Meclîsê bi hênceta ku tirkî nîne pêşniyazpirsa kirmanckî red kir

  • rojane
  • 13:35 21 Sibat 2020
  • |
img

ENQERE – Parlamenterê HDP’ê yê Rihayê Omer Ocalan bi boneya 21’ê Sibatê Roja Zimanê Zikmakî ya Cîhanê bi zaravayê kirmanckî (zazakî) pêşniyazpirs da Meclîsê, lê bi hênceta ku bi zimanê tirkî nîne hat redkirin. 

Parlamenterê HDP’ê yê Rihayê Omer Ocalan bi boneya 21’ê Sibatê Roja Zimanê Zikamakî ya Cîhanê têkildarî zextên li ser kurdî bi zaravayê kirmanckî (zazakî) yê kurdî pêşniyazpirsek da Meclîsê. Hat xwestin cîgirê Serokkomar Fûat Oktay bi bersivîne. Pêşniyazpirs bi hênceta ku bi zimanê tirkî nehatiye weşandin ji aliyê Beşa Ewraqên Giştî ya Meclîsê ve hat redkirin. 
 
Pêşniyazpirsa ku Omer Ocalan bi zaravayê kirmanckî pirs kiriye wiha ye:
 
"Ziwanê maye wina yeno tarîfkerdene; kesêk bi dinya ameyena xo ziwanê maya xo heq keno. bêperwerdeyî; hetê zereyê çeyeyê xo ra, dormeyê xo ra û sarê xo ra ziwanê xo museno.   
 
Keso ke kamîyeta xo û hewlîya kulturê xo zereyê mezgê xo de bido cakerdene; hinî ziwan seweta ey zaf cayêde muhîm cêno.  Naye ra, perwerdeyê bi ziwanê maye heqêde cîhanî û tabiî yo.
 
Tirkîya de perwerdeyê bi ziwanê maye, hetê qanûnan ra nêameyo gengezkerdene. Ziwanê ke binê xeterî de yê hetê UNESCOyî ra sey Atlas îlan bîyê. Nê ziwanan ra 15 ziwanî sîndoranê Tirkîya der ê.
 
Nê semedan ra;
 
1. Xeylê dugelê Dinya de seba seveknayene û ciwînayene ziwanî bernameyî hazir bîyê, bernameyê ke Tirkîya de yenê bikarardene çi yê?
 
2. Seweta ziwananê ke binê xeterê vinîbîyayene der ê û sîndoranê Dewleta Tirkîya de qisey benê ser o falîyetê sima yê vercirewtena vîndîbîyayene estê?
 
3. Goreyê raporê UNESCO yeno vatene ke; ziwanê Kirmanckî yo ke hetê 4-6 mîlyon merdiman ra yeno qiseykerdene, binê xeterê vinîbîyayene de yo. Goreyê nîsbetê nifûsê Tirkîya, Tirkî û lehçeyê Kurdî ya Kurmancî ra dima Kirmanckî, ziwano ke tewr zaf yeno qiseykerdene yo. Seweta seveknayena Kirmanckî falîyetê sima estê? Eke estê çi yê?
 
4. Seweta perwerdeyê ziwanê maye ke Tirkîya de yenê qiseykerdene ser o hetê qanûnî ra falîyetê sima esto?
 
5. Perwerdeyê bi ziwanê maye ser o hetê pergalê perwerdeyî ra xebata sima yo bingeyîne esta?
 
6. Domanê ke ziwanê maya xo Tirkî nîyo, hetê cuya komelî û perwerdeyî ra çetinî vînenê. Seweta nê çetinîyan falîyetê sima estê? Eke estê, netîceyê xo çi yo?
 
7. Perwerde bi ziwanê maye nîro dayene, neheqîyî vejînê. Seweta ke verê nê neheqîyan bicîrê sima eskenê se bikerê?
 
8. Qanalo resmî ê dewlet TRT KURDÎ di, zaf tay ca dîyeno Zazakî u qê hina zîyed cadayîşê Zazakî yew xebata şima yan zî fikirê şima esto?
 
9. Hetê Wezaretê Kultir u Turîzm ra, çend eseranê muhîman ê Zazakî çapkerdiş, fikirêk yan zî nîyetêk esto?
 
10. Meselaya tayînê melimanê Zazakî di goreyê îxtîyaç tayîn nêvirazîyeno. Sebebê kêmdayîşê kadroyê Zazakî di sebeb çi yo?"
 
MA / Dîren Yurtsever 
 

Sernavên din

24/02/2020
14:15 Mêvanan kongreya HDP’ê nirxandin: Peyama ‘hûn nikarin vîna min desteser bikin’ bilind bû
13:45 Hevserokên PYD'ê: Heya ku pirsgirêka kurd çareser nebe, wê kêşeyên li Sûriyeyê çareser nebin
13:40 Delegasyona navneteweyî: Ji bo pêşeroja Tirkiyeyê HDP aktoreke girîng e
13:34 Dadgehê Endamê Grup Yorumê Îbrahim Gokçek serbest berda
13:24 Hunermendên kurd ji bo 'yekîtiya neteweyî' konser dan
13:16 Li tevahiya cîhanê hejmara kesên bi vîrûsa korona ketin 79 hezarî derbas kir
13:05 Parlamenterê Qomê yê Îranê: Heta niha 50 kesan ji ber Corona mirin
12:32 Ji ber ku Tirkiyeyê rê neda wan xwe spartin Rêveberiya Xweser
12:18 Rêvebera YNK'ê Şanaz Îbrahîm hevserokên nû yên HDP’ê pîroz kir
11:48 Kongreya PYD`ê dest pê kir
11:16 Li Îranê ji ber vîrûsa korona 4 kesên din jî jiyana xwe ji dest dan
10:46 Demîrtaş ji bo erdheja Wanê û kongreya HDP’ê peyam şand
09:41 Li Wanê 5 kes ji ber herareta wan zêde bûn rakirin nexweşxaneyê
09:05 Keyayê gund li dijî Wezaretê bi serket
09:04 Li Girtîgeha Bandirmayê angaşta lêdan û feleqeyê heye
09:00 Mehek e Mehmet Bal winda ye: Sînyalên telefonê kêm dan malbata wî
09:00 Hiqûqnasê DMME’yê: Divê biryara Demîrtaş û Kavala were sepandin
09:00 'Nexweşxaneyên zanîngehan hatine asta îflaskirinê’
09:00 ROJEVA 24'Ê SIBATÊ YA 2020'AN
23/02/2020
19:54 Şerê li Idlibê belavî Eyn Îsayê bû
19:27 Li Wanê erdhejek din bi pileya 5.8 rû da
18:49 Piştî kongreya HDP’ê 11 kes hatin binçavkirin
18:15 Ji bo Hevserokatiya Giştî ya HDP'ê Bûldan û Sancar hatin bijartin
16:37 Tirkiye ji ber vîrûsa koronayê deriyê sînorê Îranê girt
16:37 Baroya Amedê Komîsyona Zimanê Kurdî ragihand
16:32 Navê endamên Meclîsa Partiyê ya HDP’ê diyar bûn
16:24 Mîthat Sancar: Ji bo aştiya mezin deriyê Îmraliyê vekin
15:33 Mexdûrên erdheja li Wanê: Komên rizgariyê dereng hatin
15:14 Siyasetmedarên girtî name şandin kongreya HDP’ê: Faşîzm dê têk biçe
14:40 Peyamên parçeyên Kurdistanê yên kongreya HDP'ê
14:19 Mêvanên HDP'ê: Bila deriyê Îmraliyê bê vekirin!
14:18 Li sînorê Wanê erdheja sêyemin
13:53 Ozturk: Tekane navnîşana çareseriyê birêz Ocalan e
13:38 Bûldan: Ji bo ku em vî welatî birêve bibin tên
13:29 Erdheja Îranê: Ji 21 birîndaran rewşa 8'an krîtîk e
13:22 Ji gelek welat û derdoran mêvan beşdarî kongreya HDP'ê bûn
13:02 Demîrtaş û Yuksekdag peyam şandin kongreya partiya xwe
12:16 Temellî axaftina xwe ya xatirxwestinê kir: Siberoja azad wezîfeya me ye
11:37 Li Idlibê nîşanên şerekî mezin hene
11:18 Kongreya HDP’ê dest pê kir: Wê bibe kongreya hêvî û yekîtiyê
11:03 Li ser sînorê Tirkiyê-Îranê erdhej: Li Elbaka Wanê 7 kes mirin
10:21 Li Ûrmiyê erdhej pêk hat
09:55 Xelk ji çar aliyên Tirkiyê diherikin kongreya HDP’ê
09:38 Li Wanê metirsiya vîrûsa koronayê: Divê ji bo dema derbasdar deriyên sînor werin girtin
09:03 'Berpirsiyarê întiharan AKP ye'
09:02 Ji malbatên xwe re gotin 'li vira ewlehî nemaye'
09:00 Bi 7 helîkopteran avêtin ser gund, li kalê 78 salî dan
09:00 ROJEVA 23'YÊ SIBATA 2020'AN
22/02/2020
23:36 Topûz xelata xwe diyarî Kadrî Bagdû kir
22:14 Komîsyona Lihevkirinê ya HDP'ê: Namzetên me yên Hevserokatiya Giştî Bûldan û Sancar in
21:13 Bandora qeyûman a li ser çand û hunerê nîqaşkirin
16:48 Ji bo piştgiriya Koma Yorûm dest bi greva birçîbûnê ya bidorê kirin
16:37 Xizmên girtiyên nexweş: Di awêneya Tirkiyeyê de mirin heye
16:27 9 xwendekar hatin berdan
16:17 Li Mêrsînê kesek din jî hat binçavkirin
16:06 Şaxa ÎHD'ê ya Wanê binpêkirina mafan ên li girtîgehan aşkere kir
15:39 ‘Mekanîzmaya dewletê têk çûye’
15:15 Xizmên windayan: Faîl esker û polîs in
15:06 Dema got ‘We çi ji lawê min kir?’ ji hişê xwe çû
14:31 Ji bo Hevserokatiya HDP'ê Buldan û Sancar derketin pêş
14:24 SES’ê li du bajaran kongreyên xwe li dar xist
14:03 Guven: Hûn nikarin 50 mîlyon mirov 'terorîst' îlan bikin
13:34 Polîsan otobusên ji bo kongreyê hatibûm kirêkirin deste ser kirin: HDP’î dimeşin
13:28 Çîftyurek: Tirkî bûye serdest û kurdî jî nayê axaftin
13:09 Rêxistina HDP’ê ya Mêrsînê bertek nîşanî binçavkirinan da
12:47 Li Amedê bijîşkekê xwe ji qata 6’emîn a nexweşxanê avêt û dawî li jiyan xwe anî
12:15 JIN NEWS cara 9’emîn hat astengkirin
12:00 'Hiqûqê rahmet kir û defin kirin'
11:59 Konferansa Platforma Zimanê Kurdî dest pê kir
11:17 Li Mêrsînê hevserok û rêveberên HDP’ê hatin binçavkirin
11:13 Kongreya Star bernameya çalakiyên 8‘ê Adarê eşkere kir
10:34 94 karkerên Kale Pratt li dijî kedxwariyê li ber xwe didin
10:23 Dadgehê kuştina Mezlûm hiqûqî dît
10:22 Berdevka Meclîsa Jinan a HDP'ê Taşdemîr: Em ji nûnertiya wekheviyê tawîzan nadin
10:00 Îktîsatvan Yilmaz: Daxistina faîzê fêdeyê li aboriyê nake
09:20 Ji bo ku kurê wan bijî nobetê lê digirin: Em nikarin dermanên wî bikirin
09:05 Ji ber dermaneke ku 7 sal berê kiribû hat binçavkirin
09:03 Dadgehê ji biryara DMME'yê pêk bê got, pêdivî bi sererastkirina qanûnê heye
09:02 Psîkîyatrîst Deger: Polîtîkayên heyî ji bo întiharan zemînê amade dikin
09:00 ROJEVA 22'YÊ SIBATA 2020'AN
21/02/2020
23:56 Bi hastaga #herrojkurdî bi hezaran twîtên kurdî
19:51 ‘Zimanê me hebûna me ye’
19:35 'Hem êrîşî zimanê kurdan hem jî êrîşî dîroka wan dikin'
16:57 Li Riha panela zimanê zikmakî: Ziman tune bibe wê ew netew jî tune bibe
15:55 Malbat ji bo biçin Îmraliyê serî li dozgeriyê dan
15:52 Baroya Amedê li kujerên Elçî pirsî û qedexeya li ser ziman şermezar kir
15:52 Li Îranê ji vîrûsa koronayê 2 kes mirin
15:42 9 HDP'iyên girtî hatin berdan
15:35 Ji bo 21’ê Sibatê daxuyanî hatin dayîn: Zimanê kurdî ji bo kurdan xeta sor e
15:23 Çawîşê pispor ê întîhar kir bêdeng û bê kes defin kirin
15:18 Meclîsa Mezin a Tirkiyeyê di roja ziman de zimanên cuda qebûl nekir
15:05 Taşçier: Ez dixwazim ji bo Perwerdehiya Kurdî lêkolîna meclîsê bê vekirin
14:58 Surucu bi Kurmancî pirsname da: Wezaret biryara ji bo Xerabreşkê pêk tîne ya na?
14:42 Kubîlay: Dê xeta polîtîka û rêxistina HDP'ê ya nû çalakî û têkoşîn be
14:41 Malbata Olçen ji bo kurê xwe mewlîd da
13:35 Meclîsê bi hênceta ku tirkî nîne pêşniyazpirsa kirmanckî red kir
13:23 Kavala: Hevîya beraetê ji aliyê Serokomariyê ve hat astengkirin
13:18 Hunermendan ji bo Kovara Zrîngê banga abonetiyê kirin
13:04 Gunay: Heta nika çend mamostayê Kurdkî ameyî tayînkerdiş?
13:00 Li Mêrdînê rêveberên HDP’ê û DBP’ê hatin binçavkirin