Hevseroka KNK'ê Mûrad: Konferans bersivek bû ji êrişên Tirkiyeyê re

img
NAVENDA NÛÇEYAN - Hevseroka KNK'ê Zeyneb Mûrad diyar kir ku 17'emîn Konferansa Kurd a Navneteweyî kurd deskeftiyeke mezin bû û wiha got: "Ev konferans, bersivek bû ku kesek nikare dengê kurdan û dengê heqîqetê qut bike. Bersivek bû ji êrişên Tirkiyeyê ku em li her derê ne û em dikarin hem bi siyaseta xwe û hem jî bi dîplomasiya xwe dikarin doza kurd bi ser bixin." 
 
17’emîn Konferansa Kurd a Navneteweyî li Parlamentoya Ewropayê li ser kurd, Yekitiya Ewropayê, Rojhilata Navîn û Tirkiyeyê, di 8'ê Adarê de dest pê kir û 2 rojan dewam kir. Di konferansê de rewşa li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê û êrişên dewleta tirk ên bi çekên kîmyewî û balafirên bêmirov hatin nîqaşkirin. Gelek rewşenbîr, pispor, siyasetmedar û endamên rêxistinên navdewletî tev li konferansê bûn. Di 10'ê adarê de encamnameya konferansê hat belavkirin. 
 
Hevseroka Kongreya Neteweyî ya Kurdistanê (KNK) Zeyneb Mûrad ku li ser navê KNK'ê tev li konferansê bû, girîngiya konferansê û encamnameya wê nirxand.
 
'BÊDENGIYA HÊZÊN NAVDEWLETÎ HATE REXNEKIRIN'
 
Hevseroka KNK'ê Zeyneb Mûrad diyar kir ku di konferansê de gelek xalên sereke hatine nîqaşkirin û wiha axivî: "Konferansa Kurd ya îsal ya li Ewropayê bi navê 'Yekitiya Ewropa, Tirkiye, Rojhilata Navîn û Kurd de' hat lidarxistin. Her sal di mijarên li ser kurdan de û peywendî li gel Yekitiya Ewropayê biryarên girîng ji bo doza kurdan tê dayin û di heman demê de rewşa Tirkiyeyê bi giştî çi ye û pirsgirêka kurd di kîjan astê de ye, ev mijar tên nîqaşkirin. Îsal tiştekî cuda bû. Ji ber ku em dizanin çi di asta Rojhilata Navîn û çi di asta Tirkiye pirsgirêka kurd di asteke cuda de ye. Loma cudahiyek hebû. Çarçoveya konferansê pirsgirêka kurd bû. Çi li hundirê Tirkiyeyê û çi li Rojava, çi li Rojhilat û çi jî li Bakur û başûrê Kurdistanê, her çar aliyên Kurdistanê bi berfirehî hatin nîqaşkirin. Lê tişta ku derket pêş êrişên dewleta Tirkiyeyê yên li hemberî kurdan û bi taybetî jî li hemberî rojavayê Kurdistanê, Xweseriya Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê hatin şermezarkirin. Bêdengiya ji bo êrişên li hemberî van kesên ku di tunekirina DAIŞ'ê de roleke wan hebû hat nîqaşkirin. Di heman demê de bikaranîna çekên kîmyewî jî bi berfirehî hat nîqaşkirin. Binpêkirina mafên mirovan û binpêkirina qanûnên navneteweyî hat nirxandin. Hate gotin ku Tirkiye dixwaze bi rê û rêbazên cuda planên xwe yên stratejîk li hemberî kurdan pêk bîne. Di heman demê de mijara herî girîng a ku hat nirxandin jî pirsgirêka kurd a li Tirkiyeyê bû. Li wir siyaset çawa dimeşe, welateke weke Tirkiyeyê çawa bi tirs li kurdan dinêre hat nîqaşkirin û bi dirêjî damezirandina dewleta Tirkiyeyê ku sedsal e ji bo tunekirina kurdan rê û rêbazên cuda bi kar aniye. Ew cihên ku kurd lê dijin planên qirkirinê bi kar anîne. Li ser vê xalê gelek hat sekinandin. Heta niha dewleta tirk çi qasî rê û rêbazên li dijî qanûnê bi kar anîne û bêdengiya hêzên navnetewî ya li hemberî vê hat rexnekirin. Pêwîstî dîtin ku hêzên navdewletî bi şikleke cidî nêzî van mijaran bibin." 
 
'HAT TEQEZKIRIN KIRIN KU SAZIYÊN NAVDEWLETÎ MUDAXILE BIKIN'
 
Mûradê di berdewama axiftina xwe de got ku hat tekezkirin ku tecrîda li ser Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan bê rakirin û rêya diyalogê bê vekirin û ev tişt anîn ziman: "Yek mijareke din jî rewşa siyaseta Tirkiyeyê û êrişên li ser HDP'ê bûn. Gelek cidî li ser vê xalê sekinîn. Bi eşkere gotin, Tirkiye ev qas sal e serlêdan kiriye ku bibe endamê Yekîtiya Ewropayê lê ji ber ku pergaleke ne demokratîk e û rê û rêbazên nedemokratîk dide meşandin û gelek mafan binpê dike, nikare bi pîvanên Yekîtiya Ewrupa tevbigere û bibe endamê Yekîtiya Ewropayê. Loma heta niha çi qasî serlêdan kiriye jî serlêdanên wê hatiee redkirin."
 
TECRÎD Û LÊKOLÎNKIRINA BIKARANÎNA ÇEKÊN KÎMYEWÎ
 
Mûradê destnîşan kir ku di konferansê de li ser tecrîda li ser Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan jî hatiye sekinandin û wiha axivî: "Hat gotin ku dewleta Tirkiyeyê rêbazeke neqanûnî li Îmraliyê dide meşandin. Hat tekezkirin ku hemû saziyên navnetewî mudaxileyî vê yekê bikin. Her wiha CPT'î ku rol û mîsyona xwe pêk neanîye hat rexnekirin. Hate teqezkirin ku ji bo agahîstandina ji Îmraliyê lijneyên taybet bikevin dewreyê. Di heman demê de li ser azadiya fizikî ya birêz Ocalan û çareserkirina pirsgirêka kurd û pirsgirêka Rojhilata Navîn hat sekinandin. Her wiha bikaranîna çekên kîmyewî ya li başûrê Kurdistanê bi berfirehî hat nîqaşkirin. Ev nîqaş jî ji aliyên kesên ku di wê qadê de pispor ve hatin kirin. Pisporek ku çûbû li herêmên ku çekên kîmyewî lê hatibûn bikaranîn lêkolîn kiribûn, nêrînên xwe anîn ziman û astengkirina pisporên ku dixwazin biçin li herêmê lêkolînan bikin hat rexnekirin. Hat gotin ku divê lijneyeke serbixwe biçe herêmê û lêkolînan bike. Çimkî wî pîsporî teqez kir ku delîl û belgeyên bikaranîna çekên kîmyewî hene. Loma bang li dewletên navdewletî kirin ku lijneyên bêalî ava bikin û ji bo lêkolînê wan bişînin herêmê. Her wiha yek ji nîqaşên sereke yên konferansê jî tekoşîna jinan a ku bi dirûşmeya 'jin jiyan azadî' li tevahiya cîhanê belav bûye. Li ser wê yekê hat nîqaşkirin ku çawa kurdan li her derê rê li ber guhertineke demokratîk vekiriye. Hat tekezkirin ku ev şoreş wê gelek tiştan biguherîne û tenê pêwîstiya kurdan bi piştgiriyê heye. Peyamên gelek girîng hatin dayin."
 
ÊRIŞÊN LI SER HDP'Ê
 
Mûradê anî ziman ku yek ji xalên konferansê jî êrişên li ser HDP'ê bûn û hatiye xwestin ku endam û rêveberên HDP'ê ku tên girtin bên berdan û wiha domand: "Encamnameyeke bi çend xalên girîng derket holê. Yek ji van jî meseleya erdhejê bû. Rexne li desthilatdariya dewleta tirk hat kirin ku nêzikatiyeke wan a baş çênebûye. Her wiha astengkirina alikariyên ber bi herêma erdhêjê ve hatin rexnekirin. Her wiha di encamnameyê de meseleya agirbestê ku ji aliyê KCK'ê ve hatibû ragihandin jî erênî hat dîtin û pêwîstî pê hat dîtin ku ev agirbest dualî be. Hat xwestin ku saziyên navdewletî vê agirbestê bixin meriyetê û bi rêbazeke erênî bê şîrovekirin. Her çend di konferansê de erênî hatibe dîtin jî hat daxwazkirin ku di vê çarçoveyê de welatên cihanê xebatekê bidin meşandin ku ev agirbest bibe dualî. Çimkî ev weke firsendekê hat dîtin. Her wiha êrişên li ser parlementer û endamên HDP'ê jî di encamnameyê de cihê xwe girtin. Her wiha hat xwestin ku endam û parlementerên HDP'ê ku hatine girtin jî demildest bên berdan û ev êriş jî bên sekinandin. Di heman demê de ji konseya Ewropayê hat xwestin ku van êrişan qebûl neke û helwesteke cidî nîşan bide. Rewşa birêz Ocalan jî di encamnameyê de bi berfirehî cihê xwe girt. Her wiha pêwîst hat dîtin ku Yekîtiya Ewropa û CPT'î helwestekê nîşan bidin û çareseriyeke mayinde peyde bikin û rêya diyalogê vekin. Her wiha hat xwestin ku ji bo pêşerojeke demokratîk Rêveberiya Xweser a Rojava bi fermî bê naskirin. Xaleke din ku di encamnameyê de cih girtibû jî bikaranîna çekên kîmyewî bû. Pêwîst hat dîtin ku lêkolînên cidî bên kirin."
 
'TIRKIYE ŞER WEKE FIRSEND DIBÎNE Û BI KAR TÎNE'
 
Zeyneb Mûradê anî ziman ku Tirkiye şerên heyî ji bo berjewendiyên xwe veguherandiye firsendekê û got: "Ev 17 sal in ku ev konferans tê lidarxistin. Lê 2 sal beriya niha ji ber pandemiyê me nikaribû vê konferansê li dar bixe. Ev konferans di qonaxeke gelek hestiyar de hat çêkirin. Ne tenê ji bo gelê kurd, ji bo Ewropayê jî. Em dizanin ku Ewropa di krîzên mezin re derbas dibe. Bi sedema şerê li Ûkraynayê, krîzên siyasî, leşkerî, aborî çêbûne û piştî vî şerî di siyaseta Ewropayê de guhertin çêbûne. Ev bandorê li ser Rojhilata Navîn jî dike. Herî zêde bandorê li Tirkiyeyê kir. Tirkiyeyê ev pêvajo ji xwe re weke firsendekê dibîne û bi kar tîne. Em dibînin ku ji destpêka şerê Ûkraynayê û heta niha Tirkiye çi qasî sûd ji vî şerî girtiye. Di konferansê de jî bal kişandin ser van mijarên girîng." 
 
'EV KONFERANS DESKEFTIYEKE MEZIN BÛ'
 
Mûradê di dawiya axaftina xwe de da zanîn ku ev konferans ji bo gelê kurd deskeftiyeke mezin bû û got ku bersivek bû ji êrişên Tirkiyeyê re û axaftina xwe wiha bi dawî kir: "Bi nêrîna min, ev konferans ji yên dîtir girîngtir bû. Hem di asta beşdarbûnê de û hem jî di asta mijarên hatin nîqaşkirin de. Mijarên wê pir girîng bûn. Her wiha baş hat dîtin ku hewldanên Erdogan ên ji bo bêdengkirina kurdan hene. Hem bi çêkên kîmyewî êriş dike û hem jî qada siyasî bêdeng dike. Di heman demê de Tirkiye ji derveyî welat jî li dijî kurdan siyaseteke taybet bi rê ve dibe. Berjewendiyên hevpar ên di navbera van dewletan de dewleta tirk ew bi kar tîne û weke zextekê li dijî kurdan bi kar tîne. Bi piştgiriya van hêzan dixwaze kurdan bêdeng bike. Ev konferans bersivek bû ku kesek nikare dengê kurdan û dengê heqîqetê qut bike. Bersiv bû ku em li her derê ne û em dikarin hem bi siyaseta xwe û hem jî bi dîplomasiya xwe doza kurd bi ser bixin. Gelek dostên kurdan tevlî bûbûn û nêrînên wan li ser pirgirika kurd hebûn. Ev konferans bersivek bû ji êrişên Tirkiyeyê re. Ev konferans ji bo siyaseta kurd, diplomasiya kurd deskeftiyeke mezin e. Di parlementoya Ewropayê de mijarên ev qasî girîng tên nîqaşkirin. Em bawerin ku ev rexne û nîqaşên ku hatine kirin wê bigihîje her derê. Di vê konferansê de hebûna nûnerên CPT, Yekîtiya Ewropayê, rêxistinên navdewletî gelek girîng bû. Ji ber ku rol û mîsyona birêz Ocalan a di Rojhilata Navîn de hat nîqaşkirin. Ev jî deskeftiyeke mezin e ku rêxistin û sazî di aliyê siyasî, dîplomasî û leşkerî de piştgirî bidin pirsgirika kurd."
 
 
 
 
 

Sernavên din

18/07/2025
23:37 Hikûmeta veguhêz a Sûriyeyê agirbestê red kir
23:28 DEM Partî: Dadgeh eşkere sûc dike
22:49 Li Geverê bi girseyî serdana kesên ji girtîgehê derketin hat kirin
22:41 Li ber Girtîgeha Xarpêtê îşkenceyê protesto kirin
22:33 Rêveberiya Xweser: Em destkefiyên şoreşê biparêzin
22:30 Li Behra Spî bi pileya 4.1 erdhej
20:25 Li Elbakê hevdîtina gel: Me xwe bi berxwedanê bi cîhanê da nasîn
19:29 Çîgdem Kiliçgun Ûçar: Divê hemû partiyên siyasî daxilî pêvajoyê bibin
19:13 Ji Erdogan daxuyaniya pêvajoyê
18:54 Gulerê 85 salî ji girtîgehê derket
17:14 Bi zarokan pîsî dan xwarin, wezaretê pêdivî bi ‘parastinê’ nedît!
16:28 Bernameya Mîhrîcana Mûnzûrê aşkera bû
15:42 Meclisa Leşkerî ya Siwêdayê: Me piraniya cihên stratejîk kontrol kirin
15:35 Ji malbatan serlêdana ji bo Îmraliyê
15:28 Der heqê Siddik Guler de biryara tehliyeyê hat dayîn
15:10 NY’ê ji bo Siwêdayê banga lêpirsîna lezgîn kir
15:02 Platforma Elewiyan a Edeneyê: Bila ji bo Durzan korîdor bê vekirin
14:45 Li 7 bajaran ji bo jinên Elewî yên hatibûn revandin çalakî
14:32 Îdareya girtîgehê nav û rengê Amedsporê sansur kir
14:23 Di civîna komîsyonê de kîjan biryar hatin girtin?
14:11 Li Girtîgeha Dumluyê kiryarên 1980’an tên kirin
13:41 Dê li Meletiyê navê Sirri Sureyya Onder bidin jiyîn
13:38 Cara duyemîn e tehliyeya girtiyê 30 salan hat taloqkirin
13:24 Civîna komîsyonê ya li meclisê bi dawî bû
12:26 Ji bo 2 rojnamegeran beraet û rojnamegerekî ceza
12:12 Yildiz ê MHP’î parvekirinek bi pirtûka Abdullah Ocalan ve kir
11:47 Kurdên Anatoliya Navîn piştgiriyê didin pêvajoyê
11:46 Qeyûm wesayîta ku hatibû hîbekirin xwest û projeyên şaredariyê betal kir
11:24 Partî ji bo komîsyonê kom bûn
10:57 Li Mêrgomarê xweza tê talankirin
10:48 Li Rihayê ciwan dê di şahiya azadiyê de bên cem hev
10:40 ‘Divê sererastkirinên qanûnî bên çêkirin’
10:26 Di lêpirsîna ÎBB’ê de ji bo 18 kesan biryara binçavkirinê
10:22 Ozlem Bîlgî: Bêdengiya li dijî îstismara zarokan sûc e
10:08 Li Rihayê zêdetirî 200 civîn: Bila devlet gav bavêje
09:47 'Komxebata Dayikan' wê were lidarxistin: Bi baweriya Rêya Heq jin jiyan e
09:39 Li Sûriyeyê bi sedan jin hatin revandin
09:35 Ciwanên sosyalîst şopdarên kesên li Pirsûsê hatin qetilkirin in
09:34 Li taxên Rihayê civînên têkildarî pêvajoyê
09:32 Welatiyên Kopê: Divê dewlet gavên mezin biavêje
09:31 Dayika Aştiyê: Divê bi awayekî ewle rêya vegerê ji bo gerîla bê vekirin
09:27 Welatiyên Sêrtê: Ji bo pêvajo baş bimeşe divê Abdullah Ocalan azad be
09:26 Salih Muslim: Em teslîmbûnê qebûl nakin, divê feraset biguhere
09:23 Hevdîtin bi kesên ku çekên xwe şewitandin re kir: Veger tune ye, têkoşîn neqediyaye
09:07 Di merasîmê de zarokên xwe temaşe kirin: Cîhanê hêza teorîk û pratîk a Ocalan dît
09:00 ROJEVA 18'Ê TÎRMEHA 2025'AN
17/07/2025
23:19 SOHR: Hejmara kesên li Siwêdayê mirine gihîşt 516'an
23:11 'Kujerê Ayşeyê Cemîl Koç e, polîsên hevkar kujer diparêzin'
23:02 Girtiyên li Girtîgeha Xarpêtê dest bi greva birçîbûnê kirin
20:31 Qetilkirina Ayşe Tokyazê hat şermezarkirin
20:21 Li Girtîgeha Kirşehîrê bi 'darbeyê' gef li girtiyan hat xwarin
20:10 Êrişa li ser malbata ku muzîka kurdî guhdar kir hat şermezarkirin
19:03 Fransayê dawî li hebûna xwe ya leşkerî ya li Senegalê anî
18:34 Bi girseyî serdana şîna Akyuzê ku li Tişrînê jiyana xwe ji dest da kirin
17:56 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê: Ji bo tevkariya li pêvajoyê divê rê li ber hevalên me bê vekirin
17:37 Li Enqereyê hevdîtinên balkêş
17:29 Endamên ESP û SKM'ê hatin berdan
16:13 Mecît Alagoz piştî 32 salan tehliye bû
16:02 ‘Tundiyên fîzîkî û dêrûnî li Pexşan Ezîzî tên kirin’
15:13 Civaka Durzan: Bila korîdorek ji bo Herêma Rêveberiya Xweser bê vekirin
14:34 Li Zaxo li ser bîrên petrolê êrişeke din pêk hat
14:19 Ji Şandeya Îmraliyê û Ozel daxuyanî: Dê temînat pêvajoyê civakî bike
14:16 ÎHD 39 salî ye: Divê peymaneke civakî ya nû bê çêkirin
13:32 Daxwazên jinan ên ji bo TÎS'ê
13:22 Ji ber barana li Pakîstanê 54 kesan jiyana xwe ji dest dan
13:17 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Ozel û destpê kir
12:13 Hevserokên DEM Partiyê çûn serdana Demîrtaş
12:01 Li Siwêdayê ‘ewlehî’ ji Durzan re hiştin
11:41 Ocalan ji Konferansa Ronakbirî ya Şengalê re peyam şand
11:17 Li Iraqê hejmara kesên di şewatê de mirin derket 61’an
11:15 İlayda Alkaş hat qetilkirin
11:14 Bi paradîgmaya Abdullah Ocalan ve perwerde didin
11:10 Endamên komîsyonê yên DEM Partiyî diyar bûn
11:00 Piştî bi salan keça xwe dîtin: Em jî civaka demokratîk dixwazin
10:25 Parêzer Kutluay: Divê mafên zarokan neyên jibîrkirin
09:48 Li Girtîgeha Xarpêtê tundî li girtiyekî hate kirin
09:24 Akin Bîrdal: Agirê ku hat pêxistin bila bibe wesîleya aştiyê
09:23 Ahmet Karagoz: Divê hatina gerîlayan bi qanûnê bê misgogerkirin
09:21 Ciwanên Şoreşger ên herêma Derya Reş di rêya Kobanê de şehîd bûn
09:20 Şoreşa Rojavayê 13 salî ye: Em dest ji destkeftiyên xwe bernadin
09:18 Hevserokê MED TUHAD-FED'ê: Divê karê ewil ê komîsyonê girtî bin
09:17 Dayikên Aştiyê: Gava yekemîn azadiya Ocalan e
09:16 Cizîrî: Xweza tê talankirin, germahî zêde dibe
09:14 Lobiya Îsraîl û Tirkiye-Şamê: Golanê bide Siwêdayê bigire!
09:05 Li Iraqê şewat: 50 kes mir
09:00 ROJEVA 17'ê TÎRMEHA 2025'AN
16/07/2025
16:57 Li dijî êrîşên li ser ziman bertek: Têkoşîna li hemberî înkarê dê bidome
16:37 Şewata li Îzmîrê hate tefandin
16:28 Ji ber deynê qeyûm şaredarî hate hecizkirin
14:53 Ji bo serbestberdana Ahmet Ozer serî li dadgeriyê dan
14:37 Ji bo Abdullah Akyuz şîn hate danîn
14:12 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Bahçelî: Pêdivî bi danûsteninê heye
13:52 Ji bo zentûngehan li pêşiya Meclisê bang kirin: Qanûna dagirkirinê rawestînin
13:43 Îsraîlê ji hewayê ve êrişî Şamê kir
13:29 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Partiya Gelecekê: Divê her kes hewl bide
13:22 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê li Kandirayê ne
12:23 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya bi Davûtoglû re dest pê kir
12:21 Li Şemrexê ‘kargeha zarokan’ hate lidarxistin
12:14 SOHR: Li Siwêdayê 248 kes mirine
12:00 Şandeya Îmraliyê: Rola Wezareta Dadê ji bo pêvajoyê girîng e