Lêkolîna qadê: Hilbijêrên kurd qeyûm naxwazin

  • rojane
  • 13:33 13 Mijdar 2024
  • |
img

STENBOL - Spectrum House bi hilbijêrên kurd re lêkolîna qadê kir û ji beşdaran ji sedî 74,2’yan tayînkirina qeyûman “xelet” nirxandin. Beşdaran gotin ku divê muxalefet li dijî qeyûman bi hev re têbikoşe. 

 
Navenda Raman û Lêkolînê ya Spectrum Houseyê ji bo lêkolînkirina helwest û bendewariyên hilbijêrên kurd ên li dijî tayînkirina qeyûman, di navbera 15-28’ê cotmehê de li qadê ankete çêkir û encamên wê eşkere kir. Lêkolîna qadê li bajarên Agirî, Dîlok, Êlih, Çewlig, Amed, Colemêrg, Mêrdîn, Şirnex, Wan, Stenbol, Enqere û Mêrsînê hate kirin. Anket, bi kesên kurd ên temenê wan 18 û bi ser vî temenî re hatiye kirin. Ji sedî 51,4’ê beşdaran zilam û ji sedî 48,6 jî jin in. 
 
Ji sedî 40,4’ê beşdarên lêkolînê ji bo pirsa “We di hilbijartinên giştî yên parlamenteriyê yên 2023’yan de dengê xwe da kê?” gotin DEM Partî, ji sedî 22,3’yan got AKP û ji sedî 10’an jî gotin dengê xwe dane CHP’ê. Ji sedî 22,1’an jî gotin dengê xwe nedane. 
‘HÛN JI TAYÎNKIRINA QEYÛMAN ÇIQAS AGAHDAR IN?’ 
 
Di lêkolînê de pirsa “Hûn têkildarî tayînkirina qeyûman çiqas agahdar in?” hate kirin. Ji sedî 64,8’î beşdaran gotin “Ez agahdar im”, ji sedî 23,2’yan gotin “Ez ne agahdar im ne jî ne agahdar im” û ji sedî 12’yan jî gotin agahdar nînin. 
 
 
HERÎ ZÊDE HILBIJÊRÊN MHP’Ê JI QEYÛMAN AGAHDAR IN 
 
Balkêş e ku ji sedî 40’ê beşdarên digotin “Ez gelek agahdar im” hilbijêrên MHP’ê ne. Ji sedî 37,3’yê hilbijêrên DEM Partiyê gotin “Ez gelek agahdar im” û ji sedî 43,1’ê jî gotin; “Hindik agahdar im.” 
 
 
Di lêkolînê de pirsa “Hûn tayînkirina qeyûman çawa dinirxînin?” jî hate kirin. Ji sedî 83,9’ê beşdarên digotin “Ez agahdarim” gotin “Tayînkirina qeyûman xelet e”, ji sedî 10,5’an jî gotin “Ez rast dibînim.” 
 
 
TAYÎNKIRINA QEYÛMAN XELET TÊ DÎTIN 
 
Ji beşdaran ji sedî 74,2’yan ji bo pirsa “Hûn tayînkirina qeyûman çawa dinirxînin?” gotin “Ez xelet dibînim”, ji sedî 14’an gotin “Ne rast dibînim ne jî xelet” û ji sedî 11,8’an jî got; “Ez rast dibînim. 
 
 
Ji bo pirsa “Li gorî we qeyûm çima tên tayînkirin?” ji sedî 61,5’ê beşdaran gotin “Ji bo tunehesibandina îradeya gelê kurd.” Di beşda behsa xeberê de tenê ji sedî 5,7’ê beşdaran gotin; “Ewlehî û têkoşîna li dijî terorê.” 
 
 
'QEYÛM ÇARESERIYÊ ZEHMET DIXIN’
 
Bi domdarî di lêkolînê de pirsa “Bandora tayînkirina qeyûman a li ser çareseriya meseleya kurd çawa ye?” hate kirin. Ji beşdaran ji sedî 79,1'an gotin “Meseleya kurd zehmettir dike.” Ji sedî 13,7’î beşdaran gotin bêbiryar in û ji sedî 7,2’yan jî gotin “dê çareseriyê hêsantir bike.” 
 
 
GELO DÊ TAYÎNKIRINA QEYÛMAN BIDOME?
 
Ji bo pirsa “Li gorî we dê hikûmet tayînkirina qeyûman bidomîne?”, ji sedî 66,4’î beşdaran gotin “erê”, ji sedî 18,3’yan gotin “na” û ji sedî 15,2’yan jî gotin “Bêbiryar im.” 
 
 
GELO HELWESTA DEM PARTIYÊ TÊR DIKE? 
 
Ji sedî 24,6’ê beşdaran ji bo pirsa “Hûn helwesta DEM Partiyê ya li dijî tayînkirina qeyûman çawa dibînin?” gotin “Ez têr nabînim”, ji sedî 23,7’an gotin “Ez têr dibînim”. Di heman beşê de helwesta DEM Partiyê ya li herêmê tê dîtin jî hate pirsîn. Hat gotin ku hejmara kesên li “bajarên tirkan” helwesta DEM Partiyê têr dibînin, ji ya kesên li “bajarên kurdan” dijîn zêdetir e. 
 
 
HELWESTA CHP’Ê YA LI DIJÎ QEYÛMAN KÊM TÊ DÎTIN 
 
Li gel helwesta DEM Partiyê, her wiha helwesta CHP’ê ya li dijî qeyûman jî ji beşdaran hate kirin. Ji sedî 36,1’ê beşdaran ji bo pirsa “Gelo hûn helwesta CHP’ê ya li dijî qeyûman çawa dibînin?” gotin “Ez têr nabînim”, ji sedî 15,8’an jî gotin “Ez têr dibînim.” 
 
 
TÊKOŞÎNA HEVPAR DERKET PÊŞ
 
Ji bo pirsa “Ji bo pêşîlêgirtina tayînkirina qeyûman divê çi were kirin?” ji sedî 36,5’ê beşdaran gotin “Divê partiyên muxalefetê bi hev re tevbigerin”, ji sedî 19,9’ê beşdaran gotin “Divê DEM Partî têkoşîneke xurtir bimeşîne”, ji sedî 13,3'yê beşdaran gotin “Divê hilbijartina pêşwext were kirin”, ji sedî 5,3’yan gotin “Divê protestoyên sivîl bên kirin”, ji sedî 4,5’an gotin “Divê zextên nvaneteweyî bên zêdekirin” û ji sedî 2,3’yan jî gotin “Divê boykot pêş bikeve, kes neçe ser sindoqê.” 
 
 
QEYÛMÊ DIXWESTIN TAYÎNÎ WANÊ BIKIN ÇIMA PAŞVE KIŞANDIN? 
 
Yek ji pirsên balkêş jî pirsa “Li gorî we çima qeyûmê dixwestin tayînî Şaredariya Bajarê Mezin a Wanê were kirin paşve hate kişandin?” bû. Ji sedî 53’yê beşdaran gotin “Kurd xwedî li îradeya xwe derketin, protesto û çalakiyên sivîl pêş xistin”, ji sedî 11,5’an gotin “Ji ber ku muxalefeta civakî li dijî vê sepanê derket”, ji sedî 5,4’an gotin “Sepaneke derhiqûqî bû lewma”, ji sedî 4,5’an gotin “Demekî kin piştî hilbijartinan bû, ji hêla dem ve xeletî bû” , ji sedî 3,9’an gotin “Ji ber zextên navneteweyî” û ji sedî 3,8’an jî gotin “Fikrên cuda yên di nava hikûmetê de.” 
 

Sernavên din

18:09 Şandeya Îmraliyê dê bi Wezîrê Dadê re hevdîtinê bike
16:56 Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê têkildarî ‘nîşeyên hevdîtinê’ daxuyanî da
16:28 DBP: Divê polîsên ji ber guhdarîkirina stranên Kurdî malbat derb kirin ji kar bên avêtin
16:07 Kongra Star: Temînata Sûriyeyê nenavendîbûna demokratîk e
15:50 Navenda Metroyê: Di 6 mehan de 110 kes hatin binçavkirin
15:49 Ahmet Ozer ji dosyaya ‘lihevkirina bajar’ tehliye bû
14:41 Polîsan 3 kes ji ber stranên Kurdî derb kir, dozger jî xwest bên girtin
14:32 MEBYA-DER’ê li Şirnexê rêveberiya nû hilbijart
14:21 Xwebûn bi manşeta “Destpêka pêvajoya nû” derket
13:27 595 hezar ciwanan bi hêviya perwerde û peydakirina kar koç kirine
13:08 HSD’ê ji bo Siwêdayê banga agirbestê kir
12:59 Rojnamegerê tedawiya penceşêrê dibû jiyana xwe ji dest da
12:53 Şebnem Korur Fîncanci: Divê rêxistinên civaka sivîl jî beşdarî komîsyonê bibin
12:14 PDK û YNK dê îro bicivin
11:50 Tazmînata ji bo leşkerê hatibû kuştin ji malbatên HPG’iyan xwestin
11:27 Palestine Action li Ingilistanê hate qedexekirin: Yasayeke neheq hate derxistin
11:08 Li gundên Cilbya û Bilikayê rojane 270 tonê daran tên birîn
10:39 SOHR: Li Suweydayê 37 kes hatin kuştin
10:36 Li Endonezyayê bi pileya 6.7’ê erdhej çêbû
10:26 DBP, DEVA, SAADET: Divê pêvajoya avakirina komîsyonê û gavên hiqûqî neyê dirêjkirin
09:51 Şewata li Îzmîrê gihîşte rê
09:48 Welatiyên Wanê bangî dewletê kirin: Em ne gotin lê fermiyetê dixwazin
09:45 Li Pirsûsê birîndar bû, di têkoşîna edaletê de hate girtin
09:00 Dîroka hevdîtinê ya Şandeya Îmraliyê ya bi Ozel û Bahçelî re diyar bû
09:00 ROJEVA 14’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:34 Di hevdîtina ‘Civaka Demokratîk’ de li pêşniyarên gel guhdarî kirin
08:34 Şaredarê Şîleyê hate girtin
13/07/2025
21:39 Rêveberiya Xweser têkildarî hevdîtinên bi Şamê re daxuyanî da
21:26 Alçîçek li warê xwe Amedê bi coş hate pêşwazîkirin
17:12 Berxwedana li Hesendînê ya li dijî madenê didome
16:45 Kesên di Komkujiya Pirsûsê de hatin qetilirin dê bên bibîranîn
16:40 Spanyayê Ahmet Dîkmen girt: Xetereya vegerandina li Tirkiyeyê heye
16:39 ‘Elewî û Kurdan li dijî înkarê li ber xwe dan’
16:18 Kesên di Komkujiya Zîlanê de hatin qetilkirin bi bîr anîn
16:10 Li Balikesîrê şewat derket
16:05 Li Zozana Tiloranê hevdîtina ‘Civaka Demokratîk’
15:50 Mala Muze û Çandê ya Qazî Mihemed hate vekirin
15:36 AATUHAY-DER’ê kongreya xwe li dar xist
14:59 Çelîk têkildarî gotinên Erdogan daxuyanî da
14:51 Hevşaredarên Tetwanê: Dê xebatên me yên ji bo çanda Kurdî bidomin
14:40 ‘Em ji nexşerêya birêz Ocalan bawer in’
14:27 Serokê Baroya Agiriyê: Divê êdî dewlet berpirsyartiyê li xwe bigire
14:04 Li Gimgimê aşûre hate belavkirin
13:55 Di şewata Enqereyê de yek jê pitik 3 kes mirin
13:51 Ji bo Komkujiya Zîlanê banga hevrûbûnê
13:45 Medyaya Îranê: Pezeşkiyan di êrişa Îsraîlê de birîndar bû
13:04 Gulistan Kiliç Koçyîgît: Avakirina aştiyê peywira me tevan e
12:42 Du zarokên wê tev li PKK’ê bûn: Barekî giran li ser milê me hemûyan e
12:32 Zwanenberg piştgirî da Ocalan
12:02 ‘Pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk’ li Êlihê ji 25 hezar kesan re hate vegotin
11:49 Welatiyên Amedî: Em azadî û wekheviyê dixwazin
11:29 Şahidên berxwedana 14’ê Tîrmehê: Ruhê wê demê ev em gihandin vê rojê
11:02 Jin ji bo yekitiya neteweyî têdikoşin: Hedef kongreya neteweyî ye
10:39 Birayê xwe Alî Çîçek vegot: Digot ‘Em ê bi ser kevin’
10:22 Hejmara 124’an a kovara Jinê derket
10:18 Li Şirnexê tacîza zayendî li zaroka 13 salî hate kirin
10:06 Parastvanên mafan ên envanterên çekan radestî wan hatine kirin dê raporê amade bikin
09:52 Hevserokê Giştî yê ÎHD’ê: Êdî tu hincetên dewletê neman
09:37 Mihrîcana Tetwanê di roja 16’an de bi dawî bû
09:30 Dayika 12 salan piştre keça xwe di merasîmê de dît: Em aştiyê dixwazin
09:20 TJA bi boneya pêvajoyê bi jinên Tirkmen re civiya
09:12 Hat îdiakirin ku cerdevanan dest danîne ser erdê gundiyan
09:02 Wekîlên DEM Partiyê: Divê Meclis di çareseriyê de bi roleke çalak rabe
09:01 Li Besta û Biligayê dîmenên talankirina daristanan
09:00 ROJEVA 13’Ê TÎRMEHA 2025’AN
12/07/2025
18:17 Şara û Aliyev hevdîtin pêk anîn
17:38 2 girtî serbest hatin berdan
17:31 Tirkiyeyê bejahiya Amêdiyê bombeberan kir
16:44 Panela Komkujiya Zîlanê: Armanc înkar û qirkirin bû
16:17 Pervîn Buldan gotina Erdogan nirxand
16:17 Firat Nebîoglû hat berdan
15:28 Ji bo 3 girtiyan doza azadiyê kirin: Nikarin pêdiviyên xwe dabîn bikin
14:58 Xizmên Windayan piştgirî dan pêvajoyê: Bila komîsyon bê avakirin
14:35 Ji KESK'ê daxwazên ji bo 'pêvajoyê'
14:25 Ji bo Sune û Çakarsin şîn hate danîn
13:58 33 sal in tu agahî ji Kayayê ku cerdevanan ew revandiye nayê girtin
12:34 Di ser Komkujiya Zîlanê de 95 sal derbas bûn
11:50 Erdogan: Em ê bi avakirina komîsyonê li ser pêdiviyên qanûnî yên pêvajoyê biaxivin
11:40 Li Balikesîrê ji ber şewatê du tax hatin valakirin
11:15 Vaye dîmenên amadekariya merasîma dîrokî!
11:09 Merasîma dîrokî di manşeta ewil a rojnameyan de cih girt
11:06 Kesên şahidiya merasîma dîrokî kirin bihêvî ne: Berpirsiyarî li ser milê her kesî ye
11:03 Salîha Aydenîz: Şewata çekan destpêka têkoşîneke nû ye
10:38 Unsal: Ji bo siyaseta demokratik sererastkirinên qanûnî divê
10:00 Ji bo girtiyê nexweş Çam serlêdaneke nû
09:58 Nivîskar Karakûş: Ger reforma hiqûqî çêbibe dê pêvajo pêş ve biçe
09:40 Li Tetwanê konserteke bicoş li dar ket
09:08 Welatiyên Botanê li benda ‘sererastkirinên hiqûqî’ ne
09:00 ROJEVA 12’YÊ TÎRMEHA 2025’AN
11/07/2025
20:36 Bafil Talebanî: Biryara PKK'ê ya destpêkirina serdemeke nû gavekî dîrokî ye
20:26 Wezîrê Dadê Tunç: Ji niha û pê ve karê me zede ye
20:07 Besê Hozat: Niha dora aliyê din e
20:02 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê: Merasîma PKK'ê vexwandina ji bo jiyana azad e
18:51 Berdana Erdemê 30 sal in girtî ye cara duyan hat taloqkirin
18:45 Davûtoglû: Divê em pêşengiya vê serdemê bikin
18:40 Erdogan: Gava ku hate avêtin bibe wesîleya xêrê
17:05 Midûrê Karên Nivîsan ê Kovara Lemanê hate binçavkirin
17:02 Fîkret Ataş hate tehliyekirin: A girîng azadiya civakî ye
16:59 Ozgur Ozel: Divê pêvajo li Meclisê bi gavên lez û bibiryar bê birêvebirin
16:50 Kurtulmuş: Xebatên me yên têkildarî komîsyonê ber bi dawiyê ve ne