Li pêşiya Girtîgeha Hejmar 5’ê bang kirin: Bi 12’ê Îlonê re hevrû bibin

  • rojane
  • 12:40 12 Îlon 2024
  • |

AMED - Platforma Parastina Bajar û Piştevaniyê ya Amedê diyar kir ku di 12’ê Îlonê de li Girtîgeha Hejmar 5 a Amedê îşkenceyên li dijî mirovahiyê hatine kirin û banga hevrûbûnê kir.  

Platforma Parastina Bajar û Piştevaniyê ya Amedê bi boneya 44’emîn salvegera Darbeya 12’ê Îlonê li pêşiya Girtîgeha Amedê ku îşkenceyên giran lê hatibûn kirin û berxwedaneke mezin lê hatibû raberkirin, daxuyanî da. Gelek nûnerên rêxistinên civaka sivîl tev li daxuyaniyê bûn. Kurdiya daxuyaniyê ji hêla Serokê Komeleya Piştevaniya bi 78’an re û Lêkolînê ya Amedê Ahmet Ertak û ya bi tirkî jî Serokê Şaxa ÎHD’a Amedê Ercan Yilmaz xwend. Di daxuyaniyê de pankartên “Bila Girtîgeha Leşkerî ya Hejmar 5 Bibe Muzeya Gelan” û “ Em dixwazin bi darbeya leşkerî re hevrû bibin. Em hemû darbeyan şermezar dikin.” hatin hilgirtin. 
 
Daxuyanî wiha ye: 
 
“Îro salvegera 44’emîn a Derbeya Leşkerî ya 12’ê Îlona 1980’ê ye ku yek ji derbeya herî bi jan û lekeya reş e di Komara Tirkiyeyê de pêk hatiye. 44 sal berê rojekî mîna îro di 12’ê îlonê de derbeya leşkerî rû da. Ne tenê li dijî pergala siyasî ya wê serdemê, di heman demê de li ser hemû aliyên civakê, bi kûrahî û berfirehî bandor kir. Demokrasî, mafên mirovan ji binî ve ji holê rakir. Bi îlankirina derbeyê re êdî bêhiqûqî, darizandin, îdam, îşkence û sirgûnan dest pê kir. Hemû partiyên siyasî, saziyên civakî bi awayeke dijdemokratîk hatin desteserkirin û girtin; li ser civakê wisa bû ku birînên qet dê nayên dermankirin çêbûn.
 
REJÎMA 12’Ê ÎLONÊ HÊJ LI SER KAR E 
 
Berpirsiyariya kes û saziyên ji demokrasiyê bawer heye ku divê ji rojên reş ên derbasbûyî dersan bigirin, demokrasiyê xurt bikin, serweriya hiqûqê pêk bînin û mafê mirovan biparêzin. Herçend hewldana hesabpirsîna ji berpirsên 12’ê Îlonê yên çalak hebe jî; ji pêkanîna edaleteke rasteqîn dûr ma û negihişt çi encamekê jî. Li gel ku bi ser re ev çend dem derbas bûye jî hevrûbûneke rast û hesabpirsîneke cidî çênebûye. Rejima 12’ê Îlonê hê jî bi hemû sazî û dezgehên xwe ve li ser kar e. Ji ber bi Derbeya 12’ê Îlonê hevrûbûn û hesabpirsînek çênebû, Tirkiye di 15’ê tîrmehê 2016’an de bi hewldana derbeyeke din re rû bi rû ma. 
 
TIRKIYE BI QANÛNÊN WÊ DEMÊ TÊ BIRÊVEBIRIN
 
Piştî vê hewldana derbeyê, hemû mafên bingehîn ên azadiya mirovan (ku ji xwe pir qels bû) yê hebû jî ji dest wan hat stendin. Çi heyf û mixabiniyeke ku hê jî Tirkiye bi makezagonên wê serdemê tê birêvebirin. Berhemên derbeyê wek saziyên bi navê YOK û RTUK di roja me ya îro de jî hebûna xwe didomînin; di serdema derbeyê de mafên sendîka û rêxistinbûniyê ku ji dest hatibû stendin hê jî didome. Dîsa wek berhemê derbeyê ku ji bo pêşîlêgirtina kurdan bikevin siyasetê benda hilbijartinê anîbû. Piştî ew bend jî hat derbaskirin vêcarê jî girtina partiyên kurdan anîn rojevê. Der barê siyasetmedarên kurdan de qedexebûn û gefa girtina wan xistin meriyetê. Ev gef hê jî didome. 
 
HEMAN SEPAN HÊJ DIDOMIN
 
Li gel ku bi avabûna komarê re rê li ber gel û çandên cuda hatibû girtin jî, bi wê feraseta 12’ê Îlonê re hê zêdetir ew pirsgirêkên heyî kûrtir kirin. Gelek pirsgirêk hatin afirandin û bû sedemê binpêkirina mafê mirovan ku hê jî didome. Her ku çû welêt ji rêgez û seretayên navnetewî yên gerdûnî wek mafekî demokratîk hatin dûrxistin. Zagonên dijdemokratîk li hemberî siyaseta kurdan bikar tînin. Bi rewakirina qeyûman mafê bijartin û hilbijartinan, vîna kurdan a azad ji dest wan hat stendin. Darizandineke adilane ji holê rakirin. Mafên herî bingehîn ên weke xweîfadekirin û bi rêxistinkirinê çewisandin, zextan li ser dikin. Nahêlin xwe îfade bikin. Bi vê re her ku diçe pirsgirêkên heyî zêdetir û kûrtir dibin. 
 
POLÎTÎKAYÊN EWLEKARIYÊ NEÇARESERIYÊ FERZ DIKIN
 
Li şûna ku pirsgirêka kurd bi rêya demokrasiyê û aştiyê were çareserkirin, her ku diçe ji vê çareseriyê dûrtir dikevin. Pê re jî bi ‘Polîtîkayên ewlekariyê’ neçareseriyê ferz dikin. Israra di vê polîtîkayê de bi xwe re tundî û dijwartirîn binpêkirina mafê mirovan tîne. Civakê ji hêvî û daxwaza wan ya jiyaneke bihevdu re di nava aştî û aramiyê dûr dixîne. Welat; bi van polîtîkayên wiha dijdemokratîk, bi rêbazên zext û çewisandinan hêj pirtir asta aramiyê civakê dixîne. Ji ber vê; tenê bi hiqûqên gerdûnî, girêdayî zagonên wê ve bi awayeke demokratîk û wekhev, bi feraseta rêveberiyeke pirhêjmarî, bi hevrûbûna hemû cureyên derbeyan re, bi feraseteke ku li hemberî hemû sazî û dezgeyan re bikaribe hesab bide û bistîne gengaz dibe.
 
DAXWAZA HEVRÛBÛNÊ
 
Em wek sazî û endamên Platforma Piştgirî û Parastina Bajar ya Amedê, dixwazin ku bi Derbeya Leşkerî ya 12’ê Îlonê re hevrûbûnek çêbibe da ku rêya çareseriya meseleya kurd bi awayeke demokratîk vebike û ji aştiya civakî re bibe alîkar. Gava ewil a hevrûbûnê jî ev mekane ye ku em niha li ber deriyê wê ne. Girtîgeha Leşkerî ya Hejmar 5 a Amedê yek ji sembolên wê demê ye. Em dixwazin ev der bibe muzeyek û em dixwazin di xebat û amadekirina vê muzeyê de şahidên wê serdemê û saziyên sivîl bi awayeke çalak tê de cih bigrin.  
 
XWESTIN GIRTÎGEH BIBE MUZE
 
Par, me bi şandeyeke re serdana partiyên siyasî, odeyên pîşeyan, saziyên rêxistinên sivîl û sendîkayan kir. Ew ziyaret kirin û rêzehevdîtinek jî me pêk anîbû. Encax ev merheleya em gihiştinê, xebatên der barê muzeyê de hatine kirin tenê di bin banê Wezareta Çand û Turîzmê de ku saziyên sivîl ên rêxistinî nayên tevlêkirin didome. Em bawerin ku dê tiştên di vê Girtîgeha Leşkerî ya Hejmar 5’ê de rû dane, ew wehşetên hatine jiyîn ji bo fêrbûn û serwextkirina nifşên pêşeroja dê kêm bimîne.
 
Daxuyanî bi çepikan bi dawî bû. 
 

Sernavên din

26/04/2025
19:56 Xelatên İbrahim Ehmed dan Şervan Kobanê, Amedspor, Mezlûm Ebdî û Zara Mihemedî
17:49 Li Qahîreyê panela 'Doza Ermeniyan di ramanên Ocalan de'
17:30 Dermankirina Onder di roja 11'an de ye: Xetere didome
17:23 Zarokê 9 salî gava erd diajot bi giranî birîndar bû
17:17 Ji bo berdana girtiyên nexweş Yanik û Elbî bang kirin
17:11 Serokê Baroya Stenbolê beşdarî çalakiya Dayikên Şemiyê bû
16:13 Li Şirnexê li dijî talankirina xwezayê dar hatin çandin
15:47 Encamnameya Konferansa Yekrêzî û Yekhelwesta Kurdî hat eşkerekirin
15:33 Li Amed, Êlih, Colemêrg û Îzmîrê çalakiya xizmên windayan
14:42 Beşdarên Konferansa Yekîtiyê: Di berxwedana Kobanê de yekîtî pêk hat
14:34 Li Bendera Bender Ebbas a Îranê teqîneke mezin
14:27 Li dijî tiryakê avakirina 'Platforma Şiyar Be!' hat deklerekirin
14:22 Ji Barzanî ji bo Konferansa Neteweyî peyam
13:52 Li Amedê Konferansa Yekîtiyê hat silavkirin
13:21 Ji KCK'ê ji bo Konferansa Neteweyî peyam
12:01 Mazlûm Ebdî: Yekîtiya kurdan yekîtiya Sûriyeyê ye
10:55 Konferansa Yekrêzî û Yekhelwesta Kurdî dest pê kir
10:37 Li Şirnexê 14 herêm hatin qedexekirin
10:30 Li Şamê qedexeyeke din: Qada xebatê ya bijîşkên jin û mêr ji hev hat veqetandin
10:16 Di lêpirsîna Şaredariya Bajarê Mezin Stenbolê de 47 kesên din jî hatin binçavkirin
09:49 Li Eskîşehîr û Konyayê amadekariyên 1'ê Gulanê
09:07 Karkerên îneşatê dê ji bo daxwazên xwe li qadên 1'ê Gulanê bin
09:02 Dadgehê rapora ÇED'ê ya projeya GES'ê betal kir
09:00 ROJEVA 26'Ê NÎSANA 2025'AN
25/04/2025
16:30 Rapora ÎHD’ê ya 2024’an: Li Kurdistanê herî kêm 7 hezar û 431 binpêkirinan mafan hatin kirin
15:40 Girtiyên lêgerîna tazî protesto kirin xistin hucreyê
15:34 Aydogdu ê DEM Partiyî hate berdan
15:24 Li 17 girtîgehan di 3 mehan de hezar û 249 binpêkirinên mafan
14:40 Şandeya DBP û DEM Partiyê bi Îlham Ehmed re hevdîtin kir
14:29 Li lîstikvanê heqaret li alîgirên Amedsporê kiribû ceza hate birîn
14:20 Generalê Rûs di êrişa bombeyî de mir
14:19 Rapora binpêkirinên li 9 girtîgehan: Bila Lijneyên Îdare û Çavdêriyê bên girtin
13:27 Ji HDK û DEM Partiyê deklarasyona 1’ê Gulanê: Em ê li Kadikoyê bin
13:07 Platforma Têkoşîna li Dijî Tiryakê ji bo meşa sibê bang kir
12:19 Li Kutahyayê li pey hev 3 erdhej çêbûn
12:14 Jinên tev li atolyeyê bûn: Mijara newekheviyê êdî li nava malê jî tê axaftin
11:49 Li dijî biryara komkirina romana ‘Lawikê Gund’ îtîraz hate kirin
11:32 Konferansa Kurdî dê sibe li Qamişloyê dest pê bike
11:25 Komxebata 28’emîn Stargehên Jinan dest pê kir
10:55 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
10:52 2 keçên xwe winda kirin, ji bo keça wan a din bijî li bijîşkan digerin
10:30 Doza Narîn Guranê dest pê kir
10:23 Jinên Elewî yên Sûriyeyê: Rêveberiya Xweser ji bo gelan hêvî ye
09:47 Li Eskîşehîr û Konyayê amadekariyên 1'ê Gulanê
09:45 1’ê Gulanê dê li Amedê bi ruhê Newrozê bê pîrozkirin
09:32 Rêxistinên ciwanan: Em ê di 1’ê Gulanê de xwedî li bangê derkevin
09:28 Qeyûm guh neda tevdîrên teserûfê: Ji bo qehwe û çîkolatayan 4.5 milyon TL xerc kir
09:27 Parêzer Ozen: Divê pozîsyona birêz Ocalan ji hêla qanûnî ve bê misogerkirin
09:01 TJA: Em fikra ku jinê hepsî malê dike qebûl nakin
09:01 Dayika girtiyê nexweş Akpinar: Kurê min berdin
09:00 Kedkar dê daxwazên xwe li Kadikoyê biqîrin
09:00 ROJEVA 25’Ê NÎSANA 2025’AN
08:31 Li Kutahyayê bi pileya 4,5 erdhej çêbû
24/04/2025
20:35 Şandeya DBP û DEM Partiyê derbasî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê bû
18:52 Dermankirina girtiyê nexweş Emrecan Demîr tê astengkirin
16:38 DEM Partiyê li Bismilê silha du malbatan kir
16:34 Jin bi boneya 1’ê Gulanê civiyan
16:13 Kilinç ê li Şaredariya Şirnexê nelirêtî kir: Derneketîme destûrê
16:05 Rejîma Îranê 3 melayên Kurd binçav kir
14:42 Ji bo girtiyê nexweş Yanik banga berdanê hate kirin
13:54 Keça girtiyê nexweş Çam: Rewşa wî xerab e, divê demildest bê berdan
13:17 Tevî agirbestê jî Tirkiye êrişên xwe didomîne
12:59 Xebata Şaredariya Rezanê ya salekê
12:58 Li Îzmîrê ji bo 1’ê Gulanê bang hate kirin
12:18 Piştî hevdîtinê daxuyanî hat dayin: Divê mercên Ocalan biguherin
12:06 Dayika ku kurê wê hatiye windakirin: Çareserî, nexşerêya Abdullah Ocalan e
11:47 Mazlum Ebdî û Îlham Ehmed bi Nêçîrvan Barzanî re hevdîtin kirin
11:33 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:23 Îdianameyên rojnameger Uçar û Aksu hatin amadekirin
11:07 Qirkirina Ermenan di sala 110’emîn de ye: Banga hevrûbûnê
11:07 Hevdîtina DEM Partî û Wezîrê Dadê dest pê kir
10:38 Bi hinceta ji Îmraliyê re faks şandiye cezayê hucreyê dan nivîskar Surgeç
10:36 Li Stenbolê gel bi şev li derve ma
10:18 Girtiyan li dijî qedexekirina pirtûkan serlêdan kirin
09:36 Ji bo girtiyê nexweş Çam serlêdaneke nû hat kirin
09:35 Li dijî biryara 'ÇED ne hewce ye' ya ji bo Hesandînê doza betalkirinê
09:35 'Li Kurdistanê bi zanebûnî polîtîkayên çandiniyê yên şaş tên meşandin'
09:20 'Bi qedexekirina sezeryanê dixwazin serdestiyê li bedena jinê bikin'
09:15 Girtiyên siyasî ji bo boykotkirina medyaya ‘dijî pêvajoyê’ bang kirin
09:01 Diranên girtiyê nexweş ê 9 sal in nayê dermankirin ketin
09:01 Maurizio Acerbo: Pêşniyazên Ocalan mifteya aştiyê û nirxên gerdûnî ne
09:00 ROJEVA 24’Ê NÎSANA 2025’AN
08:55 Di Behra Marmarayê de bi pileya 4.6’ê erdhej çêbû
08:53 Li Qamişloyê bîranîna Komkujiya Ermenan
08:21 Li Hewlêrê hevdîtineke girîng
23/04/2025
16:50 Bernameya 1’ê Gulanê ya Wanê diyar bû
16:20 Walîtiya Stenbolê: 151 kes birîndar bûn
16:02 Li Stenbolê di 3 saetan de 51 erdhej çêbûn
15:58 Piştî erdhejan gel xwe spart Parka Geziyê
15:54 Şîna Çelîk bi girseyî hate ziyaretkirin
15:49 Li Buyukçekmeceyê du erdhej çêbûn
15:47 ‘Divê ji bo girtiyên nexweş demildest gav bên avêtin’
15:21 Li Amedê 1’ê Gulanê dê li Stasyonê bê pîrozkirin
15:11 ‘Nabe ku mirinên jinan di bin navê întîharê de bên veşartin’
14:51 AFAD: Heta niha jî tu îxbarên windahiyan û hilweşînê nehatine kirin
14:44 Jeolog Gorur: Ev ne erdheja em li bendê ne, ew dê bi ser pileya 7’ê re be
14:28 Walîtiya Stenbolê: Heta niha jî çi îxbarên hilweşînê nehatine
14:17 8 kesên di qezayê de jiyana xwe ji dest dan li Colemêrgê hatin definkirin
14:07 Hevserokên Giştî: Em bi hemû derfetên xwe bi xelkê Stenbolê re ne
14:02 Ji wezîr Uraloglû têkildarî erdhejê daxuyanî