Rapor: Li Sîncanê ‘qedexeya îşkence û miameleya xerab’ tê binpêkirin

  • rojane
  • 15:37 14 Nîsan 2025
  • |

ENQERE - Koordînasyona Şopandina Binpêkirinên Mafan da zanîn ku li Girtîgeha Hejmar 1 û Hejmar 2 ya Sîncanê mafên tenduristiyê, azadiya xweîfadekirinê, agahîgirtin û mafên civakî tên binpêkirin û ev yek tên wateya binpêkirina qedexeya îşkence û miameleya xerab. 

Koordînasyona Şopandina Binpêkirinên Mafan ên li Girtîgehên Herêma Anatoliyaya Navîn, rapora xwe ya têkildarî binpêkirinan aşkera kir. Rapor, li avahiya Şaxa Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) a Enqereyê hate aşkerakirin. Endamê ÎHD’ê parêzer Bariş Barişik rapora lêkolînkirinê ya 12’ê Adarê aşkera kir û got ku girtî di şert û mercên tecrîda girankirî de tên ragirtin. 
 
Barişik, diyar kir ku mafê tenduristiyê yê girtiyan tê astengkirin, mafên civakî tên bisînorkirin û mafên azadiya xweîfadekirin û agahîgirtinê tên binpêkirin. Barişik, got ku di dema serdanan de bi girtiyan re yek bi yek hevdîtin tên kirin û binpêkirinên hatine tespîtkirin wiha rêz kir: 
 
“*Bêyî cureyê cezayê û dema wê were nihêrtin, li tevahiya girtiyên li girtîgehên bi ewlekariya bilind tên ragirtin mercên înfazê yên hikûmxwarên cezayê muebbeta girankirî tên ferzkirin. 
 
*Girtiyan bi tena serê xwe dişînin hewşa girtîgehê, hewş hevpar nînin, odeyên din li blokên dûr in, saetên derketina hewşê bi awayekî derî mewzûatê tên bisînorkirin, piştî dinya tarî bû li girtîgehan her saetê carekê ronahî tên vêxistin, her serê saet hejmartin tê kirin, girtî di mercên tecrîdê de dibin hewşa girtîgehê û qedexeya îşkence û miameleya xerab tê binpêkirin. 
 
*Qawîşên girtîgehan bi şêweyeke ku hewa û tav nekeve hundir hatine çêkirin, têlên ku têketina ronahiya tavê û hewayî asteng dikin bi pacan ve hatine xistin lewma rewşa girtiyan hêj girantir bûye, ev rewş ji hêla fîzîkî û psîkolojîk ve bandoreke neyînî li girtiyan dike û bi vê yekê re qedexeya miameleya xerab û îşkenceyê tê binpêkirin. 
 
*Mîhat Ozturk ê li Girtîgeha Hejmar 1 a bi Ewlekariya Bilind a Sîncanê tê ragirtin ev 56 û Bakîcan Işik ev 112 roj in; li Girtîgeha Hejmar 2 ya bi Ewlekariya Bilind a Sîncanê Alî Araci û Alî Hasan Akgul jî ev 51 roj in bi daxwaza girtina girtîgehên bi ewlekariya bilind di çalakiya greva birçîbûnê de ne. 
 
*Hat tespîtkirin ku sewqên girtiyên ên ji bo nexweşxaneyan qet nayên kirin an jî tên vehêlandin, bijîşkên revîra nexweşxaneyê birêkûpêk nayên, tedawiyên diranan nayên kirin, derman nayên peydakirin, daxwaza wan a xwarinên diyetê nayên pêşwazîkirin, di rewşên lezgîn de jî li şûna ambulansê girtiyan bi wesayîta rîngê dibin nexweşxaneyê, mercên neyînî yên wesayîtên rîngê û qawîşên girtiyan ên nexweşxaneyan hene, di wesayîtên rîngê de destên girtiyan tên kelemçekirin, ev yek jî bi xwe re binpêkirina mafê tenduristiyê tîne û binpêkirina qedexeya miameleya xerab û îşkenceyê ye. 
 
*Hinek bijîşkên ji Nexweşxaneya Perwerde û Lêkolînê ya Sîncanê çendek rojên hefteyê tên Nexweşxaneya Kampusê û xizmetê didin, bijîşkên kadroya wan li Nexweşxaneya Kampusê jî nayên lewma ev yek li pêşiya mafê xizmeta tenduristiyê dibe astengî û mafê tenduristiyê binpê dike, li Nexweşxaneya Kampusê 3 Polîklînîkên Diranan hene lê gelek nexweş nikarin tedawiya diranan bibin, ev rewş nayê qebûlkirin û binpêkirina mafê tenduristiyê ye. 
 
*Xwarinên tên dayin kêm in, bihayê tiştên kantînê giran e, tiştên kantînê bêqelîte ne, destûr nayê dayin kevçî, çetel û firaqên hesin bên bikaranîn lewma girtî ji neçarî yên plastîk bi kar tînin, ev rewş zorê dide girtiyan, bi vê yekê re mafên xwarinê û tenduristiyê tên binpêkirin. 
 
*Pirtûk û nameyên bi Kurdî tên desteserkirin, tevî ku pirtûkên bi Tirkî qedexe nînin jî bi hinceta peyvên ‘fikaredar’ nayên dayin, bi vê sepana derhiqûqî re mafê agahîgirtin û azadiya xweîfadekirinê yên girtiyan tên binpêkirin. 
 
*Mafê sihbetkirinê yê girtiyan bi qasî tê xwestin nadin bikaranîn, mafê wan ê atolyeyê tê binpêkirin, di hefteya hevdîtina vekirî de mafên atolye, spor û sihbetê nayên dayin û demek piştre ev yek nayê telafîkirin, astengkirina van mafan rê li ber îzolasyonê vedikin. 
 
*Ji ber kamerayên li odeyên 3 kes tê de dimînin, mafê jiyana taybet ê girtiyan tê binpêkirin. 
 
*Li dijî pirsgirêkên li girtîgehê tekane tişta girtî bikarin bikin bikaranîna mafê protestoyê ye lê ev maf tune tê hesibandin, der heqê girtiyan de lêpirsînên disiplînê tên vekirin, çalakiyên li dijî şert û mercên miameleya xerab û îşkenceyê tên lidarxistin ku mafê xweparastinê ne weke sûc tên qebûlkirin û bi cezayên disiplînê re mafê azadiya xweîfadekirinê û binpêkirinên girêdayî wê tên kirin.” 
 
DAXWAZ ZELAL IN 
 
Barişik, da zanîn ku dê serdanên koordînasyonê bidomin û binpêkirinên tên kirin bişopînin. Barişik, daxwazên girtiyan wiha rêz kir: 
 
“*Divê polîtîkayên tecrîda sehekî, civakî û fîzîkî yên li ser girtiyan demildest bê bidawîkirin û şert û mercên girtiyan li gorî rûmeta mirovahiyê bên amadekirin. 
 
*Divê tevahiya astengiyên li pêşiya xizmetên tenduristiyê bên rakirin. 
 
*Hewceya cezayên disiplînê yên keyfî bên bidawîkirin û rêz ji mafên protesto û xweîfadekirinê re bê girtin. 
 
*Kurdî jî di nav de, hewceye xwegihandina hemû amûrên weşan û ragihandinê yên zimanên din bê misogerkirin. 
 
*Li dijî sepanên înfazê yên tecrîdê giran dikin û liijneyên îdare û çavdêriyê, hewceye mekanîzmayên venêrîn û sererastkirinê yên bibandor bên avakirin. 
 
*Divê rê were dain ku saziyên serbixwe bikarin li girtîgehan venihêrînê bikin û divê di van qadan de şefafî hebe. 
 
Ev rapor, asta rejîma girtîgehên bi ewlekariya bilind ên li Tirkiyeyê gihiştinê û aliyên vê rejîmê yên rûmeta mirovahiyê tune dihesibînin radixe pêş çavan. Ji bo temamiya van binpêkirinên mafan bên bidawîkirin û der heqê berpirsyarên wan de mekanîzmayên îdarî û cezayî bên cîcibîkirin, di serî de Wezareta Dadê, em bangl i tevahiya saziyên cemaweriyê yên têkildar dikin ku li peywira xwe rabin. Di serî de Girtîgehên bi Ewlekariya Bilind ên Sîncanê, ji bo li tevahiya girtîgehan şert û mercên li gorî rûmeta mirovahiyê bên avakirin, em ê binpêkirinan bidomînin.” 
 
 

Sernavên din

23/04/2025
16:50 Bernameya 1’ê Gulanê ya Wanê diyar bû
16:20 Walîtiya Stenbolê: 151 kes birîndar bûn
16:02 Li Stenbolê di 3 saetan de 51 erdhej çêbûn
15:58 Piştî erdhejan gel xwe spart Parka Geziyê
15:54 Şîna Çelîk bi girseyî hate ziyaretkirin
15:49 Li Buyukçekmeceyê du erdhej çêbûn
15:47 ‘Divê ji bo girtiyên nexweş demildest gav bên avêtin’
15:21 Li Amedê 1’ê Gulanê dê li Stasyonê bê pîrozkirin
15:11 ‘Nabe ku mirinên jinan di bin navê întîharê de bên veşartin’
14:51 AFAD: Heta niha jî tu îxbarên windahiyan û hilweşînê nehatine kirin
14:44 Jeolog Gorur: Ev ne erdheja em li bendê ne, ew dê bi ser pileya 7’ê re be
14:28 Walîtiya Stenbolê: Heta niha jî çi îxbarên hilweşînê nehatine
14:17 8 kesên di qezayê de jiyana xwe ji dest dan li Colemêrgê hatin definkirin
14:07 Hevserokên Giştî: Em bi hemû derfetên xwe bi xelkê Stenbolê re ne
14:02 Ji wezîr Uraloglû têkildarî erdhejê daxuyanî
13:55 Nacî Gorur ji ber erdhejê gel hişyar kir
13:16 Di Behra Marmarayê de bi mezinahiya 6.2’yê erdhej çêbû
13:15 Li Stenbolê erdhej çêbû
13:12 Şandeya DEM Partiyê dê sibe dosyayekê radestî Wezîr Tunç bike
12:51 Ferhenga Kurdî weke ‘sûc’ hatibû nîşandan: AYM’ê got binpêkirina maf e
12:01 Ji bo berdana girtiyê nexweş Çam serlêdan hate kirin
12:00 Pezê xwe firot û ji bo rêwiyan mêvanxane ava kir
10:58 MYK’a DEM Partiyê civiya
10:57 Li Şaredariya Şirnexê nelirêtî û bêusûliyên AKP’iyan
10:36 'Nûçeyên der barê vekişînê de manîpulasyon in'
10:24 Daxwaza Elewiyan: Hemwelatiya wekhev, azadiya baweriyan û aştî
09:48 ‘Tirkiye ji bo zarokan veguheriye dojehê’
09:02 Kurekî wê jiyana xwe ji dest da, yek jî di nava PKK'ê de ye: Aştiyeke yekalî nabe
09:01 Ji jinan berteka bo sezeryanê: Bila rêzikname bê betalkirin
09:01 'Divê tayinên dibistana projeyê zelal bin û bên kontrolkirin'
09:00 ROJEVA 23’YÊ NÎSANA 2025’AN
22/04/2025
16:39 Ji bo Gulsun Tan sersaxî
16:31 Qaymeqam navê 'Parka Aştiyê ya Orhan Dogan' red kir
16:27 Tedawiya Onder di roja 7'emîn de ye: Serdanên Baroyê û derdorên cuda
15:56 Fuara Çandinî û Sewalkariyê ya Mezopotamyayê dest pê kir
15:46 Bakirhan: Bila êdî geşedanên girîng û nû çêbibin
15:36 Rojnameger Rabîa Onver îfade da
15:35 Doza Yenî Yaşamê hat taloqkirin
14:51 Ozge Ozbek li Amedê bi girseyî hat pêşwazîkirin
14:36 Li Amedê bernameya Roja Rojnamegerên Kurd
14:28 Li gelek bajaran starta 'Aştî û Civaka Demokratîk'
14:14 Hevşaredar Şedal û Zeydan beraet kirin
14:06 Qedexeya derketina derveyê welat a rojnameger Gok dîsa nehat rakirin
13:52 10'emîn Mihrîcana Şanoya Amedê dest pê dike
13:11 DEM Partiyê têkildarî Roja Rojnamevanên Kurd daxuyanî da
13:03 Ji bo tayînkirina qeyûmê li şaredariya Şîşliyê betal bibe doz vekirin
13:03 Girtiyê nexweş Çam ku krîza dil derbas kir dîsa şandin girtîgehê
13:02 Cenazeyê Çelîk piştî 6 salan dan malbatê
12:45 Bakirhan peyama Ocalan ragihand: Divê geşedanên ku pêvajoyê bileztir bikin hebin
12:24 Di doza Nîmet Tanrikûlû de taloqkirina 'yek kirina' dozê
12:18 Girtî Uysal: Em birin hucreya yek kesî
12:13 Li Tişrînê alî nêzî lihevkirinê ne
11:48 Li Wanê mirina bi guman a jinekê
11:46 Dixwazin kana madenê mezintir bikin
11:45 Mazlûm Ebdî: Konferansa Neteweyî wê di 26 'ê Nîsanê de were lidarxistin
11:33 Li Balikesirê mirina bi guman a jinekê
11:33 Ji parêzeran ji bo Îmraliyê serlêdan
11:24 Roja Rojnamegerên Kurd: Em mîrateya berxwedana 127 salan in
11:22 Li Hesandinê jiyan di xetereyê de ye
10:59 Welatî ji bo çareseriyê îşaret bi parlamentoyê dikin
10:49 Erdogmûş: Divê têkoşîna aştî û demokrasiye tenê li ser milê Kurdan nemîne
10:40 Ji ber ‘boykotê’ şanoger bi lînçê re rûbirû man
10:19 6 xizmên xwe di pevçûnê de winda kir: Ger dewlet samîmî be divê gav bavêje
09:51 Berwarî: Eger pirsgirêka komên çekdar neyê çareserkirin dê Iraq zirarê bibîne
09:48 Tevî biryara AYM'ê jî nayê berdan
09:26 Li Bazara Şivanan bazarî dest pê kir
09:03 Çalakiya greva birçîbûnê ya girtiyan a li dijî girtîgehên wekî bîran didome
09:02 Berdana girtiyê nexweş 6 mehan hat taloqkirin
09:00 ROJEVA 22'Ê NÎSANA 2025
21/04/2025
23:13 Girtiya nexweş Ozge Ozbek ji bo dermankirinê hat tehliyekirin
22:58 Ji Omer Çelîk daxuyaniya der barê 'pêvajoyê' de: Dibe ku di vê mehê de geşedanên nû çêbibin
20:47 Ji Abdullah Ocalan ji bo Onder peyam
16:21 Ji bo Dayika Aştiyê Sakîne Arat mewlûd hate dayin
16:11 DEM Partiyê têkildarî Ahmet Turk daxuyanî da
15:50 Şandeya DEM Partiyê ji Îmraliyê vegeriya
14:56 Rojnamegera polîsên gef lê xwar serî li ÎHD’ê da
13:54 Şandeya HDK, DBP û DEM Partiyê li Hewlêrê ye
13:49 Parêzeran bertek nîşanî girtina Kozagaçli dan
13:23 Xelk naxwaze li mêrgên Amedê GES bên çêkirin
12:06 Bijîşkên Onder: Metirsiya li ser jiyana wî didome
12:05 Papa Francis jiyana xwe ji dest da
12:02 Lêgerîna tazî ya li dijî xizmên girtiyan ji Wezareta Dadê pirs kir
11:44 Li Xakûrkê teqîn: 3 cerdevan birîndar bûn
11:02 Xwebûn bi manşeta ‘Em ji hêza xwe bawer in’ derket
10:48 Ekrem Îmamoglû dê ji ber ‘dîplomayê’ îfadeyê bide
10:27 Ji bo tespîtkirina pirsgirêkan derî bi derî digerin
10:20 Şandeya DEM Partiyê çû Îmraliyê
09:55 Çavê girtî Boltan nabîne, destê wî tune ye: Tevî biryara DMME’yê jî nayê berdan
09:18 'Cotkar li ber tunebûnê ne, bila zirara wan were tenzîmkirin'
09:05 Ji bo girtiyê nexweş serî li wezaretê hate dayin
09:04 Koçer xwe ji bo rêwîtiya zozanan amade dikin
09:02 'Hêviya aştiyê bi gavên dewlet diavêje re dikare mezin bibe’
09:01 Kuçukbalaban: Ji bo Abdullah Ocalan rayeya efûya taybet bi kar bînin
09:00 ROJEVA 21'Ê NÎSANA 2025'AN
20/04/2025
17:00 Hewldana 78’iyan: Em piştgiriyê didin hemû geşedanên aştiyê esas digirin
16:37 Xelkê Suryan Cejna Paskalyayê pîroz kir
16:37 Ji bo girtiyê nexweş Çam banga berdanê hate kirin
16:14 Serdanên ji bo nexweşxaneya Onder lê tedawî dibe didomin
15:58 Zozanên Hesendînê îcar jî ji bo baregeha leşkerî tê talankirin
15:24 ‘Daxwaza me ya ji bo azadiya birêz Ocalan dê neguhere’