Ji bo Medenî Akbaş ê yek ji kaptanên ji ber karesata keştiyê ya li Gola Wanê 61 penaberan jiyana xwe ji dest dan, hezar û 33 sal cezayê girtîgehê hat dayîn, ceza derket hezar û 50 sal û 9 meh. 7'emîn Dadgeha Cezayê Giran a Wanê jî sedema biryara xwe ya di ji nû ve darizandinê de rave kir.

 

XALA CEZAYÊ GUHERÎ

 

Di biryara bi sedem de hate diyarkirin ku bersûc Medenî Akbaş daxuyaniyên bi armanca ku ji sûc negire daye. Di biryarê de hat ragihandin ku keştî bi 1,2 mîlan dûrî Girava Çarpanakê noqî avê bûye û dema hejmara rastî ya rêwiyan nehatiye tespîtkirin jî, hat nirxandin ku zêdeyî 100 rêwî hene. Hat bibîrxistin ku Akbaş ji aliyê leşkeran ve hatiye girtin, lê aqûbeta kaptanê din ê keştiyê Servet Akbaş hînê nayê zanîn.

 

Di biryarê de hat destnîşankirin ku Medenî Akbaş ji sûcê bûye sedema mirina gelek kesan hatiye darizandin û cezakirin, lê belê divê ev bûyer bi 'niyetê' bê nirxandin. Di biryarê de hat destnîşankirin ku eger sûcdar bi armanca bidestxistina encameke diyarker tevbigere û di heman demê de îhtîmala encamên din jî qebûl bike û ev encam jî pêk werin, wê bê qebûlkirin ku sûcdar bi zanebûn li ser wan encaman jî tevgeriyaye. Ji ber vê yekê ye ku sûcdar tevî ku encamên din ên ku ji çalakiyên xwe ji derveyî niyeta xwe ya bingehîn pêşbînî kirine an jî pêşdîtine jî, kiryarên xwe domandine. Taybetmendiya cudahiyê ya ku armanca gengaz ji neheqiya hişmendiyê vediqetîne, pejirandina encamên mumkin an jî îhtimal e ku sûcdar bê guman tevdigere ku encama tîpîk a ku wan pêşbînî kiriye dê pêk neyê.

 

BELGEYA KEŞTIYÊ NÎN E

 

Hat destnîşankirin ku keştiya bi navê 'AKBAŞ' xwedî belgeya neqla deryayê nîne û nekarî rêwiyan hilgire. Wekî din, li ser rapora pisporan jî hat gotin ku ji destûrdayînê bi qasî ji sedî 50 zêdetir rêwî hatine veguhastin. Di biryarê de hat diyarkirin ku di keştiya keştiyê de ti alavên xilaskirina jiyanê tune ne û wiha hat gotin: "Ji bo rêwiyên ku ji aliyê avkêşan ve hatine veguhastin, rêwî bi awayekî diçin û hewl didin hevsenga xwe bi tena serê xwe di nav keştiya qelebalix de biparêzin; Li gorî tê zanîn ku li ser amûr û alavên avê ti alav û amûrên jiyanê nînin û li gorî ku sedema bûyerê ew e ku keştiya 'AKBAŞ' bi rêwî û kargoyê barkirî diçû, bi binpêkirina qaîdeyên îstîkrarê, ji kapasîteya xwe ya herî zêde ya hilgirtinê bi qasî ji sedî 50 derbas kiriye, hatiye nirxandin ku bersûc Medenî Akbaş bi amûr û personelên kêm tevgeriyaye û bi hejmareke zêde ya rêwiyan dest bi kar kiriye.  Ku hemû encamên potansiyel derxistiye holê."

 

Ji ber van hemû sedeman, hat gotin ku der heqê bersûc Medenî Akbaş de biryara mehkûmiyetê ji ber sûcê 'kuştina bi zanebûn a pêkan' hatiye dayîn. Di biryarê de wiha hat gotin: "Li ber çavan bê girtin ku bersûc li hemberî 57 kesên mirî sûcê 'kuştina bi zanebûn a pêkan' kiriye, biryar hat dayîn ku li gorî şêweyê pêkanîna sûc, her wiha mercên şexsî û civakî yên her kesên jiyana xwe ji dest dane, bê cezakirin. Li ber çavan bê girtin ku bersûc li hemberî zarokên mirî sûcê 'kuştina bi zanebûn a pêkan' kiriye, biryar hat dayîn ku li ser şêweyê mirina 4 zarokan, her wiha rewşa wan a şexsî û civakî, bersûc bê cezakirin."

 

Di biryarê de hate diyarkirin ku Medenî Akbaş ji sûcê 'kuştina bi zanebûn' hezar û 42 sal û ji sûcê 'qaçaxçitiya mirovan' jî 8 sal û 9 meh ceza û li gel 150 hezar TL ceza hatiye birîn.

 

JI BO 10 KESAN BERAAT

 

Dadgehê ji bo 10 kesên ku di heman dozê de beraat kirin jî mîna di biryara destpêkê de biryareke bi heman rengî da. Dadgehê 10 kesên ku ji ber 'bûne sedema mirina gelek kesan' û 'bazirganiya mirovan kirine' tên darizandin, bi hinceta 'delîlên berbiçav, zelal û piştrastker hene ku ji bo gumana der barê bersûcan de ji holê rakin' biryara beraatê da.

 

Parêzer Mahmût Kaçan bal kişand ser biryarê û wiha got: "Di vir de xala girîng, avabûna hikmê 'kuştina bi niyeteke gengaz' a li ser mirovên di bûyerê de jiyana xwe ji dest dane ye. Ev yek wê bibe biryareke emsal. Piştî vê yekê em dikarin bêjin ku sûcdarên di rewşên bi vî rengî de bi mirin û birîndarkirinê re rû bi rû ne, dibe ku cezayên giran li wan bên birîn."

 

Kaçan da xuyakirin ku di dosyayê de lêpirsîneke baş nehatiye meşandin û wiha got: "Berpirsyarên rastî jî nehatine aşkerakirin. Sazî û kesayetên di vê rewşê de sûcdar in, eger ne yekser be, bi awayekî neyekser nehatine tespîtkirin. Ji bo rehetkirina wijdanê gel, hin kesên ku berê bazirganên mirovan bûn, li vê dosyayê hatin zêdekirin. Rastiya ku mirov bêyî delîlan di dosyayê de cih girtin, di rastiyê de veguheriye encameke ku hêz û bandora dozgeriyê xera dike."

 

AQÛBETA SERVET AKTAŞ

 

Kaçan bibîr xist, ku gumanbarekî din Servet Akbaş ê tê îdîakirin di encama noqbûna keştiyê de jiyana xwe ji dest daye, hînê nehatiye dîtin û got, "Ji roja destpêkê ya bûyerê heta niha hat gotin ku ev kes miriye. Cesedê vî kesî nehatiye dîtin û malbata wî jî têkildarî vî kesî ti hewldan nekirine. Ev rewş bi tena serê xwe bi rengekî vekirî nîşanî me dide ku ev kes dijî. Ji saziyan re name hatin nivîsandin bê ka malbat serlêdanan dikin an na. Van saziyan ragihandin ku der barê kesê tê îdîakirin miriye serlêdan nehatiye kirin. Vê yekê careke din raxist pêş çavan ku gumanbar nemiriye."

 

ÇI BÛBÛ? 

 

Di 27'ê Hezîrana 2020'an de keştiyeke ku penaber tê de bûn li peravên Taxa Kanzax a navçeya Westan a Wanê noqî avê bû. Ji xwediyên keştiyê Medenî Akbaş dema bi saxî filitî, xebatên lêgerîn û rizgarkirinê bi encam bû û 2 jê zarok cenazeyên 61 kesan hatin dîtin. Aqûbeta gelek penaberan ku di nav de xwediyê keştiyeke din Sedat Akbaş ê hat ragihandin winda ye, nehat aşkerakirin. Di encama lêpirsîna Serdozgeriya Komarê ya Wanê ya piştî trajediyê destpê kir de, der heqê 12 kesan de bi sûcdariya 'qaçaxçitiya mirovên xwedî wesf' û 'bi rêveçûna nelirêtiyê rê li ber mirina gelek kesan vekiriye' doz hat vekirin.

 

MA / Adnan Bîlen