'Hez ji jiyanê dikir'

  • rojane
  • 09:07 21 Çile 2020
  • |
img

EDENE - Nûrcan Bakir ku 28 salan di girtîgehê de mabû,  ji bo şermezarkirina zext û zoriyan dawî li jiyana xwe anîbû. Malbata wê behsa jiyana wê kir û got: "Hez ji jiyanê dikir. Bi têkoşînê ev girêdayîbû". 

Nûrcan Bakir ku 28 salan di girtîgehê de ma, piştî çalakiyên greva birçîbûnê ji Girtîgeha Jina ya Gebzeyê sewqî Girtîgeha Bûrhaniye ya Balikesîrê hatibû kirin. Bakir, di 15'Ê Çileyê de ji bo zext û zoriyên tên kirin şermezar bike dawî li jiyana xwe anîbû. Malbata Bakirê behsa jiyana wê kir. 
 
ÎŞKENCEYÊN DIJWAR 
 
Bakir, di sala 1975'an de li gundê Haciya yê navçeya Mhesertê ya Mêrdînê hatibû dinê. Heta 13 saliya xwe li gund dimîne û paşê malbata wê ji ber zext û zoriyên dewletê di sala 1988'an de koç dike diçe Edeneyê. Heta sala 1991'ê tevî malbata xwe li nav erdan dixebite. Lê belê gava hew zext ûz oriyên dewletê tamûl dike, di sala 1991'ê de tev li nav refên Tevgera Azadiyê ya Kurd dibe. Bakir, di sala 1992'yan de li Nûrdaxiyê di şerekî de birîndar dibe û bi birîndarî tê zevtkirin û 4 mehan bi awayekî dijwar tê îşkencekirin. Paşê tê girtin û 36 sal ceza lê tê birîn. Bakir, di 28 salan de li Meletî, Amasya, Sêwaz, elbîstan, Midyad, Gebze û Bûrhaniyeyê di girtîgehê de dimîne. 
 
'NEXWEŞ BÛ LÊ DÎSA KET GREVA BIRÇÎBÛN' 
 
Her çend gelek nexweşîn lê peyda bûbûn jî di sala 2019'an de ji bo tecrîda li ser Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan bi dawî bibe ketibû greva birçîbûnê. Piştî greva birçîbûnê qediya ji Girtîgeha Jina ya Gebzeyê wê sirûgnî ya Bûrhaniyeyê dikin. Di vî wextî de ji bo ji nû ve bê darizandin serî li Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) dide. Lê belê bêyî ku li benda biryara DMME'yê bisekine li girtîgehê dawî li jiyana xwe anî. Berî ku dawî li jiyana xw ebîne bi rojekê telefonî malbata xwe dike û dibêje: "Her roj di xewna xwe de zarokên hatine qetilkirin dibînim, ez ê li ber vê zilmê bêdeng nemînim". 
 
'HEW ÎDARE KIR' 
 
Birayê wê Ahmet bakir, anî ziman ku du dayikên wan hene û bi giştî 12 xwişk û bira ne. Bakir, diyar kir ku di sala 1988'an de ji ber zilma dewletê hew îdare kirine û got, dewletê ji wan re gotiye "An hûn ê bibin cerdevan an jî hûn ê biçin". Bakir, anî ziman ku paşê ew mecbûr mane ji gund derkevin û berê xwe dane Edeneyê. Bira Bakir, anî ziman ku xwişka wê ji ber zilm û tehdeya dewletê tev li nav têkoşîna azadiyê bûye û di sala 1992'yan de di şerekî de birîndar dibe û tê girtin. Bakir, destnîşan kir ku gava xwişka wî tê zevtkirin 4 mehan bi awayekî dijwar tê îşkencekirin. 
 
'GIRÊDAYÎ TÊKOŞÎNÊ BÛ' 
 
Bakir, diyar kir ku berê diçûn girtgehê lê belê xwişka wê nehiştiye biçin Girtîgeha Bûrhaniyeyê û got: "Li girtîgehên din em diçûn cem wê. Dibe ji ber tehde û zoriyên vê girtîgehê, ji me re digot neyên. Tim behsa pirsgirêkên li girtîgehê dikir û nedixwest em biçin. Paşê îdareya girtîgehê li me geriya ûg ot, li serşoyê dawî li jiyana xwe aniye. Wekîd in tiştek negotin. Tim tehde lê dihat kirin. Hez ji jiyanê dikir. Girêdayî têkoşîna xwe bû". 
 
Bira Aydin Bakir jî, anî ziman ku ji ber çûye girtîgehê xwişka xwe dîtiye gef lê hatine xwarin û îşkence lê hatiye kirin. Bakir, diyar kir ku malbatên cerdevanî qebûl nekirine koçber bûne û got: "em mecbûr man em heywanên xwe jî bihêlin biçin. Paşê em çûn Edeneyê. Em feqîr bûn. Em li nav erdên pembo dixebitîn. Nûrcan jî bi me re dixebitî. Gava em diçûn girtîgehê cem Nûrcanê, rayedarekî ji min re got piştî hevdîtinê were cem min. Piştî hevdîtinê ez birim odeyekê û ji min re gotin 'çima hûn tên cem terorîstekê?' û li min dan. Li Sêwazê jî heman tişt hat serê me. Li Sêwazê jî qerta telefona min şikandin. Efserek hat, min rewş jê re got û got, belkî karta te berê şikiya be. Me jî tiştek negot. Ma me dikaribû çi bike? Xwişka min pir baş bû. Gava em biçûk bûn û li nav erd dixebitîn, carinan zarokan li min dide. Lê wê endihişt, ez diparastim". 
 
Orhan Bakir jî got: "Meta min lehengek bû. Gava em hatin Edeneyê digot, ez hej ji vir anakim, bêriya warê xwe dikim. Îşkenceyên li gund dîtibûn. Piştî hat girtin di îşkenceyê de navê xwe jî negotibû. Nameyek ji in re şandibû. Di vê nameyê de behsa tehde û sirgûnan dikir". 
 
 
 
 

Sernavên din

24/01/2020
17:34 Karkerê ji qata 9'an ket jiyana xwe ji dest da
17:29 Kesekî din jî ji AKP'ê îstifa kir
15:57 Li Îzmîrê 25 HDP’î yên binçavkirî hatin berdan
15:53 Muharrem Akkaya bû serokê YSK’ê
15:46 Serdozgeriyê serlêdana malbatan red kir
15:12 Ciwanê berî 4 rojan hatibû berdan dîsa hat binçavkirin
15:06 'Li girtîgehên Xarpêtê binpêkirina mafan bi awayek sîstematîk didome’
14:35 20 kesên li Îzmîrê hatibûn binçavkirin sewqî dadgehê hatin kirin
14:22 'Em ê serê xwe li dijî êrişên îqtîdara AKP-MHP’ê netewînin’
13:20 Danişîna doza qezaya trênê hat dîtin
13:08 Polîsên bi ser malê de girtin: Tevlî malbatên li ber HDP’ê bibin
13:08 Komên çekdar 10 kes li Efrînê revandin
13:07 Temellî: Divê em carek din Ocalan bixwînin û ji nûve bifikirin
12:43 Buldan: Em ê bibin pira gelan
12:22 Li Wanê ji ber berfê rêya bi sedan gund hat girtin
12:10 Polîsan bi ser TUHAY-DER’a Wanê de girtin, gelek kes binçavkirin
12:00 Ceza li rojnameger Osman Akin hat birîn
11:34 Konferansa HDP’ê ya beriya kongreyê dest pê kir
11:28 Wêneyên Ocalan bi Zanîngeha Silêmaniyê ve kirin
11:03 Beriya danişîna doza Ceren Damar jinan daxuyanî dan: Êdî bes e!
10:46 Dozger wê derbarê kuştina zarokê 8 salî de îfadeyek din bigire
10:40 Li Girtîgeha Tekîrdagê sepanên keyfî pêk tên
10:33 'Kobanê ji DAIŞ'ê re bû goristan, ji berxwedanê re bû baxistan'
'Do bi DAIŞ'ê êrîş kir, îro bi MSO êrîş dike'
10:22 Lîstika ‘Pergal’ ku pergalê rexne dike derket ser dikê
10:19 Polîsên ku gef li malbatê xwarin, karê xwe kirine!
10:07 Daş: Heta yekîtî pêk neyê rizgarî jî pêk nayê
09:15 19 sal derbas bûn hê jî winda ne
09:14 Girtî hatin derbkirin, îdareyê got 'girtîgeh nû ye loma tiştên wiha çê dibin'
09:13 Ji ber qedexeyan êdî nikarin sewalvaniyê bikin
09:12 Malbata Şehrîban Çatê: Em dixwazin cezayê herî giran lê bê birîn
09:07 Dadgehê ji bo cezayê pereyî got, 'dijî hiqûqê ye'
09:06 'Zarokê ji zimanê dayikê bêparmayî zarokê nîvcomayî ye'
09:05 Esnafên Çarşiya Tûrîstîkê dikanên xwe digirin!
09:04 Piştî 23 mehan peywira wî lê vegerandin
09:03 'Jinên kurd ji bo yekitiya neteweyî wê rola pêşengtiyê bilîzin’
09:00 ROJEVA 24'Ê ÇILEYA 2020'AN
23/01/2020
19:44 Li Amedê 13 kes hatin girtin
16:51 Esîn Kavrûk ê gotibû ‘Ji şer re na’ hat tahliyekirin
16:34 Derbarê peyva 'Kurdistanê' doz venekirin
16:28 Dayika Aştiyê ya bi erdê re hat kaşkirin xistin ber lêpirsînek nû
16:25 Der barê berdevkê HDP'ê Kubilay de ji xala 301'an lêpirsîn dan destpêkirin
16:08 KESK: Divê komîsyona OHAL'ê bê belavkirin
15:47 Parêzeran Ocalan dîsa serlêdana hevdîtinê kirin
15:26 Ji Metal-Îş a Yekbûyî bang: Grev li ber derî ye
14:38 Endeksa Têgihandina Nelirêtiyê ya Tikriyeyê kêm dibe
14:35 Danişîna doza darizandina HDP’iyên li Cizîrê hat dîtin
14:26 Danişîna doza Akdemir taloq kirin
14:24 Der barê Rojnameya Ozgur Gelecek de biryara komkirinê dan
14:23 Siyasetmedarê kurd li Bulgaristanê hat binçavkirin.
12:52 Baroya Amedê biryara qeyûm bir Dadgeha Bilind
12:39 Li Bedlîsê daran jê dikin û defin dikin
12:17 Di doza KURDSÎAD’ê de biryara girtinê
11:55 Piştî Akîtê Rojnameger Kenan Kirkaya kir hedef, doz lê hat vekirin
11:20 Onlu yê HDP’î: Em ê kadroyên ku Komara Demokratîk ava bikin pêş bixin
11:06 Qedexeya li Wanê dîsa hat dirêjkirin
10:51 'Aqilê dewletê bûye yek û li Dersimê li dijî jinan şer daye destpêkirin’
10:43 Di lêpirsîna ji bo greva birçîbûnê de biryara dozvenekirinê hat dayîn
10:31 Li Çinarê zarokê 8 salî hat kuştin
10:21 Buroya Hiqûqê ya Esrînê ji bo tecrîdê serî li AYM'ê da
10:09 Trabzoniya fêrî Kurdî dibe: Ziman dê hişmendiya me biguherîne
09:12 ‘Ji bo Koma Yorûmê ji destê kê çi tê divê bike'
09:12 Beton rijandin ser dîrokê, wezaretê got: Rapor tunene
09:11 'Ne bac, xeracê ji me digirin'
09:11 Midûrê qeyûm hêjî nehatiye girtin
09:10 Nivîskar Îşler: Bişavtin ketiye nav mala me
09:00 ROJEVA 23'YÊ ÇILEYA 2020'AN
22/01/2020
17:00 Ji bo Melîke Demîrok li hev civiyan: Em ne di şînê de di serhildanê de ne
16:52 Ji bo girtiyên nexweş serî li Komîsyona Mafên Mirovan a meclîsê dan
16:28 'Em ê Tora Ziman û Çanda Kurdî di jiyan û xebatên xwe de esas bigirin'
15:58 Başaran: Girtîgehên Tirkiyê weke Guantanamoyê ne
15:55 Li dijî êrîşên elewiyan helwesta hevpar
15:20 ÎHD û TÎHV: Li Mêrdînê îşkence li welatiyan hatiye kirin
15:19 Qeyûm Guzeloglû pirtûkên Hevşaredar Mizrakli desteser kir
15:04 Meclisa dîsa li hev neciviya
15:03 ÎHD’ê rapora girtîgehên Tarsûsê eşkere kir: Mirov ji mirovatiya xwe şerm dike
14:51 Baroya Mêrdînê zema avê ya qeyûm bir darazê
13:57 AKP reyeya zêde dide notirvanan
13:51 Dundar: TOKÎ li Nisêbînê malan teslîm nake
13:20 Ekaterînî Sakelaropûlû bû yekemîn serokkomara jin a Yewnenistanê
12:23 Kesekî ku 26 berê ji leşkeriyê firar kiribû hat binçavkirin
11:14 Li Amedê polîsan pozê welatiyekê şikand û binçavkirin
10:34 Turk: Ji bo êrîşan belav bikin pêdivî bi yekîtiyek xurt heye
10:34 Pîşesazan biryara ji kar dûrxistinê girt
09:43 '8 rojan me ji dêvla nan miqarne xwar'
09:24 15 romanên kurdî ên zêde hatine firotin
09:23 Malbatên endamên Koma Yorûmê: Dengê zarokên me bibihîsin
09:23 Şaredariya Rezanê amûrên bi 228 hezar TL'yî bi 825 hezar TL'yî kiriye
09:22 Di 'civînên bêhiqûqî' de ji bo mizgefta qaçax erse tahsîs kirin
09:22 ‘Çarox ji nû ve hatin vedîtin'
09:21 Bersûcê doza Kemal Kûrkût navê 2 polîsên gumanbar aşkere kir
09:20 'Muxatab Ocalan e, çareserî li Îmraliyê ye'
09:19 Parêzerê Devrîm Ayik: Di van şertan de jiyana wî di talûkê de ye
09:18 ‘Li dijî pişaftina ziman û çanda kurdî divê kurd bibin yek'
09:00 ROJEVA 22'YÊ ÇILEYA 2020'AN
08:14 Dozger xwest Ayverdî ya ku li ser hevşaredaran îfade dabû beraat bike
21/01/2020
22:39 Malbata Bozyil piştî 17 mehan cenazeyê kurê xwe defin kir
20:35 Rojnamevan Haci Yûsûf Topaloglû hat berdan
16:48 Baroya Amedê zema avê ya qeyûm bir dadgehê
14:45 'Li dijî tecrîdê tim têkoşîn'
14:33 Dema dît polîsan sîleh xistin serê zarokên wê, krîza dil derbas kir û mir