımla ilgili olarak tarih önünde de gerçeklerin ortaya çıkmasını yani şahsımla ilgili olarak gerçeklerin tarihe gerçek olarak geçmesini istiyorum” diyerek başladı. 
 
Yoksul bir aile çocuğu olarak dünyaya geldiğini söyleyip, Türkiye’de hüküm süren kapitalist, emperyalizme sistemden kaynaklı halkın maruz kaldığı baskı, eşitsizlik ve sömürü politikalarını, bu duruma itiraz eden devrimcilere yönelik devlet şiddetini mahkeme kürsüsünden dile getiren Pir, bu tablo içerisinde dünyayı tanımak için bilmenin yetmediğini, değiştirmek gerektiğini vurguladı. 
 
GELECEKTE ZAFER VAR 
 
Pir, bu değişimin gücünü ise PKK’de gördüğünü şöyle ifade edecekti: “Kürdistan’da da ulusal kurtuluş hareketi idi. Türkiye’deki devrimci hareketler o zaman 1974 yıllarında parçalanma eğilimlerini temsil ediyorlardı; ama bu hareket toparlayıcılık vazifesi görüyordu. Yani devrimci çevrelerde toparlayıcı vazifesi gösteriyordu. 1972’lerde ortaya çıkan ve bu gün PKK hareketi olarak ta bilinen bu hareket bir örgüt değil, ideolojik, siyasal bir akımdı. Bu hareket toparlayıcılık vazifesi görüyordu, toparlayıcıydı ve geleceğinde bir şey vardı, yani zafer şeyleri vardı. Hala da var, buna inanıyorum.”
 
HALKLARIN İRADESİYLE ÇİZİLMİŞ HARİTA 
 
PKK’ye özellikle milliyetçi bir hareket olmadığı için katılmaya karar verdiğini vurgulayan Kemal Pir, savunmasında Kürtler, Türkler, Araplar, Farslar ile bir halklar mozaik olan Ortadoğu’nun siyasi haritasının emperyalizm tarafından çizilmesine de karşı çıktı. Pir, bunu “Ortadoğu’nun siyasal haritası, emperyalizmin işbirlikçisi burjuvalar, feodaller ve komprador burjuvalar tarafından çizilmiş bir siyasal harita. Böyle bir siyasal haritayı anti-emperyalist olarak mümkün değil, ben kabul edemem. Ben halkların öz iradeleriyle çizilmiş siyasal haritalardan yanayım” sözleriyle dile getirdi.
 
Devamında üniversiteye kadar Kürtlerin varlığından habersiz olduğunu belirten Pir, Türkiye’nin sorunlarını çözmekten yana mücadele etmek isteyen biri olarak bu sorunları bilmek, tanımak için Kürtleri ve Kürdistan’ı tanımaya çalıştığını kaydetti. Bu incelemeleri sonucunda da PKK’ye katılmaya karar verdiğini söyleyen Pir, 40 yıl sonra bugün hala sürdürülen inkar politikasına karşı Kürdistan hakikatini mahkeme kürsüsünden bir Türk olarak savundu. 
 
Kemal Pir ile mahkeme hakimi Emrullah Kaya arasında Kürdistan'a dair şu diyaloglar yaşandı: 
 
“Hakim Emrullah Kaya: Kürdistan nereyi kastediyorsunuz?
 
Kemal Pir: Bunu da izah edeceğim. Şimdi bir ulusun sınırlarının oluşması, dil alanları ile mümkün. Dilin yayılma alanıyla mümkün. Normali budur dünya yüzünde. Bilimsel olarak ta böyledir. Avrupa’da ulusal devletler oluşurken yayılmış olduğu dil alanları üzerinde oluşmuştur. Ama öyle ki dünya çapında bugün durum emperyalizm var olduğu için eşitsizlik var, ulusal devletlerin sınırları da eşitsiz. Yani siyasal sınırlar eşitsiz bir şekilde çizilmiş. Ama doğal anlamda bir ülkenin sınırları yayılan dil alanlarıyla ölçülür. Dilin yayılmış olduğu alan o ulusun da sınırlarını, ülkenin sınırlarını teşkil eder. Ama siyasal sınır farklı olabilir. Eğer sömürgeci bir devletse devlet, siyasal sınırı çok daha büyük olabilir. Bir devlet bir ulus güçsüzse bir başka ulusun burjuvazisi, hakim sınıfları tarafından eziliyorsa, o şey yapabilir. Kaldı ki Türkler de Kürtleri ezmiyor, yani Kürdistan’a egemen olan güç Türk burjuvazisidir, Türk halkı değil. Türk halkının ve Türk emekçi sınıfının hiçbir çıkarı yoktur, Kürdistan’dan. Sömürge statüsünde tutulmasında hiçbir çıkarımız yok, biz yoksulların hiçbir çıkarı yoktur. Hatta zararımız var, çünkü Kürdistan insanının emeği ve yeraltı servetleri Türkiye’ye geldiği zaman bizim sınıf düşmanlarımız çok güçleniyor, çok güçlendikleri için hatta buradan götürülen insanlar bizim fabrikalarda çalışıyoruz biz işçiler, bunlar yedek işçi ordusunu oluşturuyor, daha ucuza çalışıyorlar. Bizi patronlar işten atıyor, Türkiye’de. Bizim hiç çıkarımız yok zararımız var. Durum budur. Onun için de ulusal kurtuluş, Kürdistan Ulusal Kurtuluş hareketleri ile Türkiye devrimci hareketi arasındaki bağ var. Ben bu bağa da inandığım için bu iki halkın kardeşliğine de inandığım için ama hakim sınıflarsız, ikisinin de hakim sınıfı yok edilecek, ondan sonra bu iki halkın birleşmesi de mümkün özgürlük şartlarında, hatta ben Ortadoğu’da daha büyük devletlerden yanayım. Ama eşit ve özgür temellerde daha büyük devletlerden yanayım. Burjuva sınıflarsız, hakim sınıflarsız feodal, kompradorlarsız büyük devletler.
 
Hakim: Ben size bir soru sordum. ‘Kürdistan’la nereyi kastediyorsunuz?’ dedim. Siz de ‘dille’ dediniz, bu dil nerelerde konuşuluyor.
 
Kemal Pir: Kürt dilinin yayılma alanı Kürdistan’ın kesin sınırıdır.
 
Hakim: Neresi burası?
 
Kemal Pir: Burası Antep’i içine alır, Maraş’ı içine alır, Sivas’ın bir kısmını oradan Erzurum, Kars’ın bir kısmı ile Türkiye bölümü ile ilgili şeyi böyledir. Bu dilin yayılma alanı burasıdır. Doğal olarak." 
 

Diğer başlıklar

11:16 İmralı Heyeti ile Adalet Bakanı Tunç görüşmesi başladı
11:10 Şile Belediye Başkanı görevden uzaklaştırıldı
10:22 Beylikdüzü Belediye Başkanı ATK’ye sevk edildi
09:52 Holloway: Kürt hareketinin her adımı dünya halkları için bir umut ışığı
09:49 Silahını imha eden Aydın'ın ağabeyi: Aramızda görmek istiyoruz
09:16 Manisa'da orman yangını
09:12 ‘Her ay 262 bin kişi bankada yasal takibe düşüyor’
09:10 Eğitim Sen: Anadilde eğitim için 'barış müfredatı' gerekli
09:08 TTB 'Barış İzleme ve Sağlık Çalışma Grubu' kuracak
09:07 Agirî’de 100'ü aşkın buluşma: Halk yasal düzenleme bekliyor
09:06 Zırhlı araçla katledilen Miroğlu davasında bakanlık 'izni' bekleniyor
09:03 Tarihi törene şahitlik etti: Devlete değil, kendimize güvenelim
09:00 16 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:56 DEM Parti: Dürzilere yönelik saldırıları kınıyoruz
08:53 ‘Öcalan’la görüşmek istiyorum’ kampanyasına Arjantin’den destek
08:34 Zaxo'da petrol sahasına saldırı
08:15 Birçok kentte yangın: Yerleşim yerleri tehdit altında
15/07/2025
23:11 ‘Demokratik Halk Buluşmaları’ sürüyor
21:33 Barrack: Süveyda'daki çatışmalar endişe verici
21:01 Süleymaniye’de ‘Kürt Kadınlarının Dünü ve Bugünü’ paneli
20:42 Sabahat Tuncel: Mücadele bitmiyor, araçları değişiyor
20:21 Kadınlardan polis şiddetine karşı açıklama: Gerçek bir barışta ısrarcıyız
20:01 Çanakkale’de yangın nedeniyle 3 köy boşaltıldı
18:52 Sosyal Bilim Akademisi çalışmalarına başladı
18:44 Parmağı kırılan tutsağa 7 ay sonraya randevu verildi
18:42 İmralı'ya gidecek heyet belirlenecek, koordinasyon kurulacak
18:21 Kürtçeye dönük saldırı birçok kentte protesto edildi
18:09 Gazi Yaşargil Hastanesi’nde bir haftadır klimalar bozuk
18:01 Eskişehir'de maden yasasına karşı yaşam nöbeti
17:56 3 tutsak idam edilme riskiyle karşı karşıya
17:38 Süveyda’da 116 kişi yaşamını yitirdi
16:49 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Aleviler bu sürecin kalbindedir
16:38 Ayşegül Doğan: Muhalefet de iktidar da sürece sorumlulukla yaklaşmalı
16:04 Bekaa bombalandı
15:56 TTB'den sürece dair 4 acil talep
15:26 İsrail'den Süveyda'ya hava saldırısı
14:43 Yangınlar nedeniyle Gediz Elektrik hakkında suç duyurusu
14:40 Keprê Yaylası’nda ‘Demokratik Toplum’ buluşması
13:34 Şam'dan Süveyda açıklaması: Ateşkes ilan edildi
13:27 Kürtçe müzik dinleyen ailenin darp edilmesine ilişkin Meclis Araştırması istemi
13:23 Dürzi Ruhani lider: Adımıza yapılan açıklama irademizi yansıtmıyor
12:39 Sudan’da bir köye dönük saldırıda 48 sivil katledildi
12:37 Kürtçe müzik dinleyen ailenin darp edilmesi protesto edildi
12:12 Şam güçleri Süveyda’ya girmeye başladı: Yasak ilan edildi
11:17 Meteorolojiden sağanak yağış ve fırtına uyarısı
11:12 DEM Parti tarihi tören gündemiyle toplandı
10:53 Manisa ve Balıkesir'deki yangınlar söndürüldü
10:50 İsviçreli siyasetçi Pagani: Süreç için uluslararası kamuoyu sorumluluk almalı
10:48 RTÜK'ten ceza gerekçesi: Güvenlik ve kamu düzeni
10:26 Semsûr'da orman yangını
10:02 İki ayrı soruşturma kapsamında 69 ilde gözaltılar
09:34 Hastaneden tıbbi malzemenin çalınma görüntülerine MA ulaştı
09:28 Ekolojistler: Doğaya saldırıların durması için bu süreç bir fırsat
09:23 SOLDEP, Barış ve Demokrasi Komisyonu kuracak
09:21 Wan Baro Başkanı Özaraz: Adalet Bakanlığı’na Öcalan’la görüşme talebimiz olacak
09:19 Kürtçe müzik dinlediği için darp edildi: Polisler ‘teröristsiniz’ diye bağırdı
09:18 Hasta tutsağın koğuş talebine 'temsilci' engeli
09:15 Gazeteci Ammar: Özerk Yönetim, Şam’ı yönetmeye hazır
09:11 ÖHD’li Nagehan Avçil: ‘Umut hakkı’nın tanınması sürece katkı sağlar
09:10 Newala Qesaba betona gömülmek isteniyor
09:09 Hukukçu Margaret Owen: Öcalan'ın özgürlüğü şart
09:08 Sit alanındaki sanayi inşaatı itirazlara rağmen sürüyor
09:07 Töreni takip eden Mızrak: Yasal düzenlemeler hızla hayata geçmeli
09:04 Barrack'ın açıklaması ABD, İngiltere, İsrail'in Ortadoğu planını deşifre ediyor
09:03 PJAK görüşmesini anlattı: Özgürlük ulusal birlikle mümkün
09:00 15 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
14/07/2025
23:20 'Demokratik Toplum Buluşmaları’ sürüyor
22:40 ODTÜ’de '33 Düş Yolcusu' yürüyüşü: 33’ler yaşıyor
22:07 Tülay Hatimoğulları’ndan ‘ittifak’ iddialarına yanıt: Kesinlikle böyle bir şey yok
20:15 BM raporu: Türkiye'nin yüzde 88'i çölleşme riskiyle karşı karşıya
19:21 Kürtçe müzik nedeniyle darp edilenler için açıklama
18:29 İsrail ordusu Süveyde’de Suriye tanklarını bombaladı
18:13 KDP-YNK toplantısı sona erdi
18:04 KESK’ten işten atılan işçilere ziyaret
17:42 DEM Parti İmralı Heyeti Adalet Bakanı ile görüşecek
17:19 Muhittin Böcek hastaneye kaldırıldı
16:53 Licê kırsalında yangın
16:48 14 Temmuz direnişçileri birçok kentte anıldı
16:40 Adliye nezaretinde tutsağa asker şiddeti
16:38 DEM Parti İmralı Heyeti’nden ‘görüşme notu’ açıklaması
16:29 Kürtçe şarkı gerekçesiyle şiddet uygulayan polisler hakkında İHİK’e başvuru
16:05 DBP: Kürtçe şarkı dinleyen aileyi darp eden polisler açığa alınmalı
15:57 Kongra Star: Suriye’nin teminatı demokratik adem-i merkeziyetçiliktir
15:36 Polis şiddetine maruz kalan avukattan suç duyurusu
15:19 Ahmet Özer’e ‘kent uzlaşısı’ davasından tahliye
15:12 Metro Merkezi: 6 ayda 100 kişi gözaltına alındı
14:34 Kürtçe şarkı dinledikleri için darp edilen 3 kişiye tutuklama talebi
14:17 KESK 30 ilde sahaya iniyor
14:05 MEBYA-DER Şirnex’te yeni yönetimini belirledi
13:31 Türkiye 'kötü enflasyon' sıralamasında dünya 6’ncısı
13:14 595 bin genç eğitim ve iş bulma umuduyla göç etti
12:50 QSD: Süveyda'da derhal ateşkes sağlanmalı
12:18 Kanser tedavisi gören gazeteci hayatını kaybetti
12:05 KDP ve YNK arasında üst düzey toplantı
11:57 Şebnem Korur Fincancı: Meclis'te kurulacak komisyonda STÖ'ler de olmalı
11:33 Ölen asker için verilen tazminat HPG’lilerin ailelerinden istendi
10:35 Süveyda’da çatışma: 37 ölü
10:32 İngiltere'de Palestine Action'a yasak: Haksız bir yasa çıkarıldı
10:19 Endonezya'da 6.7 büyükliğünde deprem
09:14 İzmir'de yangın karayoluna ulaştı
09:02 Cilbiya ve Biliga'da günde 270 ton ağaç kesiliyor
09:01 Pirsûs’ta yaralandı, adalet mücadelesinde tutuklandı
09:01 DBP, DEVA, SAADET: Komisyon ve hukuki adım süreci uzatılmamalı
09:00 Wanlılardan devlete çağrı: Söz değil resmiyet bekliyoruz
09:00 14 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
09:00 İmralı Heyeti'nin Özel ve Bahçeli ile görüşme tarihi belli oldu
08:18 ‘Demokratik Toplum’ buluşmasında halkın önerileri alındı
08:10 Şile Belediye Başkanı tutuklandı
13/07/2025
22:17 DEM Parti’den 4 kentte halk buluşmaları
21:38 14 Temmuz direnişçileri anıldı: Mücadele devam ediyor
21:08 Alçiçek 16 yıl sonra memleketinde karşılandı
20:37 Dîlok'ta Pirsûs anması
20:27 Özerk Yönetim’den Şam yönetimi ile görüşmelere ilişkin açıklama
19:47 TJA ve DEM Parti’den İzmir’de kadın atölyesi
19:39 İzmir Urla’da ormanlık alanda yangın
19:25 Meteorolojiden ‘sıcak hava dalgası’ uyarısı
18:41 İsrail’in saldırılarında 24 saatte 139 Filistinli ölü
18:02 Erdoğan: Yeni dönem tüm siyasi aktörlere mesuliyetler yüklüyor
17:42 Mêzgêr’de orman yangını
17:32 MHP’li Yıldız’dan ‘Kürt-Türk kardeşliği’ vurgusu
17:26 ‘14 Temmuz Demokratik toplumun kıvılcımı oldu’
17:01 Kadınlar doğalarını korumak için kepçelerin önünü kesti
16:50 Hesendîn’de madene karşı direniş sürüyor
16:16 İspanya Ahmet Dikmen’i tutukladı: Türkiye’ye iade riski var
16:08 Pirsûs Katliamı’nda yaşamını yitirenler anılacak
15:48 ‘Aleviler ve Kürtler inkara karşı direndi’
15:48 Zîlan’da katledilenler anıldı
15:43 Balıkesir'de orman yangını
15:31 Tiloran Yaylası’nda ‘Demokratik Toplum’ buluşması
15:26 Qazî Mihemed Müze ve Kültür Evi açıldı
15:03 AATUHAY-DER kongresini gerçekleştirdi
14:32 Çelik Erdoğan’ın sözlerine açıklık getirdi
14:07 Tetwan Belediye Eşbaşkanları: Kürt kültürü çalışmalarımız sürecek
13:34 Gimgim’de aşure pay edildi
13:03 İran medyası: Pezeşkiyan İsrail saldırısında yaralandı
12:23 Zilan Katliamı ile yüzleşme çağrısı
12:20 TRT yönetimine yeni atamalar
12:07 Ankara’da yangın: Biri bebek 3 kişi öldü
12:01 Kartalkaya davasında 4 kişi hakkında karar
11:43 Şile Belediyesi soruşturmasında gözaltındakiler adliyeye sevk edildi
11:22 Zwanenberg’den Öcalan’ın çağrısına destek
11:03 Töreni izleyen Agirî Baro Başkanı: Bundan sonra devlet sorumluluk almalı
09:31 Jin derginin 124’üncü sayısı çıktı
09:30 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Barışı inşa etme görevi hepimizde
09:25 Hesendîn’de maden arayan şirketin ‘ÇED’ raporu ortada yok!
09:22 ‘Sayın Öcalan'ın çizdiği yol haritasına güveniyoruz’
09:21 İki çocuğu PKK'ye katıldı: Hepimizin omuzlarına büyük yük düşüyor
09:19 Êlih'te 25 bin kişiye 'Barış ve Demokratik Toplum Süreci' anlatıldı
09:18 Amedli yurttaşlar: Özgürlük ve eşitlik istiyoruz
09:17 14 Temmuz direnişinin tanıkları: O dönemin ruhu bugünleri belirledi