Sanatçı Çat: Yasaklanan Kürt dili, kültürü ve sanatıdır

img
DİYARBAKIR - Kürtçe kültür ve sanat etkinliklerine getirilen yasaklarla iktidarın kendi Kürdünü yaratmaya çalıştığını belirten sanatçı Kadir Çat, “Yasaklanan sadece bir konser ya da bir etkinlik değil, yasaklanan Kürt dili, kültürü, sanatıdır” dedi. 
  
15 Kürt Dil Bayramı’nda Kürtçeyi sahiplenmek için eylem ve etkinlikler gerçekleşirken, iktidarın da hemen beraberinde yasakları geldi. 3 gün içerisinde, Kocaeli’nde Amed Şehir Tiyatrosunun oyunu, Aynur Doğan’ın konseri, Muş’ta Metin Kemal Kahraman’ın, Bitlis’te ise, Stêrka Karwan müzik grubunun konserleri çeşitli gerekçelerle iptal edildi.
 
Kürtçe kültür ve sanat etkinliklerine getirilen yasakları değerlendiren Kürt sanatçı Kadir Çat, yasaklamalara tepki göstererek, Kürtçe şarkı söylemekten vazgeçmeyeceklerini söyledi. 
 
'KÜRT DİLİNE TOPYEKUN SALDIRI VAR'
 
Yasaklamaları hükümetin “böl, parçala ve yönet” anlayışı ile yapıldığına işaret eden Çat, "Böl-yönet politikası bugün yine gündemdedir. Ve siyasi süreçle yüzde yüz bağlantılıdır. Süreci doğru anlamadığımız zaman, Kürt diline ve Kürt sanatçılarına saldırıyı belki bireysel ele alıp, yanılgıya düşebiliriz. Oysa Kürt diline topyekün bir saldırı vardır. Siyasi süreç iyi geçtiği zaman bu dilin önü açılmaktadır ama maalesef ki siyasi süreç kötü geçtiği zaman, bu dile mutlak bir saldırı gerçekleşmektedir. Fakat şu iyi bilinmelidir, müzik veya sanat asla ve asla yasaklanamaz. Bunu düşünen hiçbir hükümet de ayakta kalamaz" diye belirtti.
 
KÜRDÜNÜ YARATMA ÇABASI
 
Hedef alınanın sadece Kürt dili ya da Kürtçe etkinlikler olmadığının altını çizen Çat, "Hedef alınan bu kültürün yeniden doğması, doğan kültürün büyümesi ve gelişmesidir. Bu nedenle yasaklamalar yapılmaktadır. Bugün Mezopotamya Kültür Merkezi tiyatroları ve  konserleri yasaklanmaktadır. Kendi Kürdü’nü ve kendi Kürt şarkıcısını yaratma politikası devrededir. Bir yandan Aynur Doğan’ın Kürtçe konseri yasaklanıyor, diğer yandan Mustafa Ceceli diye bir şarkıcıya Kürtçe aşılanarak, bölgede il il gezdirilerek Kürtçe konser verdiriliyor. Bu da kendi Kürdünü yaratma politikasıdır. Cumhurbaşkanı Diyarbakır'a gittiği zaman tabelalar ve sloganlarını Kürtçe yapıyor. Onlarda bir sıkıntı olmuyor ama diğerlerinde oluyor” şeklinde ifadeler kullandı. 
 
‘YASAKLANAN KÜRTLÜKTÜR’
 
Federe Kürdistan Bölgesi’ndeki özel politikaya dikkat çeken Çat “Yine Kürt sanatçıları Güney’de özel bir politikayla terbiye edildikten sonra da Türkiye gönderiliyor. Bu sanatçılar, aynı politika ile kültür-sanat adı altındaki Rudaw TV vb. kanallarla maddiyat üzerine sanat yapmaktadır. Ve bir bir Türkiye'deki sanatçılara yaklaşmaya çalışmaktadırlar. Ulus, emek bilinci olmayan, maddiyat üzerine kurulmuş ve iktidarlara hizmet eden bireyci bir sanat yaratılmaya çalışılmaktadır. Bu yüzden yasaklanan sadece bir konser bir etkinlik değil, yasaklanan Kürt dili, kültürü, sanatıdır. Yasaklanan Kürdün gözü, kulağı, dilidir..." dedi. 
 
MADDİ MANEVİ ZARAR 
 
Kürtçe etkinliklere son anda getirilen yasaklamaların sanatçıları maddi olarak da etkilediğini söyleyen Çat, "Bu süreçte sanatçı mutlak maddi manevi zorluklar yaşamaktadır. Sanatçının öncelik hedefi toplumun manevi bütün değerlerini işleyip topluma sunmaktır. Ama maalesef ki bu yasaklamalarla sanatçıyı bir bütün olarak maddi manevi zayıflatıp zarar vermektedir. Bu da böl-yönet politikasının ekonomi ayağıdır" şeklinde ifadeler kullandı. 
 
‘DİĞER HALKLAR İÇİN DE TEHLİKE’
 
Sanatçılara ve konserlerine yönelik getirilen yasaklara geliştirilen tepkiler arasında da farklılık olduğunu söyleyen Çat, Türkiye'de muhalif sanat yapan ve toplumsal sanat vurgusuyla sanat yapmaya çalışan sanatçıların sürekli olarak görmezden gelindiğine dikkat çekti. Çat, şöyle devam etti: “Aydın, yazar ve sözde gazetecilerin bir olaya bakış açıları nasıl yüzeysel ise aynı şekilde MKM sanatçılarının yaka paça gözaltına alınmalarına da öyledir. Bu saldırılar ile aslında örgütlü sanatçının hedef alındığı aşikardır, özellikle yurtsever sanatçılar hedef alınmaktadır. Bu ilk değildir ve son da olmayacaktır.  Fakat bugün Kürt'e yapılan haksızlık, yasaklanan konser, yarın diğer muhalif kesime de etki edecektir. Kürt sanatının susturulması diğer halklar için de bir tehlike işaret etmektedir.”
 
'ÖRGÜTLÜ YAPI HEDEF ALINIYOR'
 
“Yurtsever, bilinçli, örgütlü her yapının hedef olduğu bir süreçten geçiyoruz” diyen Çat, “Kürt halkıyla yeniden demokratik bir çözüm süreci başlatılmalı ve yeni bir yol haritası açığa çıkartılmalıdır. Aksi takdirde bu sorun belki onlarca yıl daha sürecektir. Bütün sorunların kaynağında, Kürt sorununun çözümsüzlüğü vardır. Türkiye'de Kürt sorunu çözülmediği sürece, ekonomik, siyasi ve toplumsal sorunlar devam edecektir. Savaşların bitmesi, ekonomi sorunun da çözülmesi demektir. Bu doğrultuda hükümete de muhalefete de buradan bir kez daha çağrı yapıyoruz, Türkiye iç sorunlarını kendi çözmek zorundadır. Ve de sorunları  muhataplarıyla çözmek zorundadır” şeklinde konuştu.
 
‘DİLİMİZE SAHİP ÇIKMALIYIZ’
 
Bütün Kürt sanatçılarına seslenen Çat, devamla şunları kaydetti: “Üretmek zorundayız, her alanda edebiyatta, resimde, sinemada, tiyatroda, müzikte üretmek zorundayız. Üretmediğimiz sürece kazandığımız değerler dahi unutulacak. Biz bir sanat bahçesinde yaşıyoruz ve bu bahçeyi ekmek biçmek zorundayız. Binlerce değerimiz var, dağlarımız, ovalarımız, kan akan derelerimiz var. Suyumuz, toprağımız sanatın merkezidir. Mezopotamya sanatın beşiğidir, üretmekten başka ve ürettiğimize sahip çıkmaktan başka bir yolumuz yoktur, olmamalıdır. Kürt sanatçıları bu dilin savunucusu olduklarını net bir şekilde göstermeli, her alanda da Kürt dilini ve sanatını yaşatmak zorundadırlar.”
 
MA / Eylem Akdağ

Diğer başlıklar

09/10/2025
22:27 Gever sokaklarında 9 Ekim pankartları
22:15 THY Silêmanî seferlerine başlayacağını açıkladı
21:59 İstanbul Altın Rafinerisi operasyonunda 20 tutuklama
21:47 Hamas: Kalıcı ateşkes başladı
21:31 ‘Sürecin başarısı için mücadele edeceğiz’
20:45 DEM Parti’den önerge: Kamu görevlilerinin sorumluluğu açığa çıkartılsın
20:24 Trump Ortadoğu turuna çıkıyor, Türkiye programda yok
20:04 Maxmûr’da komploya karşı yürüyüş
19:31 Amedspor‘un yeni Teknik Direktörü Sinan Kaloğlu
19:30 Meclis Genel Kurulu'nda Gar Katliamı tartışması
19:06 QSD: Geçiş hükümeti güçleri Tişrîn çevresini bombaladı
18:32 'Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü vazgeçilmez bir gerekliliktir'
18:07 Amedspor’dan transfer yasağı iddialarına yalanlama
18:03 KESK’in Ankara yürüyüşüne çağrı
17:47 ‘Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı komployu boşa çıkardı’
17:35 30 yıl 9 ay ardından İl Göç İdaresi’ne gönderildi
17:29 Amed’te 9 Ekim yürüyüşü: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü sağlanana kadar mücadele edeceğiz
17:25 Kuzey ve Doğu Suriye kentlerinde 'komplo' protestosu
17:18 Girê Spî’ye 'güvenli dönüş' çağrısı
17:09 Nobel Edebiyat Ödülü Krasznahorkai’ye verildi
17:06 Barzani-Erdoğan görüşmesi bitti
16:59 Komisyon Amed'e gidecek
15:45 9 Ekim protestoları: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü barış için en somut adım olacak GÜNCELLENİYOR
15:32 Gazeteci Rahime Karvar'a hapis cezası talebi
15:29 AB'den Eylül iklim raporu
15:09 Gemi söküm tesisine ÇED muafiyetine tepki çekti
15:00 Gazeteci Reyhan Hacıoğlu'nun duruşması ertelendi
14:56 QSD’den geçici hükümetin saldırılarına ilişkin açıklama
14:30 Neçirvan Barzani Fidan’la görüştü
14:22 Özel’den İmralı ziyareti açıklaması: Önce AKP tutumunu belirlesin
13:59 DFG: Gizli tanıklarla gazetecilik faaliyetleri kriminalize edilemez
13:54 30 yıl sonra tahliye olan Erden'e kitlesel ziyaret
12:59 78 yaşındaki ağır hasta tutsak Bese Ecer ölüme terk edildi
12:57 Gar Katliamı: 'Adalet Arayışında 10 Yıl' raporu açıklandı
11:35 Ayşegül Doğan: Süreç kritik bir aşamada
11:25 'Kitaptan propaganda' davası görüldü
11:13 '10 Ekim Gar Katliamı'nda adaletin nasıl gelmediğini teşhir edeceğiz'
11:07 'Demokratik Toplum Manifestosu komployu boşa düşürdü'
11:06 31 yılın ardından Efrîn'e dönmek için bekliyor
10:50 Gizli tanık açıkladı: Gök, Kurkut'un öldürülmesini fotoğraflayandır
10:35 İsrail ve Hamas planın ilk aşamasında anlaştı
10:34 Amed’te havai fişek kullanımı izne bağlandı
10:26 Gar Katliamı’nın üzerinden 10 yıl geçti: ‘İnsanlık suçu’ yargıya takıldı
09:20 Prof. Dr. Erdem: Somut atılabilecek adım çok, yeter ki irade ortaya çıksın
09:07 Dorşîn'de ağaç kıyımı devam ediyor
09:06 Cezaevinde 'bomba' ayrımcılık
09:05 'Kadınlar, Abdullah Öcalan'ın fiziki özgürlüğü için alanlara akacak’
09:03 Komploya tanıklık eden Barış Anneleri: Kara bir gündü
09:02 Salih Müslim: Komplo bitmedi, Önder Apo hala rehin
09:00 09 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:03 Erden 30 yıllık tutsaklığın ardından tahliye oldu
08/10/2025
23:27 Trump: Gazze anlaşması için Ortadoğu'ya gidebilirim
23:18 Efrîn’de zeytin hırsızları bir kişiye işkence etti
22:52 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê'nin yolları hala kapalı: Türkiye engelliyor
22:42 Komisyon toplantısı bitti: Öcalan'la görüşme belirsizliği süreci zora sokacak
22:12 Hak İnisiyatifi Derneği: İnfaz düzenlemeleri bir an önce yapılmalı
22:02 Gurbetelli Ersöz Kadın Gazetecilik Ödülleri sahiplerine verildi
20:52 Mehmet Metiner: Kürt-Türk ittifakı için gerekli adımlardan kaçınmamalıyız
20:36 İşçilerin direnişi 70'inci gününde
20:01 Abdullah Öcalan’dan ödül törenine mesaj: Gurbetelli silinmez bir iz bıraktı
19:47 Êlih’teki 'özgürlük' mitingine çağrı
19:44 Riha’da komploya karşı yürüyüş çağrısı
19:40 MSD: 6 yıllık işgal sonlandırılsın, geri dönüş sağlansın
19:35 İzmir'de 10 Ekim Gar Katliamı anması
19:32 MEBYA-DER temsilcileri komisyonda: Ailelerimizin rızası için Öcalan ile görüşün
19:00 KHK eyleminde Gar Katliamı'nda yaşamını yitirenler anıldı
18:56 Kaçırılan Kürt gencinden iki gündür haber alınmıyor
18:22 BM önünde 'Öcalan'a özgürlük' eylemi
17:45 Sekasur’daki çadır nöbetine kadınlardan destek
17:17 Korkmaz ve Demir’in taziyesine kitlesel ziyaret
17:07 Tülay Hatimoğulları Hewler’de: Öcalan’ın dört parça Kürdistan’da barış için çalışacağını biliyoruz
17:03 İdam kararı olan Kürt aktivist sınır dışı elilmek isteniyor
16:44 Yürüyüşten dönen kadınlar çiçeklerle karşılandı
16:21 'AİHM'in Demirtaş kararına itiraz çözümsüzlükte ısrardır'
15:54 32 yılın ardından tahliye olan Efrînli tutsak GGM'ye götürüldü
15:48 Nobel Kimya Ödülü'nü kazananlar açıklandı
15:14 'Cezaevlerindeki keyfi uygulamaları son verin'
14:49 Amed'de doğa talanına karşı kitlesel yürüyüş
14:43 İHD’den Dêrsim’deki ekolojik talana karşı ortak mücadele çağrısı
14:42 Komisyonun 14'üncü toplantısı başladı
14:38 Eğitim Sen Wan Şubesi’nden Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi açıklaması
14:31 Meclis’te AİHM kararına itiraz protestosu
14:23 Sanatçılardan 'barış istiyoruz' çağrısı
14:17 Doğa düşmanı yasa için AYM’ye itirazda bulunuldu
14:08 Adana’da fırtına çatılara zarar verdi
13:39 9 Ekim uluslararası komplo birçok kentte protesto edilecek
13:34 Katılımcı Bütçe oylamasında son 2 gün
13:31 DEM Parti Adalet Bakanlığı önünde: Ayak oyunlarıyla zaman kazanılmaya çalışılıyor
13:02 10 Ekim Gar Katliamı anma programı açıklandı
12:31 Trump görüşmesinin detayları
12:03 Erdoğan: DEM Parti ile neler yapılabileceğini konuştuk
11:59 Kurtulmuş, partilerin grup başkanvekilleriyle bir araya geldi
11:57 İSİG: Eylül ayında 206 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi
10:51 QSD Komutanı: Geçiş hükümeti güçleri ateşkesi ihlal ediyor
10:08 ‘Sürecin başarıya ulaşması komployu boşa çıkartacak’
09:47 MKG ve DFG Gurbetelli Ersöz'ü andı
09:37 Temelli: Öcalan'ın altını çizdiği gibi müzakere zemininin oluşması gerekir
09:19 Amed'de uluslararası komplo protesto edilecek
09:17 Ünlü isimlere 'uyuşturucu' gözaltısı
09:15 Hesendîn'deki talana karşı dava yarın: Hukuksuzluk son bulmalı
09:13 Êlih büyük 'özgürlük' mitingine hazırlanıyor
09:11 9 Ekim yürüyüşüne çağrı: Çözüm için Öcalan özgür olmalı
09:10 1 milyon nüfuslu kentte tek bir otopark yok!
09:06 Yaşa: Öcalan İmralı'da tutulduğu sürece tecrit devam ediyor demektir
09:03 İzmir'de bağımlılığa karşı mücadele tartışılacak
09:00 Mehmet Öcalan: Söylenenlerin gerekleri yerine getirilmeli
09:00 08 EKİM 2025 GÜNDEMİ
00:01 Kuzey ve Doğu Suriye ile Şam arasında 'acil ateşkes' kararı
07/10/2025
23:52 Türkiye'nin Demirtaş başvurusuna tepki yağdı
23:33 Rojava Futbol Federasyonu CONIFA'ya üye oldu
23:00 Tebqa’da Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê için yürüyüş
22:54 Meclis komisyonu vakıf ve dernekleri dinleyecek
22:50 DEM Parti Eş Genel Başkanlarından AİHM'e itiraza tepki
21:12 Avrupa’da Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê’ye yönelik saldırılar protesto edildi
20:22 Eskişehir'de Rojin Kabaiş yazılamasına ırkçı saldırı
20:19 Şengal Özerk Yönetimi: Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê halkının yanındayız
20:15 İran'da bir yılda bin 695 kişi idam edildi
20:07 İşten atılan 223 işçi: Kayyım anlayışı süreci sabote ediyor
19:39 Êlih’te 'özgürlük mitingi' hazırlıkları sürüyor
19:37 Türkiye AİHM'in Demirtaş kararına itiraz için Avrupa'ya heyet yolladı
19:32 Geçiş Hükümeti cezaevinde bir genci katletti
19:19 Geçiş Hükümeti'nin Dışişleri Bakanı yarın Türkiye'ye gelecek
19:13 'Türkiye, İsrail ile tüm ilişkilerini sonlandırsın'
18:33 Ankara'da su kesintileri sürüyor
17:09 DSÖ: Gazze'de 2 ayda 10 bin çocuğa akut yetersiz beslenme teşhisi konuldu
16:57 Tutuklu Abdülkadir Tatlı'nın cenazesi Farqîn'e uğurlandı
16:53 Af Örgütü Wan'da kadın örgütleriyle bir araya geldi
16:39 Yaşamını yitiren işçiler için taziye kuruldu
16:24 Meclis TV'den Kürtçe 'sansürü': Yayında ses kısıldı
16:19 Elkê ve Silopiya 'Barış istiyoruz çünkü' kampanyası için imza toplandı
16:12 Öğrencileri taciz eden İsmail Bayraktar’a beraat
15:58 30 yıllık tutsaklığın ardından halaylarla karşılandı
15:48 Wan'da şüpheli kadın ölümü
15:38 Özel'den Bahçeli'ye: Bir tek konuşmayan sensin
15:37 Danış ve Acar'ın taziyelerine kitlesel ziyaret
15:04 Meclis'te konuşan Yüksel Genç: Bu 26 yıllık bir yürüyüş
14:51 Tülay Hatimoğulları: Komisyonun Öcalan ile görüşmesi eşiğin aşılması için önemli
14:51 Ankara'ya yürüyen kadınlar, Meclis'te temaslarda bulunacak
14:40 Gazeteci Aslan'a soruşturma
13:52 İzmir'de Gar Katliamı anma programı açıklandı
13:49 Bahçeli hızını alamadı: Abdullah Öcalan’dan QSD için çağrı istedi
13:30 Komploya karşı Amed’de yapılacak yürüyüşe çağrı
12:56 DBP: HTŞ, Suriye’nin demokratik geleceği için tehdittir
12:39 Tülay Hatimoğulları: Barış Demokratik Cumhuriyet’in inşasını sağlar
12:38 Meclis'te 'Bijî Serok Apo' sloganı
12:03 Öktem cinayetinde gözaltı sayısı 13'e yükseldi
11:35 Hasta tutuklu ‘intihar etti’ iddiası
11:25 Fas'ta hükümet karşıtı protestolar 10'uncu gününde
11:19 Nimet Tanrıkulu’nun davası ertelendi
11:08 Nisêbîn Belediyesi 'Kültür ve Sanat Festivali' düzenleyecek