Aktar: Dadgehê rola xwe lîst
Bati: Di cînayetên polîtîk de necezakirin bû kevneşopiyek

  • rojane
  • 09:54 16 Hezîran 2024
  • |
AMED - Yek ji parêzerên Tahîr Elçî Mehmet Emîn Aktar, anî ziman ku dadgeha biryara beraetê da ne di bin zextê de ye û rola xwe lîstiye. Serokê Weqfa Tahîr Elçî Mahsûm Bati jî anî ziman ku di cînayetên polîtîk de necezakirin bûye kevneşopiyek. 
 
Doza derbarê qetilkirina Serokê Baroya Amedê yê berê Tahîr Elçî ku di 28’ê mijdara 2015’an de li ber Mînareya Çar Ling hatibû qetilkirin de hatibû vekirin bi necezakirinê encam girt. Di danişîna 12’ê hezîranê de hate lidarxistin de derbarê 3 polîsan de biryara beraetê hate dayîn. Yek ji parêzerên doza Elçî Mehmet Emîn Aktar û Serokê Lijneya Rêveberiya Weqfa Tahîr Elçî Mahsûm Bati pêvajoya dozê ji Ajansa me ya Mezopotamyayê (MA) nirxandin. 
 
AKTAR: HSK’Ê GILÎ HÊJAYÎ NIRXANDINÊ NEDÎTIN 
 
Mehmet Emîn Aktar bi bîr xist ku Elçî bi salan li dijî polîtîkayên necezakirinê têkoşiya ye û anî ziman ku kesên bi bandor an bi sirgunan an bi girtîgehan an jî bi kuştinê ji holê tên rakirin û tê xwestin çavên civakê bê tirsandin. Aktar, bal kişand ku ji ber vê yekê derxistina holê ya cînayetên jê re dibêjin “kiryarên nediyar” karekî gelek zehmet e û wiha got: “Ji ber ku hûn ji kesên cînayet kirine dixwazin ku lêkolînê bikin û cînayetê ronî bikin. Ev ne pêkan e. Tişta mirov pê diêşe jî kuştina kesekî bi salan di vê rêyê de ked daye bi necezakirinê encam bû.”
 
Aktar, qala pêvajoya lêpirsîna piştî kuştina Elçî hate bi rê ve birin kir û ev tişt gotin: “Me li Lijneya Dadger û Dozgeran (HSK) giliyê dozgerên ku lêpirsînê bi rê ve dibirin kirin. HSK’ê gilî hêjayî lêkolînê nedîtin. Li ser vê yekê me îtîrazî Lijneya Giştî kir. Biryara Lijneya Giştî jî vê hefteyê hate teblîxkirin û hate redkirin. An ku ji dadgerê biryar daye re dibêje ‘Mereq neke ez li pişt te me’. Esas ev peyameke. Ji bilî dozgerê lêpirsînê dimeşîne, dozgerekî din bi manîpulasyona vê lêpirsînê, guhdarîkirina li îtirafkaran û çêkirina belgeyên sexte re hewl dide vê bûyerê ji dewletê dûrxîne. Dema mirov ji vê hêlê ve nêrî biryar sîstematîk e û bi biryareke navendî pêk tê. Heta ku ew mekanizmaya biryarê neyê guhertin di van cînayetan de cezakirin gelek zehmet e, heta nepêkan e.”
 
‘DADGEHÊ ROLA XWE LÎST’ 
 
Aktar, bi bîr xist ku dema Elçî serokê Baroyê bû û li pêşberî kamerayan banga aştiyê dikir hate qetilkirin û da zanîn ku Elçî bi têkoşîna li dijî necezakirinê re mirovekî sembol bû. Aktar, bi lêv kir ku dadgeh di bin tu zextan de nebû, berovajiyê wê rola ku di mekanîzmayê de kete ser wê lîst û got: “Ji ber wê yekê hewce nake ku kes fermanê bide. Di vê mekanîzmayê de rola herkesê heye. Ev biryar ji aliyê kurdan ve bêbaweriya li daraz û hiqûqê bi pêş ve dibe. Ji bo ku ev nêrîn were deşîfre kirin divê saziyên hiqûqê û parêzer ji xwe re rêyeke nû bibînin. Heke wekî din li dijî we dewleteke bi hêz heye. Mafên mirovan li her derê ku otorîte lê heye tê binpêkirin. Meseleya bingehîn ew e ku li dijî necezakirinê têkoşîn bê dayîn. 
 
‘HEDEF TAHÎR ELÇÎ BÛ’ 
 
Serokê Weqfa Tahîr Elçî Mahsûm Bati jî got ku “Ji bo mirov bizane çima Tahîr Elçî hate kuştin divê lê binêre ku ka kî ye” û da zanîn ku Elçî ji salên 90’î ve li dozên cînayetên kiryarên nediyar, valakirina gundan û dozên îşkenceyê nêriye. Bati diyar kir ku ne cihê matmayînê ye ku parêzerekî wiha bibe hedef û got: “Sedemê bingehîn ku Elçî bû hedef beyanên wî yên di serdema qedexeya derketina kolanan a ‘em operasyonan’ naxwazin bûn.” 
 
‘HETA KU HÛN DELÎLAN KOM NEKIN NIKARIN CÎNAYETÊ RONÎ BIKIN’ 
 
Bati, destnîşan kir ku cînayeta Tahîr Elçî cînayeteke polîtîk e û bi lêv kir ku ji ber vê yekê faîl tên veşartin û delîl ji holê hatin rakirin. Bati, da zanîn ku ji kêliya ewil a bûyerê ve daxwaza komkirina delîlan kirine û diyar kir ku hin delîlên wan bi xwe pêşkeşî dozgeriyê kirin ji holê hatin rakirin. Bati, bal kişand ku dosyayê hêdî hêdî ber bi necezakirinê ve dibin û wiha domand: “Piştî çend danişînan me fêm kir ku dozger û dadgeh dixwazin vê dosyayê bêceza bihêlin. Biryareke ku em li bendê bûn bû. Hûn nikarin bêyî tu delîlan kom bikin û bi rakirina ji holê ya delîlên heyî cînayetekê ronî bikin. Ku ev cînayet cînayeteke polîtîk be hûn qet ronî nakin.”
 
‘XWESTIN WEKE KIRYARÊN NEDIYAR BIHÊLIN’ 
 
Bati, anî ziman ku 12 saniyeyên dîmenên ku polîsan kişandine winda ne û hate îdiakirin ku kameraya kargeha ku cihê bûyerê dikişîne naxebitin û got: “Dema hûn van hemû rasthatina tînin bahev, hûn bi rehetî fêm dikin ku ev bûyer plankirî ye û cînayeteke polîtîk e.” Bati, îşaret kir ku keşfa cihê bûyerê di cînayeta Elçî de nehate kirin û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Nekirina vê jî esas nîşan dide ku dadgehê hewl dida çi bike. Dîsa serokwezîrê demê Ahmet Davûtoglû got ku ev sûîqesteke siyasî ye. Ne pêkan e ku kesekî serokwezîr ji vê bûyerê agahdar nebe. Dîsa di dosyayê de hin nameyên îxbarê hene. Mînak yek ji wan nameyên îxbarê bûyerê bi hemû berfirehiya wê re vedibêje. Di nameyê de wiha tê gotin ‘Roja bûyer qewimî saet di 2’yan de li Midûriyeta Polîsan a Sûrê civînek tê kirin û li wir dîmen tên birîn û delîl ji holê tên rakirin’ Dema hûn van tiştan hemûyan bînin cem hev derdikeve holê ku dixwazin dosyayê weke kiryarên nediyar bihêlin.”
 
‘TÊKOŞÎNA HIQÛQÎ DÊ BIDOME’ 
 
Bati, da zanîn ku di dosyayên ku polîtîkaya necezakirinê tê meşandin de faîl tu caran nayên cezakirin û darizandin bi salan berdewam dikin û wiha pê de çû: “Di dosyaya Tahîr Elçî de heman tişt çêbû. Di dawiya darizandina bi salan domkir de faîlan beraet kir, dosya bi necezakirinê bi dawî bû. Dadgehên ku diviyabû edaletê pêk bînin, edalet pêk neanîn û êşa malbatê careke din nû kirin.”
 
Bati, bi lêv kir ku necezakirina cînayetên polîtîk bûye kevneşopiyek û destnîşan kir ku ji bo ku dosya binecezakirinê encam negire dê têbikoşin. Bati herî dawî got ku ji ber “binpêkirina lêpirsîna bibandor” dê serî li Dadgeha Destûra Bilind (AYM) bidin heke ji wir biryara binpêkirinê neyê dayîn dê serî li Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) bidin. 
 
MA / Rûkiye Adiguzel
 

Sernavên din

18/07/2025
23:37 Hikûmeta veguhêz a Sûriyeyê agirbestê red kir
23:28 DEM Partî: Dadgeh eşkere sûc dike
22:49 Li Geverê bi girseyî serdana kesên ji girtîgehê derketin hat kirin
22:41 Li ber Girtîgeha Xarpêtê îşkenceyê protesto kirin
22:33 Rêveberiya Xweser: Em destkefiyên şoreşê biparêzin
22:30 Li Behra Spî bi pileya 4.1 erdhej
20:25 Li Elbakê hevdîtina gel: Me xwe bi berxwedanê bi cîhanê da nasîn
19:29 Çîgdem Kiliçgun Ûçar: Divê hemû partiyên siyasî daxilî pêvajoyê bibin
19:13 Ji Erdogan daxuyaniya pêvajoyê
18:54 Gulerê 85 salî ji girtîgehê derket
17:14 Bi zarokan pîsî dan xwarin, wezaretê pêdivî bi ‘parastinê’ nedît!
16:28 Bernameya Mîhrîcana Mûnzûrê aşkera bû
15:42 Meclisa Leşkerî ya Siwêdayê: Me piraniya cihên stratejîk kontrol kirin
15:35 Ji malbatan serlêdana ji bo Îmraliyê
15:28 Der heqê Siddik Guler de biryara tehliyeyê hat dayîn
15:10 NY’ê ji bo Siwêdayê banga lêpirsîna lezgîn kir
15:02 Platforma Elewiyan a Edeneyê: Bila ji bo Durzan korîdor bê vekirin
14:45 Li 7 bajaran ji bo jinên Elewî yên hatibûn revandin çalakî
14:32 Îdareya girtîgehê nav û rengê Amedsporê sansur kir
14:23 Di civîna komîsyonê de kîjan biryar hatin girtin?
14:11 Li Girtîgeha Dumluyê kiryarên 1980’an tên kirin
13:41 Dê li Meletiyê navê Sirri Sureyya Onder bidin jiyîn
13:38 Cara duyemîn e tehliyeya girtiyê 30 salan hat taloqkirin
13:24 Civîna komîsyonê ya li meclisê bi dawî bû
12:26 Ji bo 2 rojnamegeran beraet û rojnamegerekî ceza
12:12 Yildiz ê MHP’î parvekirinek bi pirtûka Abdullah Ocalan ve kir
11:47 Kurdên Anatoliya Navîn piştgiriyê didin pêvajoyê
11:46 Qeyûm wesayîta ku hatibû hîbekirin xwest û projeyên şaredariyê betal kir
11:24 Partî ji bo komîsyonê kom bûn
10:57 Li Mêrgomarê xweza tê talankirin
10:48 Li Rihayê ciwan dê di şahiya azadiyê de bên cem hev
10:40 ‘Divê sererastkirinên qanûnî bên çêkirin’
10:26 Di lêpirsîna ÎBB’ê de ji bo 18 kesan biryara binçavkirinê
10:22 Ozlem Bîlgî: Bêdengiya li dijî îstismara zarokan sûc e
10:08 Li Rihayê zêdetirî 200 civîn: Bila devlet gav bavêje
09:47 'Komxebata Dayikan' wê were lidarxistin: Bi baweriya Rêya Heq jin jiyan e
09:39 Li Sûriyeyê bi sedan jin hatin revandin
09:35 Ciwanên sosyalîst şopdarên kesên li Pirsûsê hatin qetilkirin in
09:34 Li taxên Rihayê civînên têkildarî pêvajoyê
09:32 Welatiyên Kopê: Divê dewlet gavên mezin biavêje
09:31 Dayika Aştiyê: Divê bi awayekî ewle rêya vegerê ji bo gerîla bê vekirin
09:27 Welatiyên Sêrtê: Ji bo pêvajo baş bimeşe divê Abdullah Ocalan azad be
09:26 Salih Muslim: Em teslîmbûnê qebûl nakin, divê feraset biguhere
09:23 Hevdîtin bi kesên ku çekên xwe şewitandin re kir: Veger tune ye, têkoşîn neqediyaye
09:07 Di merasîmê de zarokên xwe temaşe kirin: Cîhanê hêza teorîk û pratîk a Ocalan dît
09:00 ROJEVA 18'Ê TÎRMEHA 2025'AN
17/07/2025
23:19 SOHR: Hejmara kesên li Siwêdayê mirine gihîşt 516'an
23:11 'Kujerê Ayşeyê Cemîl Koç e, polîsên hevkar kujer diparêzin'
23:02 Girtiyên li Girtîgeha Xarpêtê dest bi greva birçîbûnê kirin
20:31 Qetilkirina Ayşe Tokyazê hat şermezarkirin
20:21 Li Girtîgeha Kirşehîrê bi 'darbeyê' gef li girtiyan hat xwarin
20:10 Êrişa li ser malbata ku muzîka kurdî guhdar kir hat şermezarkirin
19:03 Fransayê dawî li hebûna xwe ya leşkerî ya li Senegalê anî
18:34 Bi girseyî serdana şîna Akyuzê ku li Tişrînê jiyana xwe ji dest da kirin
17:56 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê: Ji bo tevkariya li pêvajoyê divê rê li ber hevalên me bê vekirin
17:37 Li Enqereyê hevdîtinên balkêş
17:29 Endamên ESP û SKM'ê hatin berdan
16:13 Mecît Alagoz piştî 32 salan tehliye bû
16:02 ‘Tundiyên fîzîkî û dêrûnî li Pexşan Ezîzî tên kirin’
15:13 Civaka Durzan: Bila korîdorek ji bo Herêma Rêveberiya Xweser bê vekirin
14:34 Li Zaxo li ser bîrên petrolê êrişeke din pêk hat
14:19 Ji Şandeya Îmraliyê û Ozel daxuyanî: Dê temînat pêvajoyê civakî bike
14:16 ÎHD 39 salî ye: Divê peymaneke civakî ya nû bê çêkirin
13:32 Daxwazên jinan ên ji bo TÎS'ê
13:22 Ji ber barana li Pakîstanê 54 kesan jiyana xwe ji dest dan
13:17 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Ozel û destpê kir
12:13 Hevserokên DEM Partiyê çûn serdana Demîrtaş
12:01 Li Siwêdayê ‘ewlehî’ ji Durzan re hiştin
11:41 Ocalan ji Konferansa Ronakbirî ya Şengalê re peyam şand
11:17 Li Iraqê hejmara kesên di şewatê de mirin derket 61’an
11:15 İlayda Alkaş hat qetilkirin
11:14 Bi paradîgmaya Abdullah Ocalan ve perwerde didin
11:10 Endamên komîsyonê yên DEM Partiyî diyar bûn
11:00 Piştî bi salan keça xwe dîtin: Em jî civaka demokratîk dixwazin
10:25 Parêzer Kutluay: Divê mafên zarokan neyên jibîrkirin
09:48 Li Girtîgeha Xarpêtê tundî li girtiyekî hate kirin
09:24 Akin Bîrdal: Agirê ku hat pêxistin bila bibe wesîleya aştiyê
09:23 Ahmet Karagoz: Divê hatina gerîlayan bi qanûnê bê misgogerkirin
09:21 Ciwanên Şoreşger ên herêma Derya Reş di rêya Kobanê de şehîd bûn
09:20 Şoreşa Rojavayê 13 salî ye: Em dest ji destkeftiyên xwe bernadin
09:18 Hevserokê MED TUHAD-FED'ê: Divê karê ewil ê komîsyonê girtî bin
09:17 Dayikên Aştiyê: Gava yekemîn azadiya Ocalan e
09:16 Cizîrî: Xweza tê talankirin, germahî zêde dibe
09:14 Lobiya Îsraîl û Tirkiye-Şamê: Golanê bide Siwêdayê bigire!
09:05 Li Iraqê şewat: 50 kes mir
09:00 ROJEVA 17'ê TÎRMEHA 2025'AN
16/07/2025
16:57 Li dijî êrîşên li ser ziman bertek: Têkoşîna li hemberî înkarê dê bidome
16:37 Şewata li Îzmîrê hate tefandin
16:28 Ji ber deynê qeyûm şaredarî hate hecizkirin
14:53 Ji bo serbestberdana Ahmet Ozer serî li dadgeriyê dan
14:37 Ji bo Abdullah Akyuz şîn hate danîn
14:12 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Bahçelî: Pêdivî bi danûsteninê heye
13:52 Ji bo zentûngehan li pêşiya Meclisê bang kirin: Qanûna dagirkirinê rawestînin
13:43 Îsraîlê ji hewayê ve êrişî Şamê kir
13:29 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Partiya Gelecekê: Divê her kes hewl bide
13:22 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê li Kandirayê ne
12:23 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya bi Davûtoglû re dest pê kir
12:21 Li Şemrexê ‘kargeha zarokan’ hate lidarxistin
12:14 SOHR: Li Siwêdayê 248 kes mirine
12:00 Şandeya Îmraliyê: Rola Wezareta Dadê ji bo pêvajoyê girîng e