Sanatçı Çat: Yasaklanan Kürt dili, kültürü ve sanatıdır

img
DİYARBAKIR - Kürtçe kültür ve sanat etkinliklerine getirilen yasaklarla iktidarın kendi Kürdünü yaratmaya çalıştığını belirten sanatçı Kadir Çat, “Yasaklanan sadece bir konser ya da bir etkinlik değil, yasaklanan Kürt dili, kültürü, sanatıdır” dedi. 
  
15 Kürt Dil Bayramı’nda Kürtçeyi sahiplenmek için eylem ve etkinlikler gerçekleşirken, iktidarın da hemen beraberinde yasakları geldi. 3 gün içerisinde, Kocaeli’nde Amed Şehir Tiyatrosunun oyunu, Aynur Doğan’ın konseri, Muş’ta Metin Kemal Kahraman’ın, Bitlis’te ise, Stêrka Karwan müzik grubunun konserleri çeşitli gerekçelerle iptal edildi.
 
Kürtçe kültür ve sanat etkinliklerine getirilen yasakları değerlendiren Kürt sanatçı Kadir Çat, yasaklamalara tepki göstererek, Kürtçe şarkı söylemekten vazgeçmeyeceklerini söyledi. 
 
'KÜRT DİLİNE TOPYEKUN SALDIRI VAR'
 
Yasaklamaları hükümetin “böl, parçala ve yönet” anlayışı ile yapıldığına işaret eden Çat, "Böl-yönet politikası bugün yine gündemdedir. Ve siyasi süreçle yüzde yüz bağlantılıdır. Süreci doğru anlamadığımız zaman, Kürt diline ve Kürt sanatçılarına saldırıyı belki bireysel ele alıp, yanılgıya düşebiliriz. Oysa Kürt diline topyekün bir saldırı vardır. Siyasi süreç iyi geçtiği zaman bu dilin önü açılmaktadır ama maalesef ki siyasi süreç kötü geçtiği zaman, bu dile mutlak bir saldırı gerçekleşmektedir. Fakat şu iyi bilinmelidir, müzik veya sanat asla ve asla yasaklanamaz. Bunu düşünen hiçbir hükümet de ayakta kalamaz" diye belirtti.
 
KÜRDÜNÜ YARATMA ÇABASI
 
Hedef alınanın sadece Kürt dili ya da Kürtçe etkinlikler olmadığının altını çizen Çat, "Hedef alınan bu kültürün yeniden doğması, doğan kültürün büyümesi ve gelişmesidir. Bu nedenle yasaklamalar yapılmaktadır. Bugün Mezopotamya Kültür Merkezi tiyatroları ve  konserleri yasaklanmaktadır. Kendi Kürdü’nü ve kendi Kürt şarkıcısını yaratma politikası devrededir. Bir yandan Aynur Doğan’ın Kürtçe konseri yasaklanıyor, diğer yandan Mustafa Ceceli diye bir şarkıcıya Kürtçe aşılanarak, bölgede il il gezdirilerek Kürtçe konser verdiriliyor. Bu da kendi Kürdünü yaratma politikasıdır. Cumhurbaşkanı Diyarbakır'a gittiği zaman tabelalar ve sloganlarını Kürtçe yapıyor. Onlarda bir sıkıntı olmuyor ama diğerlerinde oluyor” şeklinde ifadeler kullandı. 
 
‘YASAKLANAN KÜRTLÜKTÜR’
 
Federe Kürdistan Bölgesi’ndeki özel politikaya dikkat çeken Çat “Yine Kürt sanatçıları Güney’de özel bir politikayla terbiye edildikten sonra da Türkiye gönderiliyor. Bu sanatçılar, aynı politika ile kültür-sanat adı altındaki Rudaw TV vb. kanallarla maddiyat üzerine sanat yapmaktadır. Ve bir bir Türkiye'deki sanatçılara yaklaşmaya çalışmaktadırlar. Ulus, emek bilinci olmayan, maddiyat üzerine kurulmuş ve iktidarlara hizmet eden bireyci bir sanat yaratılmaya çalışılmaktadır. Bu yüzden yasaklanan sadece bir konser bir etkinlik değil, yasaklanan Kürt dili, kültürü, sanatıdır. Yasaklanan Kürdün gözü, kulağı, dilidir..." dedi. 
 
MADDİ MANEVİ ZARAR 
 
Kürtçe etkinliklere son anda getirilen yasaklamaların sanatçıları maddi olarak da etkilediğini söyleyen Çat, "Bu süreçte sanatçı mutlak maddi manevi zorluklar yaşamaktadır. Sanatçının öncelik hedefi toplumun manevi bütün değerlerini işleyip topluma sunmaktır. Ama maalesef ki bu yasaklamalarla sanatçıyı bir bütün olarak maddi manevi zayıflatıp zarar vermektedir. Bu da böl-yönet politikasının ekonomi ayağıdır" şeklinde ifadeler kullandı. 
 
‘DİĞER HALKLAR İÇİN DE TEHLİKE’
 
Sanatçılara ve konserlerine yönelik getirilen yasaklara geliştirilen tepkiler arasında da farklılık olduğunu söyleyen Çat, Türkiye'de muhalif sanat yapan ve toplumsal sanat vurgusuyla sanat yapmaya çalışan sanatçıların sürekli olarak görmezden gelindiğine dikkat çekti. Çat, şöyle devam etti: “Aydın, yazar ve sözde gazetecilerin bir olaya bakış açıları nasıl yüzeysel ise aynı şekilde MKM sanatçılarının yaka paça gözaltına alınmalarına da öyledir. Bu saldırılar ile aslında örgütlü sanatçının hedef alındığı aşikardır, özellikle yurtsever sanatçılar hedef alınmaktadır. Bu ilk değildir ve son da olmayacaktır.  Fakat bugün Kürt'e yapılan haksızlık, yasaklanan konser, yarın diğer muhalif kesime de etki edecektir. Kürt sanatının susturulması diğer halklar için de bir tehlike işaret etmektedir.”
 
'ÖRGÜTLÜ YAPI HEDEF ALINIYOR'
 
“Yurtsever, bilinçli, örgütlü her yapının hedef olduğu bir süreçten geçiyoruz” diyen Çat, “Kürt halkıyla yeniden demokratik bir çözüm süreci başlatılmalı ve yeni bir yol haritası açığa çıkartılmalıdır. Aksi takdirde bu sorun belki onlarca yıl daha sürecektir. Bütün sorunların kaynağında, Kürt sorununun çözümsüzlüğü vardır. Türkiye'de Kürt sorunu çözülmediği sürece, ekonomik, siyasi ve toplumsal sorunlar devam edecektir. Savaşların bitmesi, ekonomi sorunun da çözülmesi demektir. Bu doğrultuda hükümete de muhalefete de buradan bir kez daha çağrı yapıyoruz, Türkiye iç sorunlarını kendi çözmek zorundadır. Ve de sorunları  muhataplarıyla çözmek zorundadır” şeklinde konuştu.
 
‘DİLİMİZE SAHİP ÇIKMALIYIZ’
 
Bütün Kürt sanatçılarına seslenen Çat, devamla şunları kaydetti: “Üretmek zorundayız, her alanda edebiyatta, resimde, sinemada, tiyatroda, müzikte üretmek zorundayız. Üretmediğimiz sürece kazandığımız değerler dahi unutulacak. Biz bir sanat bahçesinde yaşıyoruz ve bu bahçeyi ekmek biçmek zorundayız. Binlerce değerimiz var, dağlarımız, ovalarımız, kan akan derelerimiz var. Suyumuz, toprağımız sanatın merkezidir. Mezopotamya sanatın beşiğidir, üretmekten başka ve ürettiğimize sahip çıkmaktan başka bir yolumuz yoktur, olmamalıdır. Kürt sanatçıları bu dilin savunucusu olduklarını net bir şekilde göstermeli, her alanda da Kürt dilini ve sanatını yaşatmak zorundadırlar.”
 
MA / Eylem Akdağ

Diğer başlıklar

13/10/2025
23:56 Gazeteci Akar'ın cenazesi Şirnex'e getirildi
23:45 Hakan Tosun'un saldırıya uğradığı görüntüler ortaya çıktı
23:28 X'te kampanya: #HakanTosunaNeOldu?
22:27 Çeşme’de iş cinayeti: 1 çocuk hayatını kaybetti
22:23 İsrail ateşkesi ihlal etti
21:24 Arkadaşları hastane önünde: Hakan Tosun'a ne oldu?
20:04 Mısır'da Gazze için imzalar atıldı
19:41 İsrail, 2 bine yakın Filistinliyi serbest bıraktı
19:25 Kayyımın işten çıkardığı 223 işçi 75 gündür direniyor
19:20 Yurt dışında yaşayan Yeşilova'nın evine polis baskını
18:44 Dr. Hikmet Kıvılcımlı Mersin’de anıldı
18:32 DFG: Hakan Tosun'a yapılan saldırı bir an önce aydınlatılsın
18:24 Kadınlardan 'Rojin Kabaiş soruşturması şeffaf yürütülsün' çağrısı
18:01 CHP İl Başkanlığı ablukası paylaşımlarına dava
17:46 EPDK’dan yeni düzenleme: Elektrikte sınır düşüyor, fatura artıyor
17:33 Gazeteci Hakan Tosun'un beyin ölümü gerçekleşti
17:31 CHP'den Demirtaş'a ziyaret
17:16 Gazze zirvesi öncesi Kahire'de patlama
16:59 ‘Zamanın izi’ sergisi Tûşba’da sanatseverlerle buluştu
16:52 Şêxmeqsûd ve Eşrefiye’de 7 genç kaçırıldı
16:39 Mazlum Ebdî: Yerinden edilenlerin güvenli dönüşü öncelikli gündem
16:33 Şam görüşmesi sona erdi
16:19 Avukatlar Abdullah Öcalan ile görüşme gerçekleştirdi
15:09 Wan'da Rojin Kabaiş tepkisi: Eski savcı ve ATK hakkında suç duyurusu
14:58 KESK’liler Amed’den Ankara’ya yürüyüş başlattı
14:26 Gazeteci İmen serbest bırakıldı
14:15 Wan’da düzenlenecek dil çalıştayı için çağrı
14:05 Cezaevleri raporu: Tecrit toplumsal barışa saldırıdır
13:54 Şêx Murşid El Xeznewî trafik kazası geçirdi
13:52 Üniversite yemekhanesine rezervasyon sistemi getirildi
13:04 Kuzey ve Doğu Suriye komitesi Şam’da
13:02 Rojin Kabaiş dosyasındaki çelişkiler Meclis’e taşındı
12:49 ‘Gazze Zirvesi’ne Netanyahu ve Abbas da katılıyor
12:22 Akademisyen McLaren: Öcalan'ın sözleri bir güvercin gibi denizleri aştı
11:54 Komisyonda bu hafta kadın ve gençlik örgütleri dinlenecek
11:51 Bülent Arınç: Komisyon Öcalan’ı doğrudan dinlemeli
11:07 Asrın Hukuk Bürosu avukatları İmralı’da
11:05 ‘Özgürlük’ mitingine katılanlar: Öcalan’ın manifestosuyla başaracağız
10:54 DEM Parti: Faşist söylemlerle kadın siyasetçilerin hedef alınması tesadüf değil
10:35 Temelli: Komisyon bir an önce Abdullah Öcalan ile görüşmeli
10:09 Köln’deki ‘Öcalan’a özgürlük’ mitingi için bir aylık seferberlik
09:40 Gram altın ve ons altın haftaya rekorla başladı
09:14 Meteoroloji'den 16 kent için sarı kodlu uyarı
09:07 Vezan Karabulut: Öcalan'ın özgürlüğü kadınlar için de önemli
09:03 Bağdu katledileli 11 yıl oldu: Dosya yeniden ele alınmalı
09:00 13 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:48 Hamas ve İsrail karşılıklı rehine takasına başladı
12/10/2025
23:21 ABD: İsrailli esirler 24 saat içinde bırakılacak
22:13 Şiddet faili 10 gün sonra tahliye edildi
21:29 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê'de mazot yasağı nedeniyle elektrik sorunu
21:22 Gazeteci Hakan Tosun'a yönelik saldırıya ilişkin 2 kişi tutuklandı
20:10 DEM Parti Eş Genel Başkanları: Tosun'a yönelik saldırı derhal aydınlatılmalı
19:53 Ankara'da trafik kazası: 1 kişi hayatını kaybetti
19:45 DEM Parti İzmir'de halkları buluşturdu
19:03 Rojin Kabaişin ailesine dayanışma ziyareti
18:13 Uluslararası Af Örgütü, Pexşan Ezîzî için imza kampanyası başlattı
17:38 Barış ve çözüm paneli: Ortak mücadele örmeliyiz
17:33 Taciz failine verilen cezanın bozulmasına karşı açlık grevi başlattı
17:19 İstanbul'da Ekin Kültür ve Sanat açıldı
17:08 Gerok Ma'dan Abdullah Öcalan'ın evinde çocuk atölyesi
17:04 Êlih mitinginden notlar: Halk Önderliğini istiyor
16:10 Miting ardından gençler 'Barışın mimarı İmralı'da' sloganıyla yürüdü
16:01 Efrîn’de iki yurttaş kaçırıldı
16:00 'Rojin Kabaiş'in bedeninde rastlanan DNA'ların sahipleri tespit edilsin'
15:38 Gar Katliamı’nda yaşamını yitirenler anıldı
15:23 Meclis'te bütçe görüşmeleri başlıyor
15:06 'Özgürlük' mitinginde Abdullah Öcalan’ın posteri açıldı
15:05 Çiğdem Kılıçgün Uçar: İmralı kapıları açılmadıkça çözüm yaşam bulmaz
14:51 Êlih mitingine katılanlar: Devlete değil, Öcalan'a güveniyoruz
14:10 Kitap Fuarı'nda 'Kürtçe eserleri sahiplenme' çağrısı
14:04 Kadınlardan “Özgür ve demokratik bir Suriye’ kampanyası
13:36 Afganistan ve Pakistan sınırında çatışma
13:19 İsrail Hamas tünellerini yok etmeye hazırlanıyor
12:46 Qoser’deki yangında ölen çocuk sayısı 2 oldu
12:40 Tunuslu filozofdan Öcalan’ın çağrısına destek
12:38 Meral Danış Beştaş: Öcalan’ın özgürlüğü milyonların talebidir
12:05 ‘Halklar ve İnançlar Konferansı’nın sonuç bildirgesi açıklandı
11:52 Ankara rüşvet soruşturmasında 9 tutuklama
11:36 Wan Büyükşehir Belediyesi Kadın Meclisi toplandı
11:26 Gazeteci Tosun, yol kenarında darp edilmiş halde bulundu
10:58 Havalar soğuyor: 25 kentte kar ve sağanak
10:39 Kürt Dirilişi belgeseli sezon finalini yapıyor
10:30 Gazze zirvesi öncesi üç Katarlı diplomat Mısır’da kazada öldü
10:05 Rojin Kabaiş soruşturması: Savcı ‘cinsel saldırı’ dosyası açmalı
09:40 Pastör Peker: Kanuni düzenlemeler yapılmadan süreç sözde kalır
09:30 Jin dergi ‘Demokratik Entegrasyon’ manşetiyle yayında
09:20 Estukyan: Öcalan insanlığın bir arada yaşamının reçetesini sunuyor
09:05 Wan'da 2 yılda 700 esnaf kepenk indirdi
09:00 12 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:50 Prof. Lemkow: İlk adım Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü olmalı
08:06 Nisêbîn’de Kültür Sanat Festivali başladı
11/10/2025
23:56 Mısır: Gazze zirvesine 20'den fazla ülke katılacak
22:19 Bismil’de halk konseri
22:14 Êlih mitinge hazır: Bu davanın sahibi halk
22:08 Tülay Hatimoğulları Berlin’de: Demokratikleşme ve özgürlük yasaları hayata geçirilmeli
22:01 ABD'nin Mississippi eyaletinde silahlı saldırı
21:57 Mazlum Ebdî: Türkiye ile görüşmelerimiz oluyor
21:55 X’te Rojin Kabaiş tepkisi: Failler hesap vermeli
20:01 Hamas, barış anlaşması imza törenine katılmayacak
18:56 'Anadilde eğitim demokratik entegrasyonu güçlendirir'
18:49 Êlih mitingine çağrı: Barışın sesini yükselteceğiz
18:11 Amed'de Mehmet Uzun anması
17:49 Irak Dışişleri Bakanı Türkiye’yi ziyaret etti
17:45 Avrupa ve Latin Amerika’da 9 Ekim protestosu: Öcalan serbest bırakılsın
17:16 Dêrazor'da İç Güvenlik Güçleri'ne saldırı girişimi
17:13 İran 13 ayda en az 49 kadını idam etti
17:04 İzmir'de bağımlılık tartışıldı
16:51 ‘Abdullah Öcalan’ın perspektifi halkların ve inançların önünü açıyor’
16:35 Tahliyesi 3 kez ertelenen Berlik cezaevinden çıktı
16:33 Êlih ‘özgürlük’ mitingine hazır: Kentte Newroz havası var
16:07 İHD: Tutsakların taleplerine kulak verin
16:04 Gar Katliamı panelinde 'çözüm' önerileri: Özgürlükler güvenceye alınmalı
15:42 'Barış bir haktır' talebiyle bildiri dağıtıldı
15:33 Êlih mitingine çağrı: Gelin sürecin sahibi olun
15:28 Rojin Kabaiş soruşturmasında yeni gelişme: Cinsel saldırı ihtimali ortaya çıktı
15:06 İngiliz filozof Critchley: Öcalan'ın çağrısı antikapitalistler için ilham verici
14:51 Halklar ve inançlar konferansı: Herkes sürece destek vermeli
14:34 ‘Hatice Onaran’ın infazı ertelensin’
14:26 Eşbaşkan Taş tahliye edildi
14:25 Oluç: Üslup ve dil değişikliğine ihtiyaç var
13:58 Gözaltına alınan gazeteciye şiddet
13:31 Kayıp yakınları Gar Katliamı'nın faillerini sordu
13:15 Mehmed Uzun mezarı başında anıldı
12:59 Êlih büyük mitinge hazır: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü haykırılacak
12:58 Cumartesi Anneleri Cemil Kırbayır’ın akıbetini sordu
12:38 Gençler Amed ve Bursa’da ‘özgürlük’ yürüyüşü düzenleyecek
12:29 Amed’de ‘Görsel sanatlar kadın çalıştayı’ düzenlendi
12:24 Demokratik Birlik İnisiyatifi Konferansı: Suriye Kürtlerin kırmızı çizgisidir
12:05 Pervin Buldan: Sayın Öcalan, tehdit dilinin terk edilmesi gerektiğini söyledi
11:45 Kız Çocukları Günü: Geleceklerinin karartılmasına izin vermeyeceğiz
11:29 30 yılın ardından tahliye olan Erden: Özgür yaşayacağımız günler yakın
10:39 Gençlerden özel savaş politikalarına karşı yürüyüş ve açıklama
09:41 DFG gazeteci Erdemci’yi andı: Mücadelesini yaşatacağız
09:40 Gazeteci Demhat Akar yaşamını yitirdi
09:06 ‘Özgürlük’ mitingine çağrı: ‘Umut hakkı’ tanınmalı
09:05 Eskişehir bu sefer ‘Nadir element’ kıskacında
09:03 Yüksel Genç: Türkler de barışı sağlayana 'bijî' diyebilmeli
09:01 Hevrîn Xelef’in mücadele arkadaşı: İntikamını demokratik Suriye’yi kurarak alacağız
09:00 11 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:37 Mazlûm Ebdî: Askeri bir komite Şam’a gidecek
00:03 Êlih mitingine çağrı: Öcalan'ın özgürlüğünü haykıracağız
10/10/2025
23:55 Avrupa kentlerinde 9 Ekim protestoları
23:42 Macron, Lecornu'yu yeniden başbakan olarak atadı
23:12 ABB Başkanı Yavaş hakkında bakanlıktan soruşturma izni istendi
23:08 Hamas: İsrail ile esir takası 13 Ekim'de başlayabilir
23:03 Geçiş Hükümeti güçleri Dêr Hafir kapısını bombaladı
22:55 Abdullah Öcalan: Komisyon bir an önce İmralı’ya gelmeli
22:34 İki kişinin ölümüne sebep olan elektrik faciasında cezalar açıklandı
20:34 Gar Katliamı paneli: Delillere rağmen cezalandırmalar yapılmadı
19:59 Qoser’deki yangında 1 çocuk hayatını kaybetti