Kanar: Bicihanîna ‘Mafê hêviyê’ yê Ocalan dê bi xwe re demokrasiyê bîne

  • rojane
  • 09:41 13 Îlon 2024
  • |
img
STENBOL - Parêzer Ercan diyar kir ku ya girîng ne ew e ku Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê “Mafê hêviyê” yê Abdullah Ocalan bigire rojeva xwe û wiha got: “Ya girîng, biryara tê dayin e. Gavavêtina li gorî biryara DMME’yê dê bandoreke erênî li têkoşîna demokrasî û aştiyê ya Tirkiyeyê bike.” 
 
Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê dê di navbera 17-19’ê îlonê de bicive. Yek ji rojevên komîteyê jî biryara binpêkirinê ya Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) ya bi boneya cezayê muebbeta giran têkildarî Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan û Hamîlî Yildirim, Omer Hayrî Konar û Veysî Aktaş de ye. Rêxistinên maf û hiqûqê cara ewil di 26’ê tîrmeha 2021’an de û cara duyemîn jî di 31’ê tîrmeha 2024’an de serî li komîteyê dabûn û jê xwestibûn ku biryara binpêkirinê bicih bînin. Komîteyê 3 sal piştre biryar da ku mijarê bigire rojeva xwe. 
 
Ji bo Abdullah Ocalan bikare bi parêzerên xwe re hevdîtinan bike, di 25’ê gulana 2021’ê de kampanyaya îmzeyan hatibû destpêkirin. Yek ji hiqûqnasên beşdarî kampanyayê bûyî jî hiqûqnasê cezayan Ercan Kanar bû. Kanar, têkildarî bandora biryarên komîteyê kir. 
 
‘DIVÊ MAFÊ HÊVIYÊ YÊ ABDULLAH OCALAN BÊ CÎBICÎKIRIN’
 
Kanar, diyar kir ku hêvîkirina azadiyê mafekî sereke yê mirovan e û wiha got: “Bêparhiştina mirovan a tevahiya emrê xwe de, binpêkirina vî mafî ye. DMME’yê got ku cezayê muebbeta giran a heta mirinê, binpêkirina xala qedexeya îşkenceyê ya PMME’yê ye. Got ku divê ‘Mafê hêviyê’ yê Abdullah Ocalan bê qebûlkirin. Mafê hêvîkirina azadiyê divê mafê her kesên di nava çar dîwaran de be. Ji ber ku bi vî mafî re mirov êdî dibe kirde.”
 
‘AZADÎ DI XWEZAYA MIROVAN DE HEYE’
 
 Parêzer Ercan Kanar, cezayê hefsê yê heta mirinê weke “korîdora mirinê” pênase kir û ev tişt anî ziman: “Mirov gav bi gav, parçe bi parçe ji jiyanê tê qutkirin. Tunekirina beden û mejî ye. Ev, cezayeke girantir e. Îşkenceyê dide mirov û li dijî xwezaya însan e. Ji ber ku di xwezaya mirovan de azadî heye. Lewma divê Tirkiye teqez vî cezayî ji qanûnan derxîne.” 
 
MÎNAKÊN ‘MAFÊ HÊVIYÊ’ YÊN LI CÎHANÊ 
 
Kanar, biryarên DMME’yê yên têkldarî cezayên bi vî rengî bi bîr xist û wiha pê de çû: “Weke mînak; biryara Vînter a Ingilistanê heye. Biryara Lorgov a Bulgaristanê heye. Biryara Schuster a Îtalyayê heye. Ev biryar ji ber cezayê muebbeta girankirî tên rexnekirin û tê gotin ku divê ev biryar piştî demekê li ber çavan bên derbaskirin. Di çarçoveya biryarê de jî Norweç, Spanya, Portekîz, Sirbistan û Bosna Hersek cezayê muebbetê radikin. Her wiha Dadgeha Destûra Bingehîn a Federal a Almanyayê û Dadgeha Destûra Bingehîn a Îtalyayê dibêjin; ‘Cezayê heta mirinê nabe, piştî demekê divê ev ceza li ber çavan bên derbaskirin.’ Heke di tevahiya van biryaran de tê gotin ku heke pêşiya berdana bişert girtî be, wê demê dibe îşkenceyeke dermirovî. Ev biryar, pir girîng in.” 
 
‘DIVÊ EV CEZA JI MEWZÛATÊ BÊN DERXISTIN’ 
 
Di berdewamê de Kanar destnîşan kr ku heta sala 2002’yan jî li Tirkiyeyê cezayên darvekirinê jî di nav de, tu cezayên ku derfeta tehliyeyê tê de tune neketine meriyetê û wiha pê de çû: “Piştî Abdullah Ocalan di sala 1999’an de anîn Tirkiyeyê, di sala 2002’yan de di qanûnan de guhertin kirin û cezayê darvekirinê veguherandin muebbeta girankirî. Cara ewil di qanûnan de cezayeke ku hêviya tehliyeyê tê de tune kete meriyetê. Di esasê xwe de ev yek di pratîkê de xelet e. Ji ber ku di hiqûqa cezayê de qeydek heye, heke qanûneke aleyhe were sererastkirin, ev ceza ji bo sûcên beriya derketina qanûnê derbasdar nîne. Lewma jî ji bo Abdullah Ocalan qanûneke taybet derxistin û divê ev ji mewzûatê were derxistin. Hem li dijî xala 3’yemîn a PMME’yê ye, hem li dijî xala 5’emîn a danezana mafên mirovan e, hem jî li dijî fikraya 3’yemîn a xala 10’emîn a Peymana Mafên Siyasî ya NY’ê ye.”
 
JI BO AŞTIYA MAYINDE AZADÎ ŞERT E
 
Kanar, cezayê heta mirinê weke “qanûneke hovane” pênase kir û wiha got: “Abdullah Ocalan, rêberê gelê kurd e lewma cihê wî taybet e. Divê ji bo cîbicîkirina dostanî û aştiya gelan qanûneke taybet were derxistin û Abdullah Ocalan were berdan. Piştre jî divê tecrîda li Îmraliyê bê bidawîkirin. Abdullah Ocalan nêzî 42 sal in nikare bi parêzer û malbata xwe re hevdîtinan bike. Li gorî rapora CPT’yê tecrîd, rewşa windakirinê ye, rewşa agahînegirtinê ye. Ev yek li dijî Qeydên Mandela ye. Li gorî van qeydan, divê cezayên hucreyê yên demdirêj û domdar nebin. Di cezayên disiplînê yên herî giran de jî nabe ku pêşî li hevdîtinên bi parêzeran re were girtin. Her wiha divê girtî li girtîgeheke nêzî malbata xwe be. Her wiha divê mînaka her girteka derheqê girtî de ji girtî re were dayin. Anku divê înfazeke li gorî rûmeta mirovan be.” 
 
‘HEWCEYE HEMÛ PARTIYÊN SIYASÎ LI DIJÎ TECRÎDÊ BIN’ 
 
Parêzer Kanar bi domdarî bal kişand ser agahiyên Tirkiyeyê bi Komîteyê re parve kirî û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Hikûmetê agahiyên xelet parve dikir û tecrîdê înkar dike. Parêzer û malbat nikarin hevdîtinê bikin lê Tirkiye dibêje ‘binpêkirin tune ye.’ Jixwe li Ewropayê cezayê heta mirinê tune ye. Li Îmraliyê sepaneke tecrîdê yê mînaka wê li cîhanê pir kêm tê dîtin heye. Divê ne tenê rêxistinên civaka sivîl, hemû baro, muxalefet û partiyên siyasî yên Tirkiyeyê jî li dijî van sepanên tecrîdê derkevin û qebûl nekin.” 
 
MUEYÎDEYÊN DIKARE LI TIRKIYEYÊ BÊN FERZKIRIN 
 
Kanar, bi lêv kir ku heke Tirkiye biryarên DMME’yê bicih neyîne, dikare bi van mueyîdeyan re rû bi rû bimîne: “Konseya Ewropayê di vê mijarê de dikare du mueyîdeyan ferz bike. Ya yekemîn; dikare mafê dengdayîn û axaftinê yê Tirkiyeyê bide sekinandin, ya duyemîn jî dikare ji endamtiyê derxîne. Mijara sekinandina mafê deng û axaftinê beriya niha li dijî Azerbaycanê hatibû bikaranîn. Lewma Azerbaycan neçar ma ku paşvegavê biavêje. Dibe ku heman biryarê ji bo Tirkiyeyê jî bixin meriyetê.” 
 
BANDORA BIRYARÊ 
 
Kanar, destnîşan kir ku Komîte ji ber konjokturê tiştên Tirkiye dike çavên xwe lê digire û axaftina xwe wiha qedand: “Ewropa di nava 25 salên dawî de rewşa xwe ya herî qels dijî. Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê di mijara bicihanîna biryarên DMME’yê de pirsgirêkên mezin dijî. Divê ev rewş biguhere. Her çend dereng jî be, Konseya Ewropayê ev mijar girt rojeva xwe û ev tiştekî erênî ye. Lê ji girtina rojeva xwe zêdetir, biryara dide girîng e. Heke li gorî biryara DMME’yê biryarê bide, ev yek dê bandoreke erênî li têkoşîna demokrasî û aştiyê ya Tirkiyeyê bike. Dê rêya jiyaneke aştiyane û wekhev a gelan vebe. Divê ev cezayê faşîst tavilê ji mewzûatê bê rakirin û tecrîd bê bidawîkirin.” 
 
MA/ Esra Solîn Dal
 

Sernavên din

06/07/2025
20:10 Abdullah Ocalan peyam şand: Pêvajo derbasî qonaxeke nû dibe
17:21 Di 7 mehan de 3 hezar û 181 şewat derketin
16:02 DEM Partî çû serdana CHP’ê: Operasyon, berdewama feraseta qeyûm e
15:27 Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê dê sibe bi Erdogan re hevdîtinê bike
15:10 Tulay Hatîmogûllari çû serdana CHP’ê
15:02 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya bi Abdullah Ocalan re bi dawî bû
14:42 Civîna MYK’a DEM Partiyê bi dawî bû
14:16 Şewata li Çiyayê Gabarê hate vemirandin
14:15 Komxebata Zarokan: Zimanê dayikê bingeha civakê ye
13:15 Li Tûşbayê şewat derket
13:14 Ji MYK’a DEM Partiyê civîna awarte
13:13 Ciwan di komxebatê de hatin gel hev: Em ê pêşengtiya avakirina civaka demokratîk bikin
12:48 Tulay Hatîmogûllari dê biçe serdana CHP’ê
12:48 Hûsiyan êrişî balafirgeha Îsraîlê kir
12:43 Tirkiyeyê qedexeya ji bo balafirgeha Silêmaniyeyê dirêj kir
11:52 Li Pakistanê avahî hilweşiya: 27 kes mirin
11:19 Li Efrînê komîteya xespkirina malên Kurdan ava kirin!
11:05 Li Şirnexê tundiya mêr
11:03 MKG: 7 rojnameger hatin binçavkirin, 2 hatin girtin
10:48 Li DYA’yê lehî rabû: 43 kes mirin, 20 zarok winda ne
10:47 Djemîla Behhabîb: Dixwazim bi Ocalan re hevdîtinê bikim
10:10 Şandeya DEM Partiyê ber bi Îmraliyê ve bi rê ket
10:10 Çeteleya meha Hezîranê ya JINNEWS’ê: 19 jin û zarokek hatin qetilkirin
10:09 Li Gimgimê gund li benda xizmetê ne
10:08 Li bazarê di lênûska deynan de rûpelên vala neman!
09:44 Çav û guhê cîhanê li PKK’ê ye: Kîjan partî û rêxistin dê bişopînin?
09:33 Ji bo Kurdî daxwaza statûyê: Em dikarin aktîf rol bigirin
09:17 Kovara Jinê vê heftê bi manşeta ‘Jin, Bawerî û Hevrûbûn’ê derket
09:04 Gefa hecizkirinê ya bankan zorê dide welatiyan
09:00 Girtiyê nehatî tedawîkirin çavê xwe winda kir
09:00 ROJEVA 6’Ê TÎRMEHA 2025’AN
05/07/2025
17:05 Çalakiya KHK: Pêşiya aştiyê bi vegera ser kar vedibe
16:15 DEM Partiyê serdana Şaredariya Semsûrê kir
16:03 Sebahat Tûncel: Em di 8'ê Tîrmehê de li Enqereyê bicivin
15:55 Amedsporê formayên sezona nû da nasîn
15:41 Di komxebata zarokan de bal kişandin ser zimanê dayikê
15:29 Xwestin girtiyên nexweş Aktaş û Gurban bên berdan
15:15 Di komxebata ciwanan de dê qeyran û çareseriyên Rojhilata Navîn bên gotûbêjkirin
14:57 Li du bajaran komxebatên ciwanan: Em ê erka xwe bi cih bînin
14:34 Girtiyê ku 15 caran sewqa wî ya nexweşxaneyê hatibû astegkirin teşhîsa alzeheimerê lê hate kirin
14:27 Ji Erdogan daxuyaniya 'pêvajoyê': Em bi baldar dixebitin
14:05 Xizmên windayan: Kiryarên Vedat Aydin eşkere bikin
13:25 Dayikên Şemiyê: Di dosyeya Vedat Aydin de dawî li bêcezatiyê bînin
13:10 Li Hatayê erdhej çêbû
13:06 DEM Partî wê serdana şaredariyên CHP’ê bike
13:00 Ji DEM Partiyê daxuyaniyeke girîng
12:57 Li Gabarê bi hezaran dar şewitîn
12:19 Hevserokên DEM Partiyê: Ev operasyon rêya çareseriyê dixetimînin
11:59 AYM’ê têkildarî Kader Ortakaya biryara mafê jiyanê hatiye binpêkirin da
11:12 Dê doza Îzol ji nû ve bê lidarxistin: Parêzeran ji bo ragirtinê serlêdan kirin
09:52 Şîrketa Nasiroglûyê AKP'î Sîsê talan dike
09:52 Sûavî: Huner bi aştiyê azad dibe
09:50 Fîşeka gazê ya ku Ûytûn qetil kir 16 sal in winda ye
09:30 Banga ji bo komxebata ciwanan
09:00 ROJEVA 5’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:16 Li dijî şaredariyên CHP’î operasyon: Karalar, Tûtdere û Bocek hatin binçavkirin
04/07/2025
21:50 Tûnç Soyer û Serokê CHP'ê yê Bajêr hatin girtin
17:10 Di sempozyûma mafên mirovan de bal kişandin ser ‘tekoşîna hevpar’
16:38 ATK’ê ji bo girtiyê nexweş Siddik Guler rapora “rewşa wî ji bo girtîgehê guncav nîne' da
16:36 Projeya GES’ê ya li Xeceriyê hate betalkirin
16:35 Li Stenbolê dê ‘Komxebata Civaka Demokratîk’ bê lidarxistin
16:34 Şaredarê Manavgatê hate binçavkirin
16:12 Ji ber gotina ‘Rêberê PKK’ê’ 2 sal û mehek ceza lê hate birîn
16:06 Ji ber stranên di lênûskê de cezayê hucreyê lê hate birîn
15:32 DBP’ê li Agiriyê rêveberiya nû diyar kir
15:13 Di lehî û hezaz a li Hindistanê de: 69 mirî 110 birîndar
14:21 Li Omeryayê şewat bi daristanê ket
14:19 Çetîn Arkaş li Amedê bi girseyî hate pêşwazîkirin
12:53 Şewata li Gabarê li herêmeke berfireh belav bû
12:50 Tunç Soyer û 98 kesên din bi daxwaza girtinê hatin sewqkirin
12:42 Hejmara girtiyan a piştî 10’emîn Pakêta Darazê
11:44 Rewşa dawî ya şewatên li Îzmîrê
11:37 Li Wanê li girtiyan hevdîtin hate qedexekirin
11:17 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kir
10:59 Parlamenterê Partiya Gelecekê Torûn: Divê tavilê komîsyon bê avakirin
10:48 Serokê Baroya Amedê: Em amade ne alîkariya hiqûqî bidin pêvajoyê
09:56 Li Îzmîrê 137 kes sewqî edliyeyê hatin kirin
09:45 Meclisa Ciwanan dê bi rojeva ‘Aştî û Civaka Demokratîk’ bicive
09:42 Yek ji bihûştên xwezayê Heftborî dê bi HES’ê bê tunekirin
09:06 Îsal li Îdirê berê mişmişan bibereket e
09:06 Girtiyê nexweş Guneş rexmê gelek nexweşiyan nayê tehliyekirin
09:05 Gundên Qaxizmanê bê av û ceyran in!
09:05 Hevserokê KNK'ê Karamûs: Em ji her wextî bêtir ji bo yekitiya neteweyî bi hêvî ne
09:05 Dîrektora IHRNGO'ê: Li Îranê armanca zêdebûna zextan astengkirina protestoyan e
09:05 Kampanyaya ‘Ez dixwazim bi Abdullah Ocalan re hevdîtinê bikim': Armanca sereke azadiya Ocalan e
09:03 Aydin: Şensê taloqkirin û derenxistina kongreya neteweyî nemaye
09:02 Li Wanê dê pêşangeha ‘Hêviya Hunerê’ ya zarokan vebe
09:00 ROJEVA 4'Ê TÎRMEHA 2025'AN
03/07/2025
23:59 Civînên 'Aştî û Civaka Demokratîk' didomin
20:05 Zeynep Kinaci û Sema Yuce hatin bibîranîn
16:10 Du bersûcên zarok neçarî întîharê kirin dîsa nehatin girtin
15:45 Şewata li Stenbolê hate kontrolkirin
15:43 Şandeyeke pirspor li Çemê Tagarê lêkolîn kir
15:34 Rojnameger Aksu hate berdan
15:10 Şîna Mûsa Kaya bi girseyî hate ziyaretkirin
15:08 DEM Partî: Dê di mijara bêçekbûnê de hefteya pêş gaveke dîrokî were avêtin
14:26 Parêzer Bariş Işik dawî li jiyana xwe anî
14:21 Li Stenbol û Antalyayê şewat derket
14:16 Li Çiyayê Cûdî şewat derket
13:38 Di şewata Îzmîrê de kesekî jiyana xwe ji dest da