Laz Kemal’in ‘Kürdistan neresi?’ sorusuna 40 yıl önce verdiği yanıt

img

DİYARBAKIR - PKK'nin öncü kadrolarından Kemal Pir, “Kürdistan’la nereyi kastediyorsunuz?” diye soran mahkeme hakimi albaya, 40 yıl önce “Kürt dilinin yayılma alanı, Kürdistan’ın kesin sınırıdır” yanıtını vermişti.

Kürtler, kimlikleriyle birlikte binlerce yıldır yaşadıkları topraklarına yönelik sürdürülen inkar ve ret politikasının hedefinde. Kökleri İttihat ve Terakki dönemine uzanıp, Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte baskı ve şiddetle kendisini gösteren bu politikalar karşısında verilen ağır bedeller sonucunda Kürt kimliği bugün artık inkar edilemez bir noktada olsa da Kürdistan’a yönelik kabulsüzlük hala sürdürülmek istenmekte. Devletin “Kürdistan” alerjisi, geride kalan haftalarda yaşanan kimi olaylarda kendisini yeniden açığa vurdu. 
 
Yüzlerce yıl öncesine ait tarihi belgelerde bile yer almasına rağmen, Siirt’te Kürt bir yurttaş İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener’e “Burası Kürdistan” dediği için gözaltına alınıp, tepkiler üzerine serbest bırakıldı. Benzer şekilde seslendirdiği bir şarkıda "Kürdistan" ifadesi geçtiği için Kürt sanatçı Veysi Ermiş'e 1 yıl 6 ay 20 gün hapis cezası veren mahkeme hakimi, “Şarkı söyle, Kürtçe yasak değil. Hatta TRT ŞEŞ diye bir kanal var. Gerilla, Kürdistan’ı biz Türkiye sınırları içinde kabul etmiyoruz. Irak’ta olan yerde söyleyebilirsin. Misak-ı Milli sınırları içinde yapamazsın” dedi. 
 
“Kürdistan” ifadesine yönelik yasak ve kabulsüzlüğü resmi sınırların ötesine taşıyan isim ise, Savunma Bakanı Hulusi Akar oldu. Akar, Bakanlığın Meclis’teki bütçe görüşmeleri sırasında, “Türkiye'de ve Türkiye'nin dışında Kürdistan diye herhangi bir coğrafi bölge yok” ifadelerini kullandı. Bunun üzerine kendisine yöneltilen "Irak Kürdistanı yok mu?” sorusuna da Akar, “Yok” yanıtını vermekten geri durmadı. Son olarak önceki gün Van’da, Türkiye Değişim Partisi (TDP) Genel Başkanı Mustafa Sarıgül ile sohbetinde “Burası Kürdistan’dır” diyen Hacı Tunç isimli esnaf gözaltına alındı, daha sonra serbest bırakıldı.
 
PKK ANA DAVASI
 
Kürt ve Kürdistan hakikatine yönelik inkar, 40 yıl önce görülen “PKK Ana Davası” yargılamasının da ana gövdesinde yer almıştı. Buna karşı hakikati dünyaya haykıran dava sanıklarından biri ise, 12 Eylül döneminde insanlık dışı işkencelerin yapıldığı “5 Nolu Zindan" olarak da bilinen Diyarbakır Askeri Cezaevi'nde kalan ve 14 Temmuz 1982’de Büyük Ölüm Orucu eyleminde 7 Eylül günü yaşamını yitiren PKK'nin ilk kadrolarından Kemal Pir’di. 
 
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde okurken PKK Lideri Abdullah Öcalan ile tanışıp, ideolojisini benimsediği örgüte katılmaya karar veren Gümüşhaneli Kemal Pir’in lakabı “Laz Kemal” idi. Pir, Türkiye tarihinde bir ölüm orucu eyleminde hayatını kaybeden ilk isimdi. 
 
MAHKEMENİN TARİHSEL ÖNEMİ 
 
Hakim koltuğunda Albay Emrullah Kaya’nın bulunduğu davanın 26 Mayıs 1981 tarihli duruşmasında Pir, sözlerine “Bu mahkemenin tarihsel bir mahkeme olduğuna inanıyorum ben. Yani basit bir dava olduğuna değil; yani herhangi bir hukuki şeyden ziyade, tarihsel önemi olduğuna da, yani buradaki mahkemenin tarihsel önemine de inanan bir insan oluyorum. İnsan olarak tarih önünde de gerçeklerin ortaya çıkmasını yani şahsımla ilgili olarak tarih önünde de gerçeklerin ortaya çıkmasını yani şahsımla ilgili olarak gerçeklerin tarihe gerçek olarak geçmesini istiyorum” diyerek başladı. 
 
Yoksul bir aile çocuğu olarak dünyaya geldiğini söyleyip, Türkiye’de hüküm süren kapitalist, emperyalizme sistemden kaynaklı halkın maruz kaldığı baskı, eşitsizlik ve sömürü politikalarını, bu duruma itiraz eden devrimcilere yönelik devlet şiddetini mahkeme kürsüsünden dile getiren Pir, bu tablo içerisinde dünyayı tanımak için bilmenin yetmediğini, değiştirmek gerektiğini vurguladı. 
 
GELECEKTE ZAFER VAR 
 
Pir, bu değişimin gücünü ise PKK’de gördüğünü şöyle ifade edecekti: “Kürdistan’da da ulusal kurtuluş hareketi idi. Türkiye’deki devrimci hareketler o zaman 1974 yıllarında parçalanma eğilimlerini temsil ediyorlardı; ama bu hareket toparlayıcılık vazifesi görüyordu. Yani devrimci çevrelerde toparlayıcı vazifesi gösteriyordu. 1972’lerde ortaya çıkan ve bu gün PKK hareketi olarak ta bilinen bu hareket bir örgüt değil, ideolojik, siyasal bir akımdı. Bu hareket toparlayıcılık vazifesi görüyordu, toparlayıcıydı ve geleceğinde bir şey vardı, yani zafer şeyleri vardı. Hala da var, buna inanıyorum.”
 
HALKLARIN İRADESİYLE ÇİZİLMİŞ HARİTA 
 
PKK’ye özellikle milliyetçi bir hareket olmadığı için katılmaya karar verdiğini vurgulayan Kemal Pir, savunmasında Kürtler, Türkler, Araplar, Farslar ile bir halklar mozaik olan Ortadoğu’nun siyasi haritasının emperyalizm tarafından çizilmesine de karşı çıktı. Pir, bunu “Ortadoğu’nun siyasal haritası, emperyalizmin işbirlikçisi burjuvalar, feodaller ve komprador burjuvalar tarafından çizilmiş bir siyasal harita. Böyle bir siyasal haritayı anti-emperyalist olarak mümkün değil, ben kabul edemem. Ben halkların öz iradeleriyle çizilmiş siyasal haritalardan yanayım” sözleriyle dile getirdi.
 
Devamında üniversiteye kadar Kürtlerin varlığından habersiz olduğunu belirten Pir, Türkiye’nin sorunlarını çözmekten yana mücadele etmek isteyen biri olarak bu sorunları bilmek, tanımak için Kürtleri ve Kürdistan’ı tanımaya çalıştığını kaydetti. Bu incelemeleri sonucunda da PKK’ye katılmaya karar verdiğini söyleyen Pir, 40 yıl sonra bugün hala sürdürülen inkar politikasına karşı Kürdistan hakikatini mahkeme kürsüsünden bir Türk olarak savundu. 
 
Kemal Pir ile mahkeme hakimi Emrullah Kaya arasında Kürdistan'a dair şu diyaloglar yaşandı: 
 
“Hakim Emrullah Kaya: Kürdistan nereyi kastediyorsunuz?
 
Kemal Pir: Bunu da izah edeceğim. Şimdi bir ulusun sınırlarının oluşması, dil alanları ile mümkün. Dilin yayılma alanıyla mümkün. Normali budur dünya yüzünde. Bilimsel olarak ta böyledir. Avrupa’da ulusal devletler oluşurken yayılmış olduğu dil alanları üzerinde oluşmuştur. Ama öyle ki dünya çapında bugün durum emperyalizm var olduğu için eşitsizlik var, ulusal devletlerin sınırları da eşitsiz. Yani siyasal sınırlar eşitsiz bir şekilde çizilmiş. Ama doğal anlamda bir ülkenin sınırları yayılan dil alanlarıyla ölçülür. Dilin yayılmış olduğu alan o ulusun da sınırlarını, ülkenin sınırlarını teşkil eder. Ama siyasal sınır farklı olabilir. Eğer sömürgeci bir devletse devlet, siyasal sınırı çok daha büyük olabilir. Bir devlet bir ulus güçsüzse bir başka ulusun burjuvazisi, hakim sınıfları tarafından eziliyorsa, o şey yapabilir. Kaldı ki Türkler de Kürtleri ezmiyor, yani Kürdistan’a egemen olan güç Türk burjuvazisidir, Türk halkı değil. Türk halkının ve Türk emekçi sınıfının hiçbir çıkarı yoktur, Kürdistan’dan. Sömürge statüsünde tutulmasında hiçbir çıkarımız yok, biz yoksulların hiçbir çıkarı yoktur. Hatta zararımız var, çünkü Kürdistan insanının emeği ve yeraltı servetleri Türkiye’ye geldiği zaman bizim sınıf düşmanlarımız çok güçleniyor, çok güçlendikleri için hatta buradan götürülen insanlar bizim fabrikalarda çalışıyoruz biz işçiler, bunlar yedek işçi ordusunu oluşturuyor, daha ucuza çalışıyorlar. Bizi patronlar işten atıyor, Türkiye’de. Bizim hiç çıkarımız yok zararımız var. Durum budur. Onun için de ulusal kurtuluş, Kürdistan Ulusal Kurtuluş hareketleri ile Türkiye devrimci hareketi arasındaki bağ var. Ben bu bağa da inandığım için bu iki halkın kardeşliğine de inandığım için ama hakim sınıflarsız, ikisinin de hakim sınıfı yok edilecek, ondan sonra bu iki halkın birleşmesi de mümkün özgürlük şartlarında, hatta ben Ortadoğu’da daha büyük devletlerden yanayım. Ama eşit ve özgür temellerde daha büyük devletlerden yanayım. Burjuva sınıflarsız, hakim sınıflarsız feodal, kompradorlarsız büyük devletler.
 
Hakim: Ben size bir soru sordum. ‘Kürdistan’la nereyi kastediyorsunuz?’ dedim. Siz de ‘dille’ dediniz, bu dil nerelerde konuşuluyor.
 
Kemal Pir: Kürt dilinin yayılma alanı Kürdistan’ın kesin sınırıdır.
 
Hakim: Neresi burası?
 
Kemal Pir: Burası Antep’i içine alır, Maraş’ı içine alır, Sivas’ın bir kısmını oradan Erzurum, Kars’ın bir kısmı ile Türkiye bölümü ile ilgili şeyi böyledir. Bu dilin yayılma alanı burasıdır. Doğal olarak." 
 

Diğer başlıklar

09:15 Kırşehirlilerden maden tepkisi: Suyumuza, toprağımıza sahip çıkacağız
09:13 'Nesnellik, iktidarı adım atacak noktaya getirecek'
09:13 TUAY-DER: Tutsaklar sürecin öznesi olarak görülmeli
09:01 'Demokratik Toplum Buluşmaları' şölen, miting ve yürüyüşle devam edecek
09:01 'Babam ölüme terk edildi, bir an önce serbest bırakılmalı'
09:01 İki kardeş, 2 evlat, baba ve yeğen acısını yaşadı: Barış istiyoruz
09:00 Oğlunun kemikleri kutuda teslim edilmişti: Benim gibi acı çekenler barış istiyor
09:00 07 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
06/08/2025
22:53 Siweyda’da infaz edilen sivillerin sayısı 349’a yükseldi
22:34 Bazîd’de Barış ve Demokratik Toplum Şöleni
21:27 Türkiye ve Suriye arasında 9 mutabakat zaptı imzalandı
20:58 Mêrdîn’de içme suyu şebekesi yine patladı: İki ilçe susuz kaldı
20:34 Curnê Reş'te kadın buluşması
20:29 Amêdiyê’de yangın
19:37 AKP'den 81 ilde süreci anlatma kararı
18:44 Trump, Hindistan'a ek yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacak
18:38 'Orman yangınlarında ihmaller etkili'
18:34 Bolu Cezaevi'nde 5 tutsağın tahliyesine bir engel daha
17:51 Halepli gençlerden Abdullah Öcalan'a mektup
17:28 Ninova'da patlama
17:22 Wan Kent Konseyi sonuç bildirgesi: Öcalan’ın manifestosuna sahip çıkalım
17:12 DEM Parti’den sahte diploma çetesi hakkında suç duyurusu
17:08 Herranlı mevsimlik işçilerin taziyesine ziyaret
16:59 Antalya Cezaevi'nde tedavi hakkı engelleniyor
16:41 Kayyım mağduru işçiler Kent Konseyi’nde
16:10 Kuzey ve Doğu Suriye’de ‘Ortak Tutum Konferansı’ düzenlenecek
16:09 Sincan Cezaevi'nde 12 kadına '15 Şubat protestosu' cezası
15:50 Wan Kent Konseyi 3 bin kişiyle toplandı
15:46 Hezil çayına düşen çocuk hayatını kaybetti
15:39 Elektrik kesintisine karşı yol kapattılar
14:44 Beluc kadınlar kayıplar için yürüdü
14:29 AKP'nin tek haneli enflasyon hedefi bir kez daha ertelendi
14:18 DEM Parti'nin önerisiyle komisyona üç yeni isim seçilecek
13:50 Bayındır: Özgürlük için birliği sağlayıp, örgütlülüğü büyütmeliyiz
13:44 Kayyım arsaları satılığa çıkardı, ilanı Van TSO yayınladı!
13:24 Komisyonun ikinci toplantısının tutanakları gizli olacak
13:16 Beluc gazeteci tutuklandı
12:52 Hindistan'da sel: 100 kişi kayıp, 4 kişi yaşamını yitirdi
12:26 İstanbul'da barajların doluluk oranı yüzde 50 düştü
12:11 Bağdat'ta 'Uluslararası Enerji Forumu' düzenlenecek
12:01 Ankara'da kadın cinayeti
11:59 Toplumsal direnişin önemi
11:46 ABD Dışişleri Sözcüsü: Suriye'de sorunların diyalogla çözülmesini destekliyoruz
11:21 Kayyım işten çıkardığı 223 işçinin yerine 84 kişiyi işe aldı
11:15 DEM Parti MYK ‘süreç ve komisyon’ gündemiyle toplandı
10:49 Gazete dağıtımcısına tehdit ve ajanlık teklifi
10:37 DBP PM Sonuç Bildirgesi: Kürt sorununun çözümü barış içinde yaşamanın anahtarıdır
10:17 JINNEWS çetelesi: 28 kadın katledildi, 25 şüpheli ölüm
10:17 Lübnan'dan 'silahlı güçleri tasfiye' kararı
10:06 Karasu: Komisyonun Öcalan ile konuşmadan işlevsel olması düşünülemez
09:40 Hiroşima'da atom bombası atılmasının 80'inci yılında anma töreni
09:34 20 ilde sağanak yağış
09:20 2 dizinden protezli tutsağın tahliyesi 'spor yapmadığı' için ertelendi
09:01 Fındık bahçelerine maden sondajına onay
09:01 Serhat'ta halk buluşmaları: Halk iktidardan net adım bekliyor
09:01 TJA'dan süreç değerlendirmesi: Yaşam özgür kadın ekseninde oluşturulacak
09:00 06 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
05/08/2025
23:17 24 kentte termometreler 40 dereceyi aştı
23:09 Tetwan’da 'Barış ve Demokratik Toplum Yürüyüşü'
22:47 Amara’daki final halk buluşması şölene dönüştü
22:35 Kurtulmuş: Komisyon çözümün meşru adresidir
21:35 Komisyon sonrası DEM Parti ve Yeni Yol Partisi: Ortaklaşma sağlandı
20:23 Komisyon Kalın, Yaşar, Yerlikaya ve Bayraktaroğlu’nu dinleyecek
20:14 Rêya Armûşê Belediyesi kadınların taleplerini yerinde dinliyor
20:10 CHP’li heyetten kayyımın çıkardığı işçilere dayanışma ziyareti
20:06 Komisyon, taslağı oy birliğiyle kabul etti
19:39 Dêrsim’de işçiler çadır eylemi başlattı
19:21 AYM'den 11 gazeteci hakkında ihlal kararı
19:00 Kurtulmuş grup başkanvekilleri ile toplantı düzenledi
18:56 İzmir Valiliği ve belediyesine Avesta Dil ve Kültür Derneği çağrısı
18:51 Sahte diploma soruşturması: 199 kişiye dava
18:44 Komisyonun çalışma usul ve esaslarına ilişkin 12 maddelik taslak sunuldu
18:23 Karabük'te orman yangını
18:20 İspanya'da aşırı sıcaklardan kaynaklı bin 60 kişi yaşamını yitirdi
17:56 Pirsûs Belediyesi’ne saldıran Şahin serbest bırakıldı
17:53 İran'da 5'i kadın 8 kişiye hapis cezası
17:12 CHP, Yeni Yol Partisi ve MHP: Komisyonun odağı çözüm olmalı
16:58 Komisyonun ismi için 'Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu' önerisi
16:43 Kırşehir'deki altın madenin açılmasına bakanlık önünde itiraz
16:24 Elkê’de yangın
16:22 Yeni Genelkurmay Başkanı Selçuk Bayraktaroğlu oldu
16:11 Semsûr Belediye Başkanı göreve iade edildi
16:09 Ankara'da kadını katletme girişimi
16:02 İHD’den 2024 raporu: 26 bin 632 hak ihlali yaşandı
15:42 İran'da 30 tutuklu idam edildi
15:36 Mevsimlik işçilerin minibüsü kaza yaptı: 4 ölü
15:15 Muğla ve Aydın'da yangın
15:09 Halklardan ortak tutum konferansı: Demokratik Suriye'yi inşa iradesi ortaya konulacak
15:05 HDK Eşsözcüsü komisyonda konuştu: ‘Umut hakkı’ uygulanmalı
14:42 Meclis komisyonu toplandı: Karar alma süreçleri yerinden yönetimi içermeli
14:41 Beluc kadınların oturma eylemi sürüyor
14:17 UNICEF: Gazze'de günde 28 çocuk yaşamını yitiriyor
13:37 Yemen'de bin 479 kadın katledildi, 5 bin 618 ihlal yaşandı
13:35 Gazze’de son 24 saatte 8 kişi açlıktan yaşamını yitirdi
13:25 Barışın inşası cezaevlerinden geçiyor: Tutsakları serbest bırakın
11:49 Elektrikleri tek faza düşürülen mahalleli eylemlerini sürdürüyor
11:38 Kurtulmuş: Bu komisyon barış ve kardeşlik sözünü yükselten herkesin yeri
10:54 'İhlallerin yaşanmaması için yapısal reformlar şart'
10:13 DBP Kadın Meclisi: Bu mücadele kadınların öncülüğünde kazanılacak
10:13 Mazlum Abdi: Ademi merkeziyetçi Suriye ile herkes kazanır
09:47 Pirsûs Belediyesi'ne saldırı: Saldırgan gözaltında
09:06 Kadın İnisiyatifi'nden Meclis komisyonuna 5 öneri
09:04 Amed'deki yurttaşların komisyondan beklentisi Öcalan'ın özgürlüğü
09:03 Buluşmalarda Öcalan'a güven ve devletten adım talebi öne çıktı
09:02 Baş: Kürt sorunuyla gerçek anlamda bir yüzleşme sağlanmalı
09:02 Unutulan köy: Ne yol var ne elektrik
09:01 Tutsak aileleriyle dayanışma örgütleri: Cezaevlerinde hala bir iyileşme yok
09:01 Wan’ın ilk lavanta tarlalarında hasat başladı
09:00 05 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
08:13 Elektrikleri kesilen köylüler yolu trafiğe kapattı
04/08/2025
23:32 Riha, Amed ve Wan'da halk buluşmaları
23:10 İsrail basını: Netanyahu, Gazze'ye saldırıları genişletme kararı aldı
23:05 Hava sıcaklıkları 12 kentte 40 derecenin üzerine çıktı
22:57 Bir sigara grubuna daha zam geldi
21:38 İsrail, Lübnan'ın güneyine saldırdı
20:58 Asrın Hukuk Bürosu: Resmi zemine dayanmayan bilgi veya belgeye itibar edilmemeli
19:57 DEM Parti İmralı Heyeti'nden yalanlama
19:44 KESK: Gerçek bir toplu sözleşme için grev hakkı tanınmalı
19:40 İşçi eylemleri ‘Hırsızlar gidecek halk gelecek’ sloganlarıyla devam ediyor
18:49 Abdullah Korhan’ın taziyesine kitlesel ziyaret
18:40 Putin ile Netanyahu arasında telefon trafiği
18:30 Trump'tan vergileri arttırma açıklaması
18:26 Avesta Derneği'nin mühürlenmesine tepki: Asimilasyona izin vermeyeceğiz
17:59 İstanbul'da yarın 30'dan fazla ilçe elektrik kesintisi
17:38 İbrahim Çigdem Wan’da anıldı
17:36 TÜİK ile BES-AR enflasyon rakamları arasında 13 puanlık uçurum
17:16 Bahçeli: Sözde milliyetçiler yıkma ve yıpratma amacında birleştiler
17:15 CHP komisyon isim önerisini açıkladı
17:02 SOHR: Süveyda’ya yönelik saldırılarda ölü sayısı bin 517’ye çıktı
16:46 Bağdat'ta Şengal anmasına engel
16:19 Barrack’tan Süveyda ve Minbic açıklaması
15:38 Beluc kadınların eylemi 20’inci gününde
15:32 Îlham Ehmed: Yeniden inşa tüm kimliklerin kabul edilmesiyle mümkün
14:53 Agirî’den Avesta Derneği’nin mühürlenmesine tepki
14:41 İzBB soruşturmasında duruşma günü belli oldu
14:39 Sağlık emekçileri TİS taleplerini açıkladı
14:09 Irak Su Kaynakları Bakanı: Türkiye su anlaşmasını ihlal ediyor
14:00 Kurtulmuş partilerin komisyon koordinatörleriyle bir araya geldi
13:47 QSD: Suriye Geçiş Hükümeti’nin silahlı grupları askeri noktamızı hedef aldı
13:41 Yemen'de alabora olan teknede ölü sayısı arttı
13:39 ABD Kongre üyesi Hemade: QSD, örnek bir yönetim inşa etti
12:59 ICRC Başkanı: Süveyda'da insani durum kötü
12:14 Valiliğin ‘kesim durduruldu’ dediği Gabar’da ağaç kıyımı sürüyor
12:02 ‘Komisyonun şeffaf olması, toplumun bilgilendirilmesi önemli’
11:10 DFG: Gazetecilerin Öcalan'la görüşmesinin önündeki engeller kaldırılsın
10:20 EMEP Genel Başkanı: Komisyon eşit ve özgür birlikten yana olmalı
09:59 ENAG: Yıllık enflasyon yüzde 65.15
TÜİK: Yıllık enflasyon yüzde 33.52
09:55 Temel: Öcalan'ın politik katkısı olmadan kalıcı bir çözüm mümkün değil
09:17 Mazlum Abdi: Suriye’de halkların rolünü oynayabilmesi için temel atıldı
09:05 Annelerden komisyona öneri: Öcalan'ın özgürlüğünü sağlayın