ENQERE - Parlamentera HDP'ê ya Mêrdînê Ebrû Gunay, têkildarî 21'ê Sibatê Roja Zimanê Zikmakîya Cîhanê pirsnameya bi kirmancî û tirkî da Meclisê. Gunay, pirsa çend mamoteyên kurdî hatine tayînkirin pirsî û got: "Heta nika çend mamostayê Kurdkî ameyî tayînkerdiş? Nînan ra çend kesî mamostayê ziwanê Kirmanckî û çend kesî zî mamostayê ziwanê Kurmancî yê?"
Parlamentera Partiya Demokratîk a Gelan (HDP) Ebrû Gunay, têkildarî 21'ê Sibatê Roja Zimanê Zikmakî ya Cîhanê ji bo wezîrê Perwerdehiyê Ziya Selçuk bibersivîne pirsnameya bi Kirmancî û Tirkî da Meclîsa Tirkiyeyê. Gunay, di pirsnameyê de anî ziman ku heta niha çend mamosteyên Kurdî hatine tayînkirin û ji bo parastina zaravayê Kirmancî polîtîkayên Tirkiyeyê çine? pirsî.
Pirsnameya Gunay a bi Zaravayê Kirmancî yê Kurdî wiha ye:
Ez rica kena ke persê min ê cêrênî hetê Wezîrê Perwerdeyî Ziya Selçukî ya, goreyê madeyê 98ine yê Qanûnê Bingeyînî û goreyê madeyanê 96ine û 99ine yê Nîzamnameya Zereyî bi hawayêko nuştekî bêrê cewabdayîş.
Perwerdeyê ziwanê dayîke seba her netewe, seba ke azê bînî ziwanê xo bimusê û kulturê neteweyî bêro dewamkerdene cayêko zaf muhîm û xorî de yo. Asîmîlasyon ziwanê Kurdkî ser o tesîr kerdo û Kurdkî cuya rojane de apey menda. Perwerdeyê ziwanê dayîke heqê her qeçan o. Seba ke ziwanê Kurdkî aver şiro û mîyanê cuya rojane de bêro şuxulnayîş, ganî hetê dewlete ra bi hawayêko resmî her sewîye de heqê perwerdeyê Kurdkî bêro qebulkerdiş û xebatê hîna xurtî bêrê kerdiş. Dayîşê dersê ziwanê dayîke bi hawayêko weçînitî, bêguman kêmî yo.
Bi telîmatnameyê ke serra 2012î de ame weşanayene Tirkîya de bi nameyê dersa Enstîtûyê Ziwananê Ganîyan yê Tirkîya, dersa ziwanê Kurdkî bi hawayêko weçînitî seba sinifa pancine ameyî dayîş. Bado bira ame dayîş ke na derse sinifê 5., 6., 7. û 8. de bêro dayîş. Labelê dersa ziwanê Kurdkî ya weçînitî hewteyî te tena di seatî yenê dayîş. No hawe goreyê waştişê Kurdan yo perwerdeyê bi ziwanê dayike nîyo û tena bi di seatan Ziwanê Kurdkî aver nêşino. Ney ra ata mudirî nê di seat dersê ziwanê Kurdkî bi wendekaran nêdanê weçînatiş û verê wendekaran danê dersanê binan. Wezaretê Perwerdeyî zî mamosteyê Kurdkî tayîn nêkenê. 10 serran mîyan de tena 80 mamostayê Kurdkî ameyê tayînkerdiş û no yeno o vate ke hukumet meseleya perwerdeyê ziwanê dayike de polîtîkayê asîmîlasyonî dano dewamkerdene.
Nê sedeman ra;
* Heta nika çend mamostayê Kurdkî ameyî tayînkerdiş? Nînan ra çend kesî mamostayê ziwanê Kirmanckî û çend kesî zî mamostayê ziwanê Kurmancî yê?
* Heta nika çend wendekaran dersa ziwanê Kurdkî weçîna? Nînan ra çend wendekaran dersa ziwanê Kirmanckî û çend wendekaran dersa ziwanê Kurmancî weçîna?
* Yeno vatiş ke mudirî verê wendekaran danê dersanê binan ê weçînitî û bi hawayêko neeşkere destûr nêdanê ke wendekarî dersa ziwanê Kurdkî biweçînê. Wezaretê şima ney ser o cigêrayîşêk kerdo? Eke nêkerdo sedemê ci çi yo?
* Seba ke verdibistanî ra heta zanîngehî perwerde bi ziwanê Kurdkî bêro dayîş projeyê şima çi yê?
* Goreyê UNESCOyî ziwanê Kirmanckî xetere bin de yo. Seba ke ziwanê gandarî vinî nêbê û aver şirê polîtîkayê şima yê ziwanî çi yê?