Tevgera Jinên Azad (TJA) deklarasyona xwe ya xebatên 8’ê AdarêRoja Jinan a Cîhanê eşkere kir. Daxuyanî, li Odeya Endezyarên Makîneyê ya (MMO) Amedê hate dayin. Gelek jin tev li daxuyaniyê bûn. Di daxuyaniyê de pankarta “Em li dijî qirkirina jinan serî hildin û berê xwe didin azadiyê” hate hilgirtin. Kurdiya daxuyaniyê ji hêla aktîvîsta TJA’yê Hasîbe Yazdik û ya bi tirkî jî Tulay Denîz xwend. 

 

Deklarasyona TJA’yê wiha ye: 

 

“Em vê 8’ê Adara 2025’an li dijî qirkirina jinan serî hildidin, em vê 8’ê Adarê jî bi dirûşma ‘Em dimeşin azadiyê’ û bi hêrsa xwe ya li dijî pergala mêrsalar û bi berxwedana xwe pêşwazî dikin. 

 

Berxwedana karkerên tekstîlê yên jin li dijî kedxwariyê bi daxwaza li hemberî karê wekhev mûçeya wekhev dane destpêkirin îro sedema serhildana hemû jinên cîhanê ye. Ev kevneşopiya ku ji Clarayan heta Rosayan bi keda hezaran jinan hatiye afirandin ronîkirina rêya Têkoşîna Azadiyê ya Jinên Kurd didomîne. Me weke jinên Kurd ev çanda berxwedanê ya hatiye afirandin bi ziman, çand û nasnameya xwe ji nû ve ava kir. Em li xeleka berxwedanê ku ji Leyla Qasiman heta Zarîfeyan, Sarayan, Sêvêyan, Arînan û bi hezaran jinên Kurd ta bi ta hunandine zêde bûn. Me bi kevneşopiya berxwedanê ku ji çanda bi hezaran salan a gelên Kurdistan û Rojhilata Navîn dadipele û koka wê digihe serdema neolîtîkê re kir yek. 

 

BI JIN JIYAN AZADIYÊ VE EM BER BI AZADIYÊ VE DIMEŞIN

 

Em bi ‘Jin Jiyan Azadiyê’ ku li dijî desthilata mêr, pergala mêtingeriya kapîtalîst, tundiya li dijî jinê, her cure cudakarî û polîtîkayên şerê taybet felsefeya me ya jiyanê ye, ber bi azadiyê ve dimeşin. Em di vê 8’ê Adarê de jî li dijî polîtîkayên şer û tundiyê yên desthilatiya mêrê serdest, têkoşîna xwe mezin dikin!

 

Em jinên ku li dijî desthilatên mêrsalar û polîtîkayên wan ên tundiyê li ber xwe didin, bi hêvî û baweriya em ji mîrateya têkoşîna xwe digirin silav dikin. Em li dijî polîtîkayên şer û tundiyê yên desthilatên mêrsalar têkoşînê mezin dikin û di vê 8’ê Adarê de jî ber bi azadiyê ve dimeşin. 

 

ŞERÊ SÊYEMÎN Ê CÎHANÊ 

 

Şerên desthilatên mêrsalar ên kapîtalîst ên hêz û parvekirinê îro di serî de li Rojhilata Navîn li hemû cîhanê belav bûne. Bi vî şerê ku navenda wî li Rojhilata Navîn e û weke Şerê Cîhanê yê 3’yemîn tê binavkirin re tê xwestin ku Rojhilata Navîn jinûve were dîzaynkirin. Di van hewldanên dîzaynkirinê ku tê xwestin bi polîtîkayên gelan bi hev didin kuştin, zayendperest, olperest û dijminatiya jinan were pêkanîn de hebûna jinan tê înkarkirin. Îro qanûnên ku rejîma Talîban li Efxanistanê ji bo dengê jinan qut bike derxistine û cezayên darvekirinê yên li Îranê li jinên ku têkoşîna azadiyê didin tên birîn nîşaneya vê ya herî berbiçav e. Dîsa wergirtina kujerên jinan a li rêveberiyê ya HTŞ ya ku li Sûriyeyê ligel têkçûna rejîma Baasê rêveberî bi dest xist ji vê yekê ne serbixwe ye. 

 

Li dijî vê pergala ku dixwaze bi polîtîkayên zayendperest, netewperest, olperest gelên Rojhilata Navîn bi hev didin kuştin xeyalên xwe yên emperyal pêk bîne alternatîfa me jiyana nû ya li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê di pêşengtiya jinan de hatiye avakirine. 

 

Em motîvasyona xwe ya 8’ê Adarê di kesayeta Cîhan Bîlgîn a dema bêyî ku bitirse li pey heqîqetê dibeziya hate qetilkirin de ji hevrêyên xwe yên di Şoreşa Jinan a Rojava de di têkoşîna me ya azadiyê de bûn stêrk digirin. 

 

BI ABDULLAH OCALAN RE SERDEMEKE NÛ DEST PÊ KIR

 

Em bi paradîgmaya xwe ya demokratîk, ekolojîk û azadîxwaziya jinê ku birêz Abdullah Ocalan di serî de Rojhilata Navîn, pêşkeşî hemû cîhanê kir, em ê azadiyê biqîrin! Di demeke ku şer, krîza aborî û qetlîamên li ser jinan bi hemû aliyên xwe ve didome de encama têkoşîna gelê Kurd û hêzên demokratîk û tekoşîna ji bo daxwaza azadiya fîzîkî ya birêz Ocalan dihat meşadin, bi Rêberê Gelê Kurd birêz Abdullah Ocalan re serdemeke nû destpê kir.

 

BERXWEDANA OCALAN MOTÎVASYONEKE MEZIN E 

 

Gihiştina hev ya berxwedana birêz Ocalan a 26 salan a li Îmraliyê û berxwedan û tekoşîna civakê û jinê, ji bo afirandina jiyana bi azadiya jinê tê hunandin, moral û motîvasyonek mezin e. Em ê bi vê moral û motîvasyonê xebatên xwe bidomînin û ji bo civakbûna aştiyê bibin hêza pêşeng.  Em baş dizanin ku, paradîgmaya ku birêz Ocalan ji bo gelan û ji bo jinan derxistiye pêş, azadiya jinê dixwaze û demokratîk e. Ji bo ku ev paradîgma bi awayekî herî xurt bi cih were anîn em ê ti carî dest ji têkoşîna azadiya fîzîkî ya birêz Ocalan bernedin.

 

Em ê di vê 8’ê Adarê de jî, bi baweriya xwe ya bi paradîgmaya azadiya jinê, em ê li her derê li dijî kuştina jinan serî hildin!

 

POLÎTÎKAYÊN REWAKIRINA QIRKIRINÊ DIDOMIN

 

Hişmendiya serdest a mêr a ku bi hezaran salan zanîn, ked, laş û vîna jinê desteser kiriye, di vê serdema ku em tê de dijîn de jî hewl dide polîtîkayên xwe yên qirkirinê bi rewakirinê bidomîne. Di dema ku tundî û qetlîamên li ser jinan bûye qirkirin de desthilatdariya serdest a mêr bi xelatkirina sûcdarên li dijî jinan, bi polîtîkayên bêcezakirinê, hedefgirtina maf û destkeftiyên jinan, vekişîna ji Peymana Stenbolê, xwestina mafê nefeqê û li dijî tundiya li dijî jinan, girtina navendên jinan ên şaredariyên me, kuştinên jinan rewa kiriye. Komkujiyên ku di bin navê ‘evîn, hezkirin’ de tên kirin û kiryarên çeteyên ku bi taybetî jinên Kurd ên ciwan hînî tiryak û fihûşê dike, diparêzin û belav dikin, nîşaneya wê yekê ne ku polîtîkayên şerê taybet bi hemû amûrên xwe ketine meriyetê. Kuştin û windakirina Gulistan Doku, Rojîn Kabaîş, Pinar Gultekîn û bi dehan jinên ciwan ên ku navê wan nayên hejmartin ji van polîtîkayan ne serbixwe ne.  Di sala 2024’an de 394 jin,  di encama tundiya mêr-dewletê de hatin qetilkirin, 20 jin jî tevî biryara parastinê nehatin parastin.  111 jin jî ji ber ku xwestine hevjînên xwe berdin hatine kuştin.

 

BI ‘SALA MALBATÊ’ RE ZEMÎNA MEZINKIRINA MÊRANIYÊ AVA DIKIN

 

Her ku tundiya li ser jinê zêde dibe û dibe komkujî, AKP îsal weke ‘Sala malbatê’ îlan kir û jinan vedixwîne rola xwe ya dayik, jin û hevjînê malê. Zemînên mezinkirina mêraniyê ava dike, di berdewamiya koletiya jinê de li jiyan û paşeroja dewletê digere. Weke jinên Kurd em ê li dijî koletî, mêtingeriya kedê, rewakirina tundî û newekheviyê; demokratîkbûna malbata ku ne bi ‘malbata’ jin tê de tên qetilkirin, bi feraseteke ku jiyaneke hevpar û wekhev dihewîne û li ser esasê jiyana wekhev û azad, têbikoşin.

 

Em soza xwe dubare dikin ku di 8’ê Adarê de jî ji taxan heta gundan, ji gundan heta bajaran ji bo jiyaneke ku jinên ku kirdeya jiyanê ne, tê de neyên kuştin û bi hişmendiya ku tundiya li ser jinê îdeolojîk e hemû aliyên jiyanê bi rêxistin bikin.

 

DÊ LI DIJÎ ÊRIŞÊN SÎSTEMATÎK ÊN SER ZAROKAN TÊKOŞÎNÊ MEZIN BIKIN 

 

Krîzên civakî û siyasî roj bi roj tundtir dibin. Zarok jî yek ji komên herî zêde di bin bandora vê tundiyê de ne. Weke ku me di tundiya li ser pitikan Narîn û Sila de jî dît, zarok dibin hedefa êrişan. Bi zayendperestî û polîtîkayên olî zarok dibin parçeyek ji çanda wefadariyê. Laş, vîn û hebûna wan tê paşguhkirin. Em dibînin ku ev hemû polîtîkanan êrişên îdeolojîk in. Ev sûcên li dijî zarokan encama zîhniyeta serdest a baviksalar e. Em careke din diyar dikin ku em ê di vê demê de bi awayekî xurt têbikoşin.

 

LI DIJÎ XIZANIYA JINAN EM DIBÊJIN ABORIYA KOMUNAL A EKOLOJÎK 

 

Jinên ku bi hezaran sal berê genim di dilê erdê de keşif kirin û civak têr kirin, îro pêdiviya wan bi pariyek nan heye. Kûrbûna xizaniya jinan, bêkarî, îstismarkirina kedê û keda malê ya ku nayê dîtin, ji polîtîkayên mêtînger ên desthilatdariya siyasî ne serbixwe ne. Îro bi milyonan jin ji ber barê nexweş, kal û pîr, astengdar û zarokan li ser milê wan in, ji qadên hilberînê hatine derxistin.

 

Avahiyeke civakî ya ne bi prensîba wekheviyê lê bi çanda xêrxwaziyê tê avakirin û xweza tê tunekirin û roj bi roj jiyan tê talankirin. Lê aborî domandina jiyaneke bi xwezayê re di nav ahengekê de, bi awayekî azad û wekhev hilberandina kedê û parvekirin e. Em ê polîtîkayên ku ji nû ve bi axê ve girêdayî ye û aboriyê têxe xizmeta civakê pêk bînin. Tevî desteserkirin, talankirin û qeyûmên nûnertiya kolonyalîst û rêveberiyên navendî, em ê di bin pêşengiya jinan de aboriya xwe li herêmên xwe pêk bînin.

 

DÊ LI DIJÎ TUNDÎ, ŞERÊ TAYBET Û TECRÎDÊ AZADIYÊ BIQÎRIN

 

Em di 8’ê Adarê de li dijî tundiya dewletê ya nêrza, şerê taybet, dagirkerî, tecrîd û kedxwariyê, dengê berxwedan û azadiyê berz dikin û di vê 8’ê Adarêde jî berê xwe didin azadiyê! Em ê li hember tundî û qirkirina li ser jinan, xwe bêhtir bi rêxistin bikin û tê bikoşin. Hişbir, fihûş, tîryakîbûna medyaya dijîtal û çanda mezaxtinê îro bi polîtîkayên şerê taybet ên serdestan ji bo parçekirin û xerakirina rastiya civakan bi kar tînin; em nahêlin ew berbelavtir bibin.

 

EM Ê ENIYA JINAN XURT BIKIN

 

Em ê eniya jinan bi awayê herî xurt bi rêxistin bikin da ku li dijî polîtîkayên şer, dagirkerî, asîmîlasyon û tecrîdê pêşengiyê ji avakirina aştiya birûmet re bike. Em ê bi zimanê xwe yê dayikê, bi çand û cudahiyên xwe jiyana nû ava bikin! Ji bo vê jî, ji zîhniyeta xwe heta keda xwe, ji birêxistinbûna xwe heta têkoşîna xwe, ji çalakiyên xwe heta xîtaba xwe, em îdiaya xwe ya jiyana azad mezin dikin. Madem serdestiya mêran hewl dide cîhana me tarî bike, em jin jî vê jiyanê dê bi berxwedana xwe û tifaqa jinan ronî bikin.

 

EM Ê MÎNA ÇEMEKÎ BIHERIKIN

 

Em ê yekbûna fikir û çalakiyan a ji bo vê yekê jî ji cem xwe heta tevahiya cîhanê mîna çemekî biherikînin. Di vê 8’ê Adarêde jî em ê cudahiyên xwe bi jinên ji çar aliyên cîhanê re bînin cem hev û em ê dilgeşiya bi yekitiyê deynin pêşiya xwe. Madem ji her derê û bi domdarî êriş li jinan tê kirin, divê em ji jî ji her demê bêhtir bibin yek. Di vê 8’ê Adarê de jî em bi biryar in ku xeta hevpar a têkoşînê ya li dijî êrişên hevpar bi zimanê jinan, dilê jinan û rastiya jinan tacîdar bikin.

 

Heke dê jiyan bi saya birêxistinbûna jinan û israra di azadiyê de watedar be, em bang li hemû jinan dikin ku di 8’ê Adarê de dakevin qadan, dengê xwe yê berxwedan û aştiyê berz û bilind bikin û hevgirtina xwe xurt bikin.

 

EM Ê TÊKOŞÎNA XWE MEZIN BIKIN

 

Heta ku li vê erdnîgariyê aştiyeke birûmet ava bibe, heta ku birêxistinbûna me bibe azadiya me, heta ku jinek û zarokek bi tenê jî neyên qetilkirin, em ê li qadan bin; em bi tililî û govendên xwe têkoşîna xwe mezin dikin. Bi vê 8’ê Adarêre em deng, gotin û çalakiyên xwe mezin dikin û ber bi azadiyê ve dimeşin, heta ku em coşa xwe ya berxwedanê li hemû qadên jiyanê yên civakê belav bikin. 

 

Em li dijî qirkirina jinan serî hildin û berê xwe didin azadiyê! Bijî hevgirtina jinan! Jin jiyan azadî!”