Laz Kemal’in ‘Kürdistan neresi?’ sorusuna 40 yıl önce verdiği yanıt

img

DİYARBAKIR - PKK'nin öncü kadrolarından Kemal Pir, “Kürdistan’la nereyi kastediyorsunuz?” diye soran mahkeme hakimi albaya, 40 yıl önce “Kürt dilinin yayılma alanı, Kürdistan’ın kesin sınırıdır” yanıtını vermişti.

Kürtler, kimlikleriyle birlikte binlerce yıldır yaşadıkları topraklarına yönelik sürdürülen inkar ve ret politikasının hedefinde. Kökleri İttihat ve Terakki dönemine uzanıp, Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte baskı ve şiddetle kendisini gösteren bu politikalar karşısında verilen ağır bedeller sonucunda Kürt kimliği bugün artık inkar edilemez bir noktada olsa da Kürdistan’a yönelik kabulsüzlük hala sürdürülmek istenmekte. Devletin “Kürdistan” alerjisi, geride kalan haftalarda yaşanan kimi olaylarda kendisini yeniden açığa vurdu. 
 
Yüzlerce yıl öncesine ait tarihi belgelerde bile yer almasına rağmen, Siirt’te Kürt bir yurttaş İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener’e “Burası Kürdistan” dediği için gözaltına alınıp, tepkiler üzerine serbest bırakıldı. Benzer şekilde seslendirdiği bir şarkıda "Kürdistan" ifadesi geçtiği için Kürt sanatçı Veysi Ermiş'e 1 yıl 6 ay 20 gün hapis cezası veren mahkeme hakimi, “Şarkı söyle, Kürtçe yasak değil. Hatta TRT ŞEŞ diye bir kanal var. Gerilla, Kürdistan’ı biz Türkiye sınırları içinde kabul etmiyoruz. Irak’ta olan yerde söyleyebilirsin. Misak-ı Milli sınırları içinde yapamazsın” dedi. 
 
“Kürdistan” ifadesine yönelik yasak ve kabulsüzlüğü resmi sınırların ötesine taşıyan isim ise, Savunma Bakanı Hulusi Akar oldu. Akar, Bakanlığın Meclis’teki bütçe görüşmeleri sırasında, “Türkiye'de ve Türkiye'nin dışında Kürdistan diye herhangi bir coğrafi bölge yok” ifadelerini kullandı. Bunun üzerine kendisine yöneltilen "Irak Kürdistanı yok mu?” sorusuna da Akar, “Yok” yanıtını vermekten geri durmadı. Son olarak önceki gün Van’da, Türkiye Değişim Partisi (TDP) Genel Başkanı Mustafa Sarıgül ile sohbetinde “Burası Kürdistan’dır” diyen Hacı Tunç isimli esnaf gözaltına alındı, daha sonra serbest bırakıldı.
 
PKK ANA DAVASI
 
Kürt ve Kürdistan hakikatine yönelik inkar, 40 yıl önce görülen “PKK Ana Davası” yargılamasının da ana gövdesinde yer almıştı. Buna karşı hakikati dünyaya haykıran dava sanıklarından biri ise, 12 Eylül döneminde insanlık dışı işkencelerin yapıldığı “5 Nolu Zindan" olarak da bilinen Diyarbakır Askeri Cezaevi'nde kalan ve 14 Temmuz 1982’de Büyük Ölüm Orucu eyleminde 7 Eylül günü yaşamını yitiren PKK'nin ilk kadrolarından Kemal Pir’di. 
 
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde okurken PKK Lideri Abdullah Öcalan ile tanışıp, ideolojisini benimsediği örgüte katılmaya karar veren Gümüşhaneli Kemal Pir’in lakabı “Laz Kemal” idi. Pir, Türkiye tarihinde bir ölüm orucu eyleminde hayatını kaybeden ilk isimdi. 
 
MAHKEMENİN TARİHSEL ÖNEMİ 
 
Hakim koltuğunda Albay Emrullah Kaya’nın bulunduğu davanın 26 Mayıs 1981 tarihli duruşmasında Pir, sözlerine “Bu mahkemenin tarihsel bir mahkeme olduğuna inanıyorum ben. Yani basit bir dava olduğuna değil; yani herhangi bir hukuki şeyden ziyade, tarihsel önemi olduğuna da, yani buradaki mahkemenin tarihsel önemine de inanan bir insan oluyorum. İnsan olarak tarih önünde de gerçeklerin ortaya çıkmasını yani şahsımla ilgili olarak tarih önünde de gerçeklerin ortaya çıkmasını yani şahsımla ilgili olarak gerçeklerin tarihe gerçek olarak geçmesini istiyorum” diyerek başladı. 
 
Yoksul bir aile çocuğu olarak dünyaya geldiğini söyleyip, Türkiye’de hüküm süren kapitalist, emperyalizme sistemden kaynaklı halkın maruz kaldığı baskı, eşitsizlik ve sömürü politikalarını, bu duruma itiraz eden devrimcilere yönelik devlet şiddetini mahkeme kürsüsünden dile getiren Pir, bu tablo içerisinde dünyayı tanımak için bilmenin yetmediğini, değiştirmek gerektiğini vurguladı. 
 
GELECEKTE ZAFER VAR 
 
Pir, bu değişimin gücünü ise PKK’de gördüğünü şöyle ifade edecekti: “Kürdistan’da da ulusal kurtuluş hareketi idi. Türkiye’deki devrimci hareketler o zaman 1974 yıllarında parçalanma eğilimlerini temsil ediyorlardı; ama bu hareket toparlayıcılık vazifesi görüyordu. Yani devrimci çevrelerde toparlayıcı vazifesi gösteriyordu. 1972’lerde ortaya çıkan ve bu gün PKK hareketi olarak ta bilinen bu hareket bir örgüt değil, ideolojik, siyasal bir akımdı. Bu hareket toparlayıcılık vazifesi görüyordu, toparlayıcıydı ve geleceğinde bir şey vardı, yani zafer şeyleri vardı. Hala da var, buna inanıyorum.”
 
HALKLARIN İRADESİYLE ÇİZİLMİŞ HARİTA 
 
PKK’ye özellikle milliyetçi bir hareket olmadığı için katılmaya karar verdiğini vurgulayan Kemal Pir, savunmasında Kürtler, Türkler, Araplar, Farslar ile bir halklar mozaik olan Ortadoğu’nun siyasi haritasının emperyalizm tarafından çizilmesine de karşı çıktı. Pir, bunu “Ortadoğu’nun siyasal haritası, emperyalizmin işbirlikçisi burjuvalar, feodaller ve komprador burjuvalar tarafından çizilmiş bir siyasal harita. Böyle bir siyasal haritayı anti-emperyalist olarak mümkün değil, ben kabul edemem. Ben halkların öz iradeleriyle çizilmiş siyasal haritalardan yanayım” sözleriyle dile getirdi.
 
Devamında üniversiteye kadar Kürtlerin varlığından habersiz olduğunu belirten Pir, Türkiye’nin sorunlarını çözmekten yana mücadele etmek isteyen biri olarak bu sorunları bilmek, tanımak için Kürtleri ve Kürdistan’ı tanımaya çalıştığını kaydetti. Bu incelemeleri sonucunda da PKK’ye katılmaya karar verdiğini söyleyen Pir, 40 yıl sonra bugün hala sürdürülen inkar politikasına karşı Kürdistan hakikatini mahkeme kürsüsünden bir Türk olarak savundu. 
 
Kemal Pir ile mahkeme hakimi Emrullah Kaya arasında Kürdistan'a dair şu diyaloglar yaşandı: 
 
“Hakim Emrullah Kaya: Kürdistan nereyi kastediyorsunuz?
 
Kemal Pir: Bunu da izah edeceğim. Şimdi bir ulusun sınırlarının oluşması, dil alanları ile mümkün. Dilin yayılma alanıyla mümkün. Normali budur dünya yüzünde. Bilimsel olarak ta böyledir. Avrupa’da ulusal devletler oluşurken yayılmış olduğu dil alanları üzerinde oluşmuştur. Ama öyle ki dünya çapında bugün durum emperyalizm var olduğu için eşitsizlik var, ulusal devletlerin sınırları da eşitsiz. Yani siyasal sınırlar eşitsiz bir şekilde çizilmiş. Ama doğal anlamda bir ülkenin sınırları yayılan dil alanlarıyla ölçülür. Dilin yayılmış olduğu alan o ulusun da sınırlarını, ülkenin sınırlarını teşkil eder. Ama siyasal sınır farklı olabilir. Eğer sömürgeci bir devletse devlet, siyasal sınırı çok daha büyük olabilir. Bir devlet bir ulus güçsüzse bir başka ulusun burjuvazisi, hakim sınıfları tarafından eziliyorsa, o şey yapabilir. Kaldı ki Türkler de Kürtleri ezmiyor, yani Kürdistan’a egemen olan güç Türk burjuvazisidir, Türk halkı değil. Türk halkının ve Türk emekçi sınıfının hiçbir çıkarı yoktur, Kürdistan’dan. Sömürge statüsünde tutulmasında hiçbir çıkarımız yok, biz yoksulların hiçbir çıkarı yoktur. Hatta zararımız var, çünkü Kürdistan insanının emeği ve yeraltı servetleri Türkiye’ye geldiği zaman bizim sınıf düşmanlarımız çok güçleniyor, çok güçlendikleri için hatta buradan götürülen insanlar bizim fabrikalarda çalışıyoruz biz işçiler, bunlar yedek işçi ordusunu oluşturuyor, daha ucuza çalışıyorlar. Bizi patronlar işten atıyor, Türkiye’de. Bizim hiç çıkarımız yok zararımız var. Durum budur. Onun için de ulusal kurtuluş, Kürdistan Ulusal Kurtuluş hareketleri ile Türkiye devrimci hareketi arasındaki bağ var. Ben bu bağa da inandığım için bu iki halkın kardeşliğine de inandığım için ama hakim sınıflarsız, ikisinin de hakim sınıfı yok edilecek, ondan sonra bu iki halkın birleşmesi de mümkün özgürlük şartlarında, hatta ben Ortadoğu’da daha büyük devletlerden yanayım. Ama eşit ve özgür temellerde daha büyük devletlerden yanayım. Burjuva sınıflarsız, hakim sınıflarsız feodal, kompradorlarsız büyük devletler.
 
Hakim: Ben size bir soru sordum. ‘Kürdistan’la nereyi kastediyorsunuz?’ dedim. Siz de ‘dille’ dediniz, bu dil nerelerde konuşuluyor.
 
Kemal Pir: Kürt dilinin yayılma alanı Kürdistan’ın kesin sınırıdır.
 
Hakim: Neresi burası?
 
Kemal Pir: Burası Antep’i içine alır, Maraş’ı içine alır, Sivas’ın bir kısmını oradan Erzurum, Kars’ın bir kısmı ile Türkiye bölümü ile ilgili şeyi böyledir. Bu dilin yayılma alanı burasıdır. Doğal olarak." 
 

Diğer başlıklar

20:50 ABD Merkez Kuvvetler Komutanı, Mazlum Abdi ile görüştü
20:46 Hama’da silahlı saldırı: Aynı aileden 3 kişi katledildi
20:13 Mustafa Karasu: Önder Apo’nun Meclis’te konuşması gerekiyor
19:58 CHP kongreleri için YSK yarın toplanacak
19:53 Cizîr’de 10 yıl önce katledilen 21 kişi anıldı
19:48 Sincar ve Özdemir katledildikleri yerde anıldı
19:45 223 işçi direnişte: İşsiz bırakılmamız halkın iradesine saldırıdır
18:47 Leman Dergisi iddianamesi hazırlandı
18:09 Kuzey ve Doğu Suriye'den 10 Mart Anlaşması açıklaması
17:50 Bakırhan, amcasının taziyesine katıldı
17:24 Erdoğan'dan Bahçeli'ye ziyaret
17:21 Gazeteci Hêmin Mamend’e saldıran kişiler yakalandı
17:16 Avcılar ve Beşiktaş belediyeleri soruşturmasında 2 kişi tutuklandı
17:10 Qers'te traktör kazası: 1 çocuk hayatını kaybetti
16:39 Sağlık ve hak örgütleri: S ve yüksek güvenlikli cezaevleri kapatılsın
16:36 2 aydır maaşları ödenmeyen işçiler eylem başlattı
16:23 Arap aydınlardan Abdullah Öcalan ile görüşme talebi
16:13 ÖHD ve TUAD'lıların davasında İmralı tutanakları detayı
16:03 CHP Ataşehir Kongresi durduruldu
15:54 Fransa’daki sendikalardan çağrı: Şerife Muhammedi’nin idamı durdurulsun
15:47 Semra Duva’nın taziyesine kitlesel ziyaret
15:06 'İdare ve Gözlem Kurulları kapatılsın'
14:55 Dev-Güç üyesi gözaltına alındı
14:51 Riha Barosu, İsrail'i UCM'ye şikayet edecek
14:37 Gazze'de en az 37 Filistinli katledildi
14:30 Özel'den kayyıma tepki ve 'demokratik siyaset' vurgusu
13:18 Mehmet Sincar mezarı başında anıldı
13:18 Portekiz’de tramvay kazasından sonra ‘ulusal yas’ ilan edildi
13:12 Erdoğan, Bahçeli'yi ziyaret edecek
12:59 Mor Cumartesi: Sessizlik Taliban'ın suç ortaklığıdır
12:58 Halide Türkoğlu: Barışı kadınlar öncülüğünde inşa edeceğiz
12:39 Kürtçe oyun yarışması sonuçları Kasım'da açıklanacak
10:50 Antalya'da 3 tutsağın tahliyesi ertelendi
10:45 Google hizmetleri çöktü
10:44 'Sincar davasında faili aklayıcı bir süreç işletiliyor'
10:40 Gazeteci Berekat: Özerk Yönetimsiz ne inşa olur ne de toprak bütünlüğü
10:25 Hesekê'de 4.3 büyüklüğünde deprem
10:13 Wan'da gençler şölende buluşacak
09:45 BAE'den İsrail'e uyarı: Batı Şeria'nın ilhakı kırmızı çizgidir
09:17 Tuzluçayır'da 'demokratik toplum' şöleni düzenlenecek
09:14 Rakka'da 5 DAİŞ’li yakalandı
09:04 Çocuklarının mezar taşı kaldırtılmıştı: Bu zulümdür
09:03 Cengiz Holding'in madenine karşı imza kampanyası
09:02 DEDAŞ yasağa rağmen okul bahçesine trafo kurdu
09:01 Tahliyeden 7 ay sonra yaşamını yitirdi: Öldürdükten sonra bıraktılar
09:00 04 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
03/09/2025
23:36 Yıldırım isabet eden baba ve oğlu hayatını kaybetti
23:24 Şam’ın Mezze Semti’nde patlama
22:56 Portekiz'de tramvay raydan çıktı: 15 ölü
22:52 İstanbul Cumhuriyet Savcısı Ercan Kayhan öldürüldü
21:14 DAİŞ, Pakistan’daki patlamayı üstlendi
21:07 Kadın katliamlarına karşı yürüyüş: Erkek egemen sistemi yıkacağız
20:26 Kobanê'de su istasyonu bombalandı
20:18 İsrail, Lübnan'a saldırdı
19:33 'Ağaçların kesilmesi toplumsal ve kültürel yıkımdır'
19:23 223 işçi direnişte: Sendikalar hakkımıza saldırı durdurulsun
18:42 DEM Parti heyetinden CHP'ye dayanışma ziyareti
18:12 CHP'ye kayyım atanmasına tepki: Darbedir
18:06 TUAD ve ÖHD’lilerin davası: Beraat kararı demokratikleşmeye katkı sağlar
17:54 DBP ile DEM Parti'den ırkçı saldırıya uğrayan işçiye ziyaret
17:22 Mehmet Salih Süer için aile evinde taziye kuruldu
17:18 CHP, kayyıma itiraz etti
16:35 Tutsak Karak oğlunun taziyesinde kelepçeyle bekletildi
16:11 ‘Devlete, AKP’ye değil, Sayın Öcalan’a bakacağız’
15:45 Bakanlığa Hatice Onaran’ı serbest bırakın mektubu
15:04 Tahliyeleri ertelenen 30 yıllık 6 tutsak hakkında tahliye kararı
14:52 Dumlu 1 No’lu Cezaevi’nde tutsaklar açlık grevine girecek
14:32 Emekçilerden memur zammına tepki
14:22 YJA Star’lı Fatma Kaya’nın taziyesine kitlesel ziyaret
14:13 Toplu tahliye ertelemesi Meclis gündeminde
13:56 Bakırhan’dan tehditlere yanıt
12:57 İnsan Hakları Örgütü gazeteciye saldırıyı kınadı
12:36 ‘CHP il yönetiminin görevden alınması hukuksuzluktur’
12:29 KESK bakanlık önünde seslendi: KHK’lileri işlerine iade edin
12:10 CHP 81 il başkanını İstanbul'a çağırdı
11:55 Dengbêj Silêmanê Şirnexî yaşamını yitirdi
10:55 Dêrgul'de gözaltına alınan genç serbest bırakıldı
10:49 Besta’da yangın söndürüldü
10:44 TÜİK’in enflasyonu hesabı yine düşük çıktı
10:00 ENAG: Ağustos’ta enflasyon yüzde 3,23 arttı
09:57 CHP’li Avcılar ve Beşiktaş belediyelerine operasyon
09:42 BM, İran’ı derhal idamları durdurmaya çağırdı
09:27 Metris Cezaevi'nde darp ve ölüm tehdidi
09:03 Sincar'ın katledilmesinin 32'nci yılı: Büyük bir sorumluluk bıraktı
09:02 Amed Baro Başkanı: Yerel yönetimler güçlendirilmeli, eşit yurttaşlık olmalı
09:00 03 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
08:45 10 ilde sağanak yağış beklentisi
08:41 Kayyım tepkileri dinlemedi, ağaç kıyımı yeniden başladı
02/09/2025
23:30 Êlih'in en işlek caddesinde ağaç kıyımı
23:07 Silêmanî Valisi, Hêmin Mamend’e yönelik saldırıyı kınadı
22:31 Dêrgul'de bir genç gözaltına alındı
22:01 Ölümü aydınlatılmayan Sezay Koçak anıldı
21:28 BM: Gazze'de zorla yerinden edilenlerin sayısı 76 bini geçti
21:23 Abdullah Öcalan: Suriye ve Rojava kırmızı çizgimizdir
21:18 DFG: Hêmin Mamend'e yönelik saldırı açığa çıkarılsın
20:52 Gazeteci Hêmin Mamend silahlı saldırıda yaralandı
20:08 Tunç'tan 'Özgür Çelik' açıklaması: İhtiyati tedbir niteliğinde
19:52 Bahçeli'den Kuzey ve Doğu Suriye'ye saldırı tehdidi
19:14 İşten çıkarılan işçilerin eylemi devam ediyor
18:21 Polisin 1 Eylül yürüyüşüne saldırısı protesto edildi
18:15 DEM Parti'den CHP il yönetiminin görevden alınmasına tepki
17:52 CHP MYK olağanüstü toplandı
17:39 İran rejimi 39 tutukluyu idam etti
17:31 ABD’li yetkiliden Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê’ye ziyaret
17:25 Licik davası Kasım'a ertelendi
16:55 ÖHD ve TUAD duruşmasına yarın devam edilecek
16:50 Bedlîs İl Genel Meclis'i AKP'den DEM Parti’ye geçti
16:08 Görevden alınan Çelik'ten açıklama
15:39 CHP İstanbul İl Kongresi iptal edildi
15:21 Silêmaniye’de patlama: 1 ölü
14:19 DBP aileler arasındaki husumeti sonlandırdı
14:05 Kurtderesi'nde 'acele kamulaştırma' talanı
13:58 Hesekê-Şeddadê yolunda kaza: 12 ölü
13:02 Af Örgütü: Süveyda’da 46 Dürzi infaz edildi
12:08 Besta'da yangın
12:06 Ermeni mezarlığında kemikler dışarıda!
11:49 Afganistan'da depremin bilançosu ağırlaşıyor
11:20 MKG Ağustos raporu: 5 kadın gazeteci tutuklu
11:19 Özgür Basın Günü konserle kutlanacak
10:51 1 milyon 264 bin 506 alan adı ve web sitesine sansür
10:16 Gazetecilik ödülleri yarışmaları için başvurular sürüyor
09:36 Sudan'da heyelan: 1 köy haritadan silindi, bini aşkın ölü
09:33 1 Eylül’e katılanlar: Öcalan özgür olmalı
09:20 Afganistan'da ölü sayısı 800'ü aştı
09:02 Riha Baro Başkanı: Eşit yurttaşlık temelinde bir anayasa gerekiyor
09:01 Acar hakkında yeni şikayet: 1 milyon dolarım gitti
09:01 30 yıl sonra yeniden köyünde: Geri dönüşler için çalışma yapılmalı
09:00 02 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
08:48 İSTOÇ'ta yangın
01/09/2025
23:47 Akdeniz’de 1 Eylül: Artık somut adım zamanı
22:53 QSD, üst düzey bir DAİŞ'liyi yakaladığını duyurdu
22:43 Wan'da barış yürüyüşü: Komisyon İmralı'ya gitsin
22:08 Ambargo altındaki Mexmurlu çocuklardan resim sergisi
22:02 Kuzey ve Doğu Suriye: Barışın adresi İmralı
21:51 Mexmûr halkı, 1 Eylül’de Abdullah Öcalan için yürüdü
20:10 Tülay Hatimoğulları: Ezberleri bozalım, cesur olalım, somut adım atalım
20:01 Hasan Uzun’un taziyesine kitlesel ziyaret
19:42 Kadınlar barışı konuştu: Komisyon Öcalan'la görüşsün
19:30 1 Eylül eylemlerinde Öcalan'ın özgürlüğü talebi yükseldi
18:53 Amed’de 1 Eylül yürüyüşünde Öcalan’ın dev posteri açıldı
18:08 Amed'de onbinler yürüdü: Özgürlüğe yakınız
18:06 Bakırhan ve Özel ile 4 milletvekili hakkında fezleke
17:07 Taziyeyi engelleme girişimine tepki: Yas hakkını engelleyenler savaş isteyenlerdir
16:04 İHD kurucularından Didar Şensoy anıldı
15:58 Amed’de şüpheli ölüm
15:00 İstanbul Barosu adli yılı pankartla anlattı: Kara yıl
14:46 Şirnex'te kömür sahasında yangın
14:27 Bakur Kürt Kadın Birliği Platformu'ndan 1 Eylül mesajı
14:01 Amed’de çocukların yaşadığı ihlaller Meclis'e taşındı
13:43 1 Eylül etkinlikleri: Çözüm için ısrarcı ve cesur olunmalı