Salîh Muslim: Dîrok li Kobanê hate guhertin

  • rojane
  • 10:32 14 Îlon 2024
  • |

RIHA - Hevserokê PYD’ê Salih Muslim ê berxwedana Kobanê ku ji bo DAIŞ’ê bû destpêka bidawîbûna wê vegot, wiha got: “Di dîrokê de hin kêliyên girîng hene, ku herikîna dîrokê diguherînin. Dîrok li Kobanê hate guhertin.”

DAIŞ’a girêdayî El Kaîde ya armanca wê ya cîhadeke kurewî hebû di sala 2003’yan de bi dagirkirina Amerîkayê ya Iraqê re bihêzbû, bi destpêkirina şerê navxweyî yê Sûriyeyê û bi piştgiriya Tirkiyeyê her ku çu xurt bû. DAIŞ’a ku ji El Kaîdeyê bêhtir ket rêyeke radîkal û ragihand ku El Kaîdeyê pêwendiyên xwe qut kiriye, bi hêza ku li Sûriyeyê kom kiriye re di çileya 2014’an de bajarê Felûce yê Iraqê bi dest xist. DAIŞ’a ku pişt re ket Reqa ya ku weke “paytexta xîlafetê” bi nav dikir, piştî dagirkirina bajêr di 8’ê hezîrana 2014’an de Mûsil di rojekê de bi dest xist. DAIŞ’a ku dihate payîn piştî Mûsilê êrişî Bexdayê bike, bi awayekî kesê nedifikirî di 3’yê tebaxa 2014’an de êrişî Şengalê kir. DAIŞ’a ku bi cilên xwe yên reş ên weke alên wan ên li ser pîkaban, li her cihê tê re derbas dibûn, bi hezaran mirov bi awayekî bêrehm bi rêbazên herî hovane jin û zarokên keç dîl girtin û kirin “koleyên zayendî”. DAIŞ’a ku bi êrişên êzidî weke “Fermana 73’yan” bi nav dikin Şengal dagir kir, êzidî qetil kirin, bi hezaran jin revandin û li bazarên koleyan ên ava kirin firotin. 
 
DAIŞ’ê di çileya 2014’an de li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê berê xwe da Kobanê ya ku li gel Efrîn û Cizîrê ji hêzên rejîmê hate stendin û îlana “Rêveberiya Xweser a Demokratîk” lê hatiye kirin. DAIŞ’ê di 15’ê îlonê de ji sê aliyan ve êrişî Kobanê kir. DAIŞ a ku ji ber tirsa ku belav dikir li her qada çûyê rastî berxwedaneke xurt nehat, tevî ku ji ber polîtîkaya Tirkiyeyê plan dikir Kobanê di demeke kurt de bi dest bixe jî, rastî berxwedaneke dîrokî hat. Berxwedana bi mehan a gelê Kobanê ji bo DAIŞ’a ku bûye xewna tirsê ya mirovahiyê bû destpêka bidawîbûnê. Di encama berxwedana ku 134 rojan dewam kir de , êrîşên çeteyên DAIŞ'ê yên tirs li tevahiya cîhanê belav kirin, hatin paşdexistin. Piştî van êrişan bi operasyonên li ser hev ên HSD’ê DAIŞ ji hemû bajarên Sûriyeyê hate derxistin. Serokê DAIŞ’a ku hêza wê ya şer hate têkbirin û bi awayekî malên hucreyan xwe bi rêxistin dikir, El Bexdadî hate kuştin. Serokên pişt re jî hatin kuştin. 
 
Salîh Muslim ê di dema êrişên DAIŞ’ê de Hevserokê Partiya Yekitî ya Demokratîk (PYD) bû, êrişên ku 10 sal bi ser re derbas bûn û berxwedana li dijî vê ji ajansa me re vegot. 
 
‘KOBANÊ DÎROK NIVÎSAND’ 
 
Muslim, bi lêv kir ku berxwedana Kobanê herikîna dîrokê guhert û wiha got: “Di dîrokê de hin kêliyên girîng hene, herikîna dîrokê diguherînin. Li Kobanê dîrok guherî. Dema di nav de bî tu fêm nakî, lê dema tu li derveyî wê dinihêrî, fêm dikî ku gelek tişt guherîne. Dîrok weke beriya Kobanê û piştî wê teşe girt. Kesê xeyal nedikir ku bajarekî biçûk ê mîna Kobanê ji berxwedaneke bi vî rengî ya mezin re mêvandariyê bike. Em jî li vê nefikirîn. Dijminekî ku bi hovîtî êrîş dikir hebû. Hêzeke ku ji bo tasfiyekirina kurdan ji aliyê hinan ve hatiye afirandin e. Êriş hatibû plankirin. Kesên fermana êrişê dan, ji bo gelê kurd di nava rûpelên toz ên dîrokê de bihêlin ketibûn nava hewldanan. Di demeke ku Rojhilata Navîn di Pergala Cîhanê ya Nû de teşe digirt, hewldanek bû ku kurd ne amade bûn. Ji ber vê yekê DAIŞ xistin dewrê. Di hezîrana 2015’an de li Almanyayê civînek li dar xistin û biryara êrişa Kobanê li wir derket. Wê demê em ji vê yekê bêxeber bûn. Em pişt re hînî van bûn. Hemû hêzên hegemon di nav de bûn, hin kurdên hevkar jî di nav de bûn.”
 
‘ÇARESERÎ GELÊ KURD E’ 
 
Muslim, diyar kir ku DAIŞ'ê beriya êrîşî Kobanê bike di demeke kurt de gelek bajarên Iraq û Sûriyeyê dagir kirin û wiha berdewam kir: “Kobanê ji bo wan bû rawestgeha dawî ya bicihanîna armancên xwe. Lê belê ev hesab ji Kobanê hatin vegerandin. Kobanê hemû plan pûç kirin. Kes ne li bendê bû ku kurd ewqasî bi xurtî li ber xwe bidin. Bi berxwedana Kobanê re kurdan gotin, 'Em jî li Rojhilata Navîn hene'. Kobanê îspata hebûna gelê kurd e. Yên ku êrîşa 15’ê îlonê plan kirin, li pêşberî berxwedanê neçar man planên xwe biguherînin. Hêzên ku planên xwe jinûve li ber çavan derbas kirin, nedikarî gelê kurd ê jinûve derket holê ji nedîtî ve bên. Cîhanê dît ku yên li dijî taritiyê li ber xwe dan kurd in. Kurdên ku li ber çavan nehatin girtin, bi berxwedanê re pêkanîna wekheviyeke nû misoger kirin. Piştî 134 rojan ji rizgarkirina Kobanê cîhanê berê xwe da Kobanê. Lê belê di mudaxileya 10 salan de hêj ji pirsgirêkên diqewimin re çareserî nehatiye peydakirin. Her kes di çarçoveya berjewendiyên xwe de di nava lêgerîna berdewamkirina kaosê de ne. Ji ber vê yekê xetere hêj nehatiye berterafkirin. Çareserî gelê kurd e. Heta ku gelê kurd nebe çareseriyek nikare bê fikirîn. Projeyeke me heye. Xweseriya demokratîk di pratîkê de xwe îspat kiriye. Neteweya demokratîk çareserî ye. Xwediyê vê projeyê gelê kurd e. Xwediyê vê yekê kesên li Kobanê şehîd ketin û yên li ber xwe didin e. Tenê ew dikarin vê pirsgirêkê çareser bikin. Niha jî li ber xwe didin. Pêwîste gelê kurd vê rastiyê bibîne.”
 
‘HER ŞEHÎDEK ROMANEKE’ 
 
Muslim bi bîr xist ku di 22’yê îlona ku êriş berdewam dikirin de Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan ev bang kiribû “Ketina Kobanê tê wateya ketina hemû Kurdistanê. Dive herkes li gorî vê rastiyê tevbigere” û anî ziman ku piştî bangê bi hezaran kesan ji çar parçeyên Kurdistanê berê xwe dan Kobanê. Muslim destnîşan kir ku vê bangê bandoreke mezin li azadkirina Kobanê kir û wiha got: “Rêber Ocalan gelê Kobanê baş nas dike û bi wan re wext derbas kiriye. Tevî ku ne li Kobanê bû jî dizanîbû li Kobanê çi diqewime. Xwendekarên wî bûn ku li Kobanê li ber xwe didan. Armanca êrîşê zelal bû. Birêz Ocalan armanca êrîşa DAIŞ'ê pir baş dizanibû. Birêz Ocalan ev xeterî hîs kir û bangek kir. Bang ji aliyê gel ve baş hat xwendin û xwedî lê derketin. Di çarçoveya banga Rêberê Gel de ji her derê berê xwe dan Kobanê. Ne tenê kurd, ciwanên enternasyonalîst jî berê xwe dan Kobanê. Heke Mûsilê li ber xwe bidaya, dibe ku Reqayê jî li ber xwe bida. Lê ji bilî Kobanê kesî li ber xwe neda. Ji ber ku Kobanê 134 rojan li ber xwe da Hêzên Koalîsyonê neçar man alîkariyê bikin. Kobanê ne bi balafiran, ji aliyê ciwanên ku ji çar parçeyan hatin û heta dilopa dawî ya xwîna xwe bi çekên ferdî li ber xwe dan, azad bû. Ciwanan bi xwîna xwe dîrok afirandin. Divê ev berxwedan, ev îrade, xiyanetên çêbûyî bên lêkolînkirin. Hemû jî mijara lêkolînê ne û hê zelal nebûne. Pirtûk tên nivîsandin, lê kêm in. Her şehîdek romanek e.”
 
‘DILÊ ERDOGAN DIÊŞE’ 
 
Muslim bi bîr xist ku piştî Serokê Giştî yê AKP'ê Tayyîp Erdogan di 7’ê cotmehê de li Dîlokê axaftinek kir û got: “Kobanê ha ket û ha wê bikeve” li gelek bajaran bi hezaran kes daketin kolanan û wiha dewam kir: “Kobanê dîrok bi du rêbazan guherand. Pêşî motîvasyoneke mezin da gelê kurd. Li aliyê din planên kesên ku li ser înkarkirina gelê kurd plan kirine hatine guhertin. Van jî hêz ev têkçûn hezm nekirine. Dema Erdogan got ‘ha ket ha dikeve’ hêvî dikir ku bi vî rengî be. Ji ber ku ji wî re hat gotin ku dê wisa be. DAIŞ a ku wan afirand her roj serketineke nû bi dest dixist. Nedifikirîn ku Kobanê wê vê biguherîne. Piştî 10 salan jî êşa vê ji bîr nekiriye. Her ku gotina Kobanê dibihîze, dilê wî diêşe. Cezayê siyasetmedarên Kurd tolhildana vê yekê ye. Êrîşên hovane yên li hemberî gerîla bi armanca tolhildana ji DAIŞ'ê tên kirin. Dixwazin tola xwe hilînin û bikin ku çeteyên DAIŞ'ê li çiyayên Kurdistanê şer bikin. DAIŞ a ku li Kobanê têk çû, îro êrîşî gerîla dike. Li cem wan kurdên ku kurmê darê ne hene. Bi hev re dixwazin tola DAIŞ’ê hilînin. Gelê Kurd siyasetmedarên kurd ên li cem wan sekinîne ji bîr nake û kurmê darê jî ji bîr nake.”
 
‘ÊRIŞÊN ZINDÎKIRINA DAIŞ’Ê’ 
 
Muslim diyar kir ku êrîşên Tirkiyê û hêzên paramîlîter ku piştgiriya wan dike li dijî Bakur û Rojhilatê Sûriyê di 10 salên derbasbûyî de bê navber dewam dike û wiha got: “Gelê kurd piştî 10 salan jî Kobanê diparêze. Kobanê hem dijminên xwe zêde kiriye hem jî hevalên xwe. Ji bo ku Tirkiye tola DAIŞ’ê hilîne, kesên di şerê li dijî DAIŞ’ê de pêşengtî dikir hedef digire. Êrişên ji bo zindîkirina DAIŞ’ê wê negihin armanca xwe. Kurdên ku beriya Kobanê ji gotina 'ez kurd im' şerm dikirin, niha li her derê bi serbilindî dibêjin 'ez kurd im'. Kobanê, berxwedana gelê kurd ev yek guhert. Heke em Kobanê ji bîr bikin, em ê bikevin rewşeke ji ya berê xerabtir. Divê her kes Kobanê ji xwe re mînak bigire. Di dîroka hin gelan de lehengek di sedsalekê de xuya dike û bi sedan salan pesnê wî didin. Lehengên kurdan bi hezaran in û jiyana xwe ya rojane di nava xwe de didomînin. Tevî vê yekê jî em lehengên xwe îhmal nakin. Divê herkes berê xwe bide heqîqetê. Divê gelê kurd xwedî li nirxên xwe derkeve. Kobanê ya hemû gelên ku ji bo wê xwîn rijandine ye. Hêviyên me yên mezin hene. Gelê me bi rastiya Kobanê li ber xwe dide. Yê serketî wê gelê kurd be, ku di demokratîkbûyînê de pêşengiyê dike. Neteweya demokratîk wê bibe çareseriya hemû kaosan.”
 
MA / Emrûllah Acar

Sernavên din

13/03/2025
17:11 Rahşan Demîrel li ser gora xwe hat bibîranîn
16:26 Li Îzmîrê agirê Newrozê li Kadîfekaleyê hat vêxistin
16:12 Platforma DGD’ê: Ji bo çareseriyê em ê berpirsyartiyê li xwe bigirin
16:08 Di Newroza Xelfetiyê de tekane daxwazek hebû: Bila Ocalan azad bibe
16:02 Ji bo Newroza Cizîrê bang hate kirin
15:44 Tevî agirbestê jî di 2 rojan de 715 êriş hatin kirin
15:33 DEM Partî bi rojeva ‘bangê’ çû serdana ÎHD’ê
15:30 Meclisa Jinan a DEM Partiyê bi şandeya EMEP’ê re hevdîtin kir
15:15 Rapora girtîgehan: Binpêkirinên mafan bi awayekî sîstematîk tên kirin
15:03 Bakirhan: Gelo hûn ê şert û mercên azad ên xebatê yên Ocalan kengî ava bikin?
14:12 Dayika Aştiyê Sakîne Arat dê sibe li Amedê bê definkirin
13:25 Sînorê birçîtiyê derket 22 hezaran û yê xizaniyê jî derket 79 hezaran
13:20 Wezareta Parastinê têkildarî ‘peymana Sûriyeyê’ daxuyanî da
13:19 SOHR: Di nava 24 saetan de 177 kes hatin qetilkirin
12:34 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo biçin Îmraliyê serlêdan kirin
11:57 Newroza Xelfetiyê: Ev agir heta Kurd azad dibin dê her geş be
11:49 Dayika Aştiyê Sakîne Arat jiyana xwe ji dest da
10:55 Efrînî amadekariya vegera Çiyayê Kurd dikin
10:49 Kuçukbalaban: Divê bi pakêteke demokrasiya radîkal bersivê bidin banga dîrokî
10:09 Kesê weke ‘bijîşkê salê’ hatibû hilbijartin ji ‘sextekariyê’ hate girtin
09:41 Serokê ABF'ê Aslan: Li Sûriyeyê elewî tên qirkirin
09:40 Piştî qeyûm hate tayînkirin pere hate şandin
09:30 Li Botanê civînên gel: Di nav gel de biryardarî û hêviyeke mezin heye
09:19 Yamanê ku li Romayê 3 mehan bi Ocalan re ma: Rêbertî digoti 'dovê em xwe nû bikin'
09:06 Bav Acar ê ku du keçên wî jiyana xwe ji dest dane: Min êşa du zarokan kişand, bila kesên din nekişînin
09:05 ‘Em ji bo azadiyê agirê Newrozê vêxin û têkoşînê geş bikin'
09:04 Qeyûm ji bo fîlmî bi deh hezaran lîre veqetand lê fîlm li holê nîne!
09:04 Sal bi sal dirûşmên Newrozê
09:03 Serokê Baroya Sêrtê: Divê pêvajo bi hiqûqnasan re di nava ahengekê de be
09:00 Navên hunermendên dê beşdarî Newrozê bibin aşkera bûn
09:00 ROJEVA 13'Ê ADARA 2025'AN
12/03/2025
20:56 Balafirên şer gundekî Sirînê bombebaran kirin
20:53 Kesên di Komkujiya Gaziyê de hatin qetilkirin hatin bibîranîn
16:55 Tehliyeyên girtiyên 30 sal in di girtîgehê de hatin astengkirin
16:50 Danişîna doza Ayşegul A. hate taloqkirin
16:33 Meclisa Jinan a DEM Partiyê bi şandeya Partiya DEVA’yê re hevdîtin kir
16:32 Li gelek bajaran bi gel re civîn hatin lidarxistin
15:48 Di çalakiya nobetê de êrîşên li dijî Elewiyan hat şermezarkirin
15:22 Li Îranê 2 jinên tev li pîrozbahiya 8’ê Adarê bûn hatin binçavkirin
15:21 Ji bo Newroza li Êlihê banga tevlibûnê hat kirin
15:09 Siyasetmedar Ozlem Demîr piştî 9 salan hate berdan
14:46 Meclisa Jinan a DEM Partiyê çû serdana CHP’ê
14:41 Gazete Duvar tê girtin
14:38 Bertek nîşanî komkujiyên li dijî Elewiyan dan
14:29 Di Çemê Dîcleyê de mirina bi komî ya masiyan
14:27 Bakirhan: Divê serokkomar jî tevli pêvajoyê bibe
Arikan: Divê îktîdar samîmîbûna xwe nîşan bide
14:19 Rêveberiya Xweser: Peyman dê bingeha avakirina Sûriyeya Demokratîk ava bike
14:17 Ji bo Midûrê Berpirsyar ê Halk TV’yê Asker de biryara girtinê hat dayin
14:11 MHP’ê bersiv da bertekên ji ber gotina ‘rêberê avaker’: Divê êdî Tirkiye biguhere
13:52 Erdogan: Heke DEM Partî bixwaze ez ê pê re hevdîtinê bikim
13:13 Wezîrê Karên Derve yê DYA’yê: Me peyman bi keyfxweşî pêşwazî kir
13:08 Aqûbeta Babaoglû yê 31 sal berê hatibû windakirin hate pirsîn
12:21 Agirê Newrozê yê ewil li Licê tê vêxistin
12:08 Ji bo Newroza 19’ê Adarê ya Wanê banga hate kirin
11:38 Xelfetî ji bo Newrozê amade ye: Em ê li banga dîrokî xwedî derkevin
11:33 Hevdîtina DEM Partî û TÎP'ê: Divê li ser zemîna qanûnî gav bên avêtin
11:27 Ji bo rêveberan biryara beraetê ji bo komeleyê jî biryara girtinê dan
11:10 Evîn Siwêd: Em ê ji bo pergala jinê li tevahiya Sûriyeyê bê cîbicîkirin bixebitin
10:55 Ligel rapora ‘helwesta baş’ înfaza wî hat şewitandin
10:47 Eren Keskîn: Beriya her tiştî divê girtiyên nexweş bên berdan
10:44 Îdianameya der barê rojnameger Oznur Deger: Bi nûçe û parvekirinên xwe tê sûcdarkirin
10:17 Li Şirnexê 11 herêm hatin qedexekirin
10:00 Abdullah Ocalan: Newroz dîroka jinûve xwe afirandinê ye
09:47 10 sal di ser qedexeyên Nisêbînê re derbas bûn: DNA hatin windakirin, cenaze nehatin dayîn
09:44 Li Haciya Kurdan coşa Newrozê
09:40 Foza Yûsif: Dê tu kes li derveyî çareseriyê neyê hiştin
09:34 Ûçar ê DEM Partiyî: Zemîna çareseriyê biryar 'mafê hêviyê' ye
09:07 Berdana girtiyê bi Alzheîmerê yê 32 sal in girtî ye 3 mehan hat taloqkirin
09:02 ‘Ji bo pêkanîna bangawaziyê berpirsiyarî dikeve ser milê her kesî'
09:01 Ozturk: Gel peyama bidîmen a Ocalan dixwaze
09:00 ROJEVA 12’Ê ADARA 2025’AN
11/03/2025
16:59 Banga Newrozê li gelan kirin: Bila bibe wesîleya azadiyê
16:30 Bang li NY’ê kirin: Komkujiyên ser Elewiyan bidin sekinandin
16:08 Tulay Hatîmogûllari: Agirê Newrozê dê ji bo aştî û civaka demokratîk bê geşkirin
15:19 Şîna Pelda Dogrî bi girseyî hat ziyaretkirin
15:18 Li gelek bajaran civînên gel: Dem dema avakirina demokrasiyê ye
14:48 Îlham Ehmed: Armanca mutebeqetê pêşîlêgirtina qirkirina li herêmên beravê ye
14:34 Bakirhan: Metna mutebeqetê li gorî banga Ocalan e
13:55 Çîgdem Kiliçgun Uçar: Em mizgîniya azadiyê mezin bikin
Bakirhan: Em stranên aştiyê bigihînin Îmraliyê
13:27 Koçyîgît: Peymana HSD’ê ji bo rawestandina qirkirina Elewiyan pir girîng e
13:10 Li Stenbolê Deklarasyona Newrozê: Newroz, îradeya gelan a jiyana bi hev re, azad û wekhev e
13:03 Ji bo 9 wekîlan fezleke şandin Meclisê
12:54 Strana Newroza îsal amade ye: Newroza Azadî
12:02 Di çapemeniya cîhanê de peymana HSD’ê û rêveberiya demkî ya Sûriyeyê
11:58 HSD’ê têkildarî Tişrîn û Qereqozaqê de daxuyanî da: Êriş zêde bûn
11:55 Parêzeran ji bo hevdîtina bi Abdullah Ocalan re serlêdan kirin
11:53 Dewletên Ereb piştgirî dan peymana di navbera HSD û Şamê de
11:43 Ferhad Şamî: Armanca me rawestandina şer e
11:36 Dayikên zarokên wan hatin qetilkirin: Niha dora dewletê ye
11:20 Deklarasyona Newroza 2025’an: Em xwedî li îradeya azadî û aştiyê derkevin
11:01 Bafil Talabanî: Em piştgiriyê didin peymana li Rojava
10:51 Salih Muslim hûrgiliyên peymanê vegot: Em ê bi hev re birêve bibin
10:14 Demîrel: ‘Mafê hêviyê’ yek ji hîmê bingehîn ê pêvajoyê ye
09:47 31 sal derbas bûn: Nazimek çû bila Nazimên din neçin
09:31 Li dijî 2 şaredariyên CHP’î operasyon: 32 kes hatin binçavkirin
09:27 Di hevdîtinan de kîjan daxwaz berbiçav dibin?
09:26 Dayikên Aştiyê yên Geverê: Divê Ocalan azad be
09:14 Peymana di navbera Rêveberiya Xweser û hikûmeta Sûriyeyê de tê çi wateyê?
09:06 Ji Meclisa DEM Partiyê rapora qeyûm: Hemû xebat hatin sekinandin
09:05 Saziyên zimanê Kurdî: Em ji bo zimanê xwe xwedî li bangawaziyê derdikevin