Dörtler'i koğuş arkadaşı anlattı: Verilen bedel ve emekler boşa gitmedi

MÊRDÎN - Dörtler’i anlatan koğuş arkadaşlarından Ferhan Türk, eylemlerinin Kürtlerde büyük bir aydınlanma sağladığını belirterek, “O arkadaşlarımız bugün bizleri izliyorlarsa, bedellerinin, emeklerinin boşa gitmediğini söylüyorlardır” dedi. 

12 Eylül Askeri Cunta döneminde işkence, kötü muamele, cinayet ve idamlarla gündeme gelen Diyarbakır 5 No'lu Cezaevi'nde 17 Mayıs 1982 tarihinde bedenlerini ateşe vererek, tarihe “Dörtler” olarak geçen Ferhat Kurtay, Eşref Anyık, Mahmut Zengin ve Necmi Öner’in eylemlerinin üzerinden 43 yıl geçti. 17 Mayıs’ı 18 Mayıs’a bağlayan gece üzerine isimlerini yazdıkları bir kibrit kutusundaki kibritlerle bedenlerini ateşe veren Dörtler, ateşi söndürmek isteyen koğuş arkadaşlarına “Ateşi gürleştirin, su döken ihanetçidir” diyerek seslendi ve isimlerini tarihe yazdırdı. Geride bıraktıkları notta ise, “Bu eylem mutlaka halka ulaştırılmalı. Eylem, Mazlum arkadaşın eyleminin devamıdır. Bizler Mazlum’un ardıllarıyız, eylem doğru anlaşılmalı. İhanet, teslimiyet ve baskılara karşı konulan bir eylemdir” sözleriyle eylemin amacı özetlendi.
 
 
Dörtler’le birlikte Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi’nde tutulan siyasetçi Ferhan Türk, "Dörtler’i ve Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın çağrısı sonrası yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.
 
MÜCADELEYE ÖNCÜLÜK ETTİ
 
 Ferhat Kurtay’ı cezaevinden önce dönemin Türkiye Elektrik Kurumu’nda (TEK) müdür olmasından dolayı tanıdığını belirten Türk, o dönemde herkes tarafından sevilen Kurtay’ı “Dört, dörtlük bir insan” olarak nitelendirdi. Kurtay’ın kendilerine yaklaşımının siyasi olduğunu ve sürekli örgütleme çalışmaları yürüttüğünü söyleyen Türk, hiç umulmayan köylerde dahi insanları örgütleyebildiğini dile getirdi. Türk, “Ferhat yönünü nereye verse, yaklaşımı, tavırları ile bir sevgi topluyordu. Bizimde siyasetle ilgimiz vardı ama babamızdan ve köye gelen imamlardan kaynaklı KDP’ye yakındık. Sonrasında Apocularla tanıştık. Yaklaşımları, oturup, kalkmaları sempati topluyordu. Geleceğe dönük inandırıcı geliyorlardı ve öncülük yapabilecekleri inancıyla herkesin gönlünde yer alıyorlardı. Ben de buna inananlardan biriydim” diye belirtti. Köylerinde yaşanan bir çatışmada 3 arkadaşları ve 3 askerin de hayatını kaybetmesi sonucu bir grupla  gözaltına alındığını söyleyen Türk, askeriyenin banyosuna konulduklarını ve yanındaki arkadaşının aldığı darbeler sonucu yaşamını yitirdiğini belirtti. 
 
EYLEM AKŞAMI SÖYLEDİKLERİ 
 
Götürüldüğü cezaevinde ilk olarak PKK’nin öncü kadrolarından Hayri Durmuş ve Mazlum Doğan’ın bulunduğu koğuşa konulduğunu ifade eden Türk, “Hayri de Ferhat gibi yumuşak bir insandı. Hayri de beni severdi. Sonra birlikte 5 Nolu’ya gönderildik. Cezaevindeyken askeri darbe oldu. Başta baskı yoktu ama sonrasında baskılar başladı ve Hayri Durmuş ile Mazlum Doğan yanımızdan alındı. Ferhat Kurtay ile birlikte hücreye konulduk. Esat Oktay gelmişti artık. Her taraf artık terördü. Yürüyüşleri de terördü, çağrıları, konuşmaları da terördü. Kendisini ‘Allah’ ilan etmişti. Kimseyi tanımıyordu. Her şey onun elindeydi. Bizler de elimizden geldiği kadar direniyorduk. Mazlum Doğan’ın şehadetinin ardından ki onu da mahkemeye gidince duyduk. Ferhat da mahkemede öğrenmişti Mazlum’un eylemini. Geldiğinde bir eylem yapılması gerektiğini söylüyordu. Ama bu tarz bir eylem yapacaklarını hiç tahmin etmemiştik. Ferhat eylem öncesinde ‘nasıl bir karşılık verilebilir’ diye sorduğunda koğuştaki ranzaların bir yere toplanıp, ateşe verilip, tek tek kendimizi içine atmak dışında bir şey yapamayacağımızı söyledim. Gerçekten de direnmenin bundan başka bir yolu yoktu. Akşamında bizi toplayıp, birbirimizi sevmemiz gerektiğini, baskının sonsuza kadar sürmeyeceğini, birbirimize sahip çıkmamızı söyledi. Ama böyle bir eylem yapacaklarını hiç ima dahi etmediler” diyerek anlattı. 
 
 ‘KARANLIĞI AYDINLATTILAR’
 
Mazlum Doğan’ın eyleminden birçok kişinin mesaj aldığına dikkat çeken Türk, “Bir yolun açılması gerekiyordu. Dörtler de o yolu açtı. Öncülük ettiler. Nasıl ki Mazlum Doğan 3 kibrit çöpüyle bir yol açtı, onların eylemi de Kürtlerin üzerindeki karanlığı aydınlattı. Öncesinde yasak olmasına rağmen toplanmış, iki saate yakın konuşmuştuk. Sabaha karşı uyandığımızda alevler ve duman her yeri sarmıştı. Kıyamet yeri gibiydi. Camlar kırılıyor, sloganlar atılıyordu. Zulüm olduğunda karşısında direniş de olacaktı elbet. Alevler arasında sloganlarını da atıyorlardı. Yani cesaretle açıklanamayacak bir şekilde. Dört kişi, aynı anda kendisini ateşle veriyor. Dört kişi bir araya gelecek, el ele tutuşacak ve büyük bir inançla oturup, böyle bir karar alacak. Öyle bir dönemde böyle bir eylem ortaya koyan insanlara ancak hayran olunur. Yani açıkçası onların eylemi büyük bir aydınlanma getirdi. Böyle insanlar ortaya çıktığında insan cesaret de alıyor” ifadelerini kullandı.
 
‘BEDELLERİ BOŞA GİTMEDİ’
 
PKK’yi büyüten, bugünlere taşıyanın verilen bedellerin yanı sıra başta Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi’ndeki direniş olduğuna dikkat çeken Türk, şöyle devam etti: “O direniş büyük bir örnek oldu. İnsanlara güven verdi. Geldiğimiz noktada da devlet, ‘bugün bitiyor, yarın bitiyor’ derken, 50 yıl oldu. Kürtlerin varlığını kabul ettirdi. Bitmedi ve bugün Başkan Öcalan, Devlet Bahçeli’nin çağrısına cevap verdi. 1993 yılında da barış için adım atıldığında aslında karşılık verilseydi, bu kadar kan dökülmezdi. PKK bugün üzerine düşeni yapmış bulunuyor. PKK zorlu koşullarda kongresini gerçekleştirdi. Devletin de aslında bunun önünü açacak adımlar atması, kucağını açması gerekiyordu. Zorluklar çıkarılmasına rağmen kongre gerçekleştirildi ve kararlar alınıp, Önderliğin çağrısına uyuldu. Herkes Başkanın ağırlığını bir kez daha gördü. Teslimiyet olmadığını, kardeşlik ve barış içinde bir araya gelinebileceğini gösterdi. O arkadaşlarımız bugün bizleri izliyorlarsa, bedellerinin, emeklerinin boşa gitmediğini söylüyor olacaktırlar. Miraslarını taşıyanların olduğunu görüyorlardır. Bizler de imkanlarımız ölçüsünde bunu yapmaya çalıştık. Onlar bugünleri görseydi, kazanımlarından kaynaklı keyifli olacaklardı.” 
 
 MA / Ahmet Kanbal  
 

Diğer başlıklar

17:53 Özel'den 'Leman' açıklaması: Saygısızlığa da linçe de izin vermem
17:35 Sekasur'da başlatılan çadır nöbeti devam ediyor
17:21 Öğretmenler yürüyüşünde 23 gözaltı
17:05 HDK'den Leman açıklaması: İfade özgürlüğünü savunacağız
16:49 Erdoğan: Mizah kisvesiyle yapılan açık bir kışkırtmadır
16:24 Reşat Aşan ilk duruşmada tahliye edildi
16:24 Petrolün içme suyuna karıştığı köyde inceleme yapıldı
16:23 İzmir’deki gözaltılara tepki
16:18 DEM Parti komisyon taslağını Kurtulmuş’a sundu
16:14 İzmir'de 10 bin hektar alan yandı
15:45 İran’da altı ayda 424 kişi idam edildi
15:21 DEM Parti’nin komisyon için sunacağı taslağın detayları
15:06 Beyoğlu’nda provakatif buluşma
15:01 İHD Ankara Gençlik Komisyonu kuruldu
14:47 CHP kurultayı davasında ‘görevsizlik’ kararı kaldırıldı
14:45 Tarım Orkam-Sen TİS taleplerini açıkladı
14:37 Emekliler TÜİK’e yürüdü: Artık yeter
14:33 Nimet Tanrıkulu’nun davası eksik hususlar gerekçesiyle ertelendi
14:20 Tülay Hatimoğulları’ndan TESK’e ziyaret
14:18 Avrupa’dan gelen heyetten DEM Parti'ye ziyaret
14:01 IFJ: Hong Kong’da basın özgürlüğündeki sorunlar sürüyor
13:54 Dumlu Cezaevi'ndeki tutsaklara soruşturma
13:52 Leman dergisine erişim engeli
13:48 Leman dergisi çalışanlarının emniyetteki ifadeleri tamamlandı
13:47 Gemlik’te 3.0 şiddetinde üçüncü deprem
13:41 Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nde kritik hafta
13:24 İran: ABD güvence vermezse müzakere yok
13:21 İstanbul'un enflasyonu belli oldu
13:17 Erxenî’de şüpheli ölüm
13:11 Gemlik'te 4.2 büyüklüğünde deprem
13:08 İmamoğlu: Bu ülke kumpaslarla uyanmak zorunda değil
13:08 31 yılın ardından ‘Herne Pêş’ marşıyla karşılandı
13:06 DAD'tan Madımak açıklaması: Hakikatleri Araştırma Komisyonu kurulsun
12:50 Bakırhan: Komisyon kurulsun, demokratikleşme adımları atılsın
12:30 Avrupa’dan gelen heyetten Öcalan ile görüşmek için dilekçe
12:20 Bakan Yumaklı’dan yangınlara dair açıklama
12:04 Gemlik'te deprem
11:28 Bahçeli LeMan Dergisi’ni hedef aldı
11:19 Hatay’da yangın yayılıyor: 27 uçak, 105 helikopter nerede?
11:18 AB’nin dönem başkanlığı Danimarka'ya geçti
11:17 Elkê'de 3 bölgeye girişlere yasak
11:17 DEM Parti: Muhalefeti bastırmaya yönelik her yaklaşımın karşısındayız
10:58 Fotoğraf yarışmasında dereceye girenlerin ödülleri verilmedi
10:53 ABD, Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırdı
10:52 Beyoğlu'nda gösteri ve yürüyüşler bir gün yasak
10:51 İstanbul'un 24 ilçesinde 8 saatlik elektrik kesintisi
10:49 Türkdoğan: Komisyon kurulursa siyasi ve hukuki zeminin önü açılacak
10:34 IHRNGO: Yeni yasa casusluk suçlamalarıyla idam riskini arttırıyor
10:13 Manisa'nın 3 ilçesinde orman yangını
09:40 İzmir'deki orman yangını 3'üncü gününde
09:25 Bayındır: Küresel gelişmeler Ulusal Kongre'yi zorunlu kılıyor
09:22 Gimgim’de kadınlar kültür, doğa ve özgürlük için buluştu
09:13 Feride Eralp: Kadınların özgür olduğu bir barış için çalışalım
09:12 Antakya'da yangın sürüyor
09:11 Tutsakların turşusuna 'stok' gerekçesiyle el konuldu
09:10 Hesandîn'de ÇED'siz faaliyet: Geri dönüşü zor tahribat uyarısı
09:08 Fatma Bostan Ünsal: Söylem dışında siyasi ve hukuki adımlar atılmalı
09:07 Riha'da çocuğa tecavüz davasının duruşması görülecek
09:06 Baro başkanları: TBB yasa izleme ve gözlem heyetleri kurmalı
09:05 Rozerin Çukur’un ailesinden AYM’ye tepki: Adaleti bulamadık
09:05 Seferi Yılmaz: Savaş rantçılarına karşı herkes barış için çalışmalı
09:02 Yazar Taç: Sürece sıkı sıkıya tutunalım
09:00 01 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
07:45 İzmir'de CHP'lilere operasyon: Tunç Soyer gözaltına alındı
00:23 Tetwan festivali: Biz kadınlar sürece hazırız
30/06/2025
23:56 LeMan'ın Beyoğlu'ndaki binasına saldırı
23:43 LeMan: Sürülen lekeyi kabul etmiyoruz
23:23 Amed’de Demokatik Toplum Buluşmaları: Daha çok örgütlenmeliyiz
22:36 Agirî’de Demokratik Toplum Bulaşmaları sürüyor
22:29 Trump, Suriye'ye yaptırımların hafifletilmesine ilişkin kararname imzalayacak
22:23 Leman dergisine 'karikatür' soruşturması
22:18 Hasta tutsak Ayık için çağrı: Sağlık hakkına erişimi sağlansın
22:07 Kadın festivali Xecê ve Beser Şahin konseriyle sona erdi
21:39 ‘Nemrut Krater Gölü ve Kalderası tehdit altında’
21:36 Riha’da gerçekleştirilecek 250 halk buluşmasının startı verildi
21:31 Leyla Dolaş'ı katleden fail tutuklandı
21:26 Tülay Hatimoğulları'ndan Hatay'daki yangın için çağrı: Halk, kaderine terk edilmesin
21:16 Kadınlar uyuşturucuya karşı yürüdü
21:10 Aydın ve sanatçılar barışı konuştu: Herkes süreci sahiplenmeli
20:50 Erdoğan: Son hadiseler sürecin stratejik bir adım olduğunu teyit etmiştir
20:17 Antakya'da yangın sürüyor: 500 kişi tahliye edildi
19:53 Colemêrg'te 4.4 büyüklüğünde deprem
19:33 Mêrdîn'de Zeynep Kınacı ve Sema Yüce anması
19:00 DEM Parti Amed Gençlik Meclisi'nden çalıştaya davet
18:56 Barış Anneleri’nden TUAY-DER’e ziyaret: Barışa çok yakınız
18:51 Petrol içme suyuna karıştı, kadınlar valiliğin önünde toplandı
18:30 İstanbul'da 3 kişi tutuklandı
17:57 AFAD: Yangın mağdurlarına 162 bin lira destek verilecek
17:36 İstanbul için kuvvetli rüzgar uyarısı
17:32 Türk-İş: Açlık sınırı 26 bin 115 lira
17:29 Şirnex’te 'İklim ve Kıyı Kanunu’na tepki
17:07 Almanya'da enflasyon yüzde 2'ye düştü
16:32 Amed Ekoloji Meclisi'nden bildirge: Komünlerle doğayı savunalım
16:29 Temelli: Hukuki altyapı ve güvence sağlanmalı
16:20 Emekliler için araştırma önergesi
15:47 Kadınlar 'Jineoloji Atölyesi'nde bir araya geldi
15:38 Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifi 8 Temmuz’da Ankara’ya çağırıyor
14:50 Bodrum'da yangın
14:40 Şirin Ebadi: Evin Cezaevi’nde tutsaklara yönelik işkence arttı
14:17 2 kişinin hayatını kaybettiği olayda barış sağlandı
14:06 Kadın festivali ikinci gününde
14:03 'Hayata Dönüş Operasyonu' davasında karar çıkmadı
14:01 Barolardan 'zeytinlik yasasına' karşı mücadele çağrısı
14:00 Berivan Araz'ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:58 Özgür Özel'den Saraçhane çağrısı
13:56 Kadın tutsaklara ‘Newroz kutlaması’ cezası
13:43 Kerim Boran cezaevinden çıktı
13:24 Antakya'da yangın yerleşim yerine ulaştı
12:48 CHP’den ilk açıklama: Partimizi teslim etmeyiz
12:00 CHP'nin kurultay davasında ‘görevsizlik kararına itiraz’ süreci beklenecek
11:37 Semsûr'da bir kadın katledildi
11:32 TÜİK’e göre işsiz sayısı 2 milyon 972 bin
11:30 DEM Parti ‘ara zam’ talebiyle İstanbul’da sahaya indi
11:21 Anneler: Birlik sağlanmalı
10:00 Abdullah Öcalan ile görüşmek isteyen isimler Türkiye'ye geliyor
09:53 Xêro Abbas: Sanatçılar sürece omuz vermeli
09:32 De Conca: Çözüm Öcalan’ın manifestolarında
09:30 3 kentte yangınlar kontrol altına alındı
09:03 DEM Parti İstanbul eşbaşkanı: Süreci demokratik zemine çekme görevi bize düşüyor
09:02 Şiddet uygulayıp tehdit ettiler: Burası Guantanamo
09:02 Mersin’deki sivil toplum örgütlerinden iktidara 'adım at' çağrısı
09:01 İstanbul Sözleşmesi’nin feshinin üzerinden 4 yıl geçti: Vazgeçmeyeceğiz
09:00 30 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
08:55 İzmir'de yangınlar 2'nci gününde: 10 mahalle boşaltıldı
08:16 Hasta tutsak Boran'ın cezası kaldırıldı
08:03 Omerya'daki yangın kontrol altına alındı
00:15 Tozan Alkan, Alevi deyişlerinden oluşan yeni bir albüm hazırladı
29/06/2025
23:47 Türkiye, Kurojaro ve Metina'yı bombaladı
23:24 Erdîş’teki şenlik alanından Abdullah Öcalan’a selam
23:08 İzmir ve Manisa'da yangın: 1 tutuklama 1 gözaltı
22:13 Özgür Özel'den kurultay davasına ilişkin açıklama
22:03 İstanbul’da halk buluşmalarına yoğun katılım
21:55 Tülay Hatimoğulları: Enternasyonalist güçlü bir barış hareketine ihtiyacımız var
21:41 Tatvan Kültür ve Sanat Festivalinde çocuklar için etkinlikler
21:31 DEM Parti, Romanlarla buluştu
21:23 Kadın festivalinde atölye çalışması ve film gösterimi
21:12 'Alevi halkına yönelik katliama karşı ses çıkar' çağrısı
21:07 Trump'tan İran'a yaptırım açıklaması
21:02 İzmir'de iki ayrı orman yangını: Evler tahliye edildi
20:53 Bazîd’te Demokratik Toplum Buluşması: Devlet adım atsın
20:21 İran BM'den tazminat talep etti
20:18 TTB: Barışı ve toplum sağlığını savunuyoruz
20:04 MİT Başkanı Kalın Hamas heyetiyle görüştü
19:55 Omerya bölgesinde yangın rüzgarın etkisiyle yayılıyor
19:50 Orhan Doğan mezarı başında anıldı: İzinden gideceğiz
19:41 Abdullah Öcalan'ın doğduğu evde çekilen ilk Kürtçe klip yayınlandı
19:24 Sekasor’da maden ocağına karşı nöbet 2’nci gününde
19:13 Özgür basın emekçisi Erenci mezarı başında anıldı
18:53 'Kürdistan'da 100 yıl: Hakikat Adalet ve Barış' çalıştayının sonuç bildirgesi açıklandı
18:36 Akrabalar arasında çıkan kavgada bir kadın yaşamını yitirdi