Elektrikli scooterlarla ilgili yeterli denetim olmadığı için kullanıcıların birçoğu sokakların ortasına, alt geçitlere veya kaldırımlara rastgele park ediyor. Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME), 16 Ekim 2021 tarihinde yeni nesil ulaşım araçlarından elektrikli scooter kullanımı, denetimi ve yetki esaslarına yönelik kararlara göre elektrikli scooterların sadece belediyenin belirlediği alanlara park etmesi gerekiyor. Ancak bu durumun denetimi yapılmadığı için her alana scooterlar park ediliyor. 

 

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından daha önce elektrikli scooter yönetmeliği hazırlandı. Yönetmeliğe göre, elektrikli scooterları yaya yolunda kullanmak ve akrobatik hareketler yaparak sürmek yasak. Yönetmelik öyle olsa da günlük hayatta yansıması öyle olmadı. Kentin kaldırımlarında yürürken yanınızdan çok sayıda elektrikli scooter geçiyor.

 

5 BİN 169 SCOOTERIN KULLANIM İZNİ VAR

 

UKOME’nin 16 Ekim’de aldığı kararlara göre 8 ilçede 5 firmaya ait 5 bin 169 elektrikli scooterın kullanım izni var. Altındağ'da 332, Çankaya'da bin 540, Etimesgut'ta 396, Gölbaşı 47, Keçiören'de bin 82, Mamak'ta 646, Sincan'da 283 ve Yenimahalle'de 843 elektrikli scooter bulunuyor.

 

Araçların 15 yaşından küçükler kullanamaması ve azami hız 20 kilometre olması da UKOME tarafından karar bağlanmış durumdu. İşleticilerin, kullanıcılara "Ferdi Kaza" ve "3’üncü Şahıs Kaza Sigortası" yapması, araçların sadece ABB’nin izin verdiği alanlara park etmesi yer alıyordu.

 

AVRUPA’DA ÖZEL PARK YERLERİ

 

Amerika ve Avrupa’da elektrikli scooterları için özel park alanları mevcut. Elektrikli scooterlara ilişkin bazı ülkelerdeki kanunlar ise şöyle:

 

İsveç, saatte 20 kilometreden hızlı giden araçları yasaklamaya karar verirdi.

 

Belçika’da da elektrikli scooterlara 25 kilometre hız sınırlaması getirildi.

 

Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da elektrikli scooterların park edebileceği alanlar kısıtlandı.

 

Paris’te kaldırımda elektrikli scooter kullanmaya 135, uygunsuz biçimde park etmeye de 35 Euro para cezası kesilmesi kararı verildi. Fransa’da elektrikli scooterların hız limiti ise 25 km.

 

İngiltere’de elektrikli scooterların hızı saatte 25 km'yi geçmemesine ve kaldırım, yaya yollarında sürülmesi yasaklandı.

 

Almanya’da elektrikli scooterların ekipman olarak fren, lamba, reflektör ve zil bulundurulması zorunlu. Yaş sınırı 14 ve saatte 20 kilometre hıza kadar izin var. Elektrikli scooterlar normal yollarda ve bisiklet yollarında kullanılabilecek fakat kaldırım ve yürüyüş yolları bu araçlara yasak.

 

Avusturya’da bu araçlarda da ön ve arka aydınlatma, fren, zil ve reflektör bulunmak zorunda. Azami hız sınırı saatte 25 kilometre. Elektrikli scooter kullanıcıları araçlarını izin verilen yerlere, belirlenen kurallar çerçevesinde park ettiklerini kanıtlamak için fotoğraflarını çekmek zorunda.

 

İspanya’da kısıtlamalar daha sıkı. Birçok ülkenin aksine İspanya'da elektrikli scooterlar sadece özel tabela bulunan bisiklet yollarını kullanabiliyorken yaya yoğunluğunun fazla olduğu sokaklarda kullanılması yasak. Kask takılması zorunlu ve araçlar sokaklara park edilemiyor.

 

2020-2021 YILLARINDA 4 ÖLÜMLÜ KAZA

 

Türkiye’de elektrikli scooterların 2020-2021 yılları arasında basına yansıyan ve ölümle sonuçlanan dört kaza mevcut. Elektrikli scooterların karıştığı ölümlü kaza oranları diğer araçlara göre daha az olsa da elektrikli scooterlar her yıl onlarca kazaya karışıyor.

 

YÖNETMELİKLER SORUNU ÇÖZMEDİ

 

Belediyeler ve ilgili bakanlıklar konuya ilişkin yönetmelikler yayınlasa da elektrikli scooterların ne park sorunu ne de kullanım sorunu çözüldü. Ankara sokaklarında rastgele park edilen elektrikli scooterları fotoğrafladık.

 

Çankaya-Cebeci’de bulunan alt geçidinin ortasına park edilmiş bir elektrikli scooter.

 

Cemal Gürsel Caddesi’nde yaya geçidinin tam ortasına park edilmiş.

 

Selanik Caddesi’ndeki kaldırımın ortasına park edilmiş.

 

Doktor Mediha Eldem Sokağı’nın ortasına park edilmiş.

 

Yeni Acun Sokaktaki engelli rampasının önüne park edilmiş.

 

Beşevler’de Bahriye Üçok Parkında yeşillik alana park edilmiş.

 

MA / Berivan Kutlu