'Berîtan, ihanet çizgisine karşı Kürt kadının direniş çizgisidir'

img
İSTANBUL - İşbirlikçi zihniyete karşı eylemiyle simgeselleşen Gülnaz Karataş’ın ihanete karşı Kürt kadınların direniş çizgisi olduğunu belirten TJA aktivisti Seyri İpek, bu çizginin milyonlara yol gösterdiğini söyledi. 
 
Kurdistan ve Türkiye’de binlerce kadına ilham olan O'ndan sonra doğan binlerce çocuğun adını aldığı Gülnaz Karataş (Beritan Hevi), 25 Ekim 1992 tarihinde yaşamını yitirdiğinde bir coğrafyanın umudu ve geleceği oldu. Sıradanlığı hiçbir zaman kabul etmeyen Karataş, henüz lise çağlarında bir arkadaşına yazdığı hatıra yazısında, "Kütükte beni böyle tanıyacaksınız, ama bu beni anlamanıza yetecek mi? Vietnam'da çalışan bir işçi yeşile tutkunluğumu bilecek mi? Nikaragua'daki kadınlar, boş zamanlarımda balkona çıkıp saatlerce gökyüzünü izlediğimi bilecek mi? Ayakkabı boyacılığı yapan çocuklar, kitaplara şiirlere olan ilgimi duyacak mı?......" diyordu. 
 
Ekim 1992 yılında, Türkiye ile işbirliği yapan KDP ve YNK peşmergelerine karşı son mermisine kadar savaşan ve ardından teslimiyeti kabul etmeyerek uçurumdan atlayan Karataş, özgür Kürdün, işbirlikçiliğe karşı Kürt kadın direnişinin sembol isimlerinden oldu. 
 
Özgür Kadın Hareketi (Tevgera Jinên Azad-TJA) aktivisti Seyri İpek, 90’lı yıllarda tanıştığı Karataş’ı anlattı. 
 
Seyri İpek
 
‘KADIN DİRENİŞİNDE BİR ÇİZGİ’
 
Karataş’ın işbirlikçiliğe karşı büyük bir direniş sergileyerek, ihanetçilere büyük bir darbe vurduğunu belirten İpek, Karataş’ın Kürt kadın mücadelesi açısından çok değerli biri olduğunu vurguladı. İhanete karşı kadınların nasıl direneceği noktasında bir çizgi yaratığını söyleyen İpek, bu çizginin milyonlarca kişiye yol gösterdiğini dile getirdi.
 
“Bir yoldaşı olarak, O’nunla tanışma şansına kavuştum” diyen İpek, Karataş’ın mücadele çizgisi, bağlılığı ve kadın mücadelesindeki yürüyüşünün kendilerine örnek teşkil ettiğini söyledi. Karataş’ın hep moral kaynağı olduğunu dile getiren İpek, “Heval Berîtan’a baktığın zaman yaşama olan sevinci, mücadeledeki o özgüveni, ruhu alabiliyordun, onu hissedebiliyordun ve nitekim de gerçekten kadın mücadelesinde büyük bir role sahipti. Yani üzerimizde yarattığı etki, kadın yoldaşlarına verdiği özgüven, moral, kararlılık, iradeli duruş, kadın mücadelesinde büyük bir etki yarattı” diye belirtti. 
 
‘İHANETE KARŞI DİRENİŞİN ADI OLDU’
 
Karataş’ın öncü kişiliğinden söz eden İpek, “Berîtan ve nice kadın arkadaşlar, gerçekten özgürlük alanında canlarıyla ve çizgileriyle öncü olmuşlardır. Böyle bir direniş çizgisini yarattılar. Heval Berîtan’da bir komutan ve öncüydü. Yürüttüğü mücadelede kadın yoldaşlarına hep örnek bir yoldaştı” ifadelerini kullandı. Karataş’ın son ana kadar savaştığını ve peşmergelerin “Teslim ol” çağrısına büyük bir direnişle cevap verdiğinin altını çizen İpek, şöyle dedi: “Bedeniyle, ruhuyla özgürlük hareketine bağlılığıyla büyük bir kahramanlık eylemi gerçekleştirdi. ‘Kürt kadın özgürlük mücadelesinde teslimiyetin yeri yok’ diyerek, büyük bir direniş sergiledi. İşbirlikçiliğe karşı sergilediği eylem ve direniş, bizler açısından da mücadelede bir çizgi haline geldi. Önderliğine, mücadelesine, Kürt halkına bağlıydı. Tüm ezilenlerin yanındaydı. Bunu pratiğiyle de sergiledi.” 
 
Karataş’ın savaşma azmi ve direnişinin peşmergeleri pasifize ettiğini söyleyen İpek, “Peşmerge kendi içinde büyük bir eziklik yaşadı ve yaptıkları o pratikten utanç duydu. Heval Berîtan’ın o direnişi, azmi, savaşma gücü ve çizgisi, KDP güçlerini şaşırttı. Heval Berîtan’ın şahadeti onların üzerinde de büyük bir etki yarattı. Birçok aile çocuklarının adını Berîtan koydu. Berîtan’ın direnişi anlatılmaz, yaşamak gerekiyor” dedi. 
 
‘ÖZGÜR KADININ ONURU’
 
Karataş’ın fedakar biri olduğunu belirten İpek, “Nerede bir eylemsellik, bir görev varsa Berîtan öndeydi. Hiç yorulmadan, bıkmadan, usanmadan... Çünkü bir inancı, bağlılığı vardı. Bunu hem şahsında hem pratiğinde de sergiledi. Berîtan Heval’in eylemi karşısında, kişiliği şahsında saygıyla eğiliyorum. Bize öncülük etti. Öylesi muazzam bir çizgi yarattık ki bugün kadın arkadaşları olarak bıraktığı mücadeleyi devam ettirmeye çalışıyoruz” ifadelerini kullandı. Karataş’ın şahadetinin kendilerini oldukça etkilediğini ancak mücadeleye olan bağlılıklarını arttırdığını vurgulayan İpek, şöyle devam etti: “Bu şahadetler karşısında daha çok mücadeleye sarılıyorsun, daha çok güçleniyorsun aslında. Karşında seni yok etmeye, imha etmeye çalışan bir güç var. Acımasızca senin üzerine geliyor. Senin en yakının, mücadele arkadaşların, yoldaşların yanında şehit oluyor, şahadete ulaşıyor. Elbette ki çok derin acılar yaratıyor. Ama bir o kadar da bir intikam gelişiyor. Savaşma azmi artıyor. O yoldaşların bıraktığı yerden, onların mücadelesine sarılarak kaldığın yerden devam etmek istiyorsun. Kinin, nefretin, öfken çoğalıyor. Büyük bedeller ödendi. Büyük canlar gitti. Biz bunlara alışamayız. Heval Berîtan şahsında Ekim ayında şehit düşen ve özgürlük mücadelesinde şahadete ulaşan tüm kadın arkadaşları saygı ve minnetle anıyorum. Mücadeleleri mücadelemizdir.” 
 
GÜLNAZ KARATAŞ (BERİTAN) HAKKINDA 
 
Aslen Dersimli olan Gülnaz Karataş, 1971 yılında Bingöl’ün Solhan ilçesinde doğdu. Memur olan ailesinin Elazığ’a taşınmasının ardından ilkokul, ortaokul ve liseyi Elazığ’da okuyan Karataş, 1989’da İstanbul Üniversitesi İktisadi Bilimler Fakültesi’ni kazandı. Okul yıllarında sanata ve spora olan ilgisiyle tanınan Karataş, voleybol, basketbol, masa tenisi ve tiyatroya ilgi duyar, şiirleri severdi. Üniversitede dik başlılığı, baskıya gelmeyen karakteriyle zaman zaman zor anlar yaşayan Karataş, üniversitenin ilk yıllarında Kürt özgürlük mücadelesiyle tanıştı. O’nun belki de en az bilinen yönü üniversite yıllarında ilk örgütlendiğinde yürüttüğü kitle faaliyetleriydi. Alevi bir ailenin çocuğu olan Karataş, 1989 Newrozu’nda Kürt olduğunu öğrendi. 1990’da nişanlısıyla birlikte çalışmalara katılan Karataş, örgütlenme çalışmaları yürütürken tutuklandı. Serbest bırakılmasının ardından 9 Mayıs 1991 tarihinde PKK’ye katıldı. Kod adının “Binevş” olmasını isteyen Karataş, bu ismin başka arkadaşında olmasından kaynaklı “Berîtan” adını aldı.
 
Ekim 1992’de kendi ısrarıyla “Güney savaşına” katılan Karakaş, bu savaşta takım komutanı oldu. Türkiye ve ortakları KDP ile YNK’ye bağlı peşmergelere karşı büyük bir direniş sergileyen Karataş, Federe Kürdistan Bölgesi’nin Sidekan’a bağlı Lêlikan Tepesi’nde etrafını sararak, “Teslim ol, sana bir şey yapmayacağız” çağrısı yapan peşmergelere karşı son mermisine kadar savaştı. Mermisinin bitmesiyle silahının peşmergelerin eline geçmemesi için kayalara vurarak tahrip eden Karataş, tüm vaatlere rağmen teslim olmayı reddetti ve kollarını yana dogˆru açıp, uçarcasına kendini kayalıklardan aşağı bıraktı. Karataş, 25 Ekim 1992’de gerçekleştirdiği bu eylemde yaşamını yitirdi.
 
Kürt kadınının bu cesareti ve direnişinden etkilenerek, kendinden utanan kimi peşmergeler bulunduğu görevden istifa etti. Bu eylemiyle adını milyonlara duyuran Karataş’ın “Berîtan” ismi Kürt çocuklarına verildi. Berîtan adıyla şarkılar, şiirler yazıldı. 2005 yılında gazeteci-yönetmen Halil Uysal (Halil Dağ) tarafından çekilen Berîtan adlı bir filminde Karataş’ın mücadelesi işlendi.
 
MA / Rukiye Adıgüzel
 

Diğer başlıklar

30/04/2025
23:13 Hintli bilim insanı Gayatri Çakravorty Spivak’den Abdullah Öcalan’ın çağrısına destek
22:15 MSD’den Şam’daki çatışmalara ilişkin açıklama
21:34 Agirî’de öğrenci yurdunda taciz iddiası
20:56 DAİŞ’in bomba hazırlama uzmanı yakalandı
20:50 İstanbul'a 1 Mayıs ablukası: Kapatılacak yollar, duraklar ve alternatifleri
20:27 BBC ‘Yasak Bölge’ belgeselini yayınladı
20:20 İsrail, Şam güçlerine saldırdı
20:13 Kadınlar şiddete karşı mücadeleyi tartıştı
20:07 İstanbul ve İzmir'deki gözaltılara tepki: Mücadele engellenemeyecek
19:13 KHK eyleminin 329'uncu haftasında gözaltılara tepki
18:48 Bayraktar’ın 150 bin liralık ‘dron’ davasına ret kararı
18:40 Cenevre eylemi 52’nci ayında: 26 Nisan ‘Kürt Ulusal Günü’ ilan edilsin
18:34 Eskişehir'de üniversite kampüsüne çocuk parkı: Haklarımız yok sayılıyor
18:24 TUAYDER: hasta tutsakların özgürlüğü için adım atılsın
18:17 Bakırhan: Amed’in barış iradesi Ankara çözümü ile buluşmalı
17:57 İsveçli gazeteciye ceza
17:35 İmamoğlu'nun gittiği otelin müdürleri serbest bırakıldı
17:30 Önder’in tedavi gördüğü hastaneye ziyaretler sürüyor
16:33 BAC'ın Nisan raporu: 33 tutuklu Beluc idam edildi
16:20 Bakırhan gençlerle buluştu: Değişim için kolları sıvayalım
15:55 Taksim'de 1 Mayıs ablukası
15:43 ODTÜ'de 1 Mayıs kutlaması
15:27 Tülay Hatimoğulları'ndan tekstil işçilerine 1 Mayıs ziyareti
15:22 Aksaray Cezaevi'nde onlarca tutsağın tahliyesine engel
15:01 Amed ve Peyas Belediyesi’nde 8 yıl sonra 1 Mayıs kutlaması
15:00 DEM Parti’den Tunç’a: Görevinizi yapın
14:49 DEM Parti'den işçi hakları için Meclis'e kanun teklifi
14:25 Taksim çağrısı yapanlara ‘örgüt üyeliği’ suçlaması
14:12 'İrade gaspı' davasında adli kontrol tedbiri kaldırıldı
14:03 Kazanhan davası: Sanık polisin hattını kullanan kişi dinlenecek
14:00 AYM'den 'yeniden yargılama' kararı
13:43 Birçok kentte 1 Mayıs hazırlığı
13:34 Pakistan Enformasyon Bakanı'ndan 'Hindistan saldıracak' açıklaması
13:24 Pelin Yılmaz’ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:01 İzmir Barosu'ndan gözaltılara tepki
13:00 Mexmur’da ambargoya karşı yürüyüş
12:43 Can’ı zırhlı araçla ezen polisin davasında mütalaa hazırlanacak
12:33 Önder için şarkı yazdı: Diren Sırrı
12:10 İstanbul’da 1 Mayıs programı belli oldu
11:32 TJK-E’den 'Özgür Yaşamla Diyaloglar' etkinlikleri
11:27 Eskişehir'de 1 Mayıs'a çağrı
10:43 'Yüzde 3'lük engelli kadrosu 2'ye düşürülmek isteniyor'
10:26 Ailelerden İmralı'ya gitmek için yeni başvuru
10:13 Bakanlık kalp krizi geçiren tutsağın başvurusunda topu savcıya attı
09:59 Öcalan'ın avukatı: 'Umut hakkı' için hukuk politikasında değişikliğe gidilmeli
09:26 Ağır iş yükü ve güvencesiz çalışmaya karşı alanlarda olacaklar
09:25 Muğla'da art arda deprem
09:21 HDK Abdullah Öcalan’ın çağrısı için ‘halk kürsüleri’ kuracak
09:19 Kadın katillerini ve sermayeyi koruyan yargıya karşı 1 Mayıs’a çağrı
09:18 3 kentte ev baskınları
09:16 Çukurova 1 Mayıs'a hazır
09:15 Polis 'fişledi' üniversite soruşturma başlattı
09:14 Kadınlar 'çağrı' seferberliğine öncülük ediyor
09:14 TEM'e göre PKK/KCK'nin 151 logo ve amblemi var!
09:12 'Eşit ve kapsayıcı kentler istiyoruz'
09:11 DİGEL Tekstil direnişi 1 Mayıs’a taşınacak
09:10 Wan'da 1 Mayıs sürecin ruhuyla kutlanacak
09:09 Şirnex'te öğretmen 4 çocuğa cinsel tacizde bulundu
09:09 Ağrı İl Özel İdaresi AKP'ye çalışıyor!
09:07 AKP'nin 23 yıllık işçi politikası: Yoksulluk, güvencesizlik ve ölüm
09:02 Peköz: Kıbrıs ve Kürt sorununda Abdullah Öcalan'ın paradigması Ankara için fırsat
09:00 30 NİSAN 2025 GÜNDEMİ
08:30 İBB soruşturmasında 18 tutuklama
29/04/2025
22:35 İmamoğlu'nun gittiği otelin müdürlerine gözaltı kararı
22:04 Mustafa Karasu: Meclis’in içinde olmadığı bir sorunun çözümü olamaz
21:37 Tişrîn Barajı’ndaki direniş 112’nci gününde
21:29 PÎK, Kürt Ulusal Birlik Konferansı’na desteğini açıkladı
20:32 Ankara’da gözaltı ve tutuklamalar protesto edildi
19:30 Ayşe Barım’a 30 yıl hapis istemi
19:24 Soma Davası’nda 10 sanığa beraat!
17:38 Eskişehir’de gözaltına alınan öğrenciler serbest
17:33 İstanbul’da 2 bin 928 binada hasar tespit edildi
17:05 Gazeteci ve siyasetçilerden Sırrı Süreyya Önder’e ziyaret
16:40 Öğrenciler süreci tartışacak
16:15 Kürtçe şarkıya 10 ay ceza
16:07 Halepçe’nin vilayet olması kararı onaylandı
16:02 DBP ve DEM Parti heyetinden MSD’ye ziyaret
15:53 Özerk Yönetim 1 Mayıs’ı tatil ilan etti
15:29 Curnê Reş'te Kadın Dayanışma Merkezi açıldı
15:23 Kent kent 1 Mayıs çağrısı
15:05 Depremde yıkılan ve yeniden inşa edilmeyen ASM için çağrı
14:50 Êzidî kız çocuğu davasında avukatlar hakkında suç duyurusu
14:45 Tülay Hatimoğulları: Sürecin başarıya ulaşması için girişimler hızlandırılmalı
14:43 31 yılın ardından memleketinde
14:32 Barodan uyarı: Grevdeki tutsakların hayati tehlikesi var!
14:25 SES davasında karar çıkmadı
14:11 1 Mayıs'ta katledilenler anıldı: Barış için 1 Mayıs alanlarında olalım
13:55 TJA: Demokratik yaşam kadın emeği ile kurulacak
13:28 Af Örgütü ‘Dünya İnsan Haklarının Durumu’ raporunu açıkladı
13:21 GABB Eşbaşkanı Şedal: Kayyım uygulamalarına son verilsin
13:05 GABB 1'inci Dönem Olağan Meclisi toplandı
12:53 Pirsûs Katliamı davası: 10 yıl sonra görüntüler bilirkişiye gönderilecek
12:48 Êzidî çocuğun kaçırılması davası ertelendi
12:45 Tülay Hatimoğulları: İktidarı somut ve güven verici irade koymaya davet ediyoruz
12:40 Pasûr patlaması davasında tanık dinlenmesine karar verildi
11:55 Avukatlar İmralı'ya gitmek için başvurdu
11:51 Pelin Yılmaz’ın yaşamını yitirdiği açıklandı
11:22 TÜİK'e göre işsizlik düştü
11:00 Avukatın darp edildiği görüntüler dosyaya 'kesilerek' eklendi
10:46 İHD Eş Genel Başkanı Küçükbalaban: Devlet yol haritasını açıklamalı
10:04 Gençler 1 Mayıs’ta kampüslerden alanlara akacak
09:54 Türkdoğan: Süreç Öcalan'ın çözüm paradigmasına uygun sonuçlanmalı
09:47 İBB soruşturmasında gözaltına alınanlar adliyeye sevk edildi
09:44 Aydın'da sağanak sonrası su baskını
09:42 Arife Çınar: Demokratik toplum şiarıyla 1 Mayıs’ta alanlarda olacağız
09:33 Meteorolojiden kuvvetli yağış ve toz taşınımı uyarısı
09:03 Çocuklarını çatışmalarda yitirdi: Çözüm için Meclis’te bir araya gelsinler
09:02 Genç kadınlar 1 Mayıs'ta eşitlik mücadelesini büyütecek
09:02 Besta'da asker gözetiminde korucular eliyle ağaç kesimi
09:01 Baharın nadide çiçeği: Guldexwîn
09:01 Kalp krizi geçiren tutsağın avukatı: Derhal tahliye edilmeli
09:00 'Kadına yönelik şiddet son buluncaya dek mücadelemiz sürecek'
09:00 29 NİSAN 2025 GÜNDEMİ
07:46 1 Mayıs öncesi ev baskınları
28/04/2025
23:31 ABD Yemen’e saldırdı: 68 kişi hayatını kaybetti
22:42 Meral Danış Beştaş: Barış için hepimize büyük görevler düşüyor
22:30 HDK ve DEM Parti Gençlik Meclislerinden Taksim’e çağrı
21:43 Aksaray’da bir kadın katledildi
21:37 Irak ve Federe Kürdistan'da 1 Mayıs resmi tatil ilan edildi
21:27 DEM Parti: Ahmet Türk kemoterapi sürecini başarıyla atlattı
21:21 İsrail, ateşkes ve rehine takası teklifini reddetti
19:55 Mamak Emek ve Demokrasi Güçlerinden Menekşe Erbay anması
19:46 Gazeteci Ceren Kaynak İskit toprağa verildi
19:40 Erdoğan: Nüfus meselesi beka sorununa dönüşmektedir
19:30 SES, uluslararası sendikal örgütlerin katılımıyla forum düzenledi
19:06 Amediyê’de drone infilak etti: 3 peşmerge yaralandı
18:58 Karşıyaka Emek ve Demokrasi Platformu kuruldu
18:26 Çiftçileri mağdur eden 2 şirket hakkında soruşturma
18:17 Birleşik Kamu-İş: Açlık sınırı 26 bin lirayı aştı
18:13 Önder’in bulunduğu hastaneye ziyaretler sürüyor
18:09 Tunus açıklarında mülteci teknesi battı: 8 kişi hayatını kaybetti
18:07 EGM'den jammer açıklaması
17:51 Halit Oral’ın annesi hayatını kaybetti
17:48 İspanya ve Portekiz’de geniş çaplı elektrik kesintisi yaşanıyor
17:34 Yeni papanın seçileceği tarih belirlendi
17:21 Amed Tiyatro Festivali 4'üncü gününde
17:11 Öğrencilerden 'aile sempozyumuna' mor boyalı protesto
16:37 DBP ve DEM Parti'nin temasları sürüyor
16:05 EMEP'ten Adalet Bakanlığı önünde eylem
14:48 Birçok kentte 1 Mayıs'a çağrı açıklaması
14:43 ‘Roboskî'nin failleri 160 aydır yargılanmadı’
14:34 Irak, Şara'yı Arap Zirvesi’ne davet etti
14:22 12 yılda en az 764 çocuk iş cinayetinde katledildi
14:07 İstanbul'da hissedilen bir deprem daha
14:05 DEM Partili eşbaşkana 2 yıl 1 ay ceza
14:03 İran saldırısında 2 kolber yaralandı
14:02 Kazancı Yokuşu’nda katledilenler anıldı
13:55 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Temel talebimiz Öcalan’ın fiziki özgürlüğüdür
13:30 Depremde annesini kaybeden Kübra Özyurt ifade verdi
13:10 Pexşan Ezizi ile dayanışan öğrenci tutuklandı